Na grawitacyjnej zjeżdżalni - Co to są krzywizny czasoprzestrzeni?

Na początku XX wieku Albert Einstein sformułował zupełnie nową teorię grawitacji, która przeszła do historii jako ogólna teoria względności. Co mówi nam ona o naturze tej siły, w jaki sposób różni się od modelu Newtona i dlaczego lepiej się sprawdza w opisie działania przyrody?
Gośćmi byli:
prof. dr hab Jerzy W. Mietelski
dr hab. Paweł Jochym
dr hab. Jerzy Grębosz
Zachęcamy do nadsyłania pytań z dowolnej dziedziny fizyki na adres: kanapafizykow@ifj.edu.pl
Projekt finansowany przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej w ramach Programu Welcome to Poland

Пікірлер: 86

  • @aleksanderdudziak4265
    @aleksanderdudziak4265 Жыл бұрын

    Super programy. Dzięki Panowie, że poświęcacie swój cenny czas na realizację kolejnych odcinków. Pozdrawiam.

  • @mariazguda8708
    @mariazguda8708 Жыл бұрын

    Wow! Co za świetna mucha, Panie Prowadzący!

  • @marcinpodeszwa7282
    @marcinpodeszwa7282 Жыл бұрын

    Wysłuchałem z olbrzymim zainteresowaniem, dziękuje 😊

  • @fizykaodnowa
    @fizykaodnowa Жыл бұрын

    kciuk za dobre chęci

  • @krakersa7871
    @krakersa7871 Жыл бұрын

    Pan prowadzący fajne miny strzela. 😂 dziękuję za wyjaśnienie, jesteście super

  • @samirbaida2724
    @samirbaida27244 ай бұрын

    Chcialbym zapytac: Jesli pod wplywem ciezaru planety wkrzywia sie czasoprzestrzen to sie. dzieje , co sie dzieje nad ta struktura kosmiczna i nad ta wkrzywiona czasoprzestrzenia? Czy mamy pustke?

  • @l8609z
    @l8609z Жыл бұрын

    Czy dobrze rozumiem, że w samym centrum ziemi siły się zniosą i będzie nieważkość ale będzie ogromne ciśnienie? A jeżeli nieważkość to czy zakrzywienie czasoprzestrzeni pokazane na siatce będzie miało w samym centrum jakiś pik?

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Wręcz przeciwnie. W centrum mamy raczej płasko. Krzywizna jest generalnie największa w przybliżeniu tam, gdzie najsilniej odczuwamy siły grawitacji.

  • @pridel9991
    @pridel9991 Жыл бұрын

    skoro materia zakrzywia przestrzeń to czy ostatnia zmiana zakrzywienia czaso-przestrzeni spowodowana obiektem wpadającym do czarnej dziury przed horyzontem zdarzeń nie będzie informacją o tym obiekcie? Przecież np. mamy dwa obiekty o tych samych masach i innych kształtach to teoretycznie inaczej powinny zakrzywiać przestrzeń? Promieniowanie Hawkinga może być tą informacją co nie "przekazała" czaso-przestrzeń albo być innym zjawiskiem? Czy na podstawie zakrzywienia czaso-przestrzeni nie możemy otrzymywać informacji o tym jak jest zbudowana czarna dziura tzn nie tracimy informacji o niej?

  • @Ja-vr5tr
    @Ja-vr5tr11 ай бұрын

    🎼🌻🗝️ 0:17 burza roterowa…co to? 0:52

  • @PawelJimmi
    @PawelJimmi Жыл бұрын

    Jeżeli grawitacja nie jest siłą to czy oddziaływanie przeciwne - czyli siła odśrodkowa - też nie jest siłą?

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Owszem! Jest siłą *pozorną* - spowodowaną obserwacją w układzie *nieinercjalnym* . Siłą prawdziwą jest siła *dośrodkowa* - utrzymująca nas na zakrzywionym torze. Na przykład siła naprężenia sznurka, na którym zamocowany jest ciężarek, którym obracamy.

  • @dariuszp.3240
    @dariuszp.3240 Жыл бұрын

    Fajno chopy gadajom!

  • @pawetomczak631
    @pawetomczak631 Жыл бұрын

    @ Żeby łatwo rozumieć co to jest nauka w procesie rozwoju należy rozpropagować teorię platform kulturowych ateistycznej i teistycznej. Jak dotąd pokutują nawyki wytworzone na teistycznej platformie kulturowej - jednak jeden z dyskutantów, zapewne nezwiednie, zarysował rozwój wiedzy fizycznej tak, jakby opisywał prawidłowości rządzące rozwojem ateistycznej platformy kulturowej. Polecam więc książkę racjonalnego dialogu w zakresie ateizm a teizm pt. "Trójca Święta bez tajemnic - to po prostu żywa fizyka i matematyka", w której zaprezentowana jest owa teoria platform kulturowych - teistycznej i ateistycznej.

  • @grzesiekxitami3264
    @grzesiekxitami3264 Жыл бұрын

    a czym jest pole?

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Pewnego rodzaju, bardzo użyteczną, abstrakcją. Inaczej można je określić jako rozkład przestrzenny jakiejś wielkości - w naszym przypadku grawitacji będzie to krzywizna przestrzeni opisywana przez tzw. tensor metryczny.

