Kuraklık ve su kirliliği: Gediz Nehri'nden sofraya gıda güvenliği
Haber ve video: Esra Yalçınalp, Mustafa Alp Dağıstanlı
Grafikler: Mesut Ersöz, Selim Büyükgüner
Katkıda bulunanlar: Şener Kilimcigöldelioğlu, Ahmet Tok, Metin Sert
Gediz, Türkiye’nin en kirli ikinci nehri.
Gediz ovasındaki çiftçiler, tarım arazilerini sularken nehrin suyundan faydalanıyorlar.
Böylece tarımın, endüstrinin, madenlerin, kentlerin atıkları besin zincirine giriyor.
Bu ovada yetişen ürünler, tüm Türkiye'de ve dünyada tüketiliyor.
401 kilometrelik Gediz nehrinin, Murat dağındaki kaynağından Ege denizine dökülene kadarki yolculuğunu belgeledik.
Kimler, nasıl kirletiyor, etkileri ne oluyor yerinde araştırdık.
Çözüm çabalarını ve önerileri derledik.
BBC Türkçe internet sayfası: www.bbc.co.uk/turkce
Facebook: / bbcturkceservisi
Twitter: / bbcturkce
Instagram: / bbcturkce
Пікірлер: 204
İşte haber diye ben buna derim,bizim medya yapmaz ingiliz medyası yapar.helal olsun
@hallacmansur687
4 жыл бұрын
bizim eğtim sisteminde 1 hata var ingilizce öğretirler ama ingilizleri öğretmezler sınırındaki pkk yı 40 senedir besleyen bu alçaklar.. bunları övmeyin.
@turkiruski1581
4 жыл бұрын
@@hallacmansur687 kes
@merihdoksansekizoglu4877
4 жыл бұрын
Çalışanlar türk galiba
@yasinkara9273
4 жыл бұрын
Komik olma nerede sana zarar vericek bir şey varsa onun peşindeler bunlar
@miralayHasan
4 жыл бұрын
Ooo sangi bir Devşirme .. Milyonlarca ıraklıyı coluk cocuk demeden katleden ingilterenin doga sevgisi coh romantik dimi ama dimi
Sessiz sedasız ölüyoruz. Ailemizde kanser hastaları çıkıyor “kader” diyoruz ne kaderi kardeşim zehir yiyor zehir soluyoruz.
BBC haber yapmakla kalmıyor soruna çözümüde ekliyor haberin sonuna gerçekten sorunlara çözüm odaklı düşünce biçimi 👍👍👏👏
Eskiden kova ile balık avlanan nilüfer deresini inceleyin şimdi ne halde koca bursayı dolaşan derede canlı bir organizma dahi yok
@miralayHasan
4 жыл бұрын
Hee yaa Balıklar bile ishall olmuş.. İshal ilacı veriyorlar..
Adam yetiştirdiğim ürünü yemiyorum dedi ya la. Vah ülkem vah
Doların yeşili > Doğanın yeşili
Büyük Menderes'te de benzer sıkıntılar var, bir haber videosu da orada çekseniz çok iyi olur. Babalarımızın dedelerimizin yüzdüğü, balık tuttuğu, suyunu içtiği ırmağa bugün insanlar dokunmaya bile korkar hale geldi. Her yıl toplu balık ölümleri oluyor, leş gibi kokan bazen siyah bazen kıpkırmızı akan nehrin gerçek rengini unuttuk. Menderes'ten Aydın ve Denizli'de yüzbinlerce dönüm tarla, bahçe sulanıyor ve bu ürünler herkesin sofrasına gidiyor. Lafa gelince ırmağının akışına ölünen Türkiye'nin ırmakları komada,kimsenin umrunda değil. Bu haberi bile BBC yapabiliyor, Türk medyası birkaç istisna hariç korkuyor, susuyor, görmezden geliyor.
@okanss
4 жыл бұрын
Bu kesinlikle olmalı.
BBC Allah razı olsun senden.
BBC icin ingiliz medyasi demeyin en turk medyasindan daha turk haber yapiyorlar
Arıtma tesisleri ya göstermelik ya da yetersiz. Başımıza gelen her fenalığı hak ediyoruz, doğanın ahını alıyoruz resmen.
