Van thuis naar Nuis. Dat is het thema van de Molukse herdenking zaterdag. De gemeenschap in Marum staat dan stil bij de aankomst van haar voorouders in Nederland, deze week zeventig jaar geleden.
De dag begint met een besloten dienst in de Molukse kerk in Marum. Vervolgens wandelt het gezelschap naar het standbeeld van de KNIL-soldaat in Nuis, drie kilometer verderop. Bij een herdenkingsplechtigheid spreken onder andere burgemeester Ard van der Tuuk van de gemeente Westerkwartier en gedeputeerde van de provincie Groningen Tjeerd van Dekken.
De tocht van Marum naar Nuis symboliseert de bootreis die de Molukkers in 1951 maakten. De militairen die zich met hun gezinnen in Kamp Nuis vestigden, zetten eind juni voet op Nederlandse bodem.
Hun verblijf zou tijdelijk zijn. Kamp Nuis was een oud werkkamp, waar voorheen onder andere NSB’ers en collaborateurs huisden. De omstandigheden waren slecht: de kou drong ’s winters door de kieren van de houten barakken.
‘Hun aankomst voelde letterlijk en figuurlijk als een koude douche’, zegt organisator van de herdenking Lucas Bernard. ‘Letterlijk vanwege het klimaat. Figuurlijk omdat ze bepaald niet met open armen werden ontvangen. Bij aankomst werden ze meteen ontslagen uit het leger.’
Die gebeurtenissen vormen Bernards drijfveer om te blijven herdenken. ‘Want we mogen niet vergeten wat zij hebben meegemaakt’, zegt de Marumer. ‘Onze eerste generatie leefde in barre tijden. De oorlog, de politionele acties en de ontvangst in Nederland: die mogen wij niet vergeten.’
Kamp Nuis sloot in 1964. Het overgrote deel van de bewoners verhuisde naar de Molukse wijk in Marum. Hoewel het kamp is ontmanteld, blijft Nuis een speciale plek voor de gemeenschap.
De KNIL-soldaten liggen begraven op het kerkhof tegenover het oude kamp. Veel Molukkers die verhuisden naar Marum, kozen toch voor een laatste rustplaats in Nuis - bij de eerste generatie. ‘Voor hen is het cirkeltje dan weer rond’, zegt Bernard.
Hij hoopt dat de gemeente Westerkwartier de graven van de KNIL-militairen de beschermde status geeft, zodat ze niet worden geruimd. Bernard: ‘Puur uit respect voor de soldaten die voor de Nederlandse driekleur hebben gevochten.’
De gemeente heeft hier een brief over ontvangen. Een woordvoerder laat weten dat het verzoek in behandeling is genomen.