‘Oorlogswinst’: veel van Nederlands sociale wetten dateren uit de nazitijd
‘Veel sociale wetgeving die kenmerkend is voor onze naoorlogse verzorgingsstaat is door de Duitse bezetter bedacht of op zijn minst in een stroomversnelling gebracht,’ stelt GERT JAN VAN SETTEN in gesprek met JAN MARTEN VISSER voor Wynia's Week TV (WWTV). Dit videogesprek is ook beschikbaar als podcast www.wyniasweek.nl/podcast/.
Van Setten promoveerde onlangs aan de VU in Amsterdam over de doorwerking van wetgeving die tijdens de Duitse bezetting veelal op initiatief van de bezetter is opgesteld. Deze week verscheen bij uitgeverij Boom de handelseditie van zijn proefschrift 'Oorlogswinst. Bezettingsmaatregelen die bleven' www.boomgeschiedenis.nl/produ....
Van Setten schetst hoe een groot gedeelte van de Rijksoverheid gewoon door functioneerde na het hectische vertrek van koningin, regering en parlement. Dit was ook conform instructies die ambtenaren al voor de oorlog hadden ontvangen.
Barbaarse bezetting deed zich sociaal voor
Op initiatief van de Duitsers werden een groot aantal wetten uitgevaardigd die vaak een sociaal karakter hadden zoals ontslagbescherming, een grote herziening van het belastingstelsel, huurbescherming en het ziekenfondsbesluit. ‘De Duitse bezetting is met dit soort maatregelen een grote stimulans geweest voor de na de oorlog verder ontwikkelde verzorgingsstaat,’ stelt Van Setten.
Van Setten schetst ook een aantal gevallen waarin grote (staats-)bedrijven zoals PTT en NS hun macht uitbreidden gedurende de bezetting. ‘Typische gevallen van oorlogswinst' zo stelt hij.
Al met al rijst er een beeld op van een bezet land waarin recht en bruut onrecht op bijna schizofrene wijze naast elkaar bestonden en waarbij Nederlandse ambtenaren nauw samenwerkten met hun nazi-bazen. Van Setten haalt in dit verband de term 'Doppelstaat' aan: een staat met twee gezichten.
Na de oorlog is de Commissie Bezettingsrecht decennialang bezig geweest om het Nederlandse recht te zuiveren. Dit betekende soms dat onwenselijk 'bezettingsrecht' werd verwijderd, maar vaak ook dat wetten uit de oorlogsjaren werden geïntegreerd in de Nederlandse wetgeving.
Wordt donateur van Wynia’s Week!
Wynia’s Week en ook Wynia’s Week TV (inclusief podcast) zijn helemaal gratis. Dat wordt mogelijk gemaakt door de vrijwillige bijdragen van lezers, kijkers en luisteraars. Doet u ook mee? DONEREN kan HIER www.wyniasweek.nl/doneren/. Hartelijk dank!
Пікірлер: 34
Heel erg informatief, dit is veel beter wat je bij de publieke omroep ziet
Wat een schitterende aflevering van de podcast (de video niet gezien, wel op de podcast geabonneerd). Plezierig gesprek, interessante inhoud. Een pluim! Dank Jan Marten en Gert Jan!
Fascinating and enlightening! Unbiased exposure of Dutch history by Dr. Van Setten, a tue historian, who informs us about what happened and why during the German occupation. It appears that the civil service in place elected to continue serving the population by cooperating with the German occupiers, up to a certain point. More interesting to me is that the Dutch government continued several laws that the Germans put in place, after the war.....
Interressant! Goed interview ook.
En nog veel meer wetten daarvoor en daarna.
Ik herken in die maatregelen van de Nazi's wel de manier van maatregelen nemen tijdens de laatste 3 jaar.
@hilkovanwalraven3111
5 ай бұрын
veel wetten aangenomen waar we zo tevreden over zijn dat we ze over 80 jaar nog hebben?
Waarom heeft Gert Jan van Setten geen aandacht geschonken aan de rol van de NL'se rechter tijdens de bezetting ? Ik begreep van een aantal podcasts van Café Weltschmerz dat onze rechters die toen infunctie waren en bleven, bepaald geen schoonheidsprijs verdienden, vriendelijk uitgedrukt.
@ellyhooft3803
6 ай бұрын
Heb dit ook begrepen, misschien eens hierop terugkomen in een toekomstige podcast
If anything, this research confirms once more how absolutely useless the usual left/right distinction is in decent political debate. A far more apt distinction is collectivist authoritarian vs individualistic libertarian. What national-socialism and Soviet communism have in common is the social engineering agenda. There is not much daylight between lockdown coercion, climate coercion, the dictatorship of received opilion on the one hand and eugenics, racial hygiene and institutionalised genocide *when seen in terms of civil liberty.* The merits of the goals is a different matter. Dismantling farms to reduce nitrogen emissions is not the same as the industrialised murder of Jews, Roma and Sinti. The assault on civil liberties is the common factor. A real new social contract needs checks and balances, not pseudo consensus.
Dus waren de Duitsers nog niet zo slecht.
Was dus nog niet zo slecht als ze ons doen geloven.
Belast-ING-dienst
Censuurkanaal 😂
Tja...puur Nationaal-Socialisme is niet slecht ! Dat zeg ik altijd al. Dank er als fietser (die rechtsaf mag / mocht slaan) mijn leven aan. Helaas zijn buitenlandse krachten altijd tegen ons. 😊
@mrshhjj8899
6 ай бұрын
Nationaal socialisme is niet slecht, het heeft alleen Europa totaal in as gelegd en als minderheid was je je leven ook niet zeker.
@kristandevries4835
6 ай бұрын
@@mrshhjj8899 Ik ben half zwart/blank whatever maar ik wijs er alleen op dat als n samenleving homogeen zou zijn (utopisch)het mijn welbevinden heeft....het ìs 'n vorm van Socialisme.
Leiders persoon Nu..Willem Alexander....
Dat verklaart een hoop dat er met ons geëxperimenteerd wordt net zo als Jozef Mengele deed
@MiguelJW
6 ай бұрын
Waardeloze vergelijking! Denk eens diep na over wat Mengele daadwerkelijk experimenteerde…. Is dat écht hetzelfde???? Écht??
@ronaldroemer2423
6 ай бұрын
@@MiguelJW de zogenaamde vaccinaties waren nooit om ons te beschermen Het groeit in je lichaam en het kan geactiveerd worden wanneer ze willen door middel van frequenties in vergelijking met wat er nu gebeurt is Josef Mengele een koor knaapje
@mrshhjj8899
6 ай бұрын
@@MiguelJW woordinflatie;) nietwaar, ouwe Himmler?
@MiguelJW
6 ай бұрын
@@mrshhjj8899 sorry? Wat bedoel je met deze opmerking?
@user-ol2pp1ps7p
5 ай бұрын
Arme droeftoeter.