Yoksa Kuantum Fiziği Tümüyle Yanlış mı?

Sanal sayılar gercek mi? Sayılar gerçel veya irasyonel olsun, bir bağlam içinde anlamlıdır. Dolayısıyla sanal sayılar, gerçel sayılar ve matematik ne kadar gerçekse o kadar gerçektir. Üstelik sanal sayılar kuantum mekaniğinin bir parçası. Sanal sayı olmadan kuantum olmaz. O halde kuantum sanal sayılar ihtiyaç duyuyorsa ve kuantum evreni açıklıyorsa matematik evrenin en temel gerçekliğidir diyebilir miyiz?
#kuantum #sanal #sayı #matematik
00:00 Giriş
00:32 Destek
00:43 Varlık ve Matematik Nedir?
07:27 Kompleks Düzlemde Fizik
09:46 Kuantum Sanal mı?
11:19 Dolanıklık Sanal mı?
13:06 Evrenin Sanal Sayıları

Пікірлер: 118

  • @doğalfrekans
    @doğalfrekans16 күн бұрын

    Sondaki makalenin bağlantısı: www.nature.com/articles/s41586-021-04160-4

  • @oguzalptekin
    @oguzalptekin15 күн бұрын

    Matematiğin bizim icadımız olan kullanışlı bir araç olduğunu düşünüyorum. Bunun en temelinde de matematikte aslında kanıtı olmayan, bu böyledir dediğimiz aksiyomlar var. Gödel de Eksiklik Teoremi’nde bu konudan bahsediyor. Matematiğin temelinde bizim dünyayı algılama şeklimiz var. Bizim matematiğimizin çözemediği problemler var. Belki de bunun sebebi inşaa ettiğimiz matematiğin diğer şeyleri çözmede mükemmel olmasıyken o problemlerde yetersiz olmasıdır. Yazılımda bir algoritma üretirsin ve senin problemlerini çözebilir ama biraz farklı bir problem gelirse başka bir algoritma üretmen gerekebilir. Matematiği de aynı bu şekilde kompleks bir algoritma bütünü olarak görüyorum

  • @spacewrapper

    @spacewrapper

    15 күн бұрын

    Godel den yaklasimin yerinde olmus.. bende katiliyorum 👍

  • @spacewrapper
    @spacewrapper16 күн бұрын

    Çok güzel açıklama.Genelde bu tür videolari ingilizce olarak bulabiliyordum 👍 cok iyi olmus..Küçük bir ekleme yapayım. Gauss bu konuda çalışma yapmış fakat çalışmasını ya tamamlayamamış veya yayınlayamamış. Sanal sayılarda bulduğum ilginçlikleri ilgilenen arkadaşlar için özetliyeyim. 1-) bütün denklemlerin sonuçlarının kordinat düzleminde karşılık bulması fakat sadece x^2 + 1=0 tarzı denklemlerin kordinat düzleminde olmaması ** 2-) doğada gördügümüz herşeyi kordinat düzleminde sembolik olarak gösterebiliyoruz fakat sanal sayılar da sadece “i” nin önündeki sayıyı sembolize edebiliyoruz. Sanki hala bişeyler eksik gibi 3- koca matematikte herşeyin doğada karşılığını bulabiliyoruz fakat sanal sayılara gelince orada istisna var diyoruz. Deterministik yaklaşım açısından sakıncalı 4- evet kuantum mekaniğinin en temel postulatı( ön kabullenim, ispatsız doğru kabul edilen) dalga fonksiyonu kompleks sayı ve lineer bir denklem olması ve burada yine sadece reel katsayı anlamlı bir değer olarak kullanılıyor. Yine sanal “i” nin hiç bir anlamı bulunmamakta. Yani deterministik olmayan yaklaşimda bile bir anlamı bulunmuyor Baska ne gibi gariplikleri var bilen varmi? * *aslinda birinci maddede bahsettigim x^2 + “gercel sayi” =0 denkleminde bir x gibi herhangibi sayi alalim ve kendisi ile carpalim ve bir sayi ekliyelim ve kordinat duzleminde orijine tekrar gelebilirmiyiz sorununun denklem ile ifade edilmis halidir. Elbetteki sezgisel olarak x =0 olsa bile bir sayi eklediginde orijinden cok az bile olsa uzaklasirsin ve sonuc sifir olmaz ve sonucun “0” olacagini dusunursen bu kordinat ekseninde degildir ve baska eksen kullanmalisin gibi sonuclar cikartabiliriz ve cevap kendi icinde tutarli gozukuyor ..Fakat yinede asil mesele nerede bu sayilar gercek hayatta 😀🤔 tabi cevap olarak : gercek hayattta olmayabilir deyip kestirip atada biliriz 😂😀 fakat benim fikrime gore olmali, mutlaka tam kendisi ile ifade edilen bir yansimasi olmali. Dogal Frekans ilgi ile takip ediyorum , umarim milyon milyon takipcilerin olur.. Iyi calismalar 🙋🏻

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    12 күн бұрын

    Olsa güzel olur 😀. İyi dileklerin için de teşekkür ederiz hocam.

  • @paulmorphy3374

    @paulmorphy3374

    4 күн бұрын

    Merhaba, kaynakları neler bende araştırıyorum da merak ettim bakacağım

  • @aquila-caner
    @aquila-caner16 күн бұрын

    Bir şey diyeceğim, young deneyi de dahil kuantum deneylerinde bizim algılarımızdan bağımsız atomların etkileşimlerini ele alan sensörler kullanılıyorlar. Yani pure fiziksel etkileşimler kullanılıyor bizim algılarımızdan bağımsız ve matematik bunları da açıklayabiliyor. Matematiğin bizim sezgilerimize göre geliştiği düşüncesi saçma bence. Onun dışında kompleks analiz kısmı çok iyi olmuş. Diferansiyel ve fourier serisi integrali ile sınavşarda boğuşan biri olarak hep bu konuları çalışırken kafamda sorduğum soruların cevabını vermişsiniz. Artık çok daha iyi görüyor ve anlıyorum

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    13 күн бұрын

    HAha yıllar önce sınavda Fourier ile testere dişi çizmeye çalıştığım gün geldi aklıma, kolay gelsin :D

  • @temizeller823
    @temizeller8237 күн бұрын

    Türkiyenin en iyi 4 kanalından birisin kesinlikle baber bilim evrim ağacı ayhan tarakçı ve doğal frekans başarılarının devamını dilerim 🥰

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    7 күн бұрын

    Teşekkürler.

