Examenstress? Nergens voor nodig! Check de havo examentraining: • Examentraining havo aa...
Check de designs in de shop! shop.spreadshirt.nl/aardrijks...
Volg ons op insta: aardrijkskunde.bijles
Tekst:
In dit filmpje wordt uitgelegd wat landdegradatie is, hoe het ontstaat en hoe dit voorkomen kan worden.
In het woord landdegradatie zit het woord degraderen. In de sport wordt dat gebruikt als een team in een lagere competitie gaat spelen, omdat ze laatste werden. Dit is een teken dat een team slechter is geworden. Bij landdegradatie speelt dit ook. Als het land degradeert, is het eigenlijk slechter bruikbaar, waardoor de opbrengsten aan voedsel, hout of zoet water verminderen. Dit kan komen omdat mensen het land slecht hebben onderhouden.
Stel, in een gebied groeien gewassen. Door mensen wordt de vegetatie, dus bomen en planten die er leven, weggehaald. Mensen hebben bijvoorbeeld het hout nodig en er is sprake van ontbossing. Ook kunnen mensen vee laten grazen en het vee eet alle vegetatie op. Dit wordt overbeweiding of overbegrazing genoemd.
Zowel bij ontbossing, als bij overbeweiding of overbegrazing, verdwijnt de vegetatie. Normaal houden wortels de bodem vast, maar omdat er geen wortels meer zijn, wordt de bodem niet meer vastgehouden. Bij een fikse regenbui kan de bodem dan wegspoelen. Dit wordt bodemerosie genoemd.
Wat overblijft is een harde, steenachtige bodemlaag. Nieuwe planten kunnen hier met hun wortels niet in en kunnen dus niet of nauwelijks groeien. Ook kan bij een nieuwe regenbui het water niet de bodem intrekken, waardoor het over het oppervlak afspoelt. Omdat er geen water in de bodem beschikbaar is kan vegetatie nog moeilijker groeien. De bodem verliest op de manier dus de capaciteit om planten en bomen te laten groeien en water vast te houden, waardoor landdegradatie ontstaat.
In gebieden met veel neerslag en veel reliëf kan de bodem veel makkelijker wegspoelen. Er is meer water beschikbaar en omdat de bodem steil is zal deze makkelijker wegspoelen.
Een andere vorm van landdegradatie is verzilting. Dit betekent dat er steeds meer zout in de bodem aanwezig is. Dat komt omdat mensen aan irrigatie doen. Ze spuiten in warme en droge gebieden veel water op de bodem, zodat ze aan landbouw kunnen doen. Maar er zit zelfs in drinkwater een klein beetje zout. Als door de warmte het water op het land verdampt, blijft het zout liggen, want dit verdampt niet! Let er op dat verzilting niet zozeer ontstaat doordat het water wegspoelt, maar omdat het verdampt!
De bodem wordt op deze manier steeds zouter, waar weinig bomen en planten tegen kunnen. Hierdoor wordt de opbrengst van de landbouw steeds lager en is er dus sprake van landdegradatie.
Een oplossing kan druppelirrigatie zijn. Hier worden druppels water bij de bodem afgegeven door een waterleiding, waardoor er minder water nodig is en er dus ook minder zout op het land terecht komt.
Landdegradatie in een redelijk droog gebied kan leiden tot verwoestijning. De bodem kan geen water meer vasthouden in een toch al droog gebied, waardoor er niks meer kan groeien. Er ontstaat dan een woestijn. Dit wordt in sommige gebieden met succes tegengegaan, door in de bodem te graven, waardoor de bodem los komt en nieuwe bomen aan te planten.
Door klimaatverandering kan landdegradatie worden versterkt. Droge gebieden worden door klimaatverandering over het algemeen droger, waardoor deze gebieden kwetsbaarder worden voor landdegradatie.
Kortom: landdegradatie zorgt er voor dat de bodem minder bruikbaar is voor bijvoorbeeld landbouw.