Ғалаба хушхабарини келтирган ўзбек учувчиси
#xs_uz #narodnoeslovo
Иккинчи жаҳон урушида эришилган ғалаба, сохта тарихларда келтирилгани каби, бир ёки бир нечта халқларнинггина эмас, балки бутун инсониятнинг улкан музаффарияти эди. Бу ғалабада собиқ иттифоқ таркибидаги барча республикалар ва халқларнинг, шу жумладан, ўзбекларнинг ҳам бемисл ҳиссаси бор. Аммо ана шу тарих ҳақиқатини шўро замонасида бўлганидек ҳозирги кунларимизда ҳам бузиб кўрсатишга бўлган уринишлар тез-тез кўзга ташланиб туради.
Масалан, халқимизнинг оловли йиллардаги буюк хизмати атайлаб камроқ қилиб кўрсатилган, қаҳрамон боболаримизнинг номлари рўйхатлардан тушириб қолдирилган. Буни биринчи ўзбек учувчиси Абдусамат Тайметовнинг тарихий хизматлари бўлган муносабат мисолида ҳам кўриш мумкин.
Бу ўзбек йигити то урушгача кўплаб йигит-қизларни учувчиликка ўргатади. Унинг уруш давридаги қаҳрамонликлари ва жасорати эса ҳар қандай инсоннинг ҳаётини безайдиган даражада ранг-барангдир.
Абдусамат Тайметов 1944 йил давомида 109 та жанговар парвозни амалга оширади. Булар шунчаки парвозлар эмас, балки фронт чизиғини кесиб ўтиб, душман орқасидаги партизанларга озиқ-овқат ва қурол-яроғ етказиб берган ёки разведкачиларни душман орқасига етказиб қўйган. Бу парвозларнинг барчаси тунда амалга оширилганлигини ҳисобга олсак, ўзбек учувчиси қанчалик уқув ва малакага эга бўлганлигини тасаввур этиш қийин эмас.
1941-1945 йиллардаги Иккинчи жаҳон уруши фронтларида Ўзбекистондан 2500 нафар авиатор қатнашган эди.
“Uzbekistan Airways” АЖнинг расмий сайтидан.
Абдусамат Тайметовнинг номини мангуликка муҳрлаган яна бир воқеа борки, буни келгуси авлодлар ҳам фахр билан тилга оладилар.
Гап 1945 йил 9-майда бўлган тарихий воқеа ҳақида бормоқда. Ўша куни ўзбекистонлик учувчи Aбдусамат Тайметов Ли-2 самолёти экипажи таркибида мағлуб бўлган Берлиндан фашистлар Германиясининг сўзсиз таслим бўлганлиги тўғрисидаги актни, штандартлар, Ғалаба байроғи ва нишонини Москвага етказиб келади.
Ўша йили журналистлар билан бўлган суҳбатда учувчи воқеалар давомини шундай эслайди: “...тонгда ҳарбий транспорт самолёти Москвадаги аэродромга қўнди. Тарихий юк Олий Бош қўмондоннинг вакилига топширилди. Ўша пайтда эрталаб соат тўрт эди...”
Ўзбек учувчиси Абдусамат Тайметов 1945 йилда Берлиндан Москвага фашистлар Германияси мағлуб бўлгани ҳақидаги актни келтирган самолётни бошқарган эди.
Андрей Литвинов, ўзбек учувчиси.
Ушбу воқеа ўта махфий топшириқлар тофасига кириши мумкин. Аммо бу бир инсоннинг улкан хизматларини кўмиб ташлаш кераклигини англатмайди-ку. Энг ёмони, бундай муносабат узоқ давом этади.
Аниқ айтадиган бўлсак, ғалабадан сўнг сал кам 35 йил ўтиб, яъни 1979 йил май ойида “Смена” газетасида Aбдусамат Тайметов ҳақида мақола берилади ва унда сўз юритилаётган тарихий воқеа ҳам эслаб ўтилади.
