"Мўжизалар макони" кўрсатуви
"Ўзбекистон" телеканали
Самарқанд заминида азалдан фан ва маьрифат, диний ва дунёвий илм ривожланган. Улуғ алломалар, олиму фузалолар номи етти иқлимга машҳур бўлган. Шу боис ҳам жахоннинг не-не мамлакатларидан илм ва зиё истаб доимий равишда шу диёрга интилишган ва уларнинг аксари Самарқанд тупроғида мангу қўним топганлар.
Ана шундай улуғ зотлардан бири мутафаккир ҳазрати Махдуми Аъзамдир. Асл номи Саййид Аҳмад Хожа Косоний тахминан 1463-64 йили Фарғона водийсининг Косонсой шаҳрида дунёга келганлар.
Ўз юртида ва Тошкентда илм олиб камолотга эришгандан кейин Шайбоний хукмдорларидан Жонибек Султоннинг таклифига биноан Самарқанднинг Миёнқол воҳасига кўчириб келтиришган.
У киши келганларидан кейин бу воҳани ободонлаштириб ўн туп тол экадилар. Кейинчалик бу жой ўн толга нисбат берилиб Даҳбед деган ном олади. Махдуми Аъзам ҳазратлари 30 дан ортиқ асарлар муаллифи, Нақшбандий тариқатининг билимдони бўлиб, шайх мақомига эришган. Ўз даврида юзлаб шогирдларини тарбиялаган Махдуми Аъзам Ҳазратлари 1542 йил Даҳбедда вафот этади. Махдуми Аьзам Ҳазратларининг қўним топган жойига кўплаб алломалар дафн қилинган. Камолхон Каттаевнинг «Махдуми Аъзам ва Даҳбед» китобида ёзилишича, Дахма устида еттита қабртош бўлиб уларнинг номларини келтирган.