Kto odkrył Amerykę? | Nasi przodkowie #8

Ғылым және технология

Jednym z najgorętszych tematów ostatnich lat w paleoantropologii jest kwestia kolonizacja Ameryk. Przez większość XX w. panowała teoria, że człowiek pojawił się w Nowym Świecie ok. 12-13 tys. lat temu - a najstarszym śladem jego obecności były kamienne ostrza charakterystyczne dla tzw. kultury Clovis, której przedstawiciele najwyraźniej gustowali w mięsie mamutów i innych dużych zwierząt. Dziś już nie ma wątpliwości, że myśliwi z Clovis nie byli pierwszymi Amerykanami. Ale kto ich wyprzedził? I kiedy? O kilka tysięcy lat? O kilkanaście? W 2017 r. w „Nature” pewni badacze sugerowali nawet, że w dyskusji o kolonizacji Ameryk powinniśmy się cofnąć o przeszło 100 tys. lat! A w listopadzie 2022 r. inni autorzy przekonywali, że trzeba zachować dużą ostrożność, gdy rekonstruujemy historię ludzkiej migracji wyłącznie na podstawie odnalezionych kamiennych narzędzi. Bo w Ameryce najstarsze kamienne narzędzia wykonały… małpy.
Zapraszamy na kolejny odcinek serii "Nasi przodkowie".
Scenariusz i prezentacja: Łukasz Kwiatek
Kamera, ilustracje i montaż: Piotr Urbańczyk
Filmy z serii "Nasi przodkowie": • Nasi przodkowie
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.

Пікірлер: 77

  • @nimahuya9981
    @nimahuya998111 ай бұрын

    więcej i częściej Panie dziejku

  • @mariamercedes3968

    @mariamercedes3968

    9 ай бұрын

    Popieram, zdecydowanie. Takie treści to skarb wobec starozytnokosmicznego chłamu zalewającego YT.

  • @MrSirPiotr
    @MrSirPiotr11 ай бұрын

    A gdyby tak zrobić odwrotnie? Prowadzący w małym okienku, a mapy, rysunki itp. na całości? Taka propozycja.

  • @dariuszp.3240
    @dariuszp.324011 ай бұрын

    Jeżeli patrzy Pan na swoje filmy krytycznie to chciałbym zapewnić, że są bardzo dobre. Świetna narracja, klarowność, płynność wypowiedzi. Bardzo dobrze mi się ogląda, jako laikowi, trochę oczytanemu w temacie. Z odpowiednią rezerwa fajnie łączy Pan kropki. Dobry zestaw prowadzący po temacie z tych filmów się wyłania.

  • @Potimus_Ripme
    @Potimus_Ripme11 ай бұрын

    Po tych filmach zawsze człowiek jest mądrzejszy!

  • @zofiaagnieszkabiernacka826
    @zofiaagnieszkabiernacka82611 ай бұрын

    Wspaniała detektywistyczna robota, a słucha sie tego bajecznie:)

  • @rojas00000

    @rojas00000

    3 ай бұрын

    Potwierdza. Bajeczna robota, słuchanie tego to przyjemność.

  • @paaatusiaaa69
    @paaatusiaaa6911 ай бұрын

    ❤❤świetny materiał Panie Łukaszu

  • @FBI_223
    @FBI_22311 ай бұрын

    Bardzo rzetelnie przygotowany materiał. Ulubiona seria z tego kanału. Mała uwaga : fajnie by było jakbyśmy mogli zobaczyc dokładniej te mapy albo jakies ilustracje lepiej. Np ta animacja z pokrywą lodowa na przestrzeni lat wydaje się być ciekawa i chcialbym z bliska ja zobaczyc. Na pierwszym planie powinny być materiały a na drugim prowadzący. Chociaż nie mam nic przeciwko do widoku Pana Kwiatka. Pozdro

  • @pawebaszczyk4842
    @pawebaszczyk484211 ай бұрын

    Bardzo się cieszę że następny odcinek będzie o Australopitekach - bo przez pół dzisiejszego odcinka się zastanawiałem jak ludzie dotarli to Australii 🙈

  • @ZdzichaJedziesz

    @ZdzichaJedziesz

    11 ай бұрын

    Pierwsi mieszkańcy Australi nie byli Austarlopitekami 😄

  • @pawes4976
    @pawes497611 ай бұрын

    Zdecydowanie więcej Pana na kanale i historii ludzkości. Omówienie rodzajów człowieka to moje ulubione odcinki.

