Kaşkay Türkleri Kahvaltısı | İran Türkleri'nden Haberiniz Var Mı?!
Kaşkaylar bu günkü İran coğrafyasında konargöçer en büyük il olarak bilinmeleri ile birlikte korkmazlık, savaşçılık ve silahşorlukları ile ün yapmışlardır. Çağdaş İran tarihinde Kaşkaylar İngiliz işgal güçlerine karşı büyük direnişleri ile tanınırlar. Sayıları 2.5 milyon civarındadır.
Kaşkayların ilk tarih sahnesine çıkışları Safevi Türk devletinin kurucusu Şah İsmail zamanında olmuştur. O dönemde Basra Körfezi'nden Safevi devletinin güney limanlarına indirme yapmaya çalışan sömürgeci Portekizlere karşı Şah İsmail Fars bölgesinin yerlisi sayılan Türk aşiretlerinin desteğini almıştır. O dönemde söz konusu aşiretler daha Kaşkay adı ile anılmaktadırlar.
Canı Ağa Kaşkay döneminden itibaren Kaşkay hanları her zaman İran'ın güneyinde önemli bir siyasi ve askeri güce sahip olmuş ve çoğu zaman Fars bölgesinin kontrolünü ellerinde bulundurmuşlar
Zend devletinin son dönemlerinde, Canı Ağa Kaşkayi'nin soyundan gelen İlhan "Canı Han" zamanından itibaren merkezi otoritenin zayıflamaya başlamasıyla Kaşkay İli daha bağımsız hareket etmeye başlamış ve zaman zaman merkez güçleri ve yahut bölgeye ayak açan İngilizlere karşı başarılı operasyonlar gerçekleştirmişler. 18.yüzyılın ikinci yarısı ve 19. yüzyılın başlarında merkezi otoritenin son derece zayıf olduğu Kacar devletinin son dönemlerinde ünlü Kaşkay İlhanları "Sohrab Han", "Darab Han" ve Darab han'ın oğlu "İsmail Han" işgalci İngiliz güçlerine karşı büyük mücadele vermiş ve İngilizlere ölümcül darbeler indirmişler. Kaşkayların o dönemki mücadeleleri çağdaş İran tarihinde büyük saygı ile anılmaktadır.
1920'li yılında Kacar Türk devletinin İngilizlerin eli ile devrilip yerine Fars Pehlevi Krallığının getirilmesi o coğrafyada yaşayan bütün Türklere olduğu gibi Kaşkay Türklerine de büyük felaket kaynağı olmuştur. İlhan İsmail Han tutuklanarak Rıza Şah Pehlevi'nin hapishanesinde öldürülmüş, Kaşkay ili ise "Tahta Kapı" denilen zorunlu iskân siyaseti çerçevesinde zorla yerleştirilmeye çalışılmıştır. Zorunlu iskâna direnen Kaşkay İli İngilizlerin de desteğini alan devlet güçleri tarafından acımasızca bastırılmıştır. Zorunlu iskân kanunu gereğince ilin birçok mal ve toprağına el koyulmuş çıkan çatışmalarda Kaşkaylar büyük can kaybına uğramışlar.
1941 yılında müttefik güçlerin İran'ı işgali ve Rıza Şah'ın sürgün edilmesi ile birlikte Kaşkaylar yeniden toparlanma ve güçlenme fırsatı bulmuşlar. İlhan "Nasır Han" sürgün hayatından geri dönmüş ve yeniden ilin başına geçmiştir. 1943 yılında Rıza Şah zamanında kaybettiklerini geri alma adına ayaklanan Kaşkayları bastırmak üzere gönderilen devlet güçleri Kaşkaylar karşında kesin bir yenilgiye uğramışlar. Bu zaferi takiben Kaşkaylar devlet güçlerinin bölgedeki merkez üssü olan "Semirom Kışlası"nı da zapt ederek hükümeti masaya oturmaya zorlamışlar. Kaşkaylar merkezden bir takım imtiyazlar alarak ayaklanmaya son vermişler
İkinci Dünya Savaşı sonrasında merkezi otoritenin güçlenmesi ile Kaşkay Hanları yine de eski önemlerini kaybetmeye ve ile mensup aileler yavaş yavaş yerleşik hayata geçmeye başlamışlar.
