Kent Gezgini kanalına abone olmak için: 👉 / @kentgezgini
İstanbul'un Beşiktaş ilçesine bağlı olan Ortaköy; tarihi dokusu, muhteşem Boğaz ve deniz manzarası, kültürel çeşitliliği ve canlı atmosferi ile hem yerli hem de yabancı turistlerin gözdesi… Sokak lezzetleri ile de ünlü olan semt, geleneksel bir ‘Osmanlı Boğaziçi Köyü.’
Meydanı, kafeleri, gece kulüpleri, barları, lokantaları, sanat atölyeleri, antika ve hediyelik eşya dükkanları ile gece gündüz yaşayan bir semt... Evliya Çelebi’ye göre geçmişte de eğlencenin merkeziydi.
Adını Ortaköy Dereboyu Caddesi’ne de ismini veren derenin buraya akmasından ve vadinin tam ortasında bulunmasından alıyor. Antik çağda adının Arkheion olduğu belirtilen Ortaköy'ün Bizans dönemindeki ismi ise Ayios Fokas. Türklerin Ortaköy’e yerleşmesi Kanuni Sultan Süleyman döneminde (1520-1566) oldu.
Ortaköy; 18 ve 19’uncu yüzyılda Osmanlı Devleti tarafından yaptırılan pek çok binada imzası bulunan ve İstanbul’u şekillendiren Mimar Balyan Ailesi’ne ait yapılarla öne çıkıyor. Hassa mimarı olarak hizmet veren bu ailenin eserleri arasında Dolmabahçe Sarayı, Dolmabahçe Saat Kulesi, Beylerbeyi Sarayı, Dolmabahçe Camii, Çırağan Sarayı, Kuleli Askeri Lisesi, 18 Akaretler Evleri ve Küçüksu Kasrı bulunuyor.
Burada Her Turistin Bir Fotoğrafı Var!
Büyük Mecidiye Camii olarak da bilinen Ortaköy Camii, Neobarok tarzındadır. Sultan Abdülmecid tarafından Mimar Nigoğos Balyan’a 1853 yılında yaptırılmıştır. Geniş ve yüksek pencereleri Boğaz’ın ışıklarını caminin içine taşıyacak biçimde düzenlenmiştir. Merdivenle çıkılan yapının tek şerefeli iki minaresi var. Duvarları beyaz kesme taştan yapılmıştır. Tek kubbenin duvarları ise pembe mozaiktendir. Mihrap, mozaik ve mermerden, minber ise somaki kaplı mermerdendir ve ince bir işçiliğin ürünüdür. Deprem ve yangın gibi pek çok badire atlanan camii, defalarca restorasyondan geçti. 1862’den 2014’e kadar çeşitli çalışmalarla onarıldı ve yenilendi.
Esma Sultan’ın Düğün Hediyesi
Neoklasik üsluptaki Esma Sultan Yalısı’nın mimarı Sarkis Balyan’dır. Adını,
Osmanlı Sultanı Abdülaziz’in kızı Esma Sultan’dan alır. 16 yaşındayken Çerkez Mehmet Paşa ile evlenen Esma Sultan, Ortaköy Cami’sinin yanındaki bu yalıya taşınır. 17’nci yüzyılda kalma yalı, yeniden yapılarak kendisine düğün hediyesi olarak verilir. Bölgenin en büyük ahşap yapısı olan yalı, geçmişte Tırnakçı Yalısı olarak biliniyordu. Yalı, 1915'e kadar Osmanlı Hanedanı'nın mülkiyetinde kaldı.
Tarih boyunca Rum okulu, tütün deposu, marangozhane olarak kullanıldı. 1975’te büyük bir yangın geçirdi ve sadece dış duvarlarından oluşan bir harabeye dönüştü. 1990'lı yıllarda bir otel grubu tarafından satın alındı. Dış duvarları korunup cam ve çelik kullanılarak yeniden yapıldı. Boyutları, malzemesi ve yönü bakımından geleneksel yalı mimarisinden farklıdır. Dışı kâgir, içi bağdadi ahşaptır. Barı, restoranı, konferans salonu ve etkinlik alanı olan yapı, günümüzde çeşitli davetlere ev sahipliği yapmaktadır.
Gece Kulübü Olarak Kullanılan Bir Hamam: Kethuda Hamamı
Hüsrev Kethüda Hamamı, Mimar Sinan’ın Beşiktaş’ta tasarladığı dört yapıdan (Barbaros Hayrettin Paşa Türbesi, Sinan Paşa Cami ve Yahya Efendi Türbesi) biridir. Semtteki nadir 16’ncı yüzyıl yapılarındandır. Hamam, Sadrazam Kara Ahmet Paşa’nın yardımcısı Hüsrev Kethüda adına yaptırıldı.
Yangınlardan Bıkkın: Feriye Sarayları ve Feriye Lokantası
Feriye Lokantası, Beşiktaş ve Ortaköy arasındaki Çırağan Caddesi boyunca uzanan Feriye Sarayları’nın en sonuncu binası. Çırağan Sarayı’nın müştemilatı olarak kullanılan binanın hazin bir hikayesi var. Tahttan indirildikten sonra buraya yerleştirilen Sultan Abdülaziz’in bileklerini keserek yalıda intihar ettiği ileri sürülmektedir.
Balyan Ailesi’nin mimari yaklaşımına uygun olarak yapılan bina, Barok türündedir. Ancak günümüzde orijinalliğini koruyup korumadığı tam olarak bilinmemektedir.
Osmanlı hanedan üyelerinin kullandığı Feriye Sarayları, daha sonraları çeşitli kurumlar tarafından eğitim amacıyla kullanıldı. Kabataş Erkek Lisesi, Galatasaray Üniversitesi, Ziya Kalkavan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi bunlardan bazıları. Bakımsız bir halde uzun yıllar boş kalan diğer sarayların bir kısmı ise1995 yılında Kabataş Eğitim Vakfı tarafından restore edildikten sonra Feriye Lokantası olarak hizmete açıldı.
İstanbul’un en ikonik simgelerini manzarasında bir araya getiren Feriye Sarayı, 100 yılı aşkın süredir Boğaz’ı kucaklıyor. Michelin yıldızlı lokantası, kafesi, sinema ve sergi salonu, toplantı alanlarıyla İstanbul’un ilgi çeken mekanlarından biri.
Barok mimari; abartılı hacim, süsleme ve farklı dekor unsurlarının kullanımı ile gücü temsil eden mimari bir tarz.
Neoklasik mimari, 18’inci yüzyıl ortalarından itibaren İtalya ve Fransa'daki Neoklasik hareket ile birlikte oluşmuş mimarî bir akım.
#istanbul #beşiktaş #ortaköy #kentgezgini