  • @recepcoban7770
    @recepcoban777016 күн бұрын

    Müthiş bir video matematik,fizik ve madde arasındaki bağı yorumlamaya eleştirmeye iten mükemmel bir video benim için altından daha değerli böyle içerikler ürettiğiniz için ayrıca teşekkür ederim.

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    12 күн бұрын

    Hoşunuza gittiyse ne güzel🧡

  • @taylanhavertz
    @taylanhavertz16 күн бұрын

    çok ilginç konular buluyorsun. böyle devam

  • @Kadehtar
    @Kadehtar13 күн бұрын

    Böyle güzel bir videonun az yorumlanması ne kadar enteresan. Bu duruma inat çok kapsamlı uzun bir yorum yapacağım. Kendi çapımda düşüncelerimle..

  • @hakanalbayrak6951
    @hakanalbayrak695114 күн бұрын

    Kuantum mekaniğindeki sanal sayıların, gözlemlenemeyen soyut nicelikler olmalarına rağmen denklemlerde ve hesaplamalarda bu derece kusursuz bir uyum ve düzen sergilemeleri, arkasında üstün bir tasarım ve akıl olduğuna delalet etmektedir. Bu intizam, sanal sayıların tesadüfi oluşumlar olmayıp büyük bir ilim, kudret ve iradenin eseri olduklarını akla getirmekte ve bir yaratıcıya işaret etmektedir.

  • @Mralipol
    @Mralipol15 күн бұрын

    Delikanlı 40 yaşındayım matematiğe çok ilgim yok. Lisede ogrenmedigim sanal sayıyı sayende öğrenmiş olduk. Ne işime yarayacak bilmiyorum ama yeni birşey öğrenmek hoşuma gitti teşekkürler

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    13 күн бұрын

    Rica ederiz, lisede size bunları öğretmeyenler utansın.

  • @erguvan1150
    @erguvan115016 күн бұрын

    ispatlanması imkansız sonsuz sayıda sanal sayı vardır. ayrıca, matematiksel olarak varolan birşeyin illaki doğada gözlemlenebilir olması gerekmez. solucan delikleri veya zamanın geriye doğru akması gibi.

  • @spacewrapper

    @spacewrapper

    16 күн бұрын

    evet dogru, fakat dogada aramaya devam edilmeli. Nasrettin hoca misali ya varsa mantigi ile antimadde den karadelik lere masa uzerinde hic para harcamadan tahmin edilmis. ' Einstein :" inanmak istemiyorum ama denklemlerim uzayda isigi bile yutan cisimler (karadelik)" oldugunu, Dirac : " karekok icinde P^2 c^2 li denklemin negatif kokleri ya anti-electron gibi bir parcaciga karsilik geliyorsa" yaklasimi ile bulmustur. 👍

  • @aklmantk5648
    @aklmantk564816 күн бұрын

    Ağzına , emeğine sağlık. Teşekkürler.

  • @anlhakanyarc4850
    @anlhakanyarc485016 күн бұрын

    Güzel bir derleme olmuş gerçekten, ağzınıza emeğinize sağlık. Bir ekleme de benden olsun, sanal boyut için o kadar küçülmeye bile gerek yok hocam, bildiğimiz zaman da sanal boyutta akıyor (x, y, z, ict). Bunun da sebebi yine dalga denklemi, Schrödinger değil tabii, zamana bağlı düz basit temel dalga denklemi. Aslında temel dalga denklemi her ne kadar sanal sayı içermese da ondan türeyen şeylerin içine hep bir karmaşık sayı girmiş. Normalde ben de fizikçiyim fakat beni evrenin çalışma prensibinden çok, matematiğin bu denli uygulanabilir olması şaşırıtyor, Wigner hocam bu konuda çok haklı. Bir karadeliğin davranışından çok onunla ilgili genel görelilik denklemleri çözebiliyor olmamız (hatta onu bu matematik sayesinde keşfetmiş olmamız) beni büyüleyen kısım. Her ne kadar şu an yazılımcılıktan para kazansam da matematiğin fizikle olan bu büyülü ilişkisinden kopamadım ve sanırım 12-13 yıldır hobi olarak matematiksel fizik ile ilgilenmeye devam ediyorum. Bu tip konulara ilgili olan birisi olarak, böyle bir video yapmış olmanıza çok sevindim. Gerçekten kaliteli de yapmışsınız. Tekrardan elinize emeğinize sağlık.

  • @spacewrapper

    @spacewrapper

    16 күн бұрын

    Bende ilginc bisey ekleyeyim, kuantum mekaniginde , dalga fonksiyonunun cokusu hic bir matematiksel iliskiye uymuyor.(sebep-sonuc iliskisi bulunmuyor) Yazilimci da oldugun icin soyleyeyim herhangibi algoritma da yazamiyoruz, tabiri caiz ise olcum sonrasi elle girilip yapiliyor. (Kuantum Algoritim dersinde sasirdiydim.)Kuantum algoritm yontemleri var fakat hepside olcum oncesi durumu icin yazilabiliyor.Olcum sonrasi da klavye ile girmek zorundayiz. Buda bir sorun. Butun fizik sebep-sonuc iliskisine uyuyor kuantum haric. Evrenin 98'i sebep- sonuc iliskisi var cok kucuk kisminda yok. .Buradan yola cikarak nobelli fizikci Roger Penrose (suan zannedersem 80 kusur yasinda) beyinde kararverme mekanizmalirni olusturan bilinc ve akil gibi kisimlarda bu kuantum etkileri arastiriyor. Bende fizikcikokenli- yazilimci oldugum halde ilgi ile takip ediyorum . Merak edersen bi incele.

