Kursa göz atmak ve indirimli olarak kayıt olmak için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz.
✔️ www.linuxdersleri.net/kurs
Unix
GNU/Linux sisteminden daha önceleri Bell Laboratuvarı'nda geliştirilen UNIX adında bir işletim sistemi vardı. Bu sistem kendi bünyesinde bulundurduğu araçları sayesinde çeşitli üniversiteler ve kurumlar tarafından sıklıkla kullanılıyordu. Buraya kadar her şey gayet güzel ancak Unix lisans ücreti istiyordu ve tabii ki bu durum sistemi kullanabilecek kişilerin sayısını da oldukça azaltıyordu. Yani insanlar ihtiyaç duysalar dahi lisans ücretinden dolayı bu sistemi kullanamıyorlardı. Bunun sonucunda "para ödemek yerine bende kendi işletim sistemimi yazarım" diye düşünenler ortaya çıktı ve bu da UNIX'e mecbur olunmadığı, eğer istenirse yeni bir sistemin yazılabileceği düşüncesini ortaya koydu. Bunun sonucunda birçok işletim sistemi geliştirme girişimleri oldu ancak sonuçta geliştirilen sistemler stabil şekilde çalışmıyorlardı. Çünkü işletim sistemi dediğimiz yapı pek çok farklı bileşenin uyum içerisinde çalışmasını ve içeriğinde işlevsel araçları barındırmasını gerektiriyordu. Tahmin edebileceğiniz gibi bu iş bireysel olarak ortaya verimli sonuçlar koyulamayacak kadar kapsamlı çalışma gerektiriyordu. Tabi bu durum sonsuza kadar böyle kalmayacaktı..
Linus Torvalds
İnsanların lisans ücretinden kaçmak için kendi işletim sistemini yazma akımı devam ediyorken bu durum Linus Torvalds'ı da etkilemiş olacak ki Linus, UNIX'ten esinlener ek Helsinki Üniversitesi'ndeyken kendi işletim sistemi çekirdeğini yazdı. UNIX'ten esinlendi ancak bunu hiçbir kod alıntısı yapmadan sıfırdan yazarak başardı. Daha sonra Linus, bu geliştirdiği çekirdeği çeşitli insanlar ve gruplarla(geliştirici toplulukları vb..) paylaşarak topluluğun sunduğu katkılarla çekirdeği geliştirmeye devam etti. Topluluk sayesinde çekirdeğin geliştirilme hızı ve verimliliği zaman içerisinde ivmeli şekilde artmaya başladı. Ve en nihayetinde Linus, bu geliştirdiği çekirdeğe(kernel) "Linux" adını verdi. Ancak maalesef ki Linux sadece bir çekirdekti ve içerisinde UNIX gibi kullanışlı araçları bulundurmuyordu. Çekirdeğin görevi; sistemde yüklü bulunan araçlar yani yazılımlar üzerinden kullanıcının gerçekleştirmiş olduğu işlemleri, donanımın anlayacağı dilden ifade etmektir. Bu sayede kullanıcının gerçekleştirmek istediği işlem emirleri donanıma yaptırılmış olur. Yani burada bahsi geçen çekirdek sadece bir arabirimdir. Tek başına işletim sistemi değildir. Kullanıcıların işlerini halledebilmeleri için elbette işlevsel araçlara da ihtiyaçları vardır. Araçlar olmadan kullanıcılar çekirdeğe emir verdirip işlerini donanıma yaptırtamazlar. Yani herkesin özgürce kullanıp geliştirebilmesine açık olan ücretiz çekirdeğin bulunması harika ancak kullanıcıların işlerini görebilecekleri araçlar olmadan tek başına anlamsızdır.
Linux cephesinde bu gelişmeler yaşanıyorken aynı dönemde geliştirilmekte olan GNU işletim sistemi için de işler çok iyi gitmiyordu.
GNU
(Gnu is Not Unix/GNU Unix Değildir), açık kaynak hareketi doğrultusunda geliştirilen araçların içinde bulunduğu ücretsiz ve herkes için ulaşılabilir bir işletim sistemidir. GNU varlığı ve savunduğu ilkeler ile herkes için harika bir imkan sunuyor olmasına karşın henüz verimli şekilde kullanılacak kadar kusursuz değildi. GNU, içerisinde açık kaynaklı güçlü özgür yazılım araçlarını bulundurmasının yanı sıra kararlı bir çekirdeğe sahip değildi. Çekirdek için denemeler yapılmış ancak kararlı bir çekirdek oluşturulamamıştı.
Tam da bu noktada Linus Torvalds'ın topluluğa sunduğu ve topluluk doğrultusunda geliştirdiği çekirdek yazılımı, GNU ile tencere kapak uyumu olacak şekilde bir araya geldi. Böylelikle ortaya bir GNU/Linux efsanesi çıktı. GNU sisteminin sahip olduğu özgür ve açık kaynaklı yazılımlar ile açık kaynaklı ve topluluk ile geliştirilen Linux çekirdeği birleşerek, herkese açık, ücretsiz ve sınırsız geliştirilme potansiyeline sahip, gerçek anlamda insana hizmet eden özgür bir işletim sistemi ortaya çıkmış oldu. İşte GNU/Linux devrimi kısaca bu şekilde oldu. Ayrıca hazır yeri gelmişken GNU sistemine özgür yazılım imkanını sunan GPL lisansından da bahsedelim istiyorum.
GPL
GNU GPL (General Public License - Genel Kamu Lisansı) açık kaynağı destekleyici bir lisans türü olup, açık kaynaklı ve özgür biçimde geliştirilmiş olan araçların yasal olarak lisanslanabilmesi için Richard Stallman tarafından ortaya konulmuştur.
GPL, birbirini destekleyen 4 temel özgürlük üzerine kurulmuştur bunlar:
Özgürlük 1: Programı sınırsız kullanma özgürlüğü.
Özgürlük 2: Programın nasıl çalıştığını inceleme ve amaçlara uygun değiştirme özgürlüğü.
Özgürlük 3: Programın kopyalarını sınırsız dağıtma özgürlüğü.
Özgürlük 4: Programın değiştirilmiş halini dağıtma özgürlüğü.
Özetle Linux, GNU ve GPL oluşumlarının her biri birbirini destekleyerek gönümüzdeki teknolojik pek çok gelişmeye önayak olmuşlardır.