  • @zofiaagnieszkabiernacka826
    @zofiaagnieszkabiernacka82611 ай бұрын

    Każdego odcinka slucham conajmniej dwa razy. Nie szkodzi, że aktualnie nie mamy pewności. Na tym właśnie polega nauka. Przyjdą nowe technologie i nowe odkrycia, będziemy bliżsi prawdy.

  • @waldemarbiaek3549
    @waldemarbiaek354910 ай бұрын

    Dziękuję i pozdrawiam.

  • @kapilarius
    @kapilarius11 ай бұрын

    Kiedy byłem dzieckiem miałem książeczkę Janusza Trybusiewicza "Wyprawa do maupoludów". Dzięki serii Pana filmów obudziłem na nowo zainteresowanie antropologią😁

  • @damianzukiewicz
    @damianzukiewicz11 ай бұрын

    Dzięki Łukasz. Super się Ciebie słucha.

  • @rychu6451
    @rychu64519 ай бұрын

    Czyli to jednak nie był Kolumb? A tak serio świetnie zrobiona prezentacja. Tak przejrzyście i przystępnie, że nawet człowiek w moim wieku rozumie o czym się do niego rozmawia. Obie łapki w górę.👍👍

  • @stefantraczyk7550
    @stefantraczyk75506 күн бұрын

    Fajnie Pan opowiada🧐 Pozdrawiam 👋

  • @marekgugu2676
    @marekgugu267611 ай бұрын

    Uwielbiam te pogadanki 👍🏻

  • @virgiliovivacemente5441
    @virgiliovivacemente544111 ай бұрын

    Wartościowy materiał. Bardzo dobry prowadzący.

  • @zderzaczhadronow5503
    @zderzaczhadronow550310 ай бұрын

    Bardzo dobra seria, niecierpliwie czekam na kolejny materiał! Pozdrowienia!

  • @marcinwiecek9968
    @marcinwiecek996811 ай бұрын

    Ciekawy odcinek

  • @indykator908
    @indykator90811 ай бұрын

    No i oczywiście też fajna wstawka muzyczna Super

  • @leszekporowski1707

    @leszekporowski1707

    11 ай бұрын

    Bo właśnie. Co to za muzyka? Wiesz może?

  • @wisienka207
    @wisienka20711 ай бұрын

    dziękuję za ta serie! uwielbiam ❤️❤️ z przyjemnością slucham! w głowie sie budzi mała ja, która chciała być archeolożką 😊

  • @jarosawrzepecki
    @jarosawrzepecki11 ай бұрын

    Dowiadujemy się zawsze jednej pewnej rzeczy! Prahistoria człowieka, na obecnym etapie rozwoju nauki, jest mocno niepewna 😉

  • @acidcount
    @acidcount11 ай бұрын

    Ależ kocham tę serie

  • @annabien2517
    @annabien251711 ай бұрын

    Fascynujące 👍

  • @adamtrzmiel4515
    @adamtrzmiel451511 ай бұрын

    Miller, Kwiatek, Drobniak, Szybka, Ekstein.... i jeszcze kilku (choc niewielu ) moglbym sluchac 24h na dobe....

  • @gonzogorf7019

    @gonzogorf7019

    11 ай бұрын

    Jeszcze Lamża

  • @panpiotr2807
    @panpiotr280711 ай бұрын

    Ciekawe czy na podstawie analiz lingwistycznych można by spróbować oszacować czas potrzebny na wykształcenie się zastanego przez Kolumba bogactwa językowego oby Ameryk.

  • @hansolo2000
    @hansolo200011 ай бұрын

    Super!

  • @Aye-Aye136
    @Aye-Aye13611 ай бұрын

    Mega ciekawe 😊!

