Brytyjski transporter gąsiennicowy Universal Carrier Mk. II już w naszych zbiorach.
Zakupiony egzemplarz zmontowano w marcu 1941 r. w Kanadzie, w której podczas wojny wyprodukowano blisko 29.000 pojazdów tego typu.
Universal Carrier Mk. II, to transporter opancerzony, który w zależności od wyposażenia był pojazdem rozpoznawczym, transportowym, łącznikowym lub wozem dowodzenia. W akcji używano ponadto maszyn uzbrojonych w miotacz płomieni (Ronson lub Wasp) oraz w 3-calowy moździerz Mk. I.
Był to przypuszczalnie najliczniej produkowany pojazd pancerny II wojny światowej.
Matematyka podpowiada nam nawet coś więcej.
W Wielkiej Brytanii wytworzono ok. 68 000 pojazdów tego typu. Kolejne ponad 50 000 zmontowano w brytyjskich dominiach i w USA, co czyni go jednym z najczęściej produkowanych wozów bojowych wszechczasów.
Używany był w działaniach zbrojnych na wszystkich teatrach wojny. Nie tylko przez Aliantów, ale także przez ich przeciwników. Np. Niemcy z ok. 60 przechwyconych pojazdów wykorzystali większość bojowo, m.in. w charakterze niszczycieli czołgów (zestaw trzech panzerschrecków) a pojazdy tego typu zostały na tyle dobrze przez nich zapamiętane, że po wojnie w 1956 r. Bundeswehra dokonała zakupu ok. 200 kolejnych maszyn tego typu. Japończycy z kolei użytkowali transportery zdobyte w Hong-Kongu, Singapurze oraz na wyspie Luzon. Jako ciekawostkę warto odnotować, że te ostatnie, wykorzystane przez Amerykanów do obrony Filipin pochodziły, podobnie jak egzemplarz zakupiony przez muzeum - z tej samej firmy Ford Motor Company w Ontario w Kanadzie.
Od wiosny 1941 r. transportery Universal Carrier używane były w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie w ilości ok. 1600 szt. (m.in. w Brygadzie Strzelców Karpackich (SBSK) operującej w Afryce Północnej, w 2 Korpusie walczącym w Italii i w 1 Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka na szlaku od północnej Francji, przez Belgię po Holandię do niemieckiej bazy morskiej w Wilhelmshaven).
Pojazdy pancerne tego typu użytkowało również Ludowe Wojsko Polskie. Sowieci bowiem w ramach Lend-Lease otrzymali ok. 2560 wozów (1212 z Wielkiej Brytanii, 1348 z Kanady) spośród których co najmniej 52 maszyny przekazali następnie między sierpniem 1944 r. a styczniem 1945 r. głównie jednostkom 2 Armii Wojska Polskiego.
Zakup, dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z budżetu państwa w ramach programu własnego Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów w programie Rozbudowa Kolekcji Muzealnych.
Tekst: J. Jabłoński / MWP
Zdjęcia: A. Uriasz / MWP
#MuzeumWP
#MPTW
#WolontariatMuzeumPTW
#NIMOZ
#MKiDN