Pigułka wiedzy: Chorwacja. Co warto wiedzieć? Podstawowe informacje, 10-lecie obecności w UE.
Jednym z ulubionych wakacyjnych kierunków Polaków jest Chorwacja. Co warto wiedzieć o tym kraju? Przedstawiamy podstawowe informacje, opowiadamy o aktualnych problemach, jakie ma Chorwacja. Ceny są częstym pytaniem zwłaszcza w kontekście euro w Chorwacji. Jak Chorwaci postrzegają swoje członkostwo w Unii Europejskiej? Co się zmieniło w tym kraju? Na te i inne pytania odpowiada Paulina Wankiewicz, ekspertka OSW.
Instagram OSW: osw_pl (link bezpośredni czasem nie działa, w Instagramie można znaleźć nas wpisując osw_pl)
Podcast OSW: open.spotify.com/show/4rlctzUjrEtXKZM8Hd8gwO?si=fe9a4b7025454dfa
Anglojęzyczny kanał OSW: www.youtube.com/@centreforeasternstudies
Strona OSW z analizami i obszernymi tekstami: www.osw.waw.pl
Пікірлер: 151
Poproszę odcinek o Bośni i Hercegowinie. Tam sytuacja jest na tyle skomplikowana że jest co omawiać 🙂
@El_Jacob1
10 ай бұрын
Był już
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
@@El_Jacob1 dziękuję. W takim razie odszukam
@PanJapa12321
10 ай бұрын
Co tam jest skomplikowanego? Parę milionów ludzi, emigracja, raczej upadek i ostatnie oddechy.
Porównującą czasy niezależności i niepodległości, jednak to polskie byty państwowe istniały nieporównywalnie dłuzej aniżeli chorwackie :)
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
Jeśli pominiemy wykształcone eliy to takie powszechne poczucie tożsamości narodowej to dopiero druga połowa XIX wieku i początek XIX wieku
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
Wcześniej ludzie identyfikowali się głównie z wyznaniem, rzadziej z władcą albo rodzinnymi stronami
@dziczyzna9325
10 ай бұрын
Jeśli zastosować tę logikę to wszystkie państwa istnieją maksymalnie od XIX wieku.
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
Państwa nie, ale taka powszechna tożsamośc narodowa to XIX wiek i początek XX wieku. Wcześniej dotyczyło to tylko wykształconych elit i to też dopiero od powstania literatury w językach narodowych i upowszechniania się druku w tych językach
Paulino , bardzo ciekawe sie Ciebie slucha. Szkoda ze tak krotki czas . ❤
Serbowie porozumiewają się w przeważającej mierze dialektem Ekawskim, Chorwaci zaś Jekawskim. Chodzi o wymawianie starosłowiańskiego e/je. Dla przykładu, rzeka po serbsku to "reka", po chorwacku "rijeka". Chorwaci rzadko używają partykuły "da", Serbowie natomiast używają jej bardzo często. Przykład: pytając czy nasz rakiję w domu, Serb zapyta "da li imaš rakiju kod kuće?", Chorwat zaś zapyta "imaš li rakiju kod kuće?". Jest spornym, czy są to odrębne języki czy też dwa dialekty jednego, szerszego języka, kiedyś określanego przez naukowców jako "serbskochorwacki". A, no i alfabet. Chorwaci nie używają cyrylicy, serbski jest dwualfabetyczny.
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
O ile dobrze pamiętam mają z Serbami 70 %.wspólnych słów ale po usamodzielnieniu się te różnice zaczynają rosnąć
@olpisak
10 ай бұрын
@@ZdzichaJedziesz gdyby pominąć różnice kosmetyczne to więcej. Różnica warta uwzględnienia jest to, że Serbowie używają więcej słów zaczerpniętych z obcych języków, podczas gdy język chorwacki jest pod tym względem nieco bardziej "niezależny" i więcej w nim słów typowo słowiańskich. A gdy już mamy jakieś obce, to często zaczerpnięte z włoskiego, podczas gdy u Serbów czerpano z tureckiego - byli w końcu przez setki lat pod okupacją.
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
@@olpisak reasumując mają wspólne korzenie z Serbami. Poroznilo ich wyznanie i granice dwóch imperiów. Duzo ich laczy z Serbami np zbliżona taktyka czystek etnicznych i zbrodni w Bośni 😁 Żart, wiadomo że nacjonalizm ma podobne oblicze wszędzie.
