« Avec le temps » có thể được coi như một trong những nhạc phẩm kinh điển của nhạc Pháp và cũng là ca khúc mang tính biểu tượng của nhạc sĩ - ca sĩ - nhà thơ Léo Ferré (1916-1993). Léo Ferré là người nổi tiếng với việc phổ nhạc cho thơ Beaudelaire, Verlaine, Rimbaud, Apollinaire, Aragon... (thơ trong nhạc - la poésie chantée, một "đặc sản" của dòng nhạc Pháp).
Ca khúc được Léo Ferré sáng tác chỉ vẻn vẹn trong hai giờ đồng hồ vào một ngày năm 1969, giai đoạn u ám của cuộc đời ông sau những đổ vỡ trong hôn nhân vào hai năm trước đó (Trong thời gian ly thân với vợ do nhiều mâu thuẫn phát sinh, nhạc sĩ có hẹn hò với một người phụ nữ khác; vợ ông khi biết được điều này đã thuê người giết hết vật nuôi của ông - những con vật mà ông hết mực yêu quý, coi như người bạn. Chính sự vụ này đã ảnh hưởng nặng nề lên tâm lý của Léo Ferré, ông tuyên bố không bao giờ tha thứ cho hành vi độc ác, dã man của người vợ cũ). Nỗi đau, sầu muộn, cô đơn khi không còn ai bầu bạn xâm chiếm ông, ngấm sâu vào ca khúc « Avec le temps ».
Chủ đề bao trùm lời ca, hay lời thơ của « Avec le temps » là sự thấm thoắt thoi đưa của thời gian (la fuite du temps). Đây cũng là một chủ đề thường thấy trong thơ Beaudelaire, theo đó con người bị đặt trong nỗi lo âu khi đối mặt với thời gian trôi quá nhanh, không thể nắm bắt hay níu giữ (ở Việt Nam có nhà thơ Xuân Diệu, chịu nhiều ảnh hưởng từ trường phái thơ tượng trưng Pháp, đặc biệt là thơ Beaudelaire, cũng thể hiện ý thức mạnh mẽ về sự trôi chảy của thời gian trong thơ của mình). Tuy nhiên, trong ca khúc « Avec le temps », tác giả không chỉ thể hiện ý niệm về cuộc đời phù du trong dòng chảy xiết của thời gian, mà còn tố cáo sự tàn nhẫn, vô tình của nó. Đối với Léo Ferré, thời gian là kẻ thù cướp đi tình yêu, hạnh phúc cùng những kỷ niệm đẹp đẽ của quá khứ. Trong cái nhìn bi quan của ông đối với của cuộc đời và tình yêu, quy luật nghiệt ngã của thời gian bao trùm lên tất cả mọi người, và là một bi kịch hiển nhiên không thể tránh khỏi. Cũng phải nói thêm rằng, Léo Ferré là người ủng hộ chủ nghĩa vô trị (anarchisme), ông phản đối mối quan hệ hôn nhân, nổi loạn chống lại thời gian nhưng đồng thời, ông cũng cam chịu cúi đầu bất lực trước thời gian, thế lực mang tính tàn phá mang sức mạnh siêu việt. Để rồi cuối cùng, thất bại của ông dẫn đến một số phận đơn độc ở đoạn kết của cuộc đời.
__________
Jardin de la Roselyn | Mảnh vườn nhạc Pháp xưa.
Jardinière | Chủ vườn kiêm người làm vườn: Lynn Ng.
#nhacPhap #avecletemps #leoferre #chansonfrançaise #paroles #lyrics #vietsub #frenchsong #hocjtiengPhapquabaihat #jardindelaroselyn