1979 йил май ойида "Смена" журналида Владислав Монаховнинг Aбдусамат Тайметович Тайметов ҳақидаги катта мақоласи чоп этилган. Унда ўзбек учувчисининг Украинадаги партизан отрядлари қўмондони Сидор Ковпак билан учрашуви ҳақидаги хотиралари ҳам баён этилган.
Сергей Левченко, “Народное слово” газетаси мухбири.
Баъзи тарихчилар айтганидек, балки учувчининг ўзи халқимизга хос бўлган камтаринлик билан Берлиндан Москвага бўлган тарихий парвозни ҳеч қаерда эслатмагандир.
Балки, учувчининг ўзбек миллатига мансублиги ушбу воқеанинг бир қадар унутилишига сабаб бўлгандир. Негаки, айрим шовинист сиёсатчи ва тарихчилар томонидан бошқа халқлар хизматларини атайлаб камситиб кўрсатиш ҳозирга қадар давом этаётганлигини кўриб турибмиз-ку.
Балки, ўша давр махсус хизматлари мазкур воқеани ҳар жойда ҳуда-беҳуда тилга олмасликни яхшилаб тушунтириб қўйгандир.
Балки...
Янаям ким билсин...
Тарихнинг аччиқ ҳақиқати барчамизга сабоқ бўлмоғи даркор!
Пікірлер: 56
Галаба учун жангларда катнашган Ота боболаримизни жойлари жаннатдан булсин жаннатмакон ватанимизни оллох асрасин
Да, Победа наша общая всех вместе, а не только русских. В россии любят писать русский солдат, нет советский солдат победил фашизм 💯
Маладес фахирланса арзиди хакики кахрамонлар Оллох рахматига олсин.
Кирк йиллар мукаддам укигандим бу хакда. Исм , Фамилиясини хам эслаб колгандим. Шу маколада унинг ЛИ- 2 самолёти фонида тушган суврати хам бор эди.А Туйметов СоветДелегациясини Берлиннинг Темпельхоф аэродромига 1945 йилнинг 8 май санасида олиб келган. Шу куни соат 23:00да Кейтель квпитуляцияга имзо чеккан. Бу Пайтда Москвада 9 май санаси эди.
@Abduvali-li1dh
Ай бұрын
Xuddi shunday ammo men 25 yillar oldin bu haqda oʻqigandim.
Зокиржон, жудаям чиройли, керакли, долзарб мавзуларни кўтариб чиқяпсиз! ОЛЛОХ Савоб ишларингизнинг ажрини кутганингизданда зиёда қилиб берсин, илохим! Тарихнинг очилмаган сахифалари жуда кўп! Бизнинг бу қахрамонларимизнинг кейинги ҳаёти қандай бўлган? Оиласи, авлодлари? Маълумотлар борми?
Тугри жуда кимматли малумотлар хар биримиз шундай мард уддрон бобомиз билан❤ фахрланишимиз керак. Чунки бутун дуне курган тарихий хушхабар. 🎉
Joylari jannatda bolsin bobolarimizni 🎉🎉🎉
Кимматли маълумотлар .учун рахмат . Буни халки .миз ва хар биримиз били .шимиз ва ёдимизда тути .шимиз зарур . И. В. Сталинни Подстам .конференциясига олиб .борган учувчи хам ватан .дошимиз узбек учувчиси .эди . Бу хакда аник маълу .мотлар эълон килинган . Исми аник Абдусаттор эди Фамилияси Эшонкулов бул .са керак . Ёки Рахимов . Тадкикотчиларимиз аник .лаб халкимизга эълон ки .лишса хайрли иш буларди. Абдусаттор исмли тупчи Кахрамон хам булган .
GALABA HISSA QOSHGANLARMANGU ESDA QOLADI....🎉🎉🎉🎉🎉🎉
@user-yo8dc3cg8u
Ай бұрын
OXRATLARI OBOD BOLSIN ULARNINGRUHLARIABADIIIY.....🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉
Шунчаки совет жангчилари булган, холос, миллат хакида кам гапирилган.