  • @michag738
    @michag73811 ай бұрын

    Uwaga do montażu: za mały ekran prezentacji, na którym są ciekawe informacje. Za dużo miejsca na prezentera.

  • @bartekwielgusoporow
    @bartekwielgusoporow11 ай бұрын

    Najciekawsza seria na youtubie!

  • @UKReven
    @UKReven11 ай бұрын

    Pamietam wykłady typu „we believe that the dark energy must be the reason of universe’s expansion” Kiedyś przeczytałem mojej żonie artykuł z Scientific American tonując jak ksiądz w kościele i brzmiało to tak podobnie kazania. A tu proszę. Da się zrobić naukowa syntezę (poprawcie jeśli się mylę , ale to tez ważne dla nas, nie każdy dziś już umie czytać) bez wiary. Wiara nie musi się odnosić do religii tylko. Czesto tłumacze , ze każdy wierzy , choćby w to , ze rano kładąc się spać ponownie się obudzi. Tu jednak mamy czysta naukę. Dalej nic nie jesteśmy pewni. Ale jakże wzbogaca to nasza wiedze o inne rejony poznania. Każda praca ludzka powinna być szanowana. Zarówno tej „małpy „ jak i nas i Pana redaktora i naszej przeszłej AI (?) No cóż … bardzo miło posłuchać. O dziwo , głos nie jest jakiś talenty do radia ale działa wyśmienicie. Osobiście chciałbym mieć taki talent opowiadania. Pozdrawiam.

  • @fotticelli
    @fotticelli11 ай бұрын

    Bardzo fajnie się słucha o naszej niewiedzy.

  • @paweprzybyszewski4183
    @paweprzybyszewski418311 ай бұрын

    Czekam z wypiekami na kolejne odcinki

  • @Krupskee
    @Krupskee11 ай бұрын

    Przeciekawe

  • @dzieckolaosu
    @dzieckolaosu2 ай бұрын

    Panie Kwiatek podziwiam uczciwość z jaką się Pan wypowiada. Czekam na kolejne filmy bo to skarb.

  • @konradkarecki5067
    @konradkarecki506711 ай бұрын

    Materiał jak zwykle rozpala wyobraźnie!

  • @sstyitn5676
    @sstyitn567611 ай бұрын

    Jak byłem mały to oglądałem film w którym zasugerowano migrację z Ameryki z Europy wzdłóż lodoca. To ma sens? Ktoś pamięta coś podobnego?

  • @ZdzichaJedziesz

    @ZdzichaJedziesz

    11 ай бұрын

    Czytałem o tym wiele lat temu chyba czasopiśmie Wiedza i Życie i że byli to prawdopodobnie lowcy fok.

  • @piotrkalus4856
    @piotrkalus485611 ай бұрын

    Ameryka jeszcze nieraz nas zaskoczy.

  • @fotticelli

    @fotticelli

    11 ай бұрын

    Booo!!!!

  • @frustratzone8371
    @frustratzone837111 ай бұрын

    Jak zazwyczaj na YT fascynujący wykład o praludziach kiedyś, a na TT nieustająco o pramałpach dzisiaj, czyli piłka nożna .Takie kwiatki..

  • @wojciechkrol3196
    @wojciechkrol319611 ай бұрын

    prawdziwej historii nie poznamy chyba nigdy możliwe że nie pozwolą nam na prawdę

  • @huta42
    @huta4211 ай бұрын

    👍

  • @gonzogorf7019
    @gonzogorf701911 ай бұрын

    No i czemu to takie krótkie?

  • @archeowyprawy
    @archeowyprawy11 ай бұрын

    Argumenty podważające stanowisko z Kaliforni przypominają jako żywo te podnoszone przez dekady w obronie horyzontu Clovis ;) A co z White Sands?

  • @ralfmenace2363
    @ralfmenace23634 ай бұрын

    Chciałbym zaznaczyć kwestię diety naszych przodków; mianowicie od setek tysięcy lat właściwie tylko mięso, nie licząc marginalnych ilości roślin, dopiero około 10tys. lat temu nastąpił rozwój rolnictwa. Patrząc na to z tej perspektywy, współczesna dieta człowieka cywilizowanego to poprostu najgorszy z możliwych scenariuszy.