"Mirza Cihangir Han Kaşkayi" ve "Mirza Mezun Kaşkayi" gibi büyük söz ustaları yetiştirerek Türk edebiyatında kendisine yer açan Kaşkay İli'nin tarihi varlığı, maalesef 1925'ten bu yana İran'da uygulanan sistematik Türk karşıtı politikalar sonucunda ciddi anlamda tehlike atındadır. Geniş bir coğrafyaya dağınık şekilde yerleşmenin de bir sonucu olarak Kaşkay Türklerinin kültürel yok etme siyasetlerine dayanma şansı ne yazık ki çok fazla değildir. Son yıllarda Güney Azerbaycan'la birlikte Kaşkayların da arasında bir milli öze dönüş dalgasının yaranması İran devletinin Türkleri silme politikasını sekteye uğratsa da, hayati tehlikenin atlatılmış olduğunu ne yazık ki söyleyemeyiz.
Пікірлер: 90
I'm türk QashQai. türk iran shiraz
@rashadiskenderov391
6 жыл бұрын
Farzad Pestare Turk Ayrimlar Qaşqaylar,Ayrim-Yoruk
Size sevgi ve sonsuz hürmetim türkmeneli kerkükten lehceniz bizim lehceye cox yaxin allah sizi ve türk dunyasini qorusun eziz milletim .
@turkishkickboxer7190
7 жыл бұрын
mustafa Fadel Helal olsun Mustafa, güzel ve aziz milletimiz
@mustafafadel6927
7 жыл бұрын
Chox sagol kardesh , yüce allah milletimizi korusun .
@emirkanceylanilemuzik2993
Жыл бұрын
Vay be
Güzel insanlarımız, Türkiyeden selamlar kardeşlerimize
55 yaşındaymış bi ogul bi kız evermiş, anam benim, Allah güc saglık versin sizlere... türkiyeden selamlar size..
Selam olsun Türkiye den Kaşkayı Türklerine Selam olsun Güney Azerbaycana Selam olsun Azerbaycana Selam olsun Irak-Suriyedeki Türkmeneline ve diğer Türk ellerine
@alanwalkers708
4 жыл бұрын
İraq Kərkük Azərbaycanındır.
Türk soydaşlarımızdır qaşqay türkleri
Azerbaycan Goygol Antalya ve Qaşqay,Ayrim-Yoruk-Qaşqay
Türk Safevî Devletinin kuruluşunda Alaiye'den onbin, Teke yöresinden (Antalya havalisi) yirmibin nefer yola koyulup, katılmışız. İyi ki katılmışız. Alanya Gökbel, Söbüçimen yaylalarında, Gidengelmez dağlarında nasıl bir hayat var ise, aynısını bu belgeselde gördüm. Alanya'dan selam olsun..
Çok güzel Ben türkum. kaşkay türku
@mahir375
7 жыл бұрын
kaşgar o kaşgar kaşgarlı mahmut memleketi bizim kökenimizde ordan gelme bundan 1000 yıl once salır boyundanım ben
@turkeliyurdumuztebrizbasob902
6 жыл бұрын
ترفند جدید فارسهای بی غیرت که حتا خودشان هم فارس بودنشان را پنهان میکنن من خودم ترکم ، من خودم لر م ، من خودم بلوچم، من خودم عرب زبانم ، ...... ترک ، لر ، عرب ، بلوچ ، ... بیدار شده است اگر در کنار این ملت های ظلم دیده نباشید ، همین ملتهای بزرگ شما فارس های ظالم رو تحریم خواهد کرد و شما در بیابان فلات ایران از گرسنگی ملخ خواری را دباره شروع خواهید کرد تنها روش مبارزه بدون خونریزی با این نفهم ها تحریم میباشد زنده باد توران ، لورستان ، بلوچستان ، عربستان(الاهواز) ننگ بر شوونیزم های فلات ایران
@araz_1990
6 жыл бұрын
تمام ما تورکیمو ملت واحد... تورک ایران چیه؟ چرا باید بگیم تورک ایران و خودمونو وابسته اینا کنیم... ما خودمون یه ملت واحدیم... 9دولت یک ملت
@user-cb2ko4gs6c
6 жыл бұрын
+Adsız Atlı خفه شو کس کش،بی غیرت تویی و اون جدوابادت که خودتون به الهام خانوم فروختید
@turkeliyurdumuztebrizbasob902
6 жыл бұрын
مهرداد اسفنانی عجم کله تالبی ملخ خوار چرا ناراحتی ؟ جدت محمود افغان هم مثل تو بود خشتکشو بریدیم .
Selam olsun soydaşlarımıza. Ben de yörüğüm.Aslımızın, 100 yıl önce yaşamış dedelerimizin bu Kaşkaylardan farkı yoktur.Atamız Oğuz Kağan>Yıldızhan>Avşar boyu>Kızılışıklı Aşireti.Büyük dedem konar göçermiş.Koyun otlattığı tepede ölmüş.Ovadaki mezarlığa defnetmişler.Mezar taşında aşiretimizin adı yazar.Kullandığım araç Qashqai.Bu soydaşlarımızdan almış adını.