90'larda gediz nehrine Adala tarafına gider eğlenirdik tüm gün boyunca. yanımızda ne ekmek ne su götürürdük. suyu tertemiz nehirden içerken bazılarımız olta ile balık avlar yiyeceğimizi de Gediz'den temin ederdik. Gediz nehrinde besberrak suda çocuk gibi balıkları yüzerken görebilirdiniz. ilk önce balıklar yok oldu, sonra kaplumbağalar, sonra da kurbağalar yok oldu. gediz nehri üzerinde o kadar çok yok edici etken var ki, süt entegre tesisleri, fabrikaların gündüz açılan gece kapanan ve yahut sadece fiziksel arıtma yapıp kimyasal atıkları arıtamayan arıtma tesisleri kostikli suları, sanayilerin ve köylerin kasabaların yerleşim birimlerinin kanalizasyon atıkları... vs vs... diyorlar kanser niye arttı; koskoca gediz ovası işte o içinde kurbağaların bile yaşamadığı o su ile sulanıyor. aklıma hep şu söz geliyor ^^beyaz adam son ağaç kesildikten, son balık yakalandıktan ve son nehir kurudktan sonra, ancak ondan sonra paranın yenilemeyen bir şey olduğunu anlayacaktır^^ VESSELAM...
Teşekkürler bbc 💐
Cenabı Allah bizlere akıl şuur idrak izan versin inşaAllah
Dogamizi korumak için yapılan haberiniz için teşekkür ediyorum
Bireysel olarak yapabileceğiniz basit önlemler: Çamaşır yumuşatıcı kullanmaktan vazgeçin. Çamaşırlar bilmem kaç hafta güzel koksun diye doğaya litrelerce kimyasal atık pompalanıyor. Plastik ambalaj yanında ekstrası. Çamaşır suyu zehirdir. Kullanmaktan vazgeçin. Sadece karıştığı su değil buharı, kokusu da zehirlidir. Atık yağları musluğa dökmekten vazgeçin. Önce elinizden geleni yapın daha sonra şikayet etmeye başlayın.
@cenapcarman3494
4 жыл бұрын
Doğru söylüyorsun bireysel olarak kirletmemek lazım kimyasallara bende karşıyım peki çözüm nedir videoda izlediğin Gediz nehri muazzam kirli peki temizlenme şansı var mı?
İzlerken sinirden duvarları yumruklayacaktım... bir insan yaşadığı dünyaya, doğaya, evine bunu nasıl yapar, nasıl?
Bu Belgeseli hazırlayanlara sonsuz teşekkürlerimle
Mùkemmel bir proqram hallal olsun size ,etrafı temiz saxlayaq cox gec olar yoxsa !!!!
Fabrikalarin organize sanayi siteleri icerisinde olmasi ve aritma tesislerinin zorunlu olmasi fikri uygulanmali bence.
@duel-master2676
4 жыл бұрын
maliyeti yüksek şirketlerin işine gelmez.
Şaka mı bu ? ülkemdeki rezillikleri bile yabancı kanalardan izliyorum yazık bitmişiz...
@blackshotgunVIII
3 жыл бұрын
Dostum bu gördüğüm en kaliteli yabancı bir kanal cidden adamlar tarafsız ve harika bir iş çıkarıyorlar yani BBC sayesinde gerçek haber izliyorum.
Bize ne belediye düşünsün dememeli.Bu ülke hepimizin öyleyse onu hepimiz sahiplenelim ve dostane bir üslupla iyileştirmeye gayret edelim.
Salihlide yaşıyorum, bazen gedizin üzerinden geçen bir köprüden geçiyorum dolaşmaya giderken, okadar ağır bir koku yayıyor ki etrafa her geçişimde nefesimi tutarak geçiyorum ve suyun rengi gerçekten zift gibi simsiyah akıyor, 22 yaşındayım kendimi bildiğimden yeri hep öyleydi ve hala öyle devam ediyor, gerçekten çok yazık, tertemiz sularımız zehir olarak akıp gidiyor
Türkiye'ye hoşgeldiniz.
İşte asıl beka meselesi bu arkadaşlar .
BBCTürkçe , yurtsever bi türk olarak sana çok teşekkür ederim. gerçekten hiç böyle bi rezalet olduğunu bilmiyordum resmen sayende aydınlandım. işte gerçek gazetecilik budur gerçek medya böyle işler. ne yazık ki kalmadı bizde. nedeni malum orası ayrı konu ama teşekkür ederim bizim bilinçlenmemize bi parça katkı sağladığınız için. bundan sonrasında bize düşen , halk olarak sağlığımız için STK lar aracılığı ile devlete durumu regüle etmesi için baskı yapmak.
