САНА. Тілдер мәселесі
Бағдарлама қонақтары:
Жантас Жақып - филология ғылымдарының докторы, профессор
Рауан Кенжеханұлы - Ұлттық аударма бюросы қоғамдық қорының атқарушы директоры
Азат Шәуеев - мемлекеттік тілді дамыту қорының директоры
Бибарыс Сейтақ - тілтанушы
00:00 Кіріспе сөз
01:18 Жантас Жақып: Тіл - қарым-қатынас құралы ғана емес…
02:31 Рауан Кенжеханұлы: 3 тілділік ойландыратын мәселе
04:36 Азат Шәуеев: Бізде тілді “аударма тіліне” айналдырып жіберген
06:50 Бибарыс Сейтақ: Тіл - ұлтты біріктіреді
09:00 Рауан Кенжеханұлы: Қажетімізді өз тілімізде табуымыз қажет
11:56 Рауан Кенжеханұлы: Интертаймент қазақ тілінде жетіспейді
15:00 Жантас Жақып: Ақпарат қазақ тілінде көп болуы тиіс
17:15 Азат Шәуеев: Аудармашы дайындайтын бөлім жетіспейді
18:10 Жантас Жақып: Тіл табиғаты бұзылуда
19:23 Бибарыс Сейтақ: Калька күрделі мәселе ме?
22:06 Рауан Кенжеханұлы: Аударма - интелектуал өнердің шыңы
25:10 Рауан Кенжеханұлы: Тіл аударма арқылы да дамиды
32:36 Бибарыс Сейтақ: Тіл мен аударманың тығыз байланысы жайлы
34:47 Жантас Жақып: Іс-қағаздарды қазақ тіліне ауыстырудың маңызы
36:00 Рауан Кенжеханұлы: Саяси элита қазақ тіліне көшпей, мәселе шешілмейді
42:20 Азат Шәуеев: Ғаламторда қазақ тілінде ақпарат неге аз?
45:00 Қазақ тілін таңдаудың маңызы жайлы
49:30 Рауан Кенжеханұлы: Тіл саяси құрал ма?
51:50 Қытайда қазақ мектептері қайта ашылуда
54:45 Жантас Жақып: Латын тіліне көшу дұрыс па?
56:44 Бибарыс Сейтақ: Латынға көшу қазақ тілінің имиджіне әсер етуі мүмкін
Пікірлер: 11
Қазақбабыл мен қазақ граммар немінеге жанталасып жүргізіп отыр парақшаларын, жастар 100% біледі екен ғой
Керемет.....рақмет!!! 👍👍👍 Бірақ шошқа, ит орыс тілін алып тасталса керемет аударма да сапа да өркениет те даму да ғылым да болады.... Кешірерсіздер
Азат Шәуеев мырзаның Жантас ағайдың аты-жөнін, қарапайым сөздерді қате айтып отырғаны біртүрлі болды ("айланды, тіл саяхаты, т.б."). Жас сарапшының да "жаңағы, шынмен да, келятқан" деген сөздерді құлаққа түрпідей тиеді. Басқа сала мамандары болса, бір сәрі ғой. Тіл тазалығы мен аударма, тіл саясаты туралы тақырыптар қозғап отырған тіл мамандары үшін ерсі екен
Жантас аға сөйлегенде, жылдамдығын 1,75-ке қойып, тыңдап отырған мен ғана ма? 😂
27:23-28:40 Рауан аға және Елбасының саясатының арқасында деген сөздің 4рет айтылуы
The only problem is that in the United States, we don’t have a National language. And that brings me to a question: can nationalities exist without their language being a National language?
Балык басынан. Шриди дегендей Казак тилинде сойлеу кайдан басталуы керек биликтен отаншылдык патриоттык Мезим Кутемиз. Билик Оз тарихын Бир Парактаса. Сонда тилге деген Курмет болар еди Ана тилинде сойлейтин багдарлама Кобейту керек Керексиз багдарлама оте коп Уят 30 жылдан бери тилди Насихаттап келемиз оган. Кыруар Каржы болинеди Баска. Каралатын масел е. Калмадыма.
Qozğap jatqan mäsele asa mañızdı.
Қазақ тілі мамандары болып тіл тазалығын сақтамағаны жəне сөйлеу мадениетін ұстанбағаны қызық екен. Мынау хабардың өзінде 'Айналды' деген сөзді "айлянды" деп айтқаны қате. Жалпы ресми қазақ тілінде сөйлегенде жергілікті "говорларды" пайдаланбау керек. Қазақ тілінің сөйлеу мəдениеті төмендеп кетті. Телевизия эфирінің өзінде 'балалар'-ды "баЛДар" дейді, іңкі-тіңкі, бірдеңе-іштеңке, солайҒО, былайҒО, деп сауатсыз сөйлейтіндер қаптап кетті. Қазақтілді кино-сериалдардың өзі ыржын-тыржын жəне ауыз-екі сөйлегенмен қоса жұлқынып сөйлеуді жаман əдетке айналдырып алды. Жиркенішті. Жəне Қазақ тілі үшін қауыпты. Қазір қазақ тілінде осындай төменгі вибрациямен жəне мəдениетсіз сөйлейтіндер қаптап кетті. Қазақ тілі зиялы, мəдениетті жəне іскер тіл болудан қалып барады. Бұл ойландыратын мəселе. Бұндай түрімен қазақ тілінің ресми мемлекеттік тіл болуы, яғни ғылымға сүйенген іскерлік қарым-қаиынас тіл болуы екі талай. Сөйлеу мəдениетімізді көтерейік ағайын, жəне тілдік дикциямыз бен дыбысталуын дұрыстағанымыз абзал.
Бибарыс деген жігіт майысыңқырап сөйлей ме, қалай-қалай?