  • @TomaszLee
    @TomaszLee Жыл бұрын

    Dzień dobry. Uciekliście Panowie od sedna pytania, czyli jak to jest z tą informacją. Owszem, można temat zamknąć filozofią, bo na horyzoncie zdarzeń nasza fizyka się kończy :). Jednak nie tylko informacja o samym istnieniu czarnej dziury opuszcza horyzont zdarzeń, ale też o jej energii i zmianach energii w czasie. W tym kontekście nie ma znaczenia jak działa grawitacja, ważne że potrafimy ją obserwować i mierzyć. Zatem mając dostatecznie czułe instrumenty o obecnie niewyobrażalnej czułości, możemy rejestrować przekroczenie horyzontu zdarzeń przez dowolną cząstkę, ba - możemy nawet odczytać trajektorię takiej cząstki (abstrahując od sensu tego pojęcia pod horyzontem zdarzeń) na podstawie fluktuacji pola grawitacyjnego emitowanego przez czarną dziurę - czy jak kto woli, zmian geometrii przestrzeni w okolicy czarnej dziury.

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Wszystkie informacje, jakie mamy o zawartości horyzontu, niosą ze sobą pola ukształtowane na zewnątrz horyzontu. Najprostszy przykład: ładunek jest określony przez strumień pola (dokładniej jego całkę po powierzchni - całkowe prawo Gaussa). Nie ma znaczenia czy powierzchnia jest metr od horyzontu, czy dwa lata świetlne. Nic się też nie zmieni w prawie Gaussa gdy "normalny" sferyczny rozkład ładunku ściśniemy do czarnej dziury. Dlatego właśnie możemy mówić o ładunku i kilku innych własnościach czarnej dziury - bo to własności przestrzeni wokoło.

  • @miki-wy5wl
    @miki-wy5wl Жыл бұрын

    Pytanie czy w środku ziemi czas płynie tak samo na powierzchni czy szybciej bo jest zerowa grawitacja ?

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Szybciej. Odrobinkę - to są bardzo słabe efekty przy "normalnych" polach grawitacyjnych.

  • @robertrusiecki9033

    @robertrusiecki9033

    Жыл бұрын

    @@pjochym No chyba nie. Tam jest minimum potencjału grawitacyjnego, więc tam czas będzie płyną najwolniej.

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    @@robertrusiecki9033 Najszybciej. Im silniejsze pole grawitacyjne (krzywizna) tym czas płynie wolniej. Na horyzoncie zdarzeń całkiem się zatrzymuje.

  • @andrzej3511
    @andrzej3511 Жыл бұрын

    Pan doktor zgrabnie uciekł od pytania, ale myślę że autorowi pytania chodziło o coś ciut innego. Nie ma znaczenia czy obszar oddziaływania czarnej dziury (w pustej przestrzeni od horyzontu zdarzeń do nieskończoności!) nazwiemy "pole grawitacyjne", "zakrzywienie czasoprzestrzeni" czy na przykład "przestrzeń przetwarzania energii potencjalnej na kinetyczną". Zatem okazuje się, że to "coś" co jest w środku czarnej dziury jednakowoż wchodzi w jakąś interakcję z tym co na zewnątrz. Pomimo tego że wszelkiej maści fotony i cząstki, subcząstki o niezerowej masie spoczynkowej są uwięzione do czasu pełnego odparowania czarnej dziury (dosyć długo - dla naszej cywilizacji na zawsze!). Zatem teza, że nic się nie wydostaje NIE JEST PRAWDZIWA! Wydostaje się WPŁYW NA OTOCZENIE. A jeśli ktoś udowodni, że grawitony jednak istnieją, to już będzie można mówić pełnoprawnie o ich "wyciekaniu" z wnętrza horyzontu zdarzeń!!!!! Rzecz można przyrównać do surowego ojca. Gdy go nie ma w pobliżu, dzieciaki się wściekają ile wlezie - rwetes, bieganina, dzikie wrzaski... Ale niech tylko się pojawi w pobliżu, nawet nic nie robiąc i nic nie mówiąc - mało, nawet nie patrząc na te dzieciaki - momentalnie stają się wzorcami dyscypliny wewnętrznej! Podobnie czarna dziura - ONA WPŁYWA!!! Ten wpływ może być związany z bardzo konkretnymi reakcjami fizycznymi. Wyobraźmy sobie dwie czarne dziury wirujące wokół wspólnego środka ciężkości. Będą stale emitować gigantyczne fale grawitacyjne stale tracąc energię. I znowu potężny wpływ na otoczenie, ale i realna, fizyczna praca w rozumieniu F*s - bo przecież będą się stale do siebie zbliżać. W rozumieniu fizyki zostaną przesunięte dwie, gigantyczne masy!!!! CO JE PRZESUWA? A ściślej: co przesuwa te dwa nieskończone lejki czasoprzestrzenne??? I co na to prędkość światła, a dokładnie prędkość rozprzestrzeniania się informacji??? Ale co tam dwie czarne dziury... Wystarczy jedna czarna dziura i jakiś zapyziały foton, gdzieś na skraju jej oddziaływania. Foton w końcu wyląduje na horyzoncie zdarzeń pokonując gigantyczny dystans. Ale czarna dziura TEŻ SIĘ PRZESUNIE. I choćby to było trudno stwierdzić, to łatwo wyliczyć!!!!! Co więc wykona tę pracę? U Newtona pole grawitacyjne a w zakrzywionej czasoprzestrzeni Einsteina co? Pójdźmy krok dalej. Mamy oto galaktykę. Gdzieś w czystym obszarze poza ich klastrami. W jej środku siedzi sobie potężna czarna dziura - łakoma maciora, która stopniowo zżera całą galaktykę. I teraz pojawia się tyci problem: jak wyliczyć wynikowe pola grawitacyjne przed wielkim żarciem oraz po i gdzie wynikowo znajdzie się przeżarta maciora? Jeśli ktoś, kiedyś mówił o złożonym problemie ruchu wielu ciał w układzie planetarnym, to co powiedzieć o takim dylemacie? Zaś istotą pytania będzie nadal proste: co zmusza do ruchu cały ten akrecyjny śmietnik jeśli początkowo cały układ znajdował się w stanie dynamicznej równowagi jako obracająca się galaktyka? Krzywizna? A skąd ta krzywizna?????? ZZA HORYZONTU ZDARZEŃ?