İzlenen saçmasapan videolar milyonları bulurken bu video nasıl 17bin izlenir aklım almıyor
Şu ülkenin kaynaklarını kirlete kirlete bitiremedik ya, ne kadim coğrafyaymışsın sen Anadolu.
Gediz nehri benim koyumden dogar gediz cukuroren koyu buralardan derelerden surekli su icerim hic bir zararini gormedim ilk 20 km boyunca tertemiz sonra kirleniyor ve denize ulasana kadar kullanilmaz hale geliyor her 50 km de aritma yapilsa cok iyi olur
Başkan bile nehire akıyo derken gülüyorsa fabrika kahkaha atar
Yazik ettiler gediz nehrimizin sularini😭😭😭😭
6 yıldır kula.da yaşıyorum burada da kanser vakalarında artış var
Ben Salihliliyim 0:24 'teki köprünün dibinde üzüm bağımız var, ne zaman gitsem leş gibi lağım kokusu gelir.
Simav kökenli birisi olarak doğru kurulduğunda Jeotermal enerjinin olumlu etkilerini görebiliyordum. Ama BBC Türkçe sayesinde plansız ve denetimsizliğin ne sonuçlar doğurabildiğini de görmüş oldum. İçim sızladı. Bilgiler için teşekkürler.
Ben cidden gerekli calışmaların gercekleşcegine inanıyorum
İzmir Menemen de kirli, Çanakkale Ezine de kirli,,,Balıkesir Ayvalık ta kirli
Keske bir de Ergene nehrine bakilsa orasi daha kotu.
@oyundiyar2719
4 жыл бұрын
gediz daha geniş bir alana yayıldı. ondan gesiz olmalı önce.
@egeizmir826
4 жыл бұрын
Zaten baslangicta turkiyenin en kirli ikinci nehri diyor ilki ergene zaten
Herkes "Acaba ben ne yapabilirim " diye kendi kendine sorması lazım ! Ben bugün avrupadan gelip Türkiyede oturduğumuz mekandaki sokağın çöplerini topladım, Insanlar tuhaf tuhaf bakıyorlardı, kirletmeyin etrafı, kirletmeyin havayı suyu canlıların yaşam alanlarını, Devlet saraylar yapacağına asıl görevi olan bu gibi sorunlara el atsın . Insanlar evinin önündeki pislikleri temizlemekle başlamalı ve ondan sonra emaneti ehline vermeli. Belki biraz ağır olacak ama bizler bu güzelim ülkede yaşamayı hak etmiyoruz.
geçen kasım aralık ayında askerlik yaptım alaşehir'de, komutanımız artık suyun 145 -150 metrelerde olduğunu söylüyordu..
Manisa da yaşayan biri olarak gedizin bu içler acısı halini her zaman canlı gőrűyorum.manisa ya gerçek anlamda gerçekten bűyűk şehir kűltűrűyle yaşayan insanların duyarlılıģı gerekiyor bence...protesto kűltűrű yok şikayet kűltűrű yok.bazen bende kendimi suçluyorum.herhangi bir konuda şikayet için telefon açtigim belediye oraya bizim birim bakmıyo diyipde geçişdiriyor.ama bilmiyorki bu kirlenmesine gőz yumdukları gediz havzasında yetişen meyve ve sebzelerden kendide yiyor.umarım bir gűn őnce bűrokratlarımız sonrada halkımız duyarlı olur...
Gerekli çalısmaların yapılması gerekiyor sadece sanayi atıklarını engelleseler düzelir
Aynısın dicle nehri içinde yaparmısınız
@Lot-4656
4 жыл бұрын
O da mi kirli?.
@ekmekspor5442
4 жыл бұрын
@@Lot-4656 çamur içinde bide evsel atıklar var içinde
Güzel çalışma olmuş ancak bir iki husus önemli. Şehnaz Hanım’ın belirttiği yönetmelik değişmeli hatta gediz için alıcı ortam su kalitesini dikkate alan proje 2018 de havza yönetim planı da 2019 datamamlandı. Manisa merkez atıksu arıtma tesisi 80 bin metreküp arıtılmış atıksu deşarj ederken örnek verilen tesis debisi bu miktarın çok çok altında dolayısı ile yük olarak daha fazla kirleten tesis kararı yük (debi*konsantrasyon) üzerinden ve deşarj ettiği suyun mevcut kalitesine göre yapılmalıdır.
