ҚЫПШАҚТАР ДЕГЕН КІМ?
#Қыпшақ #Қазақстан #Бейбарыс
Қыпшақтар атауы ежелгі түркінің Шина Усу ескерткішінде алғаш кездеседі.Қыпшақтар Түркі хандығында негізгі тайпа болып, ол ыдырағаннан кейін алғашында Қимақ хандығының құрамында болып, 11 ғасырда бөлініп шыққан. Қыпшақ хандығы тез арада күшейіп, Орта Азия мен Шығыс Еуропа, Қазіргі оңтүстік Ресей аумағын жаулап алып өте үлкен көшпелі мемлекет құра білді.
9 ғасырда орта азияға саяхаттап келген географ Хордадбех қыпшақтар барлық түркілердің арасында жері ең дәуі деген.
Қыпшақтар әрдайым шапқыншылық жасап көрші халықтарына маза бермейтін, әсіресе қыпшақтардан орыстар көп жапа шекті. Орыстардың половцы деп қорқып айтатын сөздері осы қыпшақтарға тән. Переяслав, Киев және Рязан кінәздіктері, Поросье және Солтүстік жер деген Ресей аумақтары орасан зор зиян шекті. Мен қыпшақтардың орыс жерлеріне шапқыншылығын алдыңғы видеода айтқан болатынмын. Шарықтау шегінде қыпшақтар Қазіргі шығыс Қазақстаннан басқа барлық қазақ жерлерін жаулап алып, үлкен ықпал көрсетті. Сол үшінде қазіргі уақытта қазақтар, қырғыздар, башқұрттар,ноғайлар, қарақалпақтар, татарлар, якуттер қыпшақ тілді түркілер болып келеді. 12-13 ғасырларда қыпшақ жендеттері Хорезм мемлекетіне әрдайым әскери қызмет үшін жалданып тұрды. Дегенмен қыпшақтардың күшейуінен қорыққан хорезм шахтары қыпшақтарға қарсы жорыққа аттанды. Әсіресе Хорезмшах Атсыз тұсында қыпшақтар жеңіліске ұшырады себебі қыпшақтар билік үшін таласып екі хан билікке ұмтылған бұл жағдай хорезмдіктдің бетін қайтаруға кедергі болды.
Хорезммен болған соғыстардан әлсіреген қыпшақтарды Шыңғысхан бастаған түркілер талқандап басып алды. Қыпшақтардың бір бөлігі Венгрия аумағына қашып кетті. Дегенмен қыпшақтар Алтын Орданың тұсындада маңызын жоғалтпады. Қазақ хандығы құрылған сәттеде қыпшақтар қазақ халқын құраушы негізгі тайпалардың бірі болды.
Қыпшақтардың әскери өнері- Қыпшақтардың замандастары олардың әскери шеберлігін өте жоғары екендігін атап өткен. Қыпшақ әскерінде қару алып жүретін барлық ер адамдар қызмет етуге міндетті болды. Византия тарихшылары қыпшақ жауынгерлерінің садақтармен, дарталармен және қисық қылыштармен шайқасатынын айтқан. Кресші Роберт де Кларидің айтуынша, қыпшақ жауынгерлері қой терісінен киім киіп, әрқайсысында 10-12 жылқысы болған. Көшпенділердің негізгі күші, кез келген дала әскері секілді садақпен қаруланған жеңіл атты әскер жасақтары болған. Қыпшақ жауынгерлерінде садақтардан басқа қылыштар, арканалар мен найзалардыда қолданған