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Przykład z galaktyką jest bardzo dobry: pole grawitacyjne nie zmienia się na skutek zamiany sferycznego rozkładu masy, na nierotującą czarną dziurę, nic nie zmienia u odległego obserwatora. Siły grawitacyjne są konsekwencją *lokalnej* krzywizny przestrzeni. Z kolei ta krzywizna powstaje w każdym punkcie na skutek relacji z punktami sąsiednimi. Nikt nie twierdzi, że CD nie wpływa na swoje otoczenie. Tylko ten wpływ następuje przez zmianę geometrii czasoprzestrzeni, a nie przez wysyłanie czegoś. Kwantowej teorii grawitacji nie mamy, więc nie ma sensu spekulować, co z niej będzie wynikać. Może inaczej: równania Einsteina mają taką postać: geometria = gęstość energii, masy, pędu. Nic tutaj nie ma o żadnym oddziaływaniu na odległość. To są *lokalne* równania. O krzywiźnie w danym punkcie decyduje krzywizna w punktach sąsiednich i gęstość energii w tym punkcie. Cała reszta przekazywana jest przez rozprzestrzeniającą się deformację czasoprzestrzeni. A trzeba pamiętać, że wszystkie ograniczenia ruchu, typu horyzont zdarzeń, dotyczą cząstek i sygnałów, a nie samej przestrzeni. Ona właśnie decyduje o tym gdzie jest horyzont i jak się rozprzestrzeniają fale grawitacyjne.

  • @andrzej3511

    @andrzej3511

    Жыл бұрын

    @@pjochym Zaraz - zaraz! Przestrzeń jako taka może ekspandować z prędkością większą niż prędkość światła i wszystko na to wskazuje, że tak właśnie jest. Natomiast wszystkie asy światowej fizyki twierdzą, że pole grawitacyjne W ISTNIEJĄCEJ przestrzeni propaguje z prędkością światła. Gdyby jakiś monstrualny cwaniak zasunął nam Słońce to wszystko co do teraz grzecznie sobie wiruje zgodnie z mechaniką nieba od chwili tej kradzieży zacznie się poruszać po prostych, nie po elipsach. Mam nawet w oczach wyobraźni taki fragment filmu poglądowo rzecz ilustrujący. Zatem Ziemia wyruszyłaby w swoją prostoliniową podróż w osiem minut z groszami PO FAKCIE kradzieży! Prostoliniowo do czasu aż jakaś masa na jej drodze nie powichruje przestrzeni. Mając pecha moglibyśmy trafić na jakiegoś liliputa w czarnym kolorze i tyle byłoby historii z planety zwanej Ziemia. Co i tak byłoby mało istotne skoro stracilibyśmy źródło niskiej entropii i jednocześnie energii o poziomie do którego wszystko na planecie się przystosowało.

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    @@andrzej3511 Zgadza się. Zmiana krzywizny dotarłaby do nas razem z ciemnością. Fale krzywizny poruszają się z prędkością światła, ale przybywać przestrzeni może dowolnie szybko. Ograniczenie dotyczy rozprzestrzeniania się sygnałów.

  • @fizykaodnowa
    @fizykaodnowa11 ай бұрын

    obiecuję,że to ostatnie pytanie. Jak zmieniłaby się grawitacja ziemska jeśli ziemia przyspieszyłaby wirowanie wokół własnej osi z 1obrotu/24h do 1 obrotu / 1 godzinę? Czy poza tym, że nas ( i drzewa z korzeniami) wyrwałoby w przestrzeń możemy nadal przyjąć, że grawitacja pozostaje niezmienna? Ziemia to dobry przykład. Kręci się już jakiś czas, zdążyła się spolaryzować.

  • @pjochym

    @pjochym

    11 ай бұрын

    Wcale nie jestem pewien czy 1obr/h rozerwałby Ziemię. Być może. Trzeba by to przeliczyć. Ale siła pozorna w układzie obracającej się Ziemi raczej będzie mniejsza od sił spójności i siły grawitacji. Zmiana tempa obrotu spowoduje zwiększenie efektu tzw. unoszenia układu, ale poza tym siły grawitacji nie zmienia.

  • @fizykaodnowa

    @fizykaodnowa

    11 ай бұрын

    @@pjochym W zasadzie chodziło mi właśnie o ten moment powolnego „odrywania” / unoszenia. Czy powoli wyprowadziłoby nas w przestrzeń czy jednak byśmy unosili się nad powierzchnią mimo braku "sił i momentów". Nie chodziło dokładnie o 1obr/1h. Myślę, że Pan Profesor o tym wie. Ale ok, może Pan uznać, że mnie Pan wyjaśnił.

