ŚMIERĆ z pompą, czyli jak umierali SARMACI

Podoba Ci się ten materiał? Dołącz do mecenasów Encyklopedii Staropolskiej na Patronite: patronite.pl/profil/268724/da...
Materiał zrealizowany we współpracy z Muzeum Zamek Opalińskich w Sierakowie. Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu "Kultura w sieci".
Przeciętny szlachcic żył z poczuciem, iż odejść z tego świata może w każdej chwili. „Pamiętał o śmierci”, jak nakazywała maksyma znana podobno już w starożytności. W tej sytuacji nie powinno dziwić, iż moment przejścia na drugą stronę i ceremonia z nim związana były w kulturze staropolskiej bardzo ważne.
Zapraszam do zadawania pytań do Q&A!

Пікірлер: 105

  • @przemysawwaszkiewicz5673
    @przemysawwaszkiewicz56733 жыл бұрын

    Ten ostatni cytat podobny do "Byłem czym jesteś, jestem czym będziesz" a ten pochodzi od łacińskiego "Quod tu es, fui, quod sum, tu eris"

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Dokładnie tak, to przekład z łaciny :)

  • @dariuszreda3291

    @dariuszreda3291

    3 жыл бұрын

    Lacina to jest kolego!

  • @armandokwiatkowski.8279
    @armandokwiatkowski.82793 жыл бұрын

    Trafiłem przez przypadek na ten kanał jakiś czas temu i zostaje już na zawsze

  • @damakameliowa5712
    @damakameliowa57123 жыл бұрын

    Ależ wspaniały odcinek waćpan popełniłeś.Słuchałam z wielką uwagą i przyjemnością.Pozdrawiam i dziękuję.

  • @adriankoo897
    @adriankoo8973 жыл бұрын

    wspanialy kanal dziwi mnie tylko to ze ma tak malo subskrybcji pozdrawiam dzialaj darku dalej wspanialy odcinek z reszta jak wszystkie

  • @grzegorzszozda765
    @grzegorzszozda7653 жыл бұрын

    Wszystko piękne i pomyśleć że chłop bez butów chodził a na to wszystko robił.Odcinek ciekawy dzięki wysiłek weń włożony pozdrawiam.

  • @catsplay1658
    @catsplay16583 жыл бұрын

    Wchodzę na YT i myślę sobie "wyszukam jakiegoś historycznego podcastu" a tu mości Darek jak zawsze niezawodny!

  • @grzegorzeryk8320
    @grzegorzeryk83203 жыл бұрын

    Świetna robota Panie Darku.

  • @szymon1939
    @szymon19393 жыл бұрын

    Ciesze się Darku, że idzie Ci coraz lepiej. Ile ostatnio odcinków! Jesteś dla mnie inspiracją do napisania w końcu scenariusza o archelogii i wrzucanie na youtube. :)

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Daj znać jak wrzucisz, chętnie obejrzę ;)

  • @dariuszreda3291

    @dariuszreda3291

    3 жыл бұрын

    a co ma archeologia do historii sarmackiej???

  • @szymon1939

    @szymon1939

    Жыл бұрын

    @@DarekRybacki Z Archeologicznym kanałem niestety nie wyszło. Jest ktoś kto robi o wiele lepszy format niż nawet ja chciałem robić - Skryptorium. Cały czas mnie gryzło jednak to, że chciałbym stworzyć jakiś format historyczny. Zajmuję się co prawda historycznymi wątkami w popkulturze ale zgodnie z dwuletnim już przyrzeczeniem mówie, że założyłem w końcu swój kanał. - @widzowiehistorii Cieszę się, że tak bardzo przebiłeś się ze swoim formatem. W środowisku rekonstukcyjnym (co prawda początek XIX wieku) w którym się obracam nie ma osoby, która by nie znała już Encyklopedii Staropolskiej :)

  • @joabdel
    @joabdel3 жыл бұрын

    Bardzo fajnie przedstawiony materiał, przyjemnie się słucha. Dałam suba i czekam na dalsze odcinki :) Pozdrawiam

  • @raf.b
    @raf.b3 жыл бұрын

    Bardzo mi się podobało.

  • @marvju209
    @marvju2093 жыл бұрын

    Kolejny świetny filmik - pouczająca treść ciekawie opowiedziana. Choć wiele z tego co mówisz, jest mi znane, robisz to z taką swadą, że nie mogę się oderwać. ☺ Masz naprawdę talent medialny. Q&A Czy jesteś po historii?

