ฟังธรรมะ​วันพระ​#วิปัสสนากรรมฐาน #​หลวงพ่อ​สมภพ​โชติ​ปัญโญ​
...............................................................................​
ขันธ์ แปลว่า ตัว, หมู่, กอง, พวก, หมวด ในทางพุทธศาสนาหมายถึงส่วนหนึ่งๆ ของรูปกับนามที่แยกออกเป็น 5 กอง คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ซึ่งเรียกว่า ขันธ์ 5 หรือขันธ์ทั้ง 5 ได้แก่
รูป เป็นสภาพไม่รู้ มีทั้งหมด 28 รูป แบ่งเป็น อุปาทยรูป 24 รูป และมหาภูตรูป 4 รูป
เวทนา เป็นความรู้สึก มีทั้งหมด 5 เวทนา คือ สุขกาย สุขใจ ทุกข์กาย ทุกข์ใจ อุเบกขาทางใจ
สัญญา เป็นความจำได้ ความรู้จำสิ่งที่ปรากฏได้ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย และความรู้สึกได้ทางใจ คือ เวทนา สัญญา สังขาร
สังขาร เป็นการปรุงแต่งจิตให้จิตมีอารมณ์และกิริยาหลากหลาย มีทั้งหมด 50 สังขาร
วิญญาณ เป็นสภาพรับรู้ มีทั้งหมด 6 ทวาร คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
ในขันธ์ 5 นี้ เมื่อจัดขันธ์เข้าในปรมัตถธรรม รูปจะจัดเป็นรูปธรรม ส่วนเวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณจะจัดเป็นนามธรรม
รูปขันธ์ จะจัดเข้าในรูป
เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ และสังขารขันธ์ จะจัดเข้าในเจตสิก
วิญญาณขันธ์ จะจัดเข้าในจิต
การหมดเหตุปัจจัยของนามรูป จะจัดเข้าในนิพพาน
ขันธ์ 5 จะจัดเข้าในไตรลักษณ์[1]