หมู่บ้านเลตองคุ ชื่อนี้อาจไม่คุ้นหูสำหรับคนทั่วไปเพราะเป็นหมู่บ้านเล็กๆ ที่มีประวัติความเป็นมาเก่าแก่หลายชั่วอายุคนแต่ด้วยการที่อยู่ในดินแดนที่ห่างไกลยากแก่การเข้าถึง และซ่อนตัวอยู่ท่ามกลางอ้อมกอดของขุนเขาที่สลับซับซ้อนในเขตผืนป่าทุ่งใหญ่นเรศวรฝั่งตะวันตก หมู่บ้านแห่งนี้จึงดูลึกลับสำหรับคนภายนอก และที่หมู่บ้านนี้เป็นที่อาศัยของชนเผ่ากระเหรี่ยงเผ่าหนึ่งที่แตกต่างจากกระเหรี่ยงทั่วๆ ไปทั้งวิถีชีวิตความเป็นอยู่ ความเชื่อความศรัทธา การแต่งตัว และอาหารการกิน เลตองคุเป็นหมู่บ้านที่มีจำนวนหลังคาเรือน 229 หลังคา อยู่ในเขตอำเภออุ้มผาง จ.ตากที่นี่เพิ่งมีไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ได้ประมาณ 2 ปีนี่เอง และมีโทรทัศน์เพียง 2-3 เครื่องเท่านั้นและมีเพียงเครื่องเดียวที่รับข่าวสารจากโลกภายนอกได้คือที่โรงเรียนตำรวจตระเวรชายแดนเพราะรับจากสัญญาณดาวเทียม ดังนั้นผู้คนที่นี่จึงยังคงรักษาความเชื่อ วิถีการดำรงชีวิตไว้ได้อย่างเหนียวแน่นรวมทั้งการเข้าถึงที่ยากลำบากก็มีส่วนสำคัญ ทุกคนในหมู่บ้านต่างมีความเชื่อความศรัทธาและเคารพสักการะในตัวผู้นำทางจิตวิญญาณสูงสุดเพียงคนเดียวที่พวกเขาเรียกว่า องค์ฤษี ความเชื่อความเคารพนี้มีมานานหลายชั่วอายุคนแล้ว และยึดถือปฏิบัติศีล 5 อย่างเคร่งครัด พวกเขาต่างก็เชื่อว่า หลักปฏิบัติที่สำคัญที่สุดในชีวิตคือ ศีล 5 ถ้าโลกนี้ทุกคนนับถือและปฏิบัติได้ทุกอย่างตามศีล 5 ข้อนี้แล้ว ก็จะไม่มีการทะเลาะ การฆ่ากัน โลกจะสงบสุขเพราะศีลสามารถเป็นได้ทั้งหลักยึดทางจิตใจและหลักในการปกครองได้ นอกจากนี้ฤษียังเป็นผู้นำทางจิตวิญญาณของผู้คนที่นี่อีกด้วย ชาวบ้านมีความเป็นอยู่อย่างเรียบง่าย และสงบ มีอาชีพทำนาซึ่งจะทำเพียงบริโภคในครัวเรือนแค่หนึ่งปีเท่านั้นไม่มีการซื้อขายกัน ทั้งเลี้ยงวัว ควาย และทำสวนผลไม้ ส่วนรายได้หลักคือการขายหมาก เพราะชาวบ้านที่นี่ทั้งหญิงชายเด็กหนุ่มสาวจะกินหมากกันปากแดงทุกคน ซึ่งชาวบ้านต้องเดินทางไปขายหมากโดยรถแต็กๆ เดินทาง 2 วันและต้องผ่านด่านทหารพม่าถึง 3 ด่านต้องเสียค่าผ่านทางไปเรื่อยๆ แต่ต้องยอมเพราะไม่มีเส้นทางที่จะใช้รถแต๊กๆ ออกนอกหมู่บ้านได้นอกจากทางเดินเท้าที่ไต่ไปตามไหล่เขาสูงชันและต้องข้ามภูเขาลูกแล้วลูกเล่า ที่นี่จะมีกฎที่ทุกคนต้องปฏิบัติตามหลักของฤษีคือจะไม่เลี้ยงและไม่ทานเนื้อหมูและไก่เด็ดขาด