ปัญหาเหงือกร่น จากการแปรงฟันไม่ถูกวิธี
ปัญหาเหงือกร่นส่งผลก่อให้เกิดปัญหาความสวยงามและการเสียวฟัน ซึ่งมักจะมีผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันของเรา
#สาเหตุของเหงือกร่น มีหลายสาเหตุและหนึ่งในนั้นคือการแปรงฟัน
การแปรงฟันที่ไม่ถูกวิธีหรือการแปรงฟันที่แรงเกินไป อาจจะทำให้เกิดอาการเหงือกร่นได้ การแปรงฟันแบบลากในแนวนอนจะเป็นคล้าย ๆ กันเลื่อยไม้ จะทำให้เหงือกและตัวฟันอาจจะสึกได้ซึ่งจะเป็นปัญหาตามมา
การแปรงฟันแรง ๆ ไม่ได้หมายความว่าเราแปรงฟันสะอาด แต่การแปรงฟันให้ทั่วถึงต่างหาก ที่จะมีประสิทธิภาพที่ดีกว่า
#การแปรงฟันที่เป็นท่ามาตรฐาน มีชื่อเรียกว่า Modified Bass Technique
หรือชื่อไทยเรียกว่าการขยับและปัด เริ่มจากการวางขนแปรงอยู่ที่ 45 องศาไปที่ขอบเหงือก ขยับในแนวนอนเล็กน้อยและปัดลงไป ที่ด้านปลายฟันสำหรับฟันหน้า หรือด้านบดเคี้ยวสำหรับฟันหลัง
การแปรงฟันแบบนี้จะแปรงได้ทีละประมาณ 2-3 ซี่ ขยับไปเรื่อย ๆ จากขวาไปซ้าย และบนลงล่าง
สำหรับด้านในที่เป็นด้านลิ้น หรือว่าด้านเพดานปาก จะยังแปรงเหมือนกัน คือกด 45 องศาไปที่ขอบเหงือก ขยับและปัด แต่จะมีความแตกต่างเล็กน้อยสำหรับฟันหน้า เพราะว่าในบริเวณฟันหน้าเป็นพื้นที่ ที่แคบ ในบางครั้งถ้าสมมุติว่าวางแปรงในแนวนอนอาจจะใหญ่เกินไป เพราะฉะนั้นเราจะวางแปรงในแนวตั้งและปัดขึ้นมา
ทำเหมือนกันทั้งฟันล่างและฟันบน และสุดท้ายเราจะมาแปรงที่ด้านบดเคี้ยวโดยการลากยาว แล้วก็อย่าลืมแปรงลิ้นด้วยนะคะ
#การแปรงฟันสำหรับคนจัดฟัน ในกรณีของคนไข้จัดฟันการแปรงฟันก็จะแตกต่างออกไปเล็กน้อย เนื่องด้วยมีเครื่องมือที่ติดแน่นอยู่ในช่องปาก คนไข้จะได้รับแปรงฟันเฉพาะสำหรับคนจัดฟันซึ่งจะมีร่องตรงกลาง เราจะนำร่องวางตรงที่แบร็คเก็ต ขยับและปัดเหมือนกัน นอกจากนี้จะพยายามวางแปรงตั้งฉากกับตัวแบร็คเก็ตในแนวตั้งแล้วปัดออก สำหรับด้านล่างเหมือนกันคือวางแปรงตั้งฉากอีกข้างหนึ่งแล้วปัดขึ้น สำหรับด้านอื่น ๆ ก็จะแปรงเหมือนกับคนไข้ทั่วไป เนื่องจากไม่ได้มีอุปกรณ์ใด ๆ มาขัดขวาง ทั้งด้านใกล้ลิ้น ด้านหน้า และด้านบดเคี้ยว
อย่างไรก็ตามเราจะเห็นว่าการแปรงฟัน สามารถทำความสะอาดฟันได้เพียงแค่ 3 ด้านเท่านั้น คือด้านหน้า, ด้านใน และ ด้านบนของตัวฟัน ซึ่งแท้จริงแล้วตัวฟันของเรายังมีด้านข้างที่จะต้องทำความสะอาดร่วม ด้วยอุปกรณ์เพิ่มเติมสำหรับการทำความสะอาดฟันก็จะมี แปรงซอกฟัน หรือ Interdental Brush โดยที่การเลือกแปรงซอกฟัน ควรจะเลือกให้เหมาะสมกับช่องว่างของฟัน ถ้าสมมุติว่าใหญ่เกินไปอาจจะทำให้เจ็บได้ หรือถ้าเล็กเกินไปจะทำให้หลวม และไม่สามารถทำความสะอาดฟันได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ตัวต่อไปแปรงกอเดียว หรือเราเรียกว่า Single Tufted Brush หรือ End Tufted Brush ตัวนี้จะเป็นตัวช่วยในฟันที่เป็นฟันคุดขึ้นได้ไม่เต็มซี่ ฟันที่ซ้อนเก หรือฟันที่ติดช่องว่าง และสุดท้ายตัวไหมขัดฟัน ไหมขัดฟันจะมี 2 ชนิด จะมีแบบที่เป็นเส้นที่อยู่ในตลับแบบนี้ แล้วก็จะมีอีกแบบหนึ่งที่จะเป็นตัวไม้ และมีไหมขึงอยู่ตรงกลาง อย่างไรก็ตามทันตแพทย์แนะนำให้ใช้แบบเส้น เพราะว่าเราจะสามารถบังคับตัวไหมให้ลงไปตามร่องเหงือกได้ดีกว่า สำหรับคนไข้จัดฟันเราก็จะมีไหมขัดฟันชนิดพิเศษ เฉพาะสำหรับคนจัดฟันเราเรียกว่า Super Floss ตัวไหมจะประกอบด้วยตัวด้ามที่มีความแข็ง เพื่อเอาไว้ใช้สำหรับสอดใต้ลวดส่วนที่เป็นฟองน้ำ และส่วนที่เป็นไหมปกติ
