Kowalstwo we wczesnym średniowieczu - Maciej Tomaszczyk, Paweł Kucypera | KONTEKST 98
Ғылым және технология
Hutnictwo żelaza to dyscyplina, w której pozyskiwano metal z rud żelazonośnych i wytwarzano półprodukty przeznaczone do dalszej obróbki. Kowalstwo jest natomiast gałęzią rzemieślniczą, w której z gotowego fabrykatu żelaznego wykonywano wyroby, takie jak narzędzia czy broń.
O pozyskiwaniu żelaza, hutnictwie, kowalstwie, piecach, miechach i mieczach między innymi, we wczesnym średniowieczu opowiadać będą członkowie pracowni kowalskiej Officina Ferraria: dr Maciej Tomaszczyk i Paweł Kucypera.
:::::: PRENUMERUJ ARCHEOLOGIĘ ŻYWĄ! ::::::
👉 Wspieraj kanał: bit.ly/e-prenumerataAZ
👌 Facebook: / archeologiazywa
🌐 Strona: archeologia.com.pl/
:::::: POLECAMY INNE SPOTKANIA ::::::
• Polska plemienna - And...
• Rywale rodu Piastów? -...
• Emporium handlowe Pias...
• Jaćwingowie. Czas konn...
:::::: SPIS TREŚCI ::::::
00:00:00 - Wstęp
00:04:48 - POCZĄTEK PREZENTACJi
00:04:54 - W jaki sposób uzyskiwano żelazo? [FILM]
00:07:22 - Redukcja rudy w dymarce
00:10:15 - Wstępne obkuwanie i przekuwanie łupy
00:12:46 - Ile kosztowałoby wykucie wiedźmińskiego miecza?
00:15:12 - Ile trwa wykucie miecza?
00:16:30 - Więcej o procesie nawęglania
00:21:55 - Różne rudy żelaza
00:23:06 - Czy archeolodzy znajdują piece?
00:27:01 - Średnia wielkość dymarki
00:31:22 - Półprodukty i grzywny
00:33:29 - Czy grzywny na pewno były płacidłami?
00:39:51 - 3 grupy materiałów produkcyjnych
00:47:07 - Warsztat kowalski
00:51:07 - Podstawowe techniki kowalskie [FILM]
00:58:03 - Przykładowe przedmioty i ich historie
01:00:51 - Patyna i inkrustacje
01:03:06 - Replika grotu z Ostrowa Lednickiego
01:05:01 - Różne repliki grotów
01:06:28 - Replika miecza z Jeziora Lednickiego
01:08:33 - Topory i czekany
01:11:41 - POCZĄTEK DYSKUSJI
01:12:07 - Czy kobiety zajmowały się kowalstwem?
01:13:18 - Jak to bywa z fachowym nazewnictwem
01:17:41 - Czy starodawne techniki są lepsze niż dzisiejsze?
01:20:14 - Czy kowalstwo było opłacalne?
01:22:18 - Zagrożenia przy pracy kowala
01:23:10 - O biżuterii
01:24:25 - Gdzie można zobaczyć gości w akcji
01:25:39 - Pożegnania
01:29:46 - Podziękowania dla prenumeratorów
GOŚCIE
Maciej Tomaszczyk
Paweł Kucypera
@officinaferraria
GOSPODARZ
Radosław Biel
archeologia.com.pl
Пікірлер: 52
Jeśli podobają się Wam nasze spotkania i jeszcze tego nie robicie, to zachęcamy do wspierania naszej działalności poprzez zamówienie prenumeraty naszego czasopisma! 👉ibhik.pl/sklep/prenumerata-archeologia-zywa/
Bardzo profesjonalny materiał. Dziekuję za ogromny nakład pracy i niesamowitą wiedzę. Rzadkość w powodzi błota zalegającego internet. Szacun.
3 ай бұрын
Bardzo dziękujemy!
Dziękuję za profesjonalizm i pasję przekazu. Dużo mi to wyjaśniło.
Obejrzałem na 4 sesje, ale za każdym razem z potężnym zaciekawieniem, bardzo udany materiał, tak samo jak cały kanał AŻ
4 ай бұрын
Bardzo dziękujemy! Staramy się z całych sił, by było coraz lepiej ;)
Super filmik - wyrazy uznania dla wiedzy.
Wspanialy material - dziekuje. Siedze tu jak gekon - jedno oko na pracy drugie, co chwile wedruje do Was. Jeszcze raz dziekuje, pozdrawiam serdecznie.