Gediz nehri kaynağını Kütahyanın murat dagından alır demirci dağlarında kaynaklanan birçok kolla birleşerek gediz grabenine yerleşir burada kum çayı ve alaşehir çaylarıyla birleşerek Manisada dumanlı dağlardan geçerek horst grabenine yerleşir.
bunu yapanlarin ve buna sessiz kalan yetkililerin iki yakasi bir araya gelmesin sürüm sürüm sürünsünler.
Bu illeri iyi tanıyın ve ezberleyin. Oradan gelen meyve ve sebzeleri süpermarketler, zincir marketler, Pazar ve manavlarda görseniz almayın.
Kimin umrundaki
Nerde bu devlet !
@ateistimam1223
4 жыл бұрын
kalmadı başka bişey verelim (:
İnşallah sanayiyi dere kenarından atarlar ve daha çevreci oluruz
13:14'teki maddelerin hiçbiri yapılmayacak eminim.
Background'ta çalan müzikleri bulamıyorum yardımcı olabilir mi birisi shazamla bulamadım başka çözümü olan var mı?
Gediz nehri Kütahya Gediz ilcesi murat dağından doğar buralarda tertemiz
@metehanertugrul8631
4 жыл бұрын
İçilebilecek gibi mi
@gokhunturkhan2788
4 жыл бұрын
@@metehanertugrul8631 evet içiliyor suyuda buz gibi soğuktur
@metehanertugrul8631
4 жыл бұрын
@@gokhunturkhan2788 Doğdurur dostum diğer kısımları kirliyse demek ki
@gokhunturkhan2788
4 жыл бұрын
@@metehanertugrul8631 doğduğu bolgede tertemiz fakat ilçeye yaklaştıkça biraz kirleniyor murat dağından gedize 23 km kadar çok güzel
@ferhatdikmen3762
4 жыл бұрын
Aman kardeş ses etme orayı da keşfettiler mi kirletirler .
İzlerken ağladım böyle kötü bı kirlilik gormedim
Malesef durum çok üzücü🙁🙁🙁
uşak,turgutlu en çok bunlar kirletiyor
2. Kaz Dağları vakası..
söylenecek o kadar çok şey var ki hangisini yazacağımı şaşırdım :(
ve hala böyle devam etsin bu, cengiz ergün makamında rahattır umarım ?
Dalaman Çayına.da bakın derim
ERGENE De bu halde malesef .
Tüm türkiye aynı dertten muzdarip, sadece Gediz değil
Ne istiyorlar anlamıyorum insan olun artık insan!
12:48
Aciiiilenn harekete geçmeliyizzzzzzz
Şu hale bak arkadaş
Artık bu konuda bir tedbir alırsın Bu nedir hiçbir attığı olmasın fabrikanın bırak nehre atık bırakmayı
Çiftçi eline değip kaşındıran suyla gitmiş mahsulünü sulamış. Artık tüketici olarak sebzelerin meyvelerin geliş yerlerini de takip etmemiz gerek.
@cemmiker
4 жыл бұрын
kendin yetiştir
ABİ TÜRKİYENİN EN VERİMLİ OVASI. EN VERİMLİ SULU TARIM BURADA YAPILIR. DEVLET FABRİKALARI TEK TEK İNCELEMELERİ.
kendi eden kendi bulur sanmayın ki bu böyle gider elbet bunun zararı bizlere olacak işte insanoğlu böyle bir varlık kendi sonunu kendisi getiriyor.
Alaşehir li yim bereketli ovalar imiz bitti jeotermal ile çay in hemen üstünde 50 dönüm bağ yetistirmiş tık 1988 de dikmistik galiba şimdi o ova eskisi gibi değil bundan bixim de sucumuz var sahip çıkamadık bu arada 19 kişi bu haberin nesini begenmediniz
Hem sorumlular sizsiniz hem de şöyle olmalı diye konuşuyorsunuz.
Haluk tatardan geldim...
4:35 omurgasız
Nerde cevre bakanligi tabii boyle bir bakanlik varsa.
Bu konu 70'ler de 80'ler de cok filmler de yer aldi ve sene olmus 2020 konu ayni, kirleten belli ama ne cezasi ne de onlemi aliniyor isini yapmayan cevre bakani da rant yapmaya devam ediyor.