สำหรับตัวแปรงซอกฟันในกรณีคนไข้ทั่วไป จะใช้ตัวแปรงสอดเข้าไปในช่องระหว่างฟันและสอดเข้าออก 3-5 ครั้ง หลังจากนั้นก็ไล่ไปที่ช่องฟันช่องอื่น แต่ว่าในกรณีที่เป็นคนไข้จัดฟันจะใช้แปรงซอกฟัน ช่วยทำความสะอาดแบร็คเก็ตในแนวด้านข้าง เพราะฉะนั้น เราจะสอดตัวแปรงซอกฟันขึ้นมาระหว่างตัวลวด แปรงกอเดียวตัวนี้ จะช่วยในการทำความสะอาดด้านหลังของตัวฟัน ที่เราไม่สามารถแปรงถึงได้ วิธีใช้ก็คือการเอียงแปรง 45 องศา เข้าหาขอบเหงือกและกวาดไปตามขอบเหงือก แปรงกอเดียวนี้ยังมีประโยชน์สำหรับคนไข้จัดฟัน ในการแปรงย้ำบริเวณขอบเหงือกทางด้านใต้แบร็คเก็ต วิธีใช้ก็จะเหมือนกันคือ การเอียงแปรง 45 องศา และกวาดตามขอบเหงือกเป็นรูปตัวยู
#การใช้ไหมขัดฟัน การใช้ไหมขัดฟัน ให้ดึงไหมออกมาให้เป็นเส้นความยาวประมาณ 15 เซ็นติเมตร พันไหมเข้ากับนิ้วชี้และใช้นิ้วโป้งในการดันไหมลงไประหว่างฟัน ใช้มือหนึ่งเข้าไปในปากมือหนึ่งอยู่นอกปาก หลังจากที่ไหมผ่านตัวฟันลงไปแล้ว เราจะบังคับให้ไหมโอบฟันเป็นรูปตัวซีและถูกขึ้นลง เพื่อให้ตัวไหมสามารถลงไปในร่องเหงือกได้เล็กน้อย ในการลงช่องว่างของฟัน 1 ครั้งจะต้องทำความสะอาดฟัน 2 ด้าน เพราะฉะนั้นเราจะกลับมาอีกข้างหนึ่ง แล้วก็จะไล่การใช้ไหมขัดฟันจากขวาไปซ้ายและบนลงล่าง
#การใช้SuperFlossสำหรับคนจัดฟัน สำหรับคนไข้จัดฟันจะใช้ตัว Super Floss สอดด้านที่เป็นด้านแข็ง เข้าไปใต้ลวดระหว่างตัวฟัน ดึงส่วนที่เป็นส่วนแข็งผ่านตัวลวดขึ้นมา แล้วใช้ส่วนที่เป็นฟองน้ำในการทำความสะอาดฟัน วิธีการก็จะคล้าย ๆ ตัวไหมขัดฟันแบบในคนทั่วไป คือการดันลงไปผ่านตัวฟันแล้วก็โอบเป็นรูปตัวซีเหมือนกัน จากที่ทันตแพทย์ได้กล่าวมาทุกคนอาจจะรู้สึกว่า การทำความสะอาดฟัน จำเป็นต้องใช้ระยะเวลาและอุปกรณ์ที่เพิ่มขึ้น อย่างไรก็ตามสิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่คุ้มค่าที่จะทำ เพื่อป้องกันโรคเหงือกและรักษาฟันให้อยู่กับเราไปอย่างยาวนาน
ทพญ.เพียงใจ รัศมีโชคลาภ
(สาขาทันตกรรมปริทันต์วิทยา)
💬 ติดต่อสอบถามรายละเอียดได้ที่
ศูนย์ทันตกรรมดิจิทัล (ชั้น 2) โรงพยาบาลธนบุรี บำรุงเมือง
🆔 𝐋𝐢𝐧𝐞 𝐎𝐟𝐟𝐢𝐜𝐢𝐚𝐥 : line.me/ti/p/@digitaldental
📞 โทร. 02-2203-822
📱 สายด่วน 084-228-3682
🌐 𝐖𝐞𝐛𝐬𝐢𝐭𝐞 : www.digitaldentalthg.com/
🔸 𝐅𝐚𝐜𝐞𝐛𝐨𝐨𝐤 : DigitalDentalCenterBamrungmuang
🔸 𝐈𝐧𝐬𝐭𝐚𝐠𝐫𝐚𝐦 : @digitaldentalcenter
ศูนย์ทันตกรรมดิจิทัล โรงพยาบาลธนบุรี บำรุงเมือง
611 ถนนบำรุงเมือง, แขวงคลองมหานาค, เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย, กรุงเทพมหานคร 10100
𝐃𝐢𝐠𝐢𝐭𝐚𝐥 𝐃𝐞𝐧𝐭𝐚𝐥 𝐂𝐞𝐧𝐭𝐞𝐫 𝐨𝐟 𝐓𝐡𝐨𝐧𝐛𝐮𝐫𝐢 𝐁𝐚𝐦𝐫𝐮𝐧𝐠𝐦𝐮𝐚𝐧𝐠 𝐇𝐨𝐬𝐩𝐢𝐭𝐚𝐥
611 Bamrungmueang Rd., Khlong Mahanak, PomprapSattruphai, Bangkok, 10100, Thailand