Soms heb je geluk als een 18e-eeuwse japon is opgesteld bij een kostuumtentoonstelling. Voor textielliefhebbers is er zelden sprake van zo’n statement van vakmanschap, prachtige stoffen en luxe in één kledingstuk. Dat geluk treft ons nu aan het eind van dit moeilijke jaar. De modetentoonstelling in de Nieuwe Kerk in Amsterdam laat er eentje in volle glorie zien uit de collectie van het Amsterdam Museum.
In Venlo, bij de tentoonstelling De Vergeten vergeten prinsessen van Thorn in het Limburgs Museum*, zijn er zelfs vijf opgesteld. Bij het zien van deze omvangrijke japonnen, gemaakt van vele meters kleurige zijde, zou je wel eens willen weten wie die japonnen droegen en hoeveel van dergelijke japonnen deze dames in de kast hadden hangen. Want goedkoop zullen ze niet zijn geweest: zijde was immers kostbaar.
Dit waren een paar van de vragen die René Lugtigheid, docent textielrestauratie aan de Universiteit van Amsterdam en kunsthistoricus, zich stelde bij haar promotieonderzoek naar 18e-eeuwse japonnen die vermaakt zijn tot religieuze gewaden. De kleding was aan de katholieke kerk geschonken om er misgewaden van te laten maken. Het is op zijn minst opvallend dat de vrouwen die hun kleding schonken rijk genoeg waren om nieuwe stof aan de kerk te schenken, maar toch de voorkeur gaven aan door henzelf gedragen kleding. Helaas zijn er geen egodocumenten bekend waarin de schenksters het doel van hun schenking uitleggen. Voor haar onderzoek is René daarom uitgegaan van de objecten zelf. Ze heeft zich verdiept in wat er valt af te lezen aan naai- en gebruikssporen. Daarnaast heeft ze aan de hand van testamenten en kerkarchiefonderzoek de levensloop van enkele kledingstukken weten te traceren. Tijdens de lezing zal ze verslag doen van haar onderzoek, van de methode die ze gebruikt heeft om haar onderzoeksvragen te beantwoorden (veel kijken!) en de problemen waar ze daarbij tegenaan liep.
0:00:00 Inleiding
0:02:41 Lezing
0:35:20 Vraaggesprek
0:58:03 Mededelingen NKV