@user-ye8sj4nl9k
Ай бұрын
Лекин рус ва украинлар тугрисида куп езилган
Bolalik yillarimda bu xaqda eshitganman otam aytib berganlar 30 yil oldin.
Узбекларни яхши билишмайди бунинг учун узбеклар хозирги россияга буни эслатиб туриш керак
Хозирги тарих дарсликларига узбек кахромонларини киритиш керак факат 9 майда эслаб утилади...
Уша уруш даврида хамма халклар Совет солдати деб айтилган. Бу рус, бу узбек еки арман, озарбайжон деб айтилмаганку.
Ha,shunday insonlar koʻp bulgan,masalan Mavlon Joʻrayev asrlikda Xalil bulgan, akasi Joʻrayev Davron snayper chi boʻlgan, maʼlumotlar sir tutilgan.
@nasimmuinov2692
Ай бұрын
Тайметовни акалари ҳақида маълумотлар бўлса бизга билдиринг,раҳмат.
Alloh rahmatiga olsin 🤲🤲🤲🤲
Улуг ватан урушида Россия, Украинадан сунг сони жихатдан 3-чи Узбекистанликлар катнашган! СССР даврида 1.5 млн. киши дейилган, лекин бу сон камайтириб курсатилгани аник. Афсуски СССР даврида хам ундан кейин хам жиддий изланишлар олиб борилган эмас. Бундан ташкари шунча куп катнашган миллат тугрисида тайинли кино фильмлар хам нихоята кам, ахир уша навкирон йигитлар бизларни шу ёрик кунларга етиб келишимиз учун ёш жонларини фидо килишган эмасми? Миллатимиз кахрамонлари хакида канча ёритсак хам кам!!
@MamurRajapov-il8os
26 күн бұрын
Юртимиз у н жон фидо қилган ота боболаримиз бн фахрлансак арзийди .улар бизни бугунги хаетимиз у н замин яратиб бердилар фашизим балосидан сақлаб қолдилар.барчаларини ОЛЛОХ рахмат қилсин
33 йилдан бери нега шунча кахрамонларни халкка курсатмай. Факат шуро емон руслар емон... Руслар бор аравангни узинг торт деб мустакилликни хадя килиб куйдику,акс холда юргандинг хамманг улуг рус буюк огамиз деб и.а к бошчилигида. Ундан кура тан олиб айт:биз яхшиларнинг, мард кахрамонларнинг кадрига етмаймиз,аксинча уларни тепкилаб янчиб ташлаймизда,50-100 йил утгандан кейин магзавани бировга агдариб,уларни оклаймиз,.Шу бахона 5-6тамиз дисертация езиб ,олим' булиб оламиз.Биз шунака бир-бировимизни оегидан пастга тортадиган халкмиз де.
Кахрамонлар куп эканку нима га кино ишлаб чикармайсилар мазкарабозлар эрмак килиб Гайратга ухшаганлар кино ишлаб етибди узича.кино ишланглар дуне билсин узбекларни
Боболарт
Qaniydi bu kishini qahramonliklari ochilsa,
Хаммаларини жойлари жаннатларда булсин омиин 😂🎉😢
Мен бу маълумотларни студентлик давримда укиб танишиб чиккан эдим. Тугри дарсликларда берилмаган лекин айрим маълумотлар у ер бу ерда учраб турарди.
Бобомиз катта вазифани бажарган экан
👍♥️🔥Бу Инсон хакида Роман яратиб,кинофильм килиш керак?!!!👍♥️🔥
Абдусамат Тойметов тугрисида 1960йилларда куп марта ёзилган.
Рейхстагдаги галаба байрогини узбек ва рус жангчилари кадашган, лекин манбаларда эса сохталаштирилган рус ва грузин жангчилари кайд этилган экан.
@abdiqayumxujanov3742
Ай бұрын
Йук адашдингиз Рейхстагга биринчи булиб козок миллатига мансуб жангчи байрок урнатган лекин Совет пропагандаси рус Егоров ва Сталин грузин булгани учун Кантарияларни тарихга киритишган биродар.