  • @fizykaodnowa

    @fizykaodnowa

    10 ай бұрын

    To jak? co się może wydarzyć kiedy wirowanie globu przyspieszyłoby a siła odśrodkowa przewyższyłaby nieco grawitację? kiedy przestaną działać siły i momenty.. wyrzuci nas w przestrzeń ? a chwile później grawitacja ściągnie nas ponownie ? nie daje mi to spokoju :)

  • @zbiggbig7727
    @zbiggbig7727 Жыл бұрын

    Bóg stworzył idealny model wiele lat temu

  • @fizykaodnowa
    @fizykaodnowa Жыл бұрын

    wg Państwa modelu siatka magnetyczna jest najmniej gęsta w środku obiektu.Jest to mylące. Myślę że jest dokładnie na odwrót. siatka zagęszcza się idąc w stronę środka gęstości modelu. Dodatkowo kiedy taki obiekt rotuje wokół własnej osi wtórne zagęszczenie i rozgęszczenie tej siatki będzie już poza obrysem takiego obiektu. po takim wtórnym zagęszczeniu porusza się księżyc Ziemi. W przypadku dyżych i szybko rotujących obiektów jak Saturn wtórne zagęszczenie siatki będzie tam gdzie njp. pierścienie Saturna. W prezentowanym modelu rotacja obiektu jest pominięta.

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Nic nie mówiliśmy o siłach magnetycznych. Nie wspominaliśmy też o "gęstości siatki" ani niczym podobnym. Zakrzywienie *czasoprzestrzeni* powoduje zmiany w wynikach pomiarów czasu i przestrzeni, czyli deformuje siatkę *czasoprzestrzenną* , ale nie da się o tym mówić jako o "zagęszczeniach" i "rozrzedzeniach".

  • @fizykaodnowa

    @fizykaodnowa

    Жыл бұрын

    @@pjochym da się :) da się nawet mówić, że grawitacja jest skutkiem zakrzywiania "czasoprzestrzeni". Problem w tym, zakrzywienie czasoprzestrzeni występuje tam gdzie pojawi się gęstość i jej grawitacja. Więc czy grawitacja jest skutkiem czy przyczyną? chyba sam Pan tego do końca nie rozumie. Kręcenie się kół w rowerze powoduje jazdę roweru czy jazda powoduje kręcenie się kół. ? Mówiąc o siatce mam na myśli prezentowany model w 7.44. Widzę tam siatkę .. wygiętą w złym kierunku

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    @@fizykaodnowa Zazwyczaj lepiej się powstrzymywać od oceniania rozmówcy... Nie należy mylić ilustracji czy analogii z rzeczywistym zjawiskiem. Na dodatek analogia jest tutaj dosyć bliska rzeczywistości. Krzywizna czasoprzestrzeni w centrum masywnego obiektu jest bliska zeru, bo wkłady od otaczających mas się znoszą. Największa krzywizna pojawia się na powierzchni, gdzie asymetria otoczenia jest największa (cała masa planety po jednej stronie). Dobrze też pamiętać, że masy powodują zakrzywienie *czasoprzestrzeni* , a nie jest to tym samym co krzywizna przestrzeni. Co do relacji skutek - przyczyna: fizycy nie ma tutaj zapewne jednego poglądu. Niemniej równania Einsteina mają schematyczną postać: "geometria" = "rozkład masy/energii/pędu". Raczej trudno w tej sytuacji przyjąć, że geometria przestrzeni powoduje konkretny rozkład masy. W konsekwencji consensus wśród fizyków to raczej przekonanie, że rozkład mas determinuje geometrię przestrzeni. Co do przyczyny sił grawitacyjnych to jest to dosyć prosty wniosek wypływający z geometrii czasoprzestrzeni, kształtu trajektorii swobodnych cząstek (geodetyki) oraz zasady równoważności (lokalnie efekty grawitacji są identyczne z przebywaniem w nieinercjalnym układzie odniesienia=ruch z przyśpieszeniem).

  • @radekmis
    @radekmis Жыл бұрын

    dozujcie materiały :) dajcie ludziom przetrawić:)

  • @jlewy2140

    @jlewy2140

    Жыл бұрын

    więcej materiałów, widz wytrzyma

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Przecież nie znikają i można do nich wrócić. Ale racja, będziemy robić przerwy jak dawniej.

  • @monikagruszczynska7039
    @monikagruszczynska7039 Жыл бұрын

    Czy to możliwe że czarne dziury to miejsce gdzie dochodzi do spotkania materii z antymaterią i procesu anihilacji ?

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Z pewnością zachodzą tam także takie procesy, ale nie ma to nic wspólnego z istotą czarnej dziury. To jest obiekt w gruncie rzeczy bardzo prosty: pewna ilość energii/materii, zamknięta w odpowiednio małej przestrzeni. Ot i wszystko!

  • @monikagruszczynska7039

    @monikagruszczynska7039

    Жыл бұрын

    @@pjochym więc musi być naruszona struktura atomu - pomiędzy jądrem atomowym a elektronami jest bardzo duża przestrzeń pewnie w czarnej dziurze zostaje ona zagospodarowana

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    @@monikagruszczynska7039 nie wiemy co się dzieje w pobliżu osobliwości. Ale dużo wcześniej nie ma już atomów. Te przestają istnieć już na etapie gwiazdy neutronowej, a bodaj w pewnym stopniu i białego karła. Gęstości o których mówimy są znacznie większe.