Officina Ferraria zasubskrybowana. Jaram się. Swoją drogą, dobrze że w średniowieczu nie mieli BHP, bo jak widzę jak te kawałki metalu rozgrzane do 1kC latają we wszystkie strony, to dostaję gęsiej skórki. Miałem wielokrotnie 'przyjemność' dotykać elementów rozgrzanych do 150-200C, zostają fajne blizny. Szanuję.
@karedrel
4 ай бұрын
ten kawałek na filmików odleciał w pizdu bo płaskownik był przecięty do końca, powinno się ciąć prawie do końca ( na głębokość oczywiście ) i potem łamać na kowadle - wtedy nie lata po kuźni :D
Podziękowania za ciekawy odcinek, Officina ferraria oczywiście ląduje z subem.
4 ай бұрын
Dziękujemy w imieniu naszym jak i kolegów kowali :)
pozdrawiam serdecznie
Panowie, rewelacyjna robota... zwlaszcza dla spawaczy.
17:07 - stal jest tylko do 2,11% zawartości węglą. Powyżej mamy staliwo i żeliwo
@user-vh8ce2yr5c
4 ай бұрын
dla miecza maks 1.2 % węgla, Ponadto to będzie kruchy. W większości znalezionych 0,8-1.2 % węgla.
Dziękuję bardzo za film. Obejrzane, polubione 👍
Widziałem w północnych Niemczech budynki gospodarcze zbudowane z kamieni przypominających rude żelaza niestety nie pamietam nazwy wsi, znajdowała sie w okolicy Elby
Bardzo ciekwe, dziekuje serdecznie.
Dziękuję za ciekawy materiał 👍
rewelacyjny odcinek...
Wow, ale odcinek, petarda
Gratulacje. Wystawa w każdym aspekcie wspaniale dopracowana. Łącznie z klimatyczną grafiką. Czekamy niecierpliwie w Cieszynie.
już próbowano policzyć ile na obecne środki kosztowałby miecz - taki średni około 10-20 tyś złotych w przeliczeniu. Nie pamiętam dokładnie jak to obliczano ale liczby wiarygodne.
Fantastyczny materiał polecam pracę pana Macieja wykuwa wyśmienity oręż 🤘🏻
Wielkie dzięki za program!
Witam. Ja mieszkam w zagłębiu dymarkowym z okresu wpływów rzymskich. Ruda darniowa do tej pory jest powszechnie spotykana. Okolica Brwinowa 😊😊😊
bardzo ciekawy temat, oby więcej takich, super
W swoim czasie sporo lat temu koło dziesięciu, znaleziono na cmentarzysku w Czelinie miecz/szablę, jednosieczny czarny z II wieku, głownia na szerokość kciuka, miały być jakieś jego badania metaloznawcze, czy coś wiadomo o takich badaniach, ewentualnie jakieś nowe podobne znaleziska.
A skąd pochodzą cało stalowe miecze wikińskie podpisane ulfberth?
Świetny materiał, dziękuję bardzo i pozdrawiam :)
👍👍👍
Ja pierdole właśnie tego szukałem , jak , jak do cholery szukali i zdobywali czy wytapiali stal. Moje 10 letnie pytania może znajdą w końcu odpowiedź :)
18:29 - węglem drzewnym i naftą nawęgla się i dziś
⚔️💪👏👍
płatnerz pozdrawia kolegów kowali :)
❤😺❤
Mamy topory, włócznie, ale nie mamy piły. Oglądałem materiał z drewna, który był rozdzielany podłużnie pewnie toporem. Natomiast ślady cięcia poprzecznego nie dawały pewności cięcia piłą, ale jeszcze bardziej nie wskazywały na cięcie toporem. Podejrzewam, że rolę piły przyjmowały zużyte miecze. Ciekawe jak to było. Pozdrawiam
4 ай бұрын
Piły nie są często odnajdywanymi zabytkami, ale jak najbardziej znane były już od starożytności. W słynnym tartaku z Hierapolis napędzanym kołem wodnym, piłami cięto nawet kamień.
Za krótko troszke, ze dwa razy dluzej bylo by prawie w sam raz;)
W prawdzie ja to oglądam zawsze z wielkim zainteresowaniem po projekcji bezpośredniej ale interesuje mnie czy wykorzystywana była zendra do odzysku żelaza powstała podczas kucia lub spęczniania.
@officinaferraria
4 ай бұрын
Zendra to czysty tlenek żelaza, więc pewnie tak. Oczywiście to tylko przypuszczenia ale jeśli kuźnia była blisko miejsca gdzie żelazo produkowali to czemu nie. Ja zbieram zendrę, która powstaje w trakcie przerabiania łup i podczas kucia żelaza dymarskiego i wsypuje do pieca podczas wytopu.