@olpisak
10 ай бұрын
@@ZdzichaJedziesz nie nacjonalizm a szowinizm, to raz. Dwa - raczej podzielili ich okupanci. Te narody nic nie miały do gadania - były za małe. Serbia ma dość podobną historię do Polski, tylko że my wygraliśmy swoją najważniejszą bitwę w historii (Grunwald), a oni przegrali (Kosowe Pole).
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
@@olpisak Proszę nie ublizaj Polakom. Po ludobójstwie w Srebrenicy Serbia kojarzy się jak najgorzej, taka Rosja południa. Poza tym patriotyzm jest ok nacjonalizm jest zły. Np ja czuję się obywatelem mojej gminy, Ślązakiem, Polakiem i Europejczykiem. Czuję też wspólnotę z wszystkimi demokracjami świata. Według nacjonalistów mogę być tylko Polakiem albo zdrajcą. Poza tym nacjonalizmu jest sprzeczny na poziomie wartości. Wspólnota jest ważniejsza niż ja ale tylko od Odry do Bugu dalej to już twardy egoizm. Jak egoizm to egoizm. Putin okradający Rosję jest konsekwentny, rosyjscy nacjonaliści poświęcając się dla abstrakcyjnej roSSji to zwykle rosyjskie matołki wioskowe 😁
"Pigułka wiedzy:..." - uwielbiam tą serię :)
To nie jest mapa Małopolski tylko województwa małopolskiego, a to jest różnica.
@LimeRotkiw
10 ай бұрын
Poza tym równie mocno prawdopodobna jest wersja migracji Serbów z Białej Serbii, czyli również z polskich terenów etnicznych, ówcześnie i współcześnie.
@szymonczopek5878
10 ай бұрын
@@LimeRotkiwBiała Serbia tylko częściowo była terenem współczesnej Polski. Większość jednak zalicza się do ziem tzw Słowian Połabskich, czyli dzisiejsze wschodnie Niemcy.
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
Biała Serbia? To teraz bardziej na południe to już opalona Serbia 😄
@nicolasdecondorcet2431
10 ай бұрын
@@ZdzichaJedziesz Pewnie chodzi o jakis monarchizm, nie karnacje.
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
@@nicolasdecondorcet2431 to był żart. Jesteś z Rosji? Bo nie skumałeś 😁
Dzięki za materiał. Panią widzę po raz pierwszy. Oby częściej. Pozdrawiam
Świetny materiał jak zawsze ❤
uwielbiam Chorwację!
Interesujące wiadomości. Dzięki za ciekawy odcinek.
OSW ❤
Fajny film akurat za tydzień jadę :)
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
Ok. to... kup mi coś fajnego 😄
Bardzo ciekawy materiał.
Chorwacja to przykład tego, że mając niewiele można zajść stosunkowo daleko. Nie jest to kraj idealny ale w porównaniu do innych krajów regionu radzi sobie nad wyraz dobrze.
@LimeRotkiw
10 ай бұрын
Na tle Słowenii blednie. Słabością i jednocześnie kroplówką Chorwacji jest turystyka.
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
Mając takie wybrzeże nad Adriatykiem i taką antyczna spuściznę to faktycznie dużo nie trzeba by pieniądze same popłynely z turystyki 😁
@LimeRotkiw
10 ай бұрын
@@ZdzichaJedziesz oczywiście, ale uzależnienie od jednego sektora gospodarki, zwłaszcza nieinnowacyjnego, nierozwojowego i tak podatnego na turbulencje nie jest atutem państwa, nawet jeśli krótkoterminowo daje duże korzyści.
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
@@LimeRotkiw pelna zgoda 🙂👍
@PanJapa12321
10 ай бұрын
@@ZdzichaJedzieszturystyka wszystkich nie utrzyma. Cóż fabryka kabli na parę tysięcy ludzi koło Szybenika?
Dzięki
Super. Bardzo ciekawe wideo. Opowiedzcie proszę coś więcej o Azerbejdżanie :)
7:49 w okolicach Splitu w tym roku widziałem Meksykanów i Hindusów pracujących w gastronomii. Chorwaccy Janusze biznesu radzą sobie dobrze.
@PanJapa12321
10 ай бұрын
W Osijeku chodzą w turbanach:)
Polacy i Chorwaci to katoliccy słowianie zorientowani prozachodnio, którzy są zarówno w NATO i EU. Jesteśmy identyczni jak bracia.
@PanJapa12321
10 ай бұрын
Lol.. Polacy nie są prozachodni, my tylko tak sobie gadamy, tak naprawdę czujemy się lepsi
@OSW Następny odcinek o Słoweni proszę.
