Маңғыстау қамалдары 2
Осы жолғы танымдық сапарымыз Қарақия ойпатының солтүстік бөлігін қамтыды.Сапарымыздың басты мақсаты осы аймақтағы қамалдармен танысу еді.Нысаналардың орналасқан жері Мұнайлы ауданының аумағына кіреді.Алғышқы барар қамалымыздың аты-Көкжал деп аталады. Ол Солтүстік Қарақия ойпатының шығыс ернеуінде орналасқан.Баратын жолымыз Ақтау-Баянды-Құйлыс бағыты арқылы жүрді.Құйлыс Ақтауда аты шулы техникалық судың көзі.Көзі емес,тіпті кенорны деген дұрыс.Жер астында жүздеген метрде орналасқан су қабаттарынан бірнеше ұңғымалар (скважина) арқылы алынатын бұл минералды (ащы) су МАЭК-ке барып теңіз суымен араластырылып,бізге тұтынуға беріледі.Дәл осы жерден Ақтау-Жаңаөзен трассасын жарып өтетін Ащығар өзені бастауы алады.Ол аз мөлшерден жер астынан шығатын бұлақтан және су ұңғымаларының суларынан артық суынан өзенше құрайды.Бұлақтың бастауы Аша өзеншесі болып,Ащағарға ұласады.Маусымдық жаңбыр кезеңінде өзеннің сағасы толып,қарқыны күшейетіні байқалып тұр.Осы саға Көкжал қамалы орналасқан қыраттың табанында жатыр.Қамалға бұрылар жерде Маңғыстау тарихи-мәдени қорығының «Көкжал қамалы XVI-XVII ғғ.» деген жазуы бар белгі тұр екен.Ары қарай қамалды іздеп табу қиынға соққан жоқ.Төбенің үстінде биіктігі 2,5-1,5 метр болып келетін,ұзындығы 100 метрден аса созылған қамал көзге түсті.Маңғыстау қамалдарына тән жобамен (план) салынғаны анық,яғни,жазық жақ беті (солт-шығыс) тастан қамал тұрғызылса,қалған бөлігі табиғи ұшпа.Қамалдың жарының сыртқы,орта тұсында таңбалар кездеседі.Олар көшпенді игдір, джафарбай (йомуд),қай,табын руларының таңбалары.Әзірше бұл қамалда қазба жұмыстары жүргізілмеген.Сондықтан пайымдарымызды шартты түрде ғана айта аламыз.Келесі қорғанымыз Көкжал қамалынан оңтүстік жақ бетте 15-20 км жерде орналасқан Үшқұю қамалы болды.Ол Қарақия ойпатын жарып өтетін ең ірі аңғар - Үшқұюдың солтүстік ернеуінде орналасқан.Алғаш рет оны 2005 жылы жергілікті археологтарымыз - А. Астафьев пен М.Қалменов тауып, Үшқұю деген атау берген еді.Үшқұю сөзі екі сөзден тұрады: үш және құю.Құю түрікпен тілінде «құдық» дегенді білдіреді,яғни,Үшқұю дегеніміз Үшқұдық.Құдықтың өзі аңғардың ішінде орналасқан.Қамал осы аңғардың үстінде орналасқан.Қамалдың типі бастионға келеді,яғни,ұшпаны айнала жеке 6 бастион орналасқан.Оның біреуі жан-жағы құлап қалған шоқының үстінде тұр.Ұшпаның етегінде шеңбер тәріздес құрылыстар орналасқан.Бұған қарағанда бұл үлкен кешен екені көрініп тұр.Бұл қамалда да қазба жұмыстары жүргізілмеген екен.Осылайша біздер Қарақия аумағындағы екі қамалмен танысып, сіздермен бөлісіп отырмыз.Сапарымызды қызықты мағлұматтармен таныстырған «Елтану KZ» қоғамдық қорының директоры Бекболат Төлегенұлы рахмет! «Еліңді тану, жеріңді танудан басталады!».
Пікірлер: 47
Рахмет айналайын Маңғыстау облысы Қазақтары Керемет Тамаша əдемі
МашАлла қандай керемет Мəдинетті сөйлесің екен. Сөзің деген нұр болып құйылып тұр екен. Алла амандық берсін саған.