  • @anlhakanyarc4850

    @anlhakanyarc4850

    16 күн бұрын

    ​@@spacewrapper Çöker çünkü ölçüm yaparak dalga fonksiyonunu bulamıyorsun. Onun yerine ölçmek istediğin operatörlerin ilgili özdeğerlerinden birisine izdüşüm yapıyor. Her özdeğere ne olasılıkta yakınsayacağını bulman kolay. İlgili özdeğere karşılık özdurum ile (bu özdurumlar çalışılan uzaya göre özfonksiyon, özvektör, özspinör gibi farklı durumlar olabilir) dalga fonksiyonunu iç çarpım yaparak (ikisinin de normalize olduğunu varsayıyorum) bulmak mümkün. Tek tek küçük ölçümlerde elle girebilirsin ama sistem büyüdüğünde bunu yapman zor. O yüzden burada sampling algoritmaları devreye girer. Her özdeğerin olasılığını hesaplar, içinden örneklem çekersin. Birçok operatör için rejection sampling yeterli oluyor ancak bazı operatörlerde rejection sampling işe yaramıyor. Ama şanslıyız, sonraki kuantum durumunun yalnızca önceki kuantum durumuna bağlı olması olayı kuantum evreninde sıkça karşılaşılan bir şey. Bu yüzden aslında Markov Chain uygulayabiliyor ve random walk / quantum walk tabanlı sampling yöntemler kullanılabiliyor. Örneğin var oluş / yok oluş operatörü için Boson sampling gibi random walk / quantum walk tabanlı yöntemler tercih etmek daha doğru olabiliyor. Büyük sistemler ile uğraşıyorsan, tek tek elle girmek öldürür insanı, bu gibi örneklem yöntemleri ile çözebilirsin ölçüm sonrası problemini. Uzun süredir bilinci ve aklı belirsizlik ilkesi gibi bir şeylere dayandıran çalışmalar mevcut. Aklın rastgele karar verebilme problemine cevap aramak için kuantuma yöneldiler ancak henüz tübüllerde öyle bir kuantum etkisi, anlamlı bir şekilde ölçülmedi. O konu hala çok tartışmalı. Emeğine sağlık kardeşim.

  • @spacewrapper

    @spacewrapper

    15 күн бұрын

    @@anlhakanyarc4850 cok iyi , microtubuller calismasindan haberdarsin 👍🙋🏻 ben aslinda o alanda biraz gelecek goruyorum, buyuk ihtimalle o alanda calisacagim, burada arizonada bi enstitutusu var… bakalim hayirlisi ,… sana da basarilar… aciklama icin Tesekkurler 👍🙋🏻👨‍🌾

  • @spacewrapper

    @spacewrapper

    15 күн бұрын

    ⁠@@anlhakanyarc4850 cok iyi microtubuller calismasindan haberdarsin👍 benim burada yani yasadigim yerde Arizona da enstitusu var, bakalim orada bir calisma yapmayi dusunuyorum.bu arada acaklama icin tesekkurler, bilgilendirici oldu 👍🙋🏻👨‍🌾

  • @PotentillaAnserina-jz8pr
    @PotentillaAnserina-jz8pr9 күн бұрын

    Teşekkür ederim, sizi keşfettim.

  • @TolgaAkozenler
    @TolgaAkozenler16 күн бұрын

    Çok başarılı ve orjinal konu seçimi olmuş, teşekkürler

  • @cemosmankr507
    @cemosmankr50716 күн бұрын

    Beynimden dumanlar çıktı

  • @filmlervecizgiromanlar9924
    @filmlervecizgiromanlar992414 күн бұрын

    Bu kanala bayılıyorum konu seçimleriniz ve konuyu uzatmadan anlatmanız müthiş umarım dilediğiniz yerlere ulaşırsınız

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    13 күн бұрын

    İyi dilekleriniz için teşekkürler. Yakında epey bir uzun video gelecek bakalım onda da aynı performansı sergileyebilecek miyim? :D

  • @AsenaAfrodit
    @AsenaAfrodit16 күн бұрын

    *_Yakışıklı kocacığım aşığım sana aslanım benim.Bakışların ses tonun beni her gördüğümde sana dahada bağımlı yapıyor koca bebeğim❤Bol şans yeni videonda evimin direği🫠💋_*

  • @aktolu

    @aktolu

    15 күн бұрын

    Sırf senin yorumunu görmek için yorumlara bakıyorum :) Yalnız bilim kanalına göre daha yaratıcı iltifatlar yapabilirsin. Örneğin; "çift yarık deneyine etki eden gözlemci ponçiğim" "hem genel, hem özel göreliliğini yediğim civanım" "moleküllerimin dolanık alın yazısı" Allah kavuştursun inşallah ❤

  • @AsenaAfrodit

    @AsenaAfrodit

    15 күн бұрын

    @@aktolu biz bunları gece solucan deliğine seyahat ederken bir birimize söylüyoruz 😂🤭

  • @kagannasuhbeyoglu

    @kagannasuhbeyoglu

    15 күн бұрын

    ​@aktolu @AsenaAfrodit Gece gece yardınız arkadaşlar 😅😅 Solvay'da ki efsane kadro mezarlarında ters dönmüştür yeminle söylüyorum 😃 👏👏 🙋‍♂️

  • @aktolu

    @aktolu

    15 күн бұрын

    @@kagannasuhbeyoglu 😄 ne demişler, "helyum gibi ol, kimseyle bağ kuramazsın ama herkesten çok parlarsın" 😂

  • @AsenaAfrodit

    @AsenaAfrodit

    15 күн бұрын

    @@kagannasuhbeyoglu 😂😂😂

  • @saitsirazi5560
    @saitsirazi556014 күн бұрын

    Üstadlarım harikasınız teşekkürler saygılar 🙏

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    13 күн бұрын

    Teşekkürler üstadım

  • @atahandemr
    @atahandemr16 күн бұрын

    Teşekkürler....