  • @ricardomatuszewski2835
    @ricardomatuszewski283511 ай бұрын

    wiadomix ! Polacy ,było ich trzech; Nowak,Kowalski i Walczak

  • @masterplaster6121
    @masterplaster612110 ай бұрын

    Nie ma linku do kanału. A co do toluenu - prawdopodobnie nie jest rakotwórczy, dowody są nieprzekonujące.

  • @piotrg.1855
    @piotrg.185511 ай бұрын

    Zawsze powtarzałem, że plemiona Ameryki Południowej bardziej przypominają mieszkańców półwyspu Indochińskiego, natomiast plemiona USA i Kanady bardziej tych z Syberii. A mogło być tak, że plemiona z Syberii zawędrowali najpierw aż do Ameryki Południowej, a tam pod wpływem klimatu zmienili nieco wygląd - podobny do mieszkańców półwyspu Indochińskiego ?

  • @rychu6451

    @rychu6451

    9 ай бұрын

    Pytanie czy mieli by na to "wystarczająco" dużo czasu? W sensie na zmianę wyglądu, nie wędrówkę tam i z powrotem. Tak czy siak bardziej wiarygodne czy miarodajne są chyba badania genotypu niż fizjonomii jak sądzę.

  • @greggregt6000
    @greggregt60003 ай бұрын

    A Jak któraś pani minister powiedziała że ludzie rzucali kamieniami w mamuty, to ją wyśmiali 😉🤣

  • @Ravsawicki1
    @Ravsawicki110 ай бұрын

    A kto skolonizował Syberie?

  • @baca350.1
    @baca350.111 ай бұрын

    Stop: mamuty czy mastodonty?

  • @hardlivepokerdance3048
    @hardlivepokerdance304811 ай бұрын

    Pierwszy :)

  • @Zmiana_Pogody
    @Zmiana_Pogody11 ай бұрын

    przepraszam za wtręt polityczny, ale akurat "overkill" to zrobili biali zdobywcy kilkaset lat temu... :((( i to zarówno w jednej, jak i drugiej Ameryce... gdybym była native Amerykanką i usłyszała, że sugerują taką nazwę na polowania na mastodonty, to bym chyba ze złości rozpieprzyła salę wykładową 🤯 co za wyjątkowo zły dobór słowa 🤬 idealnie wg biblijnego "igłę w oku bliźniego widzisz, a belki we własnym nie dostrzegasz"! że też w ogóle się akcentuje ten "overkill" w stosunku do Ameryki akurat - tak jakby w Europie to było bardzo trudne zabić mastodonta, więc wyginął z przyczyn naturalnych, ale w Ameryce to był wybity przez przodków Indian, bo to była pestka go zabić. rach ciach, wycinali tylko najlepsze mięso i szli dalej zabijać kolejne. a nie, czekaj...

  • @kapilarius

    @kapilarius

    11 ай бұрын

    Społeczeństwo jeszcze za mało obudzone na takie wpisy

  • @dariuszp.3240

    @dariuszp.3240

    11 ай бұрын

    Nie pierwszy i nie ostatni... chociaż, może teraz jest ostatni...

  • @ZdzichaJedziesz

    @ZdzichaJedziesz

    11 ай бұрын

    Co to za głupie myślenie ? Jaki mamy związek z zbrodniami Indian czy kolonizatorów ? Winy nie spadają z rodziców na dzieci a tym bardziej na ileś tam pra... pra... wnuki. Stało jak się stało i nic z tym już nie zrobimy. To już historia i.... archeologia

  • @Zmiana_Pogody

    @Zmiana_Pogody

    11 ай бұрын

    @@ZdzichaJedziesz ależ kto powiedział, że "my". biali zdobywcy, kilkaset lat temu, a nie my, Ty czy ja.