Маңғыстауда тұрсам да бұндай жерлерді бірінші рет көруім... рахмет
Ой бәрекелді азаматтар! Қазақтың қасиетті жерінің кеңдігіне таңданып отырмын. Еңбектеріңе рахмет! Ұлы мұраттарыңа жете беріңдер! деп шығыстан сәлем айтамын.
Маңқыстау туралы талай кітаптарды оқыдым, бірақ сенің көрсеткеніңді естіген де, көрген де жоқ едім. Рахмет еңбегіңе!
Оте кызык акпараттар! 👍👍👍
РАХМЕТ , ЖАНЫМ ! Шеттегі , АДАЙЛАРҒА - Қатты Қажет !
Мына тастарды фундаментке уй салуга жұмсау керек екен😇👍, абай бол азамат,аяғың таймасын, керемет, рахмет👍👍👍
Алла жар болсын
Ай саубол бауырым істеріңе Алла берекет берсін!
Рахмет бауырым,Керемет аппарат.
Керемет Алла разы болсын бауырым🙏
23:23 талай мініп тустім мінгенде кауыпті передокпен шыкпасаң. Мен машинаны аударуға кұртай қалдым передок жасамайтын пикаппен мініп ең соңында ролді жарға қарай бұырып соғып тоқтаттым колікті
Северный аккарда үш құйлы Қамал бар сол жерден от жаққан содан отпан тау ға корінген отпан таудан сай отеске сай отестен Бейнеуде күйкен тұмсыққа корінеді одан жағылған шағырлы шомишти жақтан корінген
Оте дрс
👍👍👍👍👍👍👍
Негізі Ұзынбас қамалын іздеген болсаңдар олКөкжал қамалы.Оның Ұзынбас аталу себбебі-орналасқан жерін адамдар Ұзынбас тұмсығы деп атайды
Город Ақтау Маңғыстау 5живу 524кв Мыжыков Айтпай Б. Тиеберсін Алла Жарылқасын Алдынан😓😓😓😓
Асем көркем жерды анау қурлар бузып турда
Караман ата жолы ме?
Ассаламағалейкум! Басында койылган кандаи олен
Крепости не понятно кого они защищали кругом пустыня наверно караванные дороги или климат раньше был другой но17век это было вчера возможно это был своего рода порт Каспийское море рядом да история сейчас только начинается !
@semenivanov1531
Жыл бұрын
Нам правду не говорят, большая часть истории выдумка.
туркмендердин сонгы камалдары болган емирде
Уш куйы-уш кудык
Күпі емес, күп деп айтылады.
Gw nyasar guys😄
Сахара казахский
Акула китинес
Жарайсындар👍👍
Жақсы информация береді екен! Рахмет əрі қарай да жұмысына табыс тілеймін!
Керемет. 👏👏👏👏👍👍👍👍👍
жарайсындар
ертеректерде болған жасында көрген, әңгіме айта беретiн ата мен әженiң балалары көптеген жағдайларда үлкендерді еске алуға болады,
Бізің Маңғыстау
@user-sj9qz4wt5j
6 жыл бұрын
М
jaraysin bauirim.. toktama tek alga
@user-ml7ie4tx7b
8 жыл бұрын
Бекболат иним осындай туган жердин,биз билебермейтин тылсым дуниелерди таныстырганын ушин мын марте алгыс!
касына алыш мени бирге зерттейк
@dauletamanxosov1899
3 жыл бұрын
5
@dauletamanxosov1899
3 жыл бұрын
Керемет
Кайдагы туркмен. Турки тайпасы деп сойлениз Огыз сак гундардын тайпаларынан калган
@user-yi7dh9tn6d
4 жыл бұрын
жунейит хан уважал АДАЙ по этому завишал, Туркмен береч АДАЙ. 100 лет вместо жили. и когда ОНИ уходили,МЫ плакалы.
@user-dk1ej1ws2d
3 жыл бұрын
тулегенова - кімді , 'жөндеп' отырсың ?! АДАЙ - Біле ме , 'сен' білесің бе ?!
@user-zd7cy7hc9s
Жыл бұрын
Түрікмен жауміттер. Адай атам оның балдары батыр бабаларымыз түрікмендермен соғысқан