  • @abdullahemre42
    @abdullahemre4215 күн бұрын

    Bir sözelci olarak videonun %50'sini ancak anlayabildim :)

  • @virtueose
    @virtueose13 күн бұрын

    Bir elektrik mühendisliği öğrencisi olarak Anlatımınızı beğendim bölümümde kompleks analiz dersini maalesef veren olmasa da kendi kendime böyle şeyleri hafiften öğrenmeye çalışacağım

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    13 күн бұрын

    Nasıl vermiyorlar ya? Siz elektrikçisiniz siz elektromanyetik dersi alırken zaten direkt kompleks düzlemde çalışıyor olmanız lazım. Çok şaşırdım çok da üzüldüm. Belki elektronikçilere veriyorlardır bir onların derslerine bakın oradan almaya çalışın bence. Fizik bölümü varsa, ağır olabilir ama fizikte matematiksel yöntemler diye dersler olur. Çok hoş ve pratik matematiksel metodlar gösterilir belki o dersi dışarıdan almayı da düşünebilirsiniz.

  • @kagannasuhbeyoglu
    @kagannasuhbeyoglu15 күн бұрын

    Üstad, zirve içeriklerden biri olmuş.👏👏 Konu saatlerce konuşulur, tartışılır. Seni ikinci gruba daha yakın buldum. Steven Weinberg'de böyle düşünenlerdendi yanılmıyorsam, fiziksel gerçeklik deneyseldir, aslolandır bağlamında. Spekülatif teorilere "bunlar fizik değil" eleştirisi getirenlerdendi. Sicim Teorisine bu yüzden takıktı yanılmıyorsam. Şöyle birşey demişti galiba? "Spekülatif teorilere sadece matematiksel şaheserliğinden dolayı duyulan inanç, duygusal olarak Tanrı'ya olan inanca benzer" (yanılıyorsam düzeltin lütfen. Weinberg cümlesi diye hafızamda kalmış. Ama o değilse bile o seviyede bir teorik fizikçinin sözü, eminim)

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    13 күн бұрын

    Ne yalan söyleyim yine bilmediğim bir yerden yorum yaptın :D Gidim bir bakayım Weinberg bunu demiş mi dememiş mi diye. Dediyse güzel demiş ama ben sicime karşı pozitif düşünceler besliyorum farklı sebeplerden dolayı :D

  • @kagannasuhbeyoglu

    @kagannasuhbeyoglu

    13 күн бұрын

    Üstad :) Hiç zahmet etme lütfen! Yorumumu yazdıktan sonra doğru mu hatırlıyorum diye bende bir araştırma yaptım. Evet Weinberg değil ama kakisi Glashow söylemiş. (gerçi Glashow öyle düşünüyorsa Weinberg'inde öyle düşündüğünü varsayabiliriz. Fizik yapışları, düşünüşleri salt deneysellik temelliydi) Süpersicimi kritik ettiği 1986 tarihli bir yazısında o cümleleri kurmuş. Bu arada konumuz dışı olarak Kuantum Kütleçekim Teorisi için LQG ye hiç şans vermiyor musun üstad? Neden Sicimci taraftasın farklı sebepleri açabilir misin özel değilse :D

  • @solaris867
    @solaris86716 күн бұрын

    3:30 Bence anlayacağımız açık bir mucize bize verilen bir hediye. Evrenimizdeki her şey bir hesaba göre hareket ediyor. "Güneş de ay da kendileri için belirlenen yörüngelerde bir hesaba göre hareket etmektedir." Rahman 5. Ayet.

  • @atalaykeper9495
    @atalaykeper949516 күн бұрын

    Biraz Elektronik bilen birisi sanal sayıların gerçek olduğunu ve devre direnç hesaplamalarında kullanıldığını bilir.

  • @spacewrapper

    @spacewrapper

    16 күн бұрын

    Evet ne yazikki sadece katsayi olan tarafi yani "i" nin onundeki Sayi kismi kullaniliyor. Komple sanal sayinin kullanildigi kisim uzulerek soylerim ki yok. Aslinda bu arayis matematik ve fizikciler arasinda Gauss dan beri var . Yeni degil. Tam tatmin edici aciklama bulunmuyor.

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    13 күн бұрын

    Hocam devre direnç hesaplamalarında en son real kısma bakmıyor musunuz?

  • @atalaykeper9495

    @atalaykeper9495

    13 күн бұрын

    @@doğalfrekans Normal dirençte evet. Ama bobin ve kandansatör direncinde sanal kısım da gözönüne alınır.

  • @hakandikici4421
    @hakandikici442116 күн бұрын

    Bilimde tespit edemedigin şey yok hukmundedir.ama günümüzde değişti.

  • @endergoran
    @endergoran16 күн бұрын

    Mükemmel bir konu teşekkürler

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    16 күн бұрын

    Rica ederiz

  • @erdalgisi588
    @erdalgisi58816 күн бұрын

    Video kesinlikle hoşumuza gitti 🎉

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    13 күн бұрын

    🧡

  • @MuzafferCelik73
    @MuzafferCelik7316 күн бұрын

    Gerçekte de olduğu var sayılan diğer 7 boyutu, kuantum mekaniğini, solucan deliklerini ve daha bir çok bilinmezi önce varsayıp sonra da kavrayabilmemiz üzerinden, matematik evrim geçirmeye devam edecek diyorsun👍😁

  • @muratorakclar6
    @muratorakclar616 күн бұрын

    kararımı verdim,, sen matematikcisin,,eminim..