@jerzukszyk
10 ай бұрын
Juz jest taki odcinek na tym kanale
"Polacy, podobnie jak Chorwaci nie cieszyli się zbyt długo niepodległości swojego państwa"? Że jak? Polskie Państwo powstało w 966 (tak przyjmuje się) i trwało do 1795 roku (nie licząc okresu rozbicia dzielnicowego).
@paweskora3032
10 ай бұрын
Jakie Państwo Polskie ? Królestwo Polskie które ma zwiazek raczej luzny z obecną Polską ustrojem i prawami mieszkancow
@rafalszczepanski98
10 ай бұрын
@@paweskora3032 A takie, że nie ma lepszej daty określającej powstanie naszego kraju. Możemy się tak kłócić o daty, aż dojdziemy do wniosku, że Polska powstała dopiero w 1918 roku, bo pojęcie narodu nie było znane do XVIII wieku.
@szymonczopek5878
10 ай бұрын
Niepodległość a niezależność to jednak dwie osobne kwestie. Oczywiście, Polska znacznie dłużej w historii była krajem niepodległym, jednak należy pamiętać, że w wielu okresach za czasów Piastów, polscy władcy płacili lenno lub inną formę podatku cesarstwu niemieckiemu.
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
No to prawda, nacjonalizm i takie powszechne poczucie tożsamości narodowej to dopiero XIX wiek i początek XX. Wcześniej ludzie identyfikowali się głównie z wyznaniem, rzadziej z władcą albo rodzinnymi stronami. Np Kopernik nazwał siebie Torunianinem.
@grzegorzzak1109
10 ай бұрын
Z prawem również.
Jeśli dobrze pamiętam to właśnie Rimaca rozbił Richard Hammond w The Grand Tour. Strażacy gasili go 2 dni
Państwo polskie przez prawie 800 lat nieprzerwanie było niezależne. Trochę panią poniosło z tymi podobieństwami z Chorwacją na początku nagrania.
W Chorwacji partia rządząca prowadzi w sondażach pomimo licznych skandali... czyli coś nas łączy z Chorwatami.
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
Dlatego demokratyczna Polska bez Jarka i PiS po wyborach 🙂👍
@MRSOLD-jq1ih
10 ай бұрын
Різні види соціалістів чомусь вважають що демократія - це коли вони при владі.
@Embrod
10 ай бұрын
XD co za typ - przecież to samo można powiedzieć, o poprzednim rządzie z bandy czworga.
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
Wcześniej wystarczył drogi zegarek Nowaka żeby spadła popularność PO. Nigdy nie było takiej korupcji i nepotyzmu jak obecnie, choć Jarek obiecał odnowę moralną polityki w 2005 roku. Jak widzimy Jarek niszczy kulturę polityczną w Polsce od 2005 roku a od 2015 niszczy demokrację w Polsce
Trzeba zaktualizować listę najpiękniejszych ekspertek OSW :)
@h4wk742
10 ай бұрын
To teraz czekamy na występ Sandry Baniak ;)
@PanJapa12321
10 ай бұрын
Wyjmij rękę z gaci
Co za mądra, elokwentna i piękna ekspertka. Z wielką przyjemnością jej słucham. Miód na moje uszy :)
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
To nie miód choć też jest lepkie 😄
Komentarz dla statystyk
Nie dla euro w Polsce. Koniec eksportu a co za tym idzie ogromne bezrobocie. Polska eksportem stoi pamiętajcie
z jakim akcentem mówi ta Pani? Tak z ciekawości.
@asgard169
10 ай бұрын
Z żadnym. Po prostu ma manierę do specyficznego akcentowania.
@hybirr
10 ай бұрын
Też się cały czas zastanawiam, z jednej strony lekko Poznańsko, z drugiej Podlasko 😅
@ELgorz
10 ай бұрын
Mówi będziemy wybierać, więc z chorwackim
@patrol329
10 ай бұрын
@@asgard169Przeciez ona ma akcent, nie czysty Polski. Zapewne jestes z wioski, takiej najgorszej gdzie nawet hajs z uni tam nie dochodzi. Ale ci powiem ze to niejest powod zeby przez takie psy jak ty Polacy byli postrzegani jako jaskiniowcy..
@szymonczopek5878
10 ай бұрын
@@hybirrmi brzmi lekko kaszubsko ;)
Fajna ta Pani Paulina ciekawie mowi i slodko wyglada. Ale mowi "bedziemy wybierac": czyz wiec by zyla w chorwacji?