  • @ZdzichaJedziesz

    @ZdzichaJedziesz

    11 ай бұрын

    @@Zmiana_Pogody nie lubię takiego plemiennego myślenia. Zafałszowuje obraz sytuacji i jest narzędziem do manipulacji próbując nam wmówić jakieś fałszywe poczucie winy

  • @towiem
    @towiem11 ай бұрын

    Wolę większe "miniaturki" a mniej pana 😋...

  • @tadeuszwyszomirski9328
    @tadeuszwyszomirski93288 ай бұрын

    Pierwsi a Ameryce byli Rosjanie!!!😅😅😅😅😅😮

  • @JankoWalski-hc1wz
    @JankoWalski-hc1wz11 ай бұрын

    pierdoły pierdoły pierdoły akademickie o małpkach kapucynkach... "koń jaki jest każdy widzi"

  • @TheCymes

    @TheCymes

    11 ай бұрын

    Wytłumacz mi po co ludzie o podobnym do twojego toku rozumowania i światopoglądzie oglądają takie materiały i próbują swoich sił w komentarzach?

  • @JankoWalski-hc1wz

    @JankoWalski-hc1wz

    11 ай бұрын

    @@TheCymes Wytłumacz mi, co wiesz o datowaniu kultury Clovis? ... i jakie małpy robiły narzędzia z kamienia? Małpa może użyć kamienia jako narzędzia, ale nie obrobi kamienia. Teoria migracji przez cieśninę Beringa to anachronizm. Powiedz, jak ludzie dostali się na wyspę Wielkanocną??? Skąd liście endemicznej południowoamerykańskiej koki w starożytnym Egipcie? Ludzie pływają po oceanach od tysięcy lat, ale zakute łby każą im iść tysiące kilometrów po lodowych pustyniach. Jeszcze mi powiedz, że Kolumb odkrył Amerykę...... Po co to oglądam? A po to samo dlaczego czytałem Kapitał Marksa kiedy już nie było z tego profitów w postaci przyjęcia na studia bez egzaminu. Żeby przekonać się, jakie są podstawy najbardziej chorego, pasożytniczego modelu świata.

  • @malleusmaleficarum9248

    @malleusmaleficarum9248

    11 ай бұрын

    @@JankoWalski-hc1wz Za chwilę przeczytamy teorię Wielkiego Łysenkizmu albo coś o teoriach biblijnych (ciężko wyczuć, po tych dwóch wpisach, w która stronę pójdzie ta narracja) - otwieram popcorn i czekam na więcej (edytowanych) teorii o tym jak nauka się myli, a samotny JankoWalski obala je, pisząc że to "pierdoły akademickie". Oczywiście, w oparciu o poddające się falsyfikacji teorie, publikowane w recenzowanych źródłach naukowych, linki, a nie co tam ze Śwagrem po flaszce wymyślili 😁 p.s. Teoria że Kolumb odkrył Amerykę jest od dawna obalona. Odśwież swoją wiedze, koleżko, oglądając uważnie filmy takie jak ten. Nie polemizuj ze swoimi wyobrażeniami na temat, tylko oprzyj się na tym co wie (lub przypuszcza) Nauka.

  • @TheCymes

    @TheCymes

    11 ай бұрын

    @@JankoWalski-hc1wz na potrzeby tej pogawędki odpowiem, że nie wiem nic. Dalej jednak nie rozumiem po co komentujesz j/w skoro prowadzący wyraźnie powiedział że nie dowiesz się z tego materiału nic pewnego, przedstawia on teorie i nie upiera się przy nich. A jeśli masz jakieś swoje teorie na te tematy a nie pytania do mnie, to proszę. Wyrazy uznania za Marksa, ale tu nie chodzi o klepanie się po plecach i zawieranie lewackich sojuszy tylko o treściwe komentarze i akademicką dyskusję. Zakończę przysłowiem: więcej jeden osioł zaprzeczy, niż stu filozofów dowiedzie.

  • @JankoWalski-hc1wz

    @JankoWalski-hc1wz

    11 ай бұрын

    @@TheCymes Skoro stu filozofów niczego ci nie dowiedzie, to ja nie próbuję.

Келесі