  • @eskerilk
    @eskerilk16 күн бұрын

    Muhteşem

  • @koraybudak8425
    @koraybudak842516 күн бұрын

    Muhtesem

  • @enginzilayaz5067
    @enginzilayaz506716 күн бұрын

    Matematiğin kendisi zaten sanal ama kullanışlı ispatını bile insanlığın kendi koyduğu kurallara göre yapar yani ispatı aslinda fizik kimya biyoloji bilimleri gibi somut değildir

  • @cakirismail78
    @cakirismail782 күн бұрын

    Kuantum mekaniğinde sanal parçacıklar var ama sanal sayılarla ilgisi var mı bilmiyorum. Karadeliğe düşen gerçek parcacıklar sanal parçacıklara dönüşüyor. Uzay boyutunda kararlılıģı kaybediyor ve hayalet gibi özelliğe sahip oluyor. Böylece bir anda ortaya çıkıp kaybolduğunu görüyoruz. Aslında kaybolmuyor. Yerinde duramayıp evrenin başka yerine bir anlığına çıkıyor. Bir an sonra yine yer değiştiriyor.

  • @mucahit-ayaz
    @mucahit-ayaz16 күн бұрын

    Anlatım tarzınız yüksek bir bilinç seviyesine hitap ediyor, sizi anlamakta bazen zorlanıyorum. Sanal sayıların sanal gerçekliği işaret ettiğini düşünüyorum. Örneğin bir şeyi hayal Edip sonra onu gerçekleştiriyoruz. Bu hayalimizin de matematik bir karşılığı olmalı. Aynı şekilde gerçekte yaşananların da duygusal yani sanal bir karşılığı var. Kuantum fiziğinde dalga ve parçacık dışında bir de görünmeyen parçacık davranışı olduğunu söyleyebilirim.❤

  • @suleymankucuk6110
    @suleymankucuk61107 күн бұрын

    10:38 dalga fonksiyonun mutlak değerinin karesi demek gerekli, aksi taktirdi özfonksiyınların katsayıları imajiner kalır. Sanal sayıların gerçekliği değilde bir şey genelleştikçe tarif edebildiği şeyde genelleşiyor spesifik olarak işaret ettiği şeyde. Kompleks sayılar reel sayılardan daha genel ve bu yüzden büyüklük karşılaştırılmasını kaybediyor quaterniyonlarda (4 boyutlu sayılar) da sıra değiştirme özelliği kayboluyor gerçeklik açısından hepsi tutarlı olarak gerçekten var sadece bizim reel sayılardaki içgüdüsel çokluk ifadesini tarif edebilecek kadar özel değiller. Mantın kurallarıyla bilincin anlayıp ölçebileceği bir şey zaten bu sayılar. Bu mantıkla irasyonel sayılara da gerçek değil muamelesi yapılabilir. Gerçekliğinden ziyade evrene mi yoksa insan zihnine mi içkin olduğunu tartışmak daha doğru olur zaten sonunda da oraya kaymış konuşma. Örnek olarak polinomlar verilebilir. Sadece polinom denildiği zaman üzerinde çalışabilecek çok fazla şey var ve hepsi için bir genel ifade bulmak çok zor ama kümeyi biraz daraltıp ortogonal polinom dediğimiz zaman daha dar bi alan içermesine karşılık aralarındaki özellikler bakımından çok daha fazla yargı da bulunulabiliyor. Veya benzer mantık tek sayılar ve tam sayılar arasında da kurulabilir. Bence videolarınız çocuklara bilim sevdirmek açısından önemli ama bunla ilgilenince neyle karşılaşıcaklarına dair daha spesifik bilgiler verseniz bence daha yararlı olur bizim neden bir 3Blue1Brown ımız olmasın. Hiç olmazsa e^ix kısmında euler formülünden bahsedebilirdiniz. Çok genel yüzeysel bilgiler yerine daha derin bilgi ama küçük bir alanı hedef alan videolar insanların bilime olan görüşlerini daha pozitif etkiler bence. Nitelik > nicelik yani.

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    7 күн бұрын

    10:38 için doğru söylüyorsunuz. Görselde mutlak var ama sözlerimde yok :D Kanalın formatına gelirsek, benim gönlüm de 3Blue1Brown tarzı bir yere evrilmek. Ancak o kadar derine girince animasyon yapmanız gerekiyor. Aksi takdirde ne görsel kalite istenilen seviyede oluyor ne de anlatım düzgün bir şekilde görsellerle desteklenebiliyor ve özellikle mevcut ekonomik şartlarda bireysel çabalarla büyümeyeye çalışan bir kanal animasyon işini yapamaz. Animasyon üretmek çok maliyetli ve çok zaman alıyor. Belki büyük kanallar öyle bir noktaya evrilmeyi deneyebilir, belki bazı kurumsal kanallar animasyonlar için bütçe oluşturabilir. Ama bizim için bu şimdilik imkansız gibi bir şey :D İleride kanal büyürse elbette amacımız daha derin bilgileri düzgün animasyonlarla verebilmek. Yorumunuz için teşekkürler.

  • @KardeliaDerin
    @KardeliaDerin16 күн бұрын

    Matematiğin keşif mi yoksa icat mı olduğu konusundaki videonu ve bulduğun sonuç ve görüşleri büyük bir merakla bekleyeceğim. Yıllardan beri şahsen merak ediyorum ve merak etmeye devam ediyorum. Cevap bulmayı bırak henüz yaklaştığımı bile hissetmedim henüz. Ölmezsem o videonu ciddi bir merakla görmek isterim.