  • @qskocz2883
    @qskocz28838 ай бұрын

    Panowie! Cóż wspólnego ma bieg czasu z moim ciężarem ? Pomijam oczywiście porę poobiednia kiedy to ciężar rosnoe

  • @modestpotempa6607
    @modestpotempa6607 Жыл бұрын

    Moje pytanie jest takie: Skoro nie istnieje grawitacja jako siła przyciągająca to dla czego zjeżdżam po krzywiznie czasoprzestrzeni z przyspieszeniem?

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Generalnie dlatego, bo taki jest kształt linii geodezyjnej przechodzącej przez punkt, w którym się znajdujesz. Wiem, że to dosyć słabo przemawia do wyobraźni, ale może przez analogię. Siedząc na karuzeli bez okien, obserwujesz wypuszczony z ręki przedmiot. I on, zamiast stać w miejscu, porusza się z przyśpieszeniem po jakiejś takiej dziwnej trajektorii w układzie, w którym ty spoczywasz (układzie karuzeli). No musi na niego jakaś siła działać! A przecież on tylko porusza się swobodne, a to *ty* jesteś w układzie nieinercyjnym i dlatego tak to widzisz. Gdyby karuzela była duża (np. wirująca stacja kosmiczna), to wyglądałoby to zupełnie jak na powierzchni Ziemi. W zakrzywionej czasoprzestrzeni jak w nieinercjalnym układzie odniesienia swobodny ruch może wyglądać jak ruch przyśpieszony. To niestety nie jest intuicyjne, bo nie dosyć, że nie potrafimy sobie wyobrazić zakrzywionej przestrzeni, to trzeba jeszcze do tego dodać czas. To jest zakrzywiona *czasoprzestrzeń* jako całość, i udział w tym czasu jest ważny.

  • @aleksanderdudziak4265
    @aleksanderdudziak42655 ай бұрын

    Systemy doktrynalne posługują się aksjomatami. Matematyka też posługuje się aksjomatami.

  • @piotrjuszczyk1
    @piotrjuszczyk1 Жыл бұрын

    To gryźmy to dalej. Jeśli grawitacja jest skutkiem zakrzywienia czasoprzestrzeni to rozumiem że zakrzywienie na powierzchni Ziemi w jakimś punkcie jest ustalone. Dlaczego zatem inna siła działa w tym punkcie na muchę a inna na człowieka?

  • @msiomek

    @msiomek

    Жыл бұрын

    siła działa taka sama zapewne

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Tak jak na karuzeli. Siła działająca na muchę siedzącą na poręczy jest inna niż na siedzącego przy tej poręczy człowieka. Analogia ta nie jest w pełni dokładna, ale wystarczająco bliska, aby nie być błędną.

  • @piotrjuszczyk1

    @piotrjuszczyk1

    Жыл бұрын

    @@msiomek Zapewne nie. Użyj jakiegoś miernika siły w dynamometru i odczytaj że człowieka ciągnie z siłą kilkuset newtonów a muchę z ułamkiem newtona :)

  • @piotrjuszczyk1

    @piotrjuszczyk1

    Жыл бұрын

    @@pjochym Wydaje mi się że nie zrozumiałeś istoty mojej wypowiedzi. Czy chcesz powiedzieć że w Warszawie jak stoi człowiek to jest istotnie różne zakrzywienie czasoprzestrzeni niż jak tam jest mucha? :) Bo różnica sił jest rzędu tysięcy razy. Czyli co? Tysiąc razy większe zakrzywienie? :) Czy tam nawet jakbyś dał pierwiastek to i tak wyjdzie kilkadziesiąt razy? :)

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    @@piotrjuszczyk1 Nie, chcę powiedzieć, że siły powstające na skutek krzywizny czasoprzestrzeni są zależne od masy ciała. Dokładnie tak samo jak siła grawitacji (newtonowskiej) w potencjale grawitacyjnym jest zależna od masy "cząstki próbnej". Sam potencjał grawitacyjny jest zależny jedynie od masy przyciągającego ciała oraz odległości (przy sferycznym rozkładzie masy). Rolę potencjału grawitacyjnego pełni w teorii względności geometria czasoprzestrzeni. Nie ma w tym jakiejś wielkiej magii. Tak samo jest np. z polem elektrostatycznym: pole jest jedno, ale siły w nim działające zależą od tego na jaki ładunek one działają.

  • @grzegorzm3633
    @grzegorzm3633 Жыл бұрын

    Zamiana Słońca do punktu zmienia rozkład masy z obszaru do punktu, no niestety to nie jest to samo. Rozkładając pozorne linie sił przy niewielkiej odległości nie będą zbiegały się do punktu tylko do sfery co da inny wynik. Wykres takiej siły rzutowany na płaszczyznę będzie przypominał nacisk szpilki a dla słońca nacisk kuli. Cała charakterystyka się zmieni. Wniosek jest taki ze pobliskie obiekty będą na innej płaszczyźnie zakrzywienia.

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Zmienią się jedynie tzw. "siły pływowe", bo one są zależne od rozkładu masy. Nawet one zmienią się bardzo niewiele, bo odległość do Słońca 150 mln km a jego średnica to około 1.4 mln km, czyli poniżej 1%. Siła grawitacyjna, która decyduje o orbicie, nie zmieni się w najmniejszym stopniu - o ile uznamy, że i Słońce i Ziemia mają sferycznie symetryczny rozkład masy - co z dużą dokładnością jest prawdą.