ülke bitmiş bitmiş bitirdiler...
Benim vergi ve SGK ödemelerimle bu kanser olanlar için masraf ediliyor. Organize sanayidekiler, tarlası var patronlar ise zengin oluyor
düzelmez artık
2008 yılında da aynı eylem planı hazırlandı fakat eyleme geçilmedi.burda da olacak olan budur.faaliyete geçemeyecek.
Baskan hemen temizle
cevre bakanı ne ıs yapıyor cevre bakanlığı neden röportaj teklifine cevap vermiyor bunun sorumlusu kim
Rahmetli Kemal sunalın tüm dizileri, gerçeğiyle yaşanmıştır, ve halada o sıkıntılar yaşanıyor, zam diyordu, 3 yıl için 5,6 kat herşey zamlandı, ağa diyordu, şimdiki zenginler ağa oldu onlarda marabanın çektiği paranın faizinden geçiniyor, büyük firmalar desen daha dündü zengin bir iş adamının 80 milyon vergisi silindi, işsizlik fonunda 154 milyar para birikti o paralar nerde diye sorsak suçlu oluruz, ve 30 yıl bu devlete çalışmış insanlar emeklilik verilmiyor, onlar yük olacakmış, onca zengin olmuyor, fakir yük oluyo, yaş 65,şe dayasın dişler kalmasın zaten nasıl olsa bu adam çorbayla 10 yıl yaşar hesabı yapıyorlar, poşet 250 kuruş yapıldı geçen hesapladım, sadece poşet parasından büyük market zincirleri, işçi maaşlarını ödüyo östüne artıyo, neyse yazılacak çok şey var, birgün bütün sular kirlenince gene fakirin kirletmediği yerler gene zenginlerin olacak onun için kafanıza takmadan yaşayın, seçimler yetiyo zaten düşünmemize....
Yazık
Haluk Tatar'ın uyarısıyla bu problemin farkına vardım. Ne diyeceğimi bilemiyorum. Rezalet. Suyu kirletenlere ağır cezalar kesilmeli.
Bu yetkiler ne diye Orada oturuyor baksınlar çaresine boşuna mı maaş alıyorlar nasıl devlet anlayışı var??
Bu videoyu çevre bakanı izlemeli,doğaya bu kadar zalim davranmayın gerçi görevi gereği zaten bilmesi gerekir. Ne bekliyorlar, görevinizi yapın bir zahmet.
En detaylı bulduğum habercilik cidden BBC çok iyi iş çıkarıyor yani ingliz haber kanalı diyorsunuz ama yerliden daha iyi habercilik yapıyor yani utanıyorum ama gerçek bu ve dahası adamlar Afrika'da ki cinayetleri bile çözüyor.
napıyo abi bu insanlar, ve ben neden bunları yapanlarla aynı havayı solumak zorundayım? onlar gitsin, ben gidemiyorum, burada aileme yardımcı olmam lazım, ne yapacaz, ne olacak?
Rantınız batsın rantınız..!
bu ülke böyle giderse 20 sene sonra temiz sebze temiz su bulmakta zorlanacak... kanal köprü yoldansa temiz su tarim yenilebilir enerjiye önem verselerdi keşke...ama boş...
Korkunç! Beğenmeyen 10 dallama neden beğenmedi acaba.
Balıklarda ishal olmuş. Yazık yaaa..
dere atma. boru ya da kanal tünel inşaat et çözüm bu..
Bu adamın arkasından en çok da fanları sallayacak diyorum. Birkaç yıl sonra yolda, sokakta önceden bu adama attığınız oydan bahsederken bile yüzünüz kızaracak. Tabi kızaracak yüzünüz varsa.. Benim şahsi görüşüm budur. İyi günler artık ne kadar mümkünse
Rezalet! Organik gıda pazarında bu bölgeden çıkan ürünler aklıma geldi.Her şeyimiz organik..Organik ne demek sorarım.Konuşun pazarlamacılar!!!Kendi çocuklarınızın geleceğini pazarlıyorsunuz.. YAZIK!
Bir gölde iki balık kavga ediyorsa ordan 5 dakika önce bir ingiliz geçmiştir.. Kızıldereli atasözü. Cokda dogru..
@dilavertuna8067
2 жыл бұрын
Öteniz beriniz yiyiyosa Avrupa'da bunu yapsanıza adamın ardını keserler belediye başkanı bile olaya Hint fakiri ..acizz