Đặc điểm và nguồn gốc nấm lim xanh
Tên trong khoa học là Ganoderma lucidum. Đây là một loài thuộc dòng nấm linh chi đặc hữu, nằm trong họ nấm lim - Ganodermataceae.
Dựa trên vị trí mọc, người ta phân nấm lim xanh thành 4 loại là:
Loại mọc ra từ rễ của cây Lim
Loại mọc ra từ vỏ của cây Lim
Loại mọc ra từ lõi của cây Lim
Loại mọc ra từ tầng giữa của cây Lim
Dựa trên màu sắc của nấm lim xanh thì người ta phân loại thành các loại với tên gọi như sau:
Hồng linh chi: Nấm có màu đỏ
Hắc linh chi: Nấm có màu đen
Bạch linh chi: Nấm có màu trắng
Hoàng linh chi: Nấm có màu vàng
Tử linh chi: Nấm có màu tím than
Thanh linh chi: Nấm có màu xanh lục
Loài nấm lim xanh đặc biệt ở chỗ, màu sắc của nấm cũng phân bố khác nhau dựa trên vị trí mọc. Theo đó, loại Hồng linh chi chỉ mọc ra từ rễ, Hắc linh chi chỉ mọc ra từ vỏ, Bạch linh chi chỉ mọc ở lõi còn tại tầng giữa thì có 3 loại là Thanh linh chi, Hoàng linh chi và Tử linh chi.
Trong nhiều ghi chép cổ, loại nấm này được nhắc đến như một loại “thần dược” với nhiều công dụng trong điều trị nhiều loại bệnh. Nó có nguồn gốc tại các khu rừng ở Quảng Nam hoặc khu vực biên giới Việt - Lào.
Trong Đông y, nấm lim xanh đã có lịch sử ứng dụng trong làm thuốc cách đây hơn 2000 năm. Sự khan hiếm của chúng gắn liền với sự quý hiếm của cây gỗ Lim. Có thời kỳ, loại thảo dược này được coi là gần như tuyệt chủng. Nhưng kể từ năm 2007 loài nấm này lại tạo nên một cơn sốt khi người ta tìm thấy chúng trong những cánh rừng nguyên sinh tại Bắc và Nam dãy núi Trường Sơn, khu vực Tây Nguyên và vùng rừng Nam Lào, Saravane hay Sekong…
Tác dụng của nấm lim xanh
Trong Đông y, nấm được mô tả là dược liệu có vị đắng, tính bình.
Theo y học hiện đại, trong thành phần của loài nấm này có rất nhiều dược chất quý như:
Germanium: Với hàm lượng cao gấp 5-8 lần nhân sâm. Đây là thành phần có chức năng củng cố hệ miễn dịch, kích thích tuần hoàn máu, ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư.
Polysaccharide có trong nấm lim xanh: Có tác dụng ngăn chặn hình thành các gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa, chống lại các tế bào hình thành khối u.
Triterpenes: Có tác dụng điều hòa nội tiết tố, ổn định áp huyết, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường, ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư.
Adenosine: Có khả năng tham gia vào quá trình sinh hóa của cơ thể, giúp thải độc, điều hòa hoạt động của gan, cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Trong nấm lim xanh có chứa Lingzhi-8 protein: Là hoạt chất có khả năng nâng cao hệ miễn dịch, kích thích quá trình tổng hợp kháng thể chống lại bệnh tật, giải độc gan, điều trị men gan cao, bệnh gan nhiễm mỡ.
Nhiều khoáng chất và vitamin khác như: Lipid, Carbohydrate, Chất xơ, Kali, Canxi, Phốt pho, Đồng, Kẽm, Sắt, Magie, Salen, Terpenoid.. rất cần thiết cho quá trình làm lành tổn thương, nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
Từ những thành phần kể trên, y học đã ứng dụng nấm lim xanh vào phòng ngừa và điều trị nhiều bệnh lý như: Cao huyết áp, tiểu đường, tai biến mạch máu não, đau dạ dày, bệnh đại tràng, giải độc gan, chữa gan nhiễm mỡ, bệnh xơ gan, giải rượu, tăng cường sinh lực, chữa bệnh xương khớp (viêm khớp, đau nhức xương khớp, thoái hóa khớp…)
Tác dụng của nấm lim xanh ngâm rượu
Nấm có thể được dùng ở nhiều dạng, thông thường là dạng thuốc sắc, dạng bột và ngâm rượu. Trong đó, dùng để ngâm dư được nhiều người ưa chuộng bởi có thể giữ gìn gần như toàn vẹn dược tính quý và phát huy nhiều tác dụng của vị thuốc như: Tăng cường khả năng tiêu hóa, tăng sức đề kháng, phòng chống bệnh tim mạch, chống béo phù, hỗ trợ điều trị ung thư, củng cố sức khỏe xương khớp, làm đẹp da, làm bóng tóc…
Tác dụng phụ của nấm lim xanh
Mặc dù là một vị thuốc quý, lành tính thế nhưng nếu dùng quá nhiều loại thảo dược này thì lại không hề tốt và có thể gây ra một số tác dụng phụ. Điển hình như nếu người cơ địa nhạy cảm khi dùng có thể bị chóng mặt, khó tiêu, ngứa ngáy. Ngoài ra, nếu uống nhiều rượu nấm lim xanh thì có thể gây khô ngứa cổ họng, phát ban, chảy máu mũi, đại tiện ra máu, đau bụng. Do đó, những đối tượng sau cần thận trọng khi dùng dược liệu này bao gồm: Phụ nữ có thai và cho con bú, người đang dùng thuốc chống đông máu, người bị cao huyết áp hoặc bị huyết áp thấp…