  • @robertrusiecki9033
    @robertrusiecki9033 Жыл бұрын

    Gdzieś słyszałem, że w zakrzywionej czasoprzestrzeni nie ma linii prostych i wszystko na siebie spada, ale nie trafia, więc mija, po czym zawraca ponownie spada, żeby znowu na siebie nie trafić i tak w kółeczko. Rzeczywisty ruch Ziemi, Słońca i nas samych to zakrzywiony ruch po jakoś tam spiralnej trajektorii.

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    W pewnym zakresie to prawda - bo czasem jednak trafia ;) . Dobrą analogią jest powierzchnia kuli (Ziemi na przykład). Na jej powierzchni "najbardziej proste" linie to łuki kół wielkich (np. południków). Nie ma natomiast na jej powierzchni linii prostych (bo taka przebiega *pod* powierzchnią, a nie *na* powierzchni). W zakrzywionej czasoprzestrzeni odpowiednikiem południków są geodetyki, inaczej linie geodezyjne. Po tych liniach poruszają się swobodnie spadające cząstki czy np. światło (tyle, że światło wybiera jedynie tzw. zerowe geodezyjne). Przykładowo Ziemia porusza się w swoim ruchu orbitalnym wokoło Słońca właśnie po geodetyce. Ruch po innych liniach wymaga działania siły zewnętrznej (np. siły *dośrodkowej* ) oraz powoduje pojawienie się sił pozornych (np. siły *odśrodkowej* ) w tak poruszającym się układzie.

  • @robertrusiecki9033

    @robertrusiecki9033

    Жыл бұрын

    @@pjochym Proponuję spojrzeć szerzej: Ziemia, Słońce i każdy inny obiekt składa się z cząstek elementarnych, które też się jakoś poruszają w jakoś tam zakrzywionej czasoprzestrzeni, przy czym im mniejsza skalą cząstek, tym bardziej ta krzywizna dla nich rośnie. W pewnym momencie ruch takiej cząstki nie da się opisać prostą trajektorią, ale trzeba ją aproksymować szeregiem kolejnych - szczęście, jeśli coraz mniejszych - perturbacji / zakłóceń. A i tak ostatecznie położenie i prędkość cząstki możemy określać tylko z określonym prawdopodobieństwem, że w danym obszarze przestrzeni i czasu cząstka tu jest, albo że tu jej nie ma (zazwyczaj, to nawet tego nie umiemy powiedzieć). Swego czau, jakiś Polak na początku XX wieku twierdził, że elektrony w atomach poruszają się po trajektoriach radialnych, a nie trafiają w jądro atomowe tylko dlatego, że zostają odchylone przez pole magnetyczne, które spada z sześcianem odległości (pole elektryczne spada z kwadratem, więc na krótkich dystansach to pole magnetyczne przeważa). Bardzo mi się ta wizja podoba, szczególnie gdy założymy, że oddziaływania elektromagnetyczne (jak i wszystkie inne) podobnie jak grawitacja mają geometryczną naturę (tzn: domyślamy się, że tak powinno być, ale na tym polega rozbieżność kwantowej teorii pola i ogólnej teorii względności, że nie potrafimy tego dowieść, płynnie przechodząc z jednej teorii do drugiej).

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    @@robertrusiecki9033 Kilka uwag: - Krzywizna nie jest zależna od cząstek próbnych (czyli o pomijalnej masie). One się poruszają w zastanej geometrii czasoprzestrzeni. Oczywiście jeśli cząstki próbne mają niepomijalną masę, to sprawa się komplikuje. Równania robią się bardzo skomplikowane i nie umiemy ich rozwiązywać inaczej niż numerycznie (za wyjątkiem bardzo specjalnych przypadków). - Nie należy mieszać mechaniki kwantowej z OTW. Nie mamy teorii łączącej je w całość. Zachowaniem cząstek elementarnych rządzi mechanika kwantowa i robi to doskonale. To, że nam ona "nie leży" nie jest wystarczającym powodem do jej odrzucania. Można szukać, naturalnie, nowych koncepcji, ale: po pierwsze muszą one być co najmniej tak dobre jak obecne (co w tym przypadku oznacza dokładność kilkunastu miejsc znaczących); po drugie przewidywać/wyjaśniać nowe zjawiska wymykające się aktualnej teorii. To, że nam się coś "podoba" nie jest wystarczającym argumentem. - Pomysł geometryzacji wszystkich innych oddziaływań pochodzi od Einsteina. Poświęcił mu ponad 20 ostatnich lat swego życia. Bezskutecznie. Inni znaleźli pewne ścieżki na tej drodze, ale jak dotąd wydają się one ślepe. Sama koncepcja ma pewien niezaprzeczalny urok, ale pomimo wieloletnich wysiłków nie przyniosła oczekiwanych rezultatów. Echem tego pomysłu są próby sprowadzenia mechaniki kwantowej do konsekwencji fluktuacji geometrii czasoprzestrzeni w najmniejszej skali. Żadna z tych ścieżek nie doprowadziła do stworzenia teorii choćby zbliżającej się skutecznością do mechaniki kwantowej czy OTW.