To nie jest prawda, że nie da się zahartować niskowęglowej stali. Da się zahartować stale o bardzo małej zawartości węgla jednak zmiana twardości w wyniku hartowania będzie niewielka. Twartość stali po hartowaniu rośnie wraz z zawartością węgla do około 0,8% C - potem twardość spada z powodu wzrostu zawartości austenitu szczątkowego..... Temat rzeka...
Nie każdy stop żelaza z węglem jest stalą. Stal to stop żelaza z węglem o zawartości węgla do ok 2% po obróbce plastycznej. Jeśli stop żelaza zawiera np 0,02 % węgla i jest po obróbce plastycznej to dalej jest stalą. Bardzo ważna jest obróbka plastyczna - jeśli jej nie ma to nie ma mowy o stali. Stop żelaza z węglem o zawartości węgla do ok 2% po odlewaniu nazywamy staliwem. Stop żelaza z węglem o zawartości większej niż 2% nazywamy żeliwem. Zawartości węgla dotyczą jedynie stopu z żelaza z węglem. Nie ma tu mowy o pierwiastkach stopowych, które często bardzo komplikują układy równowagi faz a co się z tym wiąże na przykład temperatury w których stabilny jest austenit....
@officinaferraria
4 ай бұрын
Oczywiście ma Pan rację, jednak nie sposób nie stosować skrótów myślowych w krótkim wykładzie. Poza tym proszę pamiętać, że wykład odnosi się do metalurgii sprzed milenium a nie współczesnej.
Przecież nie jes możliwe, żeby piec gliniany jak ten na filmie z początku materiału, mógł być używany przez dłuższy czas, skoro pierwsxe wyjęcie kęsa stali widać, że niszczy go u podstawy i całością chybocze. Nie rozumiem jaki jest sens wielokrotnej naprawy takiego pieca? Chyba budowa nowego nie była wiele bardziej praco i czasochłonna?
4 ай бұрын
Temat jest poruszany parę razy pośrednio w trakcie rozmowy. Na potrzeby pokazów podejrzewamy, że szybciej jednak jest naprawić taki piec. Wystarczy zalepić powstały otwór, zamiast stawiać całą kolumnę od nowa. Dr Tomaszczyk wspomniał, że najwięcej udało mu się 4 razy wykorzystać jeden piec. Z kolei piece wykorzystywane przez kowali z wczesnego średniowiecza mogły być zbudowane w inny sposób, np. z cegieł, albo wykute częściowo w skale, a tylko przednia część była zasklepiana gliną. Te ostatnie przykłady znamy np. z terenów Czech.
@user-js3wy6ut5m
4 ай бұрын
@ to sporo wyjaśnia. Dziękuję. Z dalszego tekstu wywnioskowałem, że takich pieców używano nawet latami. Jak widać źle zrozumiałem. BTW, miałem życiową okazję oglądać w Japoni proces wytopu Tamohagane w piecu Tatara, którego budowa i złożoność jest wielokrotnie większa. Ten piec jest jak duży prostokątny basenik. A jrgo efektywność wytopu, po tygodniu działania, gdzie wkoło niego chodziło cały czas 6 ludzi, była podobna. Tzn, wyjęli z niego może dwukrotnie większy kęs stali, niż ten z filmu. Jednocześnie proces uzysku stali polegał ostatecznie na całkowitym zniszczeniu pieca, którego budowa była na pewno bardzo pracochłonna. Stąd mój osąd, że taka jednorazowa konstrukcja jak na filmie, nie może być ani długo, ani wielokrotnie używana i być efektywna.
W tym wydaniu nie ma kontrowersji związanych ze słownikiem języka polskiego 😅
OMG femininatywy zatem spróbujemy coś wymyślimy. kowaloszka, kowalnima, kowalmistra, kowalka😂 Przepraszam nie mogłem się powstrzymać. Myślę że pojęcie kobieta kowal raczej nikogo nie uraza. Ale w okolicach X wieku raczej właścicielka kuźni, możliwe ale raczej mało prawdopodobne jako kowal, już bardziej detale a nie długa praca z młotem lub miechem. Ale odcinek spoko, przyjemnie się sluchalo
4 ай бұрын
Z przyjemnością pomożemy- 'kowalka'. Różni się zresztą tylko jedną literą od jednego z najbardziej popularnych nazwisk w Polsce - 'Kowalska'. Z nazwiskiem jednak już na tyle się osłuchaliśmy, że nie wzbudza żadnych sensacji.
Bądźmy szczerzy to na terenach Polski siedzibę miala liga wikingów