  • @rawa5457
    @rawa54573 жыл бұрын

    Bardzo zajmujące są Pańskie odcinki, aż dziw, że tak niewielu je ogląda. Czyżby tylu tylko Polaków zostało zainteresowanych swoją historią? Dziękuję Bardzo.

  • @dariuszreda3291

    @dariuszreda3291

    3 жыл бұрын

    Niewielu, bo chamow wielu!

  • @adaspaker8404

    @adaspaker8404

    3 жыл бұрын

    lewactwo i dzicz rządzi teraz

  • @krzysiekstaniak
    @krzysiekstaniak3 жыл бұрын

    No tak, każda śmierć jest nieunikniona 😐⏳pozdrawiam Darku 👊

  • @maurycygrabara1269
    @maurycygrabara12693 жыл бұрын

    Pamiętam scenę z polskiego filmu Tais.Jedną z ról grał tam wspaniały aktor Bronisław Pawlik.Grał rolę Rzymianina.W kulminacyjnym momencie wygłasza on krótką mowę,o tym ,że poznał w życiu wiele i reszta poznania nie jest warta.Przemowa ta kończy się zdaniem ,mówiącym,że wybór momentu śmierci jest najwyższą wolnością.Pada więc ostateczne zdanie "A więc za prawdę powiadam Wam ,Żyłem Dość".Mówiąc to przebija się mieczem.Może trochę patetyczne,jednak wiele lat temu zrobiło to na mnie wrażenie.Czy ma to jakikolwiek związek ze Sarmatami?Wątpię.Z filozofią,Grecją,Rzymem ? Zapewne.Odcinek, jak zawsze ,Świetny!

  • @pawenowodworski7996
    @pawenowodworski79963 жыл бұрын

    świetny kanał

  • @pterodaktylWT
    @pterodaktylWT3 жыл бұрын

    Mega ciekawy odcinek. Pozdrowionka !

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Witam stałego widza ;)

  • @Heart0fIron
    @Heart0fIron3 жыл бұрын

    Świetny materiał! A tak w ogóle to wiem z pewnego źródła, że Pana kanał śledzi Pan Radosław Sikora :)

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    W sprawach husarskich korzystam z książek p. Sikory (świetnych swoją drogą), więc bardzo mnie tu cieszy :) W tym odcinku akurat korzystałem głównie z opracowania p. Chrościckiego.

  • @lidiaantczak8654
    @lidiaantczak86543 жыл бұрын

    Super 👍Pierwszy raz tu trafiłam😷 Będę zaglądać. Interesujące.

  • @marekchudy8893
    @marekchudy88933 жыл бұрын

    Dziękuję

  • @RafikGdansk
    @RafikGdansk3 жыл бұрын

    Dzięki ;)

  • @Lukixp10
    @Lukixp103 жыл бұрын

    Niedawno natknąłem się na Twój kanał i po pierwszym filmiku już poleciał sub. Robisz świetną robotę, oby tak dalej!

  • @aniadziaak1619
    @aniadziaak16193 жыл бұрын

    Super materiał Bardzo chętnie posłuchałabym też o wszelkich zwyczajach świątecznych w tym okresie bo bardzo mnie ciekawi jak to wyglądało

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Przed świętami chciałem nagrać odcinek o kolędach, historia niektórych sięga czasów szlacheckich ;) Ale może rzeczywiście to rozszerzę :)

  • @aniadziaak1619

    @aniadziaak1619

    3 жыл бұрын

    @@DarekRybacki trzymam kciuki w takim razie ;)

  • @Emilka0206
    @Emilka0206 Жыл бұрын

    końcowe powiedzenie konkretne

  • @Mrownica
    @Mrownica3 жыл бұрын

    7:40 Jaka jest różnica miedzy wiejskim weselem a wiejskim pogrzebem na pogrzebie jest o jednego mniej pijącego😁😁😁🤣🤣🤣

  • @kubag7941
    @kubag79413 жыл бұрын

    Świetny materiał !

  • @Geldorn1
    @Geldorn13 жыл бұрын

    Kolejny świetny odcinek cóż tu wiele mówić. Komentarz dla zasiegow, co by się wieść po goscincach youtube niosła ;)

  • @prawdaswiata1091
    @prawdaswiata109110 ай бұрын

    .. jako i my dziś , znać ani chwili nie znany - bośmy nie godni , znać kresu czasu naszego ..