  • @robertrusiecki9033

    @robertrusiecki9033

    Жыл бұрын

    @@pjochym Dziękuję za odpowiedź. Przy okazji, temat: "Dlaczego KTP i OTW ze sobą się nie spinają, chociaż teoretycznie powinny, bo przecież tak ładnie się upraszczają do klasycznej mechaniki i termodynamiki?" jest świetnym tematem na kolejny odcinek. Bo chociaż przeczytałem wiele książek i artykułów z KTP, OTW i mechaniki klasycznej, to nigdzie nie znalazłem odpowiedzi na to frapujące pytanie. Bo od fizyki kwantowej możemy przejść do fizyki relatywistycznej, ale tylko przez dziedzinę mechaniki klasycznej. Na ile to jest wina różnych języków matematyki, a na ile kwestia naszej zwykłej niewiedzy?

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    @@robertrusiecki9033 Uczciwa odpowiedź: nie mamy pojęcia! Gdybyśmy to wiedzieli, to pewnie bylibyśmy w połowie drogi do rozwiązania tego problemu. A spekulując: zupełnie możliwe, że struktura łączącej je teorii jest kompletnie różna od tego co mamy. Podobnie jak struktura OTW jest kompletnie różna od mechaniki Newtona - co nie przeszkadza im zgadzać się ze sobą we wspólnym obszarze stosowalności. Ale to jedynie moje podejrzenia i spekulacje.

  • @mareklech6702
    @mareklech6702 Жыл бұрын

    Rzeczy nie są takie jakie się wydają być ale nie są też inne. Nie istnieje żadna rzeczywistość jednak aby rzeczywistość istniała musiała by istnieć nie rzeczywistość więc rzeczywistość istnieje i nie istnieje.

  • @fizykaodnowa
    @fizykaodnowa Жыл бұрын

    Dziękuję za poprzednią odpowiedź. Czy jesteście w stanie powiedzieć Panowie gdzie się podziało pozostałe 18 kg?? Bez regułek definicji nazewnictwa wymyślonego przez kogoś innego i Albertów Einstein'ów. kzread.info/dash/bejne/eZmtpshtn9K2lNI.html GDZIE JEST POZOSTAŁE 18 KG ?

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    To nie bardzo na temat, ale pozorne zmniejszenie się ciężaru precesującego żyroskopu gdy nim odpowiednio poruszamy (poganiamy go) jest efektem pojawienia się sił i ich momentów pomiędzy żyroskopem a trzymającą i poruszającą nim osobą. Jak pokazują proste eksperymenty (całość postawiona na wadze - pełno tego na YT) ciężar całości pozostaje bez zmiany. Nie ma więc żadnych "brakujących kilogramów".

  • @fizykaodnowa

    @fizykaodnowa

    Жыл бұрын

    @@pjochym Panie Profesorze. Krążek pozostaje w spoczynku - jest ciężki do podniesienia. Krążek rotuje - robi się lżejszy do podniesienia. Można nim z łatwością manipulować. Czy na pewno nadanie temu zjawisku kolejnego terminu „pozorne zmniejszenie ciężaru” Pana satysfakcjonuje? Jeśli więc podobny obiekt zamiast pozornie jedynie zmniejszy swój ciężar pod wpływem sił i momentów ( wywołanych rotacją ) byłby zdolny się unosić w kierunku przeciwnym niż do Ziemi, byłaby to pozorna lewitacja prim? Ile jeszcze czasu zanim porzucimy błędne nazewnictwo i dostrzeżemy w wirującej gęstości technologię? „Wypłaszczenie” w środku obiektu ulega rozciągnięciu poprzez oddziaływanie na ten obiekt siły odśrodkowej od wirowania. Rozciągnięcie się „wypłaszczenia” spowoduje przesunięcie „zakrzywienia” dalej poza obrys obiektu. Język sobie można połamać próbując opisać tym cokolwiek . Brakujące „18kg" podczas spinu znajduje się poza obrysem obiektu przy samej krawędzi i utrzymuje go w równowadze. Wtedy poza obrysem obiektu znajduje się największa lokalna grawitacja która przyciąga "swój obiekt". Grawitacja / pole graw. / zakrzywienie - w tej formie dąży do owalu. Jeśli spinujący obiekt nie jest symetryczny jego grawitacja dążąc do owalu będzie przesuwać cały obiekt w kierunku adekwatnym do działania mimośrodu. Siła takiego ciągu jest proporcjonalna do gęstości i średnicy obiektu oraz prędkości kątowej. Model w którym grawitacja obiektu po prostu jest i jest zależna od masy niewiele wyjaśnia. Nudny model. Proponuje model w którym jesteśmy w stanie manipulować czasoprzestrzenią przeciążając ją wirującą gęstością.

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    @@fizykaodnowa To proszę spróbować pokręcić tym żyroskopem w przeciwną stronę... Zobaczymy czy będzie łatwo. Tylko proszę wybrać lekki żyroskop, bo można sobie krzywdę zrobić. Muszę pana zmartwić. Mechanika bryły sztywnej dokładnie wyjaśnia to zjawisko. Nie ma w nim nic tajemniczego. Po prostu żyroskop poddany działaniu siły ciążenia precesuje (zmienia położenie osi obrotu, rotując po stożku zależnie od relacji momentu pędu i momentu siły grawitacji). Gdy "poganiamy" ten obrót to pojawia się wypadkowy moment siły do góry, gdy staramy się precesję przyhamować to ten moment działa w dół. Ot i wszystko. Najpierw trzeba szukać prostych i znanych wyjaśnień. Czas na obalanie fundamentów mechaniki jest dopiero gdy dojdziemy do ściany, ale nie wcześniej.