Nutqiga qoyile
Шудгорда йук хирмонда бор деганлари шу аччик хакикат.
Боюолримз охххиратпри
Лю
Гапиришидан шер укиябтими дебман
Россиянинг 35-40 %чегараси Ўзбекга тегишли эканда. Патент, прописка демаса ҳам буларкан урислар
@user-vi4jc3sz6k
Ай бұрын
Канака чегара маносини тушитиригчи
@Bobonor65
Ай бұрын
@@user-vi4jc3sz6k қанча ўзбек боболаримиз россия чегарасини сақлаб қолиш учун жонини берган
Бу журналист шоирми дейманда шер эштгандек кайф килдим 😂😂 бунаканги жиддий курсатув учун жиддий журналист керак
РЕХСТАККА БАЙРОҚ ҚАДАГАН КАНСТАТИНОВ. ВА. ЕГАРОВ. ТАРИХДА КИРИТИЛГАН НИМА УЧУН. АБДУСАМАД. ТАМЕТОВ ТАРИХДА КИРИТИЛМАГАН?
Bu qahramoni oilasini toping 79 yilda Narodniye Slo'va gasetasida ishlagan biror kishini topilb gaplashging chuqurrroq ko'proq ma'lumot po'plang balki bundan koproq qahmonliklar korsatgandir ekupajidagilarni biror qarindosh larini ham toping malumotni ko'paytiko'paytiring yosh avlod bilsin
Nepotizm ham tanazzul degani. Hudoyorxon misolidada han kòrish mumkin.
😮атайлаб килинмаган сизга ухшаган изкуварлар кам булган риштонлик м.тополдиев номи белорусияда достон кишлок уни номи билан аталган казбек лакабли бу инсон тимсолида бутун узбекистонликлар хурматда
ВАХИМА КИЛМАНГЛАР КИЛДАН КИЛ АХТАРИБ УРУШ ВАКТИДА МИНГЛАБ МИЛЛАТ ВАКИЛЛАРИ ЖАНГОВАР ТОПШИРИКЛАРНИ БАЖАРИШГАН БУ ОДДИЙ ХОЛКУ АХИР ХАР БИР ТОПШИРИК БАЖАРГАН ЖАНГЧИ ХАКИДА ОЧЕРК ЙОЗАДИГАН ПАЙТЛАР ЭМАС ЭДИ У ВАКТЛАР.
@begimqulabdiyev4056
Ай бұрын
Сенга колса бу урушда руслар бехудага кон тукган ватандошларни эсдан чикаришни хам хохлайсан. Тарих майда эпизодалар оркали яратилади.
@user-sc8ph2ce5o
Ай бұрын
@@begimqulabdiyev4056Булар 5 -колонна одамлари. Душманни четдан кидириб етманг.
@user-rn2on8hq6w
29 күн бұрын
@@begimqulabdiyev4056👍👍
Маьлумотни илгарирок эшитгандим. Аммо сизлар учувчининг качон ва каерда тугулганлигини айтмадингизлар. Менинг эшитганимга Караганда у Коракалпогистоннинг Турткул туманидан булган. Сиз нимага ушбуни яшириб айтмаяпсиз. Яна бунинг учун Шурани айиблаяпсиз. Нимага аник кайси тумондан эканлигини айтмаяпсиз!
Албатта, ўзбек фақат деҳқончилик қилиши керак эди, ўрис оғалар эса фақат фан билан шуғилланиши керак эдида.
@OrinboyEraliyev
Ай бұрын
Сссрдаврида.дехкончилик.хам...Санкт.ишлаб.чикариш.хам.фан.ва.маданият.хам.ревважланди. Узбекистонда.
Бу гапларга ку́п ишонааермаслик керак .чунки Уша вактларда биз ёш бола Эдик Улуг Ватан уриши катнашчиларига жуда катта юксак хурмат ку́рсатиларди.и.каримов бундай нарсаларни бутунлай йу́к килди.
Герояларга шон шарофлар булсин ❤❤❤❤❤❤❤❤❤улуг. Сталин учун ❤❤❤❤