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    16 күн бұрын

    Hocam normalde iki haftaya yaparım diyordum o videoyu da bu video çok tutmayacak gibi :D Artık onu ne zamana yaparım biliyorum :D

  • @spacewrapper

    @spacewrapper

    16 күн бұрын

    @@doğalfrekans hic sorun degil, hem zaten onunla ilgili bi kac bilim kanali verdi zannedersem. Kaliteli ve doyurucu bilgi ve guzel gorselller oldugu icin ne yapsan tutar bence👍

  • @TheVedataydin666
    @TheVedataydin66616 күн бұрын

    💯👏

  • @varonashe7482
    @varonashe748216 күн бұрын

    Donanım ve yazılım gibi , sanal sayılar irrasyonellikten gelir , yani temsil . Örneğin zekat sanal faizdir örneğin ya da faiz sanal zekat . Devlet para basar sanal varlık üretir

  • @belginruzgar6130
    @belginruzgar613016 күн бұрын

    Vay canına...Harikaydı..

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    16 күн бұрын

    🧡🧡🧡

  • @bilacivert2250
    @bilacivert225016 күн бұрын

    👏🏻❤️👏🏻

  • @irfancelik8865
    @irfancelik886514 күн бұрын

    🙏

  • @tahayaramisli2248
    @tahayaramisli224810 күн бұрын

    İrrasyonel sayılar, evrenin "anti" kısmında anlamlı olabilir mi? Anti-madde , pozitif yüklü elektron yada negatif yüklü protonların , bunların fiziğinin...

  • @dnyli.
    @dnyli.15 күн бұрын

    Başlığı anlayamadım. "Yoksa Eğer Kuantum Fiziği Tümüyle Yanlış mı?"

  • @evrenseltan
    @evrenseltan16 күн бұрын

    ❤❤❤❤❤

  • @solaris867
    @solaris86716 күн бұрын

    9:07 İki boyutta olan fizik üç boyuta geçiyor yani. Resmen aydınlanma yaşıyorum şu bilgiyi liseyi bırak üniversitede bile vermiyorlar. O yüzden matematik anahtarını hiçbir zaman elime alamadığım anlayamadığım için benim gibi herkes sanırım fiziği anlamakta zorlandı. Ezber yaparak anlamadan ayağımıza taş bağlı şekilde bir şeyleri öğrenmeye çabaladık. Ne yazık ki neden sorusuna cevap verecek çok az matematikçi var hep ezber öğreten hocalar dolu.

  • @cakohasan69
    @cakohasan6915 күн бұрын

    🧡

  • @Kadehtar
    @Kadehtar13 күн бұрын

    Öncelikle bunun için kendimce bir analoji inşaa etmiştim. Bilimsel konuları öğrenirken her zaman analoji kurarım. Eğer bir konuya dair analoji kuramazsam onu asla anlayamam. Aynı zamanda kurabildiğim analoji ise o konuyu asla unutmamamı da sağlıyor. Lafı uzatmadan kurguladığım analojiye geçelim ; Sanal Düzlemler Analojisi ; Metaryaller : Oda : tüm fizik yasalarını simgeler Oda içindeki adam : parçacıktır Oda içindeki ses, ışık ve nesneler(masa, sandelye, vb) : Tüm enerji toplamı ve enerjinin konfigürasyonudur. Odayı haritalamaya çalışan gözlemci : Doğanın işleyiş mekanizmasını anlayan ve kuramlar geliştiren kişi.. Analoji ; Bir oda hayal ediyoruz ve bu odada bir adam vardır. Bu adamın hareketlerini kuş bakışı gözlemleyen ve odayı haritalamak isteyen bir de gözlemcimiz vardır. Gözlemci, odadaki adamın hareketlerini gözlemlerken bir anomeli farkediyor ve adamın odanın ortasına yürürken yavaşladığını tespit ediyor. Ancak bu adamın hareketini yavaşlatacak hiçbir şeyi oda da göremiyor. Ancak odayı haritalaması gerekiyor ve bu odanın ortasındaki yavaşlamayı da bir şekilde haritaya dahil etmesi gerekiyor ve tam o anda aklına sıradışı bir fikir geliyor. Gözlemcinin gizemi haritasında belirtmek için sıradışı fikri ; Gözlemci eğer bu yavaşlamayı bir yükseklik düzleminde gösterirsem haritam tutarlı olacaktır diye düşünüyor ve odanın ortasında kendisinin fark edemediği bir tümsek olduğunu ve bu yüzden de adamın bu görünmeyen yükseklik düzleminde efor kaybettiğini kabul ediyor. Yani gözlemci görebildiği düzlemlerle açıklanamayan, ama kendisinin teyit ettiği bu gizemli yavaşlamayı açıklamak için SANAL BİR DÜZLEM hayal ediyor..Gözlemci daha sonra kendi görebildiği düzlemlerle odadaki anomeliyi belirtebilen sanal düzleminin karışmaması için sanal düzlemine "i" harfi ile bir birim atıyor. Böylece gerçek düzlemlerdeki hareket ile sanal düzlemlerdeki hareket karışmamış olacak ve odayı haritalarken her yerel nokta için anomelinin miktarını da belirtebilecek. Örneğin odanın 3i+5 noktası, hem anomelinin boyutunu hemde gerçek düzlemdeki konum değişimini gösterecektir. İşte bilim insanları da tam da bu yüzden sanal düzlemleri kullanırlar. Şimdi bu analojiyi daha fazla geliştirip kendi çapımda kuantum mekaniğine şöyle adım atıyorum ; Meteryaller : Oda : Tüm fiziksel yasalarla inşaa edilmiş yer Odadaki adam : kuantum parçacığı Odadaki adamın kapladığı alan : dalga fonksiyonu Odadaki ses ve ışık şiddeti , masa ve sandalye düzeni, duvarların sertliği ve zeminin kayganlığı gibi engelleyici veya güçlendirici etmenlerin tümü : hamiltoniyen operatörü Odada bu adamın atabileceği en küçük adım : planck uzunluğu Analoji : Odadaki adamın bir hareketi vardır ve biz bu hareketi tanımlamak istiyoruz. Odadaki adamın kapladığı tüm konumun zamanla değiştiğine şahit olduğumuzdan ve bu adam dalga fonksiyonunu sembolize ettiğinden, dalga fonksiyonunun zamana göre türevini kullanıyoruz. Yani konumun zamanla nasıl değiştiğine bakıyoruz. Ancak hareket ederken adam bazen odadaki masa ve sandalyelerin etrafından dolaşması gerekiyor ve bu da dalga fonksiyonun zamana göre türevine etki ediyor. Bu yüzden odanın özel konfigürasyonunu veren hamiltoniyen operatörünü denkleme dahil ediyoruz. Ayrıca bu odada atılabilecek en küçük adım planck uzunluğu olduğu için denkleme planck sabitini de dahil ediyoruz. Böylece dalga fonksiyonu bile olsa her şeyin bu oda için en küçük geçireceği değişimin planck uzunluğundan daha küçük olamayacağını varsayıyoruz. Ayrıca odada oluşan ve asla çözemediğimiz bazı anomeliler yüzünden bir sanal düzlem kullanıyoruz ve denkleme " İ " ekliyoruz.

