๐ ทองกวาว กวาว ก้าว จอมทอง จ้า จาน ทองธรรมชาติ ทองพรมชาติ และทองต้น
๐ ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name): Butea monosperma
ชื่อสกุล “Butea” ตั้งชื่อให้เป็นเกียรติแก่ John Stuart the third Earl of Bute (1713-1792)
ชื่อชนิดพันธุ์ “monosperma” หมายถึง “มีเมล็ดเดี่ยว”
๐ ชื่อสามัญ (Common Name): Flame of the forest ชื่อนี้ได้มาจากดอกที่มีสีส้ม หรือแสดแดงที่คล้ายคลึงสีของไฟ, Bastard teak, Bengal kino, Kino tree
๐ ชนิด (Type): ไม้ยืนต้นขนาดกลางผลัดใบ (Medium deciduous tree)
๐ วงศ์ (Family): Fabaceae
๐ ถิ่นกำเนิด (Native Range) : อินเดีย พม่า บางเอกสารระบุมีถิ่นกำเนิดอยู่ในแถบเอเชียใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยในประเทศไทยพบขึ้นในทุกภาค (ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือมากกว่าภาคอื่นๆ) โดยจะกระจายพันธุ์ตามที่ราบลุ่มและพื้นที่ป่าเบญจพรรณ โดยมีความสูงจากระดับน้ำทะเล 80-300 เมตร
๐ ความสูงของทรงพุ่ม (Height) : 9-10 เมตร
๐ ความกว้างของทรงพุ่ม: 9-10 เมตร
๐ ระยะเวลาดอกบาน (Bloom Time): มกราคม ถึง มีนาคม ออกดอกเป็นช่อกระจะ (raceme) โดยดอกจะมีก้านดอกยาวเท่า ๆ กันและเรียงตามแกนที่ยาวไม่จำกัด ทั้งนี้ดอกที่อยู่บริเวณโคนช่อจะบานก่อนดอกที่ปลายช่อดอกเสมอ ดอกย่อยมีสีแสด มีลักษณะคล้ายดอกถั่วหรือคล้ายดอกแคขนาดใหญ่
๐ ความต้องการแสง (Sun): แดดเต็มวัน ถึง แดดบางส่วนของวัน
๐ ความต้องการน้ำ (Water): ปานกลาง
๐ การดูแลรักษา (Maintenance): ปานกลาง เนื่อจากช่วงออกดอก จะมีการทิ้งใบจำนวนมาก และทยอยทิ้งดอกอย่างต่อเนื่อง ทำให้ต้องเก็บกวาดบริเวณโคนต้นอยู่เสมอ
๐ การใช้งานที่แนะนำ (Suggested Use): ไม้ยืนต้นขนาดกลางที่ให้ดอกบางช่วงฤดูกาล แสดงสัญลักษณ์การเข้าสู่ฤดูแล้ง นอกจากนี้ เมล็ด ใบ ยางและดอกมีสรรพคุณทางยาด้วย อาทิ ใช้บำรุงธาตุ แก้ริดสีดวงทวาร ช่วยบำรุงประสาท แก้ท้องขึ้น เป็นต้น
๐ ใบไม้ (Leaf): ลำต้นมักจะคดงอ ทำให้ได้ทรงพุ่มไม่สมมาตร บิดไปตามการคดงอของต้น มีใบประกอบแบบขนนก มี 3 ใบย่อยออกสลับกันโดยออกจากปลายก้านเดียวกัน ใบย่อยมีก้านใบยาว ใบมีรูปไข่กลับ (Obovate) ปลายใบกลมมน ฐานใบค่อย ๆสอบหาก้านใบ ขอบใบเรียบ
๐ การเพาะปลูก (Culture)
การผสมวัสดุปลูกควรคำนึงถึงการเจริญเติบโตในธรรมชาติของ ทองกวาว เติบโตได้ดีในพื้นที่เนินมีความสามารถในการระบายน้ำดี ควรปรุงดินปลูกให้มีความอุดมสมบูรณ์ของอินทรีย์วัตถุสูง และมีคุณสมบัติร่วนระบายน้ำได้ดี ด้วยเหตุนี้สูตรผสมดินปลูกจึงนิยมมีส่วนผสมของปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักและมีส่วนผสมของทรายประกอบด้วย ไรก็ตามในพื้นที่ดินเลวอย่างพื้นที่การถมดินใหม่สำหรับบ้านจัดสรร การปลูกทองกวาวในพื้นที่ดินเหล่านี้ก็สามารถเจริญเติบโตได้เช่นเดียวกัน แต่ควรปรุงดินใหม่โดยเพิ่มปริมาณอินทรีย์วัตถุสูงให้มากขึ้น ทั้งนี้ควรทำให้แน่ใจว่าพื้นที่ปลูกไม่ขังน้ำ นอกจากนี้ในช่วงเข้าสู่ระยะออกดอกของทองกวาวควรงดน้ำติดต่อกันหลายวัน เพื่อสนับสนุนให้ออกดอก อย่างไรก็ตามหากอากาศในปีนั้น ๆ หนาวเย็นเกินไปก็จะไม่ออกดอก รวมไปถึงพื้นดินชุ่มชื้นเกินไป หรือแห้งแล้งเกินไปก็จะไม่ออกดอก สำหรับการขยายพันธุ์นิยมใช้การตอนกิ่ง การปักชำกิ่ง และการเพาะเมล็ด
๐ ปัญหา (Problems)
ไม่ค่อยพบโรคและแมลงศัตรูที่ร้ายแรงเข้าทำลาย
๐ คติความเชื่อแต่โบราณนานมาเรียกขานคนที่ปลูกอะไรก็งาม ปลูกอะไรก็ขึ้นว่าเป็นคน “มือเย็น” ตรงกับภาษาอังกฤษคำว่า “Green Thumb” หรือพวกหัวแม่โป้งเขียว ก็คือคนมือเย็นน้่นเอง
๐ Muuyehn Studio หรือ มือเย็น สตูดิโอ เป็นช่องที่จัดทำขึ้นเพื่อเป็นกำลังใจให้คนทั้งมือเย็น มือไม่เย็น มืออุ่น มือร้อน มือไหนๆ ก็ปลูกต้นไม้ได้งอกงามดี ขอแค่ทำความรู้จักและรักที่จะปลูก
ถึงปลูกแล้วตาย ปลูกแล้วโตช้าก็อย่าได้แคร์ ขอให้ปลูกกันต่อไปนะครับผม