  • @fizykaodnowa

    @fizykaodnowa

    Жыл бұрын

    @@pjochym Myślę że mowimy o tym samym tylko inaczej nazywamy. Dla Pana Profesora jak rozumiem grawitacja jest stała a resztę robią siły i momenty. Ja zakładam, że grawitacja jest ruchoma i jest konsekwencją oddziaływania sił i momentów na materię.. Mój model nie koliduje z aktualnie przyjętym i wyjaśnia np jak porusza się UAP. Czy mechanika bryły sztywnej też tak umie ?

  • @fafasfasfasfsafsafasf5749
    @fafasfasfasfsafsafasf5749 Жыл бұрын

    sam jesteś siła pozorna

  • @STANWL66
    @STANWL66 Жыл бұрын

    W środku Ziemi nieważkość, na powierzchni przyciaganie, im dalej od Ziemi, tym mniejsze, a gdzie jest największe???

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Na powierzchni Ziemi. Ponad powierzchnią siła jest proporcjonalna do 1/r^2 a pod powierzchnią (np. w kopalnianej sztolni) proporcjonalna do r, gdzie r to odległość od środka (przy jednorodnym rozkładzie masy - co nie jest dokładnie prawdą, więc tylko w przybliżeniu jest to proporcjonalność dla takiego ciała jak planeta).

  • @grzesiekxitami3264
    @grzesiekxitami3264 Жыл бұрын

    czemu wydaje się nam, że Einstein działa także za horyzontem?

  • @marekmilka9376
    @marekmilka9376 Жыл бұрын

    Nie rozumiem dlaczego na ziemi a w szczególności w Polsce, zaś bardziej precyzyjnie na Wiejskiej w Warszawie występuje pomroczność jasna. Przecież jej występowanie zasadniczo zarezerwowane jest dla mających odlot lewitacyjny. No i w związku z tym mam dysonans poznawczy.

  • @fizykaodnowa
    @fizykaodnowa Жыл бұрын

    Albo co teraz "robi" brakujące 18kg. Śmiało pokaż palcem. To jest to samo miejsce.

  • @ukaszszydlowski1331
    @ukaszszydlowski1331 Жыл бұрын

    błąd logiczny , jeżeli jesteśmy w środku ziemi będziemy nadal przyciągani przez ziemię. i w praktyce nie będzie to siła zerowa gdyż w praktyce ziemia nie jednorodna pod względem gęstości no i co z pływami oceanicznymi które powstają pod wpływam grawitacji i dlaczego korzystając z mechanik Newtonowskiej możemy obliczyć trajektorię planet

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Pierwsze: mówimy naturalnie o wyidealizowanym przypadku - sferycznie symetrycznego rozkładu masy. Wtedy zerowa siła jest w geometrycznym środku. Oczywiście przy asymetrycznym rozkładzie ten punkt będzie w innym miejscu. Siły pływowe są konsekwencją niejednorodności pola grawitacyjnego i płynących stąd różnic sił pomiędzy stronami Ziemi. Nie mają one związku z grawitacją samej planety. Mechanika Newtona jest zgodna z teorią względności w granicy małych prędkości i słabej grawitacji. Ruchy planet i pojazdów kosmicznych nie zbliżają się do 1/1000 prędkości światła. Grawitacja planet i gwiazd w normalnych warunkach jest bardzo słaba. W konsekwencji w normalnych warunkach obie teorie dają *bardzo* zbliżone wyniki. Na ćwiczeniach z OTW na studiach robi się takie wyprowadzenie pokazujące że w granicy małych sił i prędkości teoria względności daje mechanikę Newtona.

  • @koloture8696
    @koloture86968 ай бұрын

    Jeden z tych gościu tluczy zrozumiałe tylko dla siebie

  • @STANWL66
    @STANWL66 Жыл бұрын

    Jeżeli grawitacja to siła pozorna, to skocz na główkę do basenu, najlepiej bez wody jeden z drugim, albo skocz po flaszkę, odkręć korek i odwróć do góry dnem... taki eksperyment naukowy

  • @chillyshotorbitus5152

    @chillyshotorbitus5152

    Жыл бұрын

    No ale chyba raczej nie powiesz ze wpadasz do pustego basenu dlatego ze ci sie "czasoprzestrzen zakrzywila" (he?)

  • @STANWL66

    @STANWL66

    Жыл бұрын

    @@chillyshotorbitus5152 po 1 nie wpadam do basenu, a po 2 czasoprzestrzeń mi się nie zakrzywia, moja czasoprzestrzeń jest prosta jak Wałęsa

  • @STANWL66
    @STANWL66 Жыл бұрын

    Towarzysze naukowcy, kto wam dał dyplomy??? Tytuły doktorskie, a gadka, przyklady, porównania i język jak u gimnazjalistów...

  • @apis-divina
    @apis-divina Жыл бұрын

    siedzi mysz w klatce i myśli ? a druga mysz biega po polu i żyje ! która z nich będzie szczęśliwa spoglądając wstecz ? gdy pozna Prawdę.

  • @pjochym

    @pjochym

    Жыл бұрын

    Ta, która nie spotka mojej kotki ;)