  • @spacewrapper

    @spacewrapper

    13 күн бұрын

    Yaklasimin cok guzel..bunu devam ettir. 👍🙋🏻🤔

  • @spacewrapper

    @spacewrapper

    13 күн бұрын

    Bitek su kisim acikta, “ neden anomalyler “ sanal.. bastan onerme oyle kabul edilirse sadece anomaly yansimalarani kompleks sayi icinde gorebilirsin..halbuki baska seyler de icinde olabilir.. ama bastaki onermen kisitliyor.. anomaly = sanal sayi gibi..

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    13 күн бұрын

    Şimdi analoji dediğiniz farkındayım, pek emin olamadım ne kadar doğru bir yaklaşım ama şunu biliyorum benzer bir analoji yani o yükselti kısmı, genelde genel göreliliğin belli kısımlarını anlatmak için kullanılır. Denk gelmesi güzel olmuş :D

  • @Kadehtar

    @Kadehtar

    13 күн бұрын

    @@doğalfrekans Zaten bu oda analojisinin nedense her şeye uyduğunu farkettim. Belki bu odadaki metaryalleri geliştirirsem çok daha karmaşık konuları anlayabilirim

  • @tugusoruklu3523
    @tugusoruklu352316 күн бұрын

    Dostum eline ağzına sağlık. Anlamadığım bir nokta var o da 07:53'de i'yi i ile çarparsanız -1 elde edersiniz derken benim jeton düşmüyor bir türlü. İspatı var mı ?

  • @yusufsayir2044

    @yusufsayir2044

    16 күн бұрын

    Dostum normal şartlarda reel sayilarda herhangi bir sayının kendisi ile çarpımı asla negatif olamaz. Köklü sayıları düşünürsek bunlar kökten dışarı çikarken nasıl çıkıyor? Mesela √16=4 çünkü 4*4=16. Ve reel sayıları düşünürsek kök içi her zaman pozitif olmalı aksi taktirde bu sayı reel olmaz. Biz de kök içinde -li sayıları ifade etmek için i kavramını ortaya atmisiz. √-1 için i demişiz. Az önce demistik ki √16=4 çünkü 4*4=16 ee o zaman √-1 için de aynı şeyi düşünürsek reel sayilarda bir sonuç çıkmıyor yani iki ayni sayının çarpımı -1 yapmaz o halde biz √-1e i diyerek i çarpı i'den -1 elde ederiz çünkü √-1*√-1=-1

  • @Bado78
    @Bado7813 күн бұрын

    Madde 1 atom ile ilgili model hâlâ kuramsal düzeydedir Madde 2 Matematik bilim değil anlatım dilidir Madde 3 sayılar zaten sanal objelerdir senin 1 diyerek temsil ettigin bütün bir başka seyin parçalarından oluşmuş 2 ,3 ,4 .. olabilir o yüzden sanal bir kavramın sanali olmaz tanimsizliga gider olay, eğer bu konuda ısrar devam ederse hiç bir zaman kesin çözümü yapılamamış Zeno paradokslarinin da gerçekliği temsil ettiğini dr kabul etmeniz gerekir Madde 4 Matematik ortada bir yalan var ise onu anlatır, tam tersi doğru var ise yine onu anlatır Madde 5 - veya + vektörel yön ifade eder fizikte matematik soyut olarak bunu sayı kabul eder. Aksi söz konusu olsa var olan Uzay dediğin yapının - bir versiyonunun olduğunu ispat etmen gerekir ne yazılı ki Uzay in ne olduğu hakkında kesin bilgiler bile ihtimaller dahilindedir

  • @gunes-tan6126
    @gunes-tan612616 күн бұрын

    beynim patladı

  • @AhmetHafzoglu-bo4rh
    @AhmetHafzoglu-bo4rh16 күн бұрын

    1'den küçük sayılar. sonsuza yakınsadıkları halde sıfıra hiçbir zaman ulaşamaz 1'den büyük sayılarda aynı şekilde Kuantum mekaniği temeli budur hızın dolanıklığı😅😅😅😅😅😅

  • @ahmetguven3144
    @ahmetguven31448 күн бұрын

    Sanal sayilar, tabii ki gercek sayilar degildir, ssdece hesaplama araci olarak kullanilabilirler.

  • @solaris867
    @solaris86716 күн бұрын

    8:09 Şimdi videonun bu kısmında aklıma şu soru geldi , o zaman sanal sayılar bir koordinatı belirtiyor isminin sanal olması mı acaba bizi yanıltıyordu, ilginç sanal sayıların böyle olduğunu hiçbir derste anlatmadılar yada ben mi kaçırdım orasını.