Rimac'a większość zna dlatego, że jednego rozbił pewien Richard Hammond
Jadę do Chorwacji we wrześniu. Właśnie m. in. do Dubrownika
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
No to kup mi coś fajnego 😄
@grzegorzzak1109
10 ай бұрын
Plavac Mali od Tomica.
@El_Jacob1
10 ай бұрын
@@ZdzichaJedziesz Kupie 😃😃
Kiedy Serbia?
@PanJapa12321
10 ай бұрын
Najlepiej wcale, chyba że ktoś im to sczyta wcześniej
Jakim prawem Pani Ekspert nazywa składanie chińskich podzespołów w luksusowe pojazdy elektryczne innowacyjnością !?
@PanJapa12321
10 ай бұрын
Dobre pytanie!
І на землях сучасної Польщі серби були західними сусідами хорватів.
O Ustaszach cos jest ?
@ELgorz
10 ай бұрын
A jest
@ZdzichaJedziesz
10 ай бұрын
Ja to bym wolał coś bardziej współczesnego czyli o chorwackich czystkach i zbrodniach w Bośni
Ile tu prawdy?
@PanJapa12321
10 ай бұрын
Sporo całkiem, ale to dlatego że to wszystko z Wikipedii i poziom mega podstaw
Czy to jeszcze Ośrodek Studiów Wschodnich, czy już Ośrodek Studiów Południowych? Ostatnimi czasy OSW robi się coraz mniej wschodnie a coraz bardziej wszechstronne, powiedziałbym.
@bielik151
10 ай бұрын
"OSW - państwowy podmiot prawny zajmujący się monitorowaniem oraz analizą sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej w szeroko rozumianym sąsiedztwie Polski: państwach Europy Środkowej, Północnej i Wschodniej, na Bałkanach oraz na Kaukazie, w Turcji i Azji Centralnej. "
@Gracian-te2zw
10 ай бұрын
Bałkany to z punktu widzenia Polski nie wschód tylko południe. Nazwa sugeruje, jakby np. zajmowali się Rosją i ogólnie naszymi wschodnimi sąsiadami plus może bliskim wschodem. Więc nazwa jest myląca.
@poiuyt975
10 ай бұрын
Ośrodek Studiów Wschodnich, a nie Ośrodek Studiów Na Wschód Od Polski. :P
@Gracian-te2zw
10 ай бұрын
Bałkany to nie jest wschód Europy. Wschód to jest co najważniejsze w oczach Hiszpanów, Włochów albo Francuzów. Change my mind.
@poiuyt975
10 ай бұрын
@@Gracian-te2zwNie zamierzam, bo jest to dla mnie działanie bezcelowe. Filmy OSW są dobrowolne i za darmo. Jak się materiał o Bałkanach nie podoba, to proszę nie oglądać. Reszta z nas się chętnie dokształci w tej tematyce.
USTASZE!
A może by tak choć słowem wspomnieć o "bohaterach" z NHD którzy zakładali obozy koncentracyjne dla Serbów, Żydów i Romów a biskupa Stjepanovića który był bezpośrednio odpowiedzialny za te okrotne mordy nasz JPII wyniósł na ołtarze???
@BG-up3ss
10 ай бұрын
Bo katoliccy słowianie jak Polacy i Chorwaci trzymają się razem i wspierają.
Chwała Wielkiej Serbii! Chorwacja w ramach swojej operacji burza wyrządziła niewysławialną krzywdę rdzennej ludności dalmacji którą to byli Serbowie o czym należy pamiętać Żiw je Draża umro nije dok je srbstwa i srbije
@bazejtlaka5201
10 ай бұрын
Tak, oczywiście że cały świat należy do Serbów i Rosjan...
@grzegorzzak1109
10 ай бұрын
Bardzo logiczne. Rdzenną ludnością Dalmacji są Serbowie.
@grzegorzzak1109
10 ай бұрын
Zapomniałeś o Węgrach. Tych też wszyscy ciągle krzywdzą i należy fo nich pół Europy. Wśród nas też znajdzie się sporo takich męczenników, co widzą Polskę od morza do morza, a nawet jeszcze jednego.
@obersturmfuhrerwadowitz
10 ай бұрын
juz poliniaki nie pamietaja zbrodni Tudmana wobec serbow ale do wyszukiwania ruskich onuc jak zwykle kurwa pierwsi, wazne ze szekle wpadają
@Glemigobles
10 ай бұрын
Tam każdy jest siebie wart. Np. W czasie II WŚ i Chorwaci i Serbowie kolaborowali z Niemcami. Tyle, że jedni nazywali sie ustasze a drudzy czetnicy.