"Canh rau tập tàng” (Lương Thùy Linh) là tình cảm của người con hướng về người mẹ kính yêu. Ca khúc này được xem như món quà tặng mẹ kính yêu của Nguyễn Anh Trí. Bởi vì trong mỗi ca từ, mỗi tiết tấu và âm hưởng, tình cảm mẹ - con và con - mẹ được bật lên như những nốt trầm sâu lắng. Chỉ những canh rau "tập tàng” (rau góp, rau vặt) thôi cùng với những con tép, con tôm bắt nơi đồng quê nghèo Lệ Thủy, mẹ đã nuôi tác giả lớn lên để thành nhà khoa học lớn với những chức danh mà hiếm người có được. Dù có đi bốn phương trời và dù có trở thành "ông Cử”, "ông Nghè” gì đi nữa thì tác giả luôn vẫn là đứa con ngoan bé bỏng của mẹ, luôn nghĩ về mẹ với hình ảnh mà như ai đó đã viết:
"Bát cơm đầy tay mẹ xới cho con
Rau con trồng mẹ luộc những mầm non
Trong mắt mẹ, con vẫn còn bé nhỏ
Lòng mong mỏi bế bồng con mãi đó”
Bằng nghệ thuật sử dụng chất liệu dân ca và thể thơ dân tộc quen thuộc (lục bát) kết hợp tính tự sự (kể) và trữ tình (bộc lộ tình cảm) rất sâu lắng cùng với sự phối khí của hai nhạc cụ chủ đạo là cây sáo trúc và cây độc huyền cầm (đàn bầu), tác giả đã đưa người nghe đến với một tình khúc ngọt ngào, da diết, đằm thắm mà dâng trào của tình mẫu tử cùng sự tri ân qua giọng ca ngọt ngào tròn vành, rõ chữ của nữ ca sỹ Lương Thùy Linh:
Rau tươi mẹ kiếm trong vườn
Tép tôm cùng với tình thương cộng vào
Chỉ giản đơn và sơ sài vậy thôi nhưng với nhạc sỹ thì:
Thế mà ngọt lắm mẹ ơi
Thế mà mát ruột nắng nôi trưa hè
Thế mà nồng thắm hồn quê
Đói no đắp đổi sum suê nghĩa tình
Và ông đã nêu lên một triết lý cuộc đời:
Rau xanh nấu chín còn xanh
Ân tình chìm nổi ba sinh còn tình
Điệp ngữ "thế mà” được nhắc đi nhắc lại đến ba lần trong một khổ thơ ngắn như một sự luyến láy âm ba không dứt, để đi đến khẳng định:
Mát lòng, đâu cứ cao sang
Ẩn sâu trong nỗi tập tàng bát canh
Trong gian khó vẫn ngọt lành
Chắt chiu nên nặng nghĩa tình quê hương
Phải nói rằng, bên cạnh tình yêu dành cho Mẹ và những người ruột thịt thì Nguyễn Anh Trí là một người thủy chung son sắt, nặng lòng với quê hương. Vượt lên trên "Canh rau tập tàng” là sự ơn nghĩa, sự tri ân của tác giả với quê hương và người mẹ yêu kính của mình "một năng hai sương” trong nghèo khó vẫn vượt lên để yêu thương, chắt chiu, nuôi dạy ông và các anh em ông nên người. Ẩn dấu đằng sau tình mẹ con cụ thể là một tình Mẹ bao la rộng lớn hơn với đức hy sinh cao cả: Mẹ Việt Nam. Đó chính là tầm khái quát của tình khúc này:
Ôi Việt Nam đất nước thương yêu
Trong khổ đau người đẹp hơn nhiều
Như bà mẹ sớm chiều gánh nặng
Nhẫn nại nuôi con suốt đời im lặng
Biết hy sinh nên chẳng nhiều lời…
(Tố Hữu)
© Bản quyền thuộc về NGUYỄN ANH TRÍ.
© Copyright by NGUYỄN ANH TRÍ ☞ Do not Reup