  • @MET_X

    @MET_X

    16 күн бұрын

    lisede anlatıldığını bende hatırlamıyorum

  • @solaris867

    @solaris867

    15 күн бұрын

    ​@@MET_X Yeni müfredetta belki yoktur diyeceğim ama hala var gözüküyor google aramasında

  • @gezginvizor
    @gezginvizor16 күн бұрын

    Sanırım bu sefer ilk izleyen benim :))

  • @gezginvizor

    @gezginvizor

    16 күн бұрын

    Artık bir kahve ısmarlarsınız hak ettim bence 😊😊

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    16 күн бұрын

    Tabii

  • @yunusilik6555
    @yunusilik655516 күн бұрын

    🙂

  • @mehmedgundogdu6880
    @mehmedgundogdu688016 күн бұрын

    Saygı Değer Administer Şahsi Fikrimce Bir Mevzu Yahut Olguyu İrdelerken Kullanırken Tamamen Bakış Persfektifle Alakalı Olduğunu Söylemek İsterim ... Şimdiden Emeklerinize Sağlık Her Daim Bilgilendirici Ve Akademik İçerikli Yayınların Devamını Dört Gözle Bekliyoruz ...

  • @sinaninan17

    @sinaninan17

    16 күн бұрын

    Bu kadar şatafatlı cümleler kurmaya çalışmadan önce yazım kurallarını öğrenin. Örneğin büyük harf nerelerde kullanılmaz, üç nokta kullanımı v.s.

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    16 күн бұрын

    Teşekkürler Mehmed Bey.

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    16 күн бұрын

    @sinaninan17 Bence bilmediğinden değil ya :D

  • @gokalpx1386
    @gokalpx138616 күн бұрын

    Nbr naptınız millet

  • @muratklc4652
    @muratklc465216 күн бұрын

    1

  • @Mustafa_Dinc_
    @Mustafa_Dinc_9 күн бұрын

    Değişmeyecek tek şey, Her doğrunun yanlışa yönelimi.

  • @faraday4048
    @faraday404816 күн бұрын

    Fizik mezunu musunuz ?

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    12 күн бұрын

    Evet

  • @sukursukur3617
    @sukursukur361716 күн бұрын

    Sanal sayılar, karmaşık sayılar bu sayılara verilebilecek en kötü isimdir. Bu isimler kimlerin aklına gelmiş, biri de durun ne yapıyorsunuz dememiş mi? Dönel sayılar gibi bir isiimlendirme yapsalar, öğrenciler anlamakta bu kadar zorlanmaz

  • @spacewrapper

    @spacewrapper

    16 күн бұрын

    Bencede .. keske tek bu olsa isimlendirmedeki sorunlar.

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    12 күн бұрын

    Sanal sayı ismi hakikaten de birçok matematikçi tarafından sevilmiyor

  • @vedatcakr3477
    @vedatcakr347716 күн бұрын

    Ne anlatıyon be aBi..

  • @fikretonderbudakin2643
    @fikretonderbudakin264316 күн бұрын

    Sanal sayılara parçacikların spin bilgisini matematiksel olarak ifade etmek için gerek duyuluyor. Parcacikların bir yerine iki spini yanindönme ekseni tek nir notasyonla ifade edilmek için sanal sayılar kullanıliyor. Lakin spin konusu anlatılirken bungercek bir dönme degil diyereknolayın üstü kapatılıyor. Parçacıklar gerçekten dönüyor hemde polar kordinat sisteminde iki adet dönme ekseninin ikisinde birden dönüyor.

  • @spacewrapper

    @spacewrapper

    16 күн бұрын

    aslinda spin derken , mesela, bir elektron icin biri klasik biri kuantum mekaniksel spinden bahsediliyor. kuantum mekaniksel spin sadece sonuc aslinda yani deney sirasinda gozlemlenemiyor, deneyde sonuc olarak gozlemleniyor. Aslinda deneyin yetersizliginden degilde , sistemin dogasi izin vermidigi icin(sebep sonuc iliskisi yok). Hesaplamalar hepsi isin icine katilarak yapiliyor. Kuantum mekaniksel spinde sanal sayi ile ifade ediliyor cunku fiziksel operator olan spin ve bunun karsilik geldigi dalga fonsiyonu kompleks sayi ile ifade edildigi icin ve kuantumda Stern-Gerlach deneyinde bulunan kuatum mekaniksel spinin kordinat ekseninde ifadesi yeterli gelmediginden sanal eksenleri kulllanmak daha yerinde bir hareket. Peki , bu kuantum mekaniksel spini normal kordinat ekseninde gosteremezmiydik? Bal gibi Gosterirdik, ama denklemi yapan bile mevzuyu karistirirdi. Cunki hem klasik spin yani elektronun sizin bahsettiginiz polar kordinat eksenindeki spini olacak ve yine ayni kordinat ekseninde kuantum mekaniksel spini ifade etmemiz gerekecek ve bu zor olurdu zaten klasik spin x,y, z bilesenleri 3 degisken kuantum spinde x,y,x bilesenleri ile 6 degisken olacak hatta tek parcacik deil bunun yaninda birde proton varsa bu sefer ayikla princin tasini... durumu var.. Gercektende bir donme olmadigi icin ve sadece spin up(yukari spin) ve spin down(asagi spin) durumu oldugu icin de sanal eksen gayet yerinde bir gole yonelik hareket:))

  • @moirafama5600
    @moirafama560016 күн бұрын

    Bi söz vardır, ve insan tanrıyı yarattı diye. Her ne kadar bu söze katılmasam da ve insan matematiği yarattı derseniz içinde bulunduğumuz durumu açıklıyor gibi 😅😅😅

  • @doğalfrekans

    @doğalfrekans

    13 күн бұрын

    Şu sıralar insanlardan duyduğum şu laf da çok güzel oturuyor; sen kafanda kuruyorsun :D

  • @salihkurt1692
    @salihkurt169216 күн бұрын

    Teşekkürler...