Kahvaltı enfes, hepsi dogal🤗🤗🤗
Çok güzel insanlarsınız.
Qaiqais have the same origin of Kayi Tribe. The big Oghuz Turkmen Tribe.
NE MUTLU TÜRKÜM DİYENE ( MUSTAFA KEMAL ATATÜRK )
QASHQAİ PEOPLE ARE TURKS THEY ARE NOT PERSİANS
en cox azerbaycan diline oxsar danisirlar cumki qedimde bizimle birlikde sefevilerde onlarda olmus
Kaşgay Türklerini yıllar önce okuduğum "Dündar Taşer Roman" ödülünü alan Alper Aksoy'un Kutlu Töre romanıyla tanıdım, bu roman Kaşgayları anlatmaktadır, selam olsun dünya Türklüğüne ve Kaşgaylara Türkiyeden selamlar.
türkiyeden sevgiler...........
Kaşkaylar halılarıyla ünlü bir Türk aşiretidir. Nissan firmasına ait Qashqai jiplere adını veren halıları tokuyan meşhur kaşkaylar...
@azerbaijanianhistory5780
7 жыл бұрын
Nissana adı verilen Qashqai Anadoluda hititlerin düşmanı olan Qashqailerin ismidir. Qashqaylar 3000 yıl öncesinde Anadoluda Sivas civarında idiler.
@KaanSoloTraveler
6 жыл бұрын
Yani Hititler döneminde Anadolu'da Türkler vardır qashqaylar adıyla diyorsun duymamistim daha önce Sivas'ta qashqaylari
@adnancetin6014
3 жыл бұрын
@@azerbaijanianhistory5780 şimdi hara gedibler?
Long live Turks ( Azerbaijan Turks,Qasqay Turks,Khorasan Turks,Turkmens)
@qassemsoleimani3139
3 жыл бұрын
Khorasan ?
Soydaşlarım
kaş(kayı)
Süleyman Şahın ölümüyle Kayı boyu ikiye bölünmüştür Bir kısmı Ertuğrul beyle birlikte Anadoluya göçmüştür bir kısmıda Horasana doğru göçmüştür.Bir Zamana kadar Kaşkayı olan isimleri zamanla Kaşkay olarak nitelendirilmiştir Yani Kaşkaylar Oğuzların Kayı boyunun torunlarıdır
Nomaden IRAN türken
والله جوخ كوزال توركجا قونشلار. تم بزم كيمن .كركوك توركلارى كيبى
@yashaztv3596
8 жыл бұрын
+Aali göllü الله سیزی قوروسون قارداش، فقط کرکوک و طوزخورماطو شهرینی الدن ورمه یین لطفا
@aabeyatli5603
8 жыл бұрын
+Yashar Bey .سلام عليكم قرداشم .جوخ صاغول .سن نيرداسن هاخسى توركلاردانسن.
@yashaztv3596
8 жыл бұрын
+Aali göllü ساغولاسان. من ایران آذزبایجان تورکلریننم
@aabeyatli5603
8 жыл бұрын
+Yashar Bey باشم اوستنا سن وابتون ازربيجان تورك .جان قرداشلارمز
@aabeyatli5603
8 жыл бұрын
+Yashar Bey مانم آدم علي كركوكليم همدا اوز توركمانم .اولكوجيم نيردا تورك وار تعكيب ايدارم .تورك قردشلارمى جوخ سيورم.
men ele basha dushdum ki bu millet koceri heyat surur
@alanwalkers708
4 жыл бұрын
Yox.
İranın yarısında fazlası Türk zaten İran Türk yurdu biz biriz haberimiz var
Long Live IRAN
@jonasjason3726
3 жыл бұрын
😂😂😂
iranda yasiyan Turkler Azerbaycanlilardi.Turk Sefevi imperatorlugunun xalqidi.bilmeden gic gic yazmayin dilleri oxsayir deye.oxwayacaqda bizimkilerdi Allah farslara nehlet elesin torpagimizi isgal edib ayri qalmisiq.
@asgerovceyhun2702
7 жыл бұрын
parhtian iran siygeden emele gelen sikim milletivi
@asgerovceyhun2702
7 жыл бұрын
Siz farslari mongollar Teymurleng tarixde qadinlarinizi sikdi kisilerinizin basin kesdi.Turkler farslari bele sikib Sefevi dovrunde sikimizden yapismisiz.fars qehbeleri
Ghashghai = turk
Witzig, das ist ja auf deutsch!