รวมทั้งไม่ทานเนื้อวัวควายเพราะถือว่าวัวควายเป็นเสมือนญาติพี่น้องช่วยทำงานเป็นสัตว์ที่มีบุญคุณ แต่สามารถทานเนื้อสัตว์ป่าได้ ส่วนอาหารหลักของชาวบ้านคืออาหารจำพวกผักและถั่วต่างๆ และยังสามารถทานกะปิ น้ำปลา และปลาได้ยกเว้นวันพระจะทานเจกันทุกครอบครัว ทุกคนต้องยึดถือศีล 5 อย่างเคร่งครัดหากมีการทำผิดกฎข้อใดข้อหนึ่งอาจถูกลงโทษด้วยการไล่ออกจากหมู่บ้านประมาณ 3 ปีจึงจะกลับเข้ามาได้ ส่วนการแต่งตัวของผู้ชายเมื่ออายุครบ 15 ปีก็จะไว้ผมยาวเกล้ามวยไว้ข้างหน้า ใส่เสื้อเชิ้ตมีกระดุมข้างหน้าจะแขนสั้นแขนยาวก็ได้แต่ต้องไม่มีลวดลาย นุ่งผ้าถุงไม่มีลายสีพื้นๆ ส่วนผู้หญิงจะแต่งตัวด้วยชุดชนเผ่าจะไม่มีการสวมกางเกงทั้งผู้หญิงและผู้ชายทั้งหมู่บ้าน ถึงแม้ว่าหมู่บ้านนี้จะอยู่กันมาอย่างสงบสุขแต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าความเจริญกำลังไล่ล่าเข้ามาทุกขณะ แต่ชาวบ้านที่นี่กลับไม่รู้สึกกลัวเลย ผู้ใหญ่บ้านเล่าว่า “ผู้เฒ่าผู้แก่เคยบอกไว้ว่าหมู่บ้านเราต้องมีการเปลี่ยนแปลงแน่นอน จะมีทั้งดีและไม่ดีอยู่ที่ตัวของพวกเราว่าจะเข้มแข็งแค่ไหน ถูกผิดอยู่ที่เรา หากความเจริญมาเปลี่ยนแปลงพวกเราได้ แสดงว่าความเชื่อความศรัทธาเรายังไม่มั่นคง ซึ่งแน่นอนว่าต้องมีคนเข้ามาชักจูง โน้มน้าวพวกเราแน่นอน มีคำพูดอยู่ว่า คนเราเปรียบดั่งต้นผลไม้เวลามันออกดอกจะเต็มต้นแต่จะเหลือติดเป็นลูกเป็นผลได้กินจริงๆ นั้นจะเหลือน้อยไม่เท่าดอก ก็เหมือนกับพวกเราที่มีความเชื่อในฤษีสุดท้ายแล้วก็พิสูจน์กันตอนนี้ไม่ได้ ถ้าอะไรที่เป็นสิ่งที่ดีงาม เป็นของแท้จริงก็จะคงอยู่ได้ด้วยตัวของมันเอง” ท่ามกลางกระแสแห่งความเปลี่ยนแปลงที่พัดพาไปทั่วทุกหนแห่งและวันที่โลกหมุนไปข้างหน้าอย่างรวดเร็วจนตามไม่ทันหมู่บ้านเลตองคุแห่งนี้จะเผชิญกับความท้าทายของโลกภายนอกนี้ได้สักแค่ไหน พวกเขาจะใช้สิ่งใดเป็นหลักยึดต้านความเจริญทางวัตถุเพื่อรักษาความเจริญงอกงามด้านจิตใจ และความศรัทธาในลัทธิฤษีจะคงอยู่ไปกับพวกเขาได้นานเท่าไหร่ การเข้าไปยังดินแดนลึกลับแห่งหุบเขาของทีมงานคนค้นตนคืนนี้มิใช่การเข้าไปในฐานะนักผจญภัย หากเพื่อไปเรียนรู้ความแตกต่างจากหมู่บ้านเล็กๆ เพื่อที่ผู้คนในเมืองใหญ่ที่เอ่ยอ้างว่าตัวเองเป็นผู้คนที่อยู่ในดินแดนที่พัฒนาทั้งที่อยู่อาศัยและจิตใจอาจจะต้องนำบทเรียนนี้ไปทบทวน
ติดตามข่าวสารทีวีบูรพาเพิ่มเติมได้ที่
tvburabha.com/
/ tvburabha
/ tvburabhabha
/ kontvbura