  • @NocekNocek
    @NocekNocek3 жыл бұрын

    Łapka i komentarz dla zasięgów

  • @szymonwojciechowski8912
    @szymonwojciechowski8912 Жыл бұрын

    Nie wiem dlaczego KZread nie przesyła mi powiadomień o Twoich filmach.Rok temu dodałem subskrypcję i właśnie bez powiadomień zapomniałem o świetnym kanale.Może da się to jakoś wyjaśnić?

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    Жыл бұрын

    Nie mam pojęcia, natomiast nie ukrywam, że coś się zmieniło w algorytmie YT od 2020-2021 roku, bo np. mimo zbliżonej liczby wyświetleń o wiele trudniej zbiera się subskrypcje (przy ok. 1mln wyświetleń w 2020 zbierało się ok. 12 tys. subskrypcji, przy 700k obecnie zbiera się raptem 4 tys.) - niestety nie mamy na to wpływu, trzeba robić swoje.

  • @travelpl66
    @travelpl663 жыл бұрын

    super. 👍954

  • @patrykmisiewicz9129
    @patrykmisiewicz91293 жыл бұрын

    Świetny materiał, brakuje mi tylko w nim informacji, co działo się z ciałem zmarłego podczas wielotygodniowego, a czasami wielomiesięcznego oczekiwania na pochówek. Jak wiemy, w tamtych czasach nie było lodówek, a nie każdy miał szczęcie umrzeć zimą.

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Delikatnie zarysowałem temat, być może kiedyś wrócę do tematu staropolskiej mumifikacji ;)

  • @patrykmisiewicz9129

    @patrykmisiewicz9129

    3 жыл бұрын

    @@DarekRybacki mnie najbardziej "fascynuje" metoda przechowywania zwłok w miodzie ;)

  • @patrykmisiewicz9129

    @patrykmisiewicz9129

    3 жыл бұрын

    @@DarekRybacki w tym temacie polecam rozmowę z dyrektorem muzeum w międzyrzeczu, to jest jego konik. Bogata kolekcja portretów trumiennych w muzeum z międzyrzecza, to również jego zasługa.

  • @Michal_Krakowiak
    @Michal_Krakowiak3 жыл бұрын

    👌

  • @marekglowacki2607
    @marekglowacki26073 жыл бұрын

    Bardzo ciekawy materiał. Co to za muzyka w tle?

  • @dariuszreda3291

    @dariuszreda3291

    3 жыл бұрын

    majteczki w kropeczki...

  • @pozeraczdusziciasteczekcyn5374
    @pozeraczdusziciasteczekcyn5374 Жыл бұрын

    5:19 - mam taką myśl, że te portrety trumienne pozostały w naszej kulturze do dzisiaj - zarówno na nagrobkach można je spotkać w postaci fotografii, a jeszcze do nie tak dawna (a może gdzieniegdzie nadal) robiono całe sesje fotograficzne z nieboszczykiem z trumnie.

  • @krzysztofmichawiacek8397
    @krzysztofmichawiacek83973 жыл бұрын

    mam pytanie, jaki kształt miała trumna przeciętnego szlachcica , `czy była to forma podobna do trumien z początku XX które spotykamy na zdj z pogrzebów na polskich wsiach? Ps zarąbisty odcinek

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Sarkofagi widoczne na ujęciach są oryginalne, w dodatku prezentują przekrój trumien XVII-wiecznych, więc można je przyjąć za pewien standard tego okresu. Oczywiście standard magnacki ;)

  • @krzysztofmichawiacek8397

    @krzysztofmichawiacek8397

    3 жыл бұрын

    @@DarekRybacki pytam bo chciałem sobie zrobić trumne jako skrzynie/miejsce do spania na reko xddd

  • @jakubthomas8947
    @jakubthomas89473 жыл бұрын

    Jak zawsze świetny odcinek. Kiedy odcinek był kręcony? Kurczę tak blisko moich okolic...gdyby człowiek wiedział to by wpadł chociaż dłoń uscisnac i pogratulować. Swoją drogą są jakieś staropolskie szlacheckie przesądy dotyczące Wszystkich Świętych? Np. osób urodzonych w święto zmarłych...

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Odcinek kręciłem na początku sierpnia, wyjątkowo upalny czas w krainie 100 jezior ;)

  • @jakubthomas8947

    @jakubthomas8947

    3 жыл бұрын

    @@DarekRybacki Nie zazdroszczę dnia zdjęciowego w letnich warunkach w pełnym stroju narodowym.

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Było ciężko;)

  • @jkmmiastograbowiec5773
    @jkmmiastograbowiec57733 жыл бұрын

    No tak. Staropolskie obyczaje. Zastaw się a postaw się.

  • @ginterka381996
    @ginterka3819962 жыл бұрын

    Bardzo ładnie Panu w strojach sarmackich. 😁

  • @cespenaster
    @cespenaster3 жыл бұрын

    Vanitas vanitatum et omnia vanitas.

  • @galenxvii5786
    @galenxvii57863 жыл бұрын

    Kiedy coś o strojach :P

  • @damakameliowa5712

    @damakameliowa5712

    3 жыл бұрын

    Przydało by się

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Na pewno będzie

  • @andrzejkwita3654
    @andrzejkwita36543 жыл бұрын

    Na miniaturce wygląd Pan jak Major Suchodolski.Przepraszam że tak powiedziałem. Pozdrawiam :)

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Spoko, byłem już chudym Lotkiem Lodkowskim i młodym Stuhrem, więc ostatecznie może być i Major ;)

  • @robertjedrzejczak7627
    @robertjedrzejczak76273 жыл бұрын

    Mement mori jak to mawiał Pan Michał Wołodyjowski . Dziękuję Panie Darku!! Czołem

  • @mjr.zapora3968
    @mjr.zapora3968 Жыл бұрын

    Czołem wielkiej Polsce

  • @forexscalping_pl
    @forexscalping_pl3 жыл бұрын

    Trzeba było żyć jak Sarmata i umierać jak on!

  • @pawcio0459
    @pawcio04593 жыл бұрын

    Wzorójesz sie na Panu Drewniaku?

  • @adamtrojanowski3972
    @adamtrojanowski39723 жыл бұрын

    Piasecki czeka na każdego, bez wyjątków.

  • @michagolis150
    @michagolis1503 жыл бұрын

    Teraz ars amorum.

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Było: kzread.info/dash/bejne/ZHubxdGCYcepcZs.html

  • @thoma512
    @thoma5123 жыл бұрын

    Sierakow w Wlkp?

  • @robertjedrzejczak7627

    @robertjedrzejczak7627

    3 жыл бұрын

    Tak dokładnie! Powiat międzychodzki.

  • @thoma512

    @thoma512

    3 жыл бұрын

    @@robertjedrzejczak7627 kurde ale czad piękne jezioro i piękna zabawa była super :-) odcinek.

  • @janinaporazinska612
    @janinaporazinska6123 жыл бұрын

    Wybacz Panie bracie o śmierci juz gadacie!

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Memento mori ;)

  • @marciecorda5209
    @marciecorda52094 ай бұрын

    Ten Kosciol w LUTOMIU jest Katolicki czy prawoslawny?

  • @MrWierch
    @MrWierch Жыл бұрын

    Kiedy tworzono portret trumienny? Już po śmierci zmarłego? Czy może jeszcze za życia, na zapas - bo taki rozkładający się nieboszczyk to raczej średni model...

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    Жыл бұрын

    Wygląda na to, że zdarzały się portrety tworzone pośmiertnie.

  • @piotrglowicki5507
    @piotrglowicki55073 жыл бұрын

    A czy w 17 albo 18 wieku nie było zwykłych ludzi tzw. Biedoty.???????

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Byli, i wciąż czekają na swój kanał na YT ;)

  • @rasberistv9955
    @rasberistv99553 жыл бұрын

    KDS...

  • @dariuszreda3291
    @dariuszreda32913 жыл бұрын

    Klaniam!

  • @dawidoo5965
    @dawidoo5965 Жыл бұрын

    usdjuuuuuuuuuuuuuu

  • @michagraciak9054
    @michagraciak90543 жыл бұрын

    tak mi się nasuwa... kzread.info/dash/bejne/o3qkpcRrZ5CxmMo.html

  • @dawidoo5965
    @dawidoo5965 Жыл бұрын

    ghhh

  • @dardwar7152
    @dardwar71523 жыл бұрын

    A Sarmaci nie żyli na wiele lat przed Chrześcijaństwem i nie pochodzili przypadkiem z Iranu?

  • @gregory5732
    @gregory5732 Жыл бұрын

    Nie szlachta a barbarzyncy zwykli psychopaci

  • @jakubsiedlecki3324
    @jakubsiedlecki33243 жыл бұрын

    panie darku waść z wielkopolskija z poznania

  • @DarekRybacki

    @DarekRybacki

    3 жыл бұрын

    Waszmosc, ja z Prus Królewskich:)

  • @jakubsiedlecki3324

    @jakubsiedlecki3324

    3 жыл бұрын

    @@DarekRybacki To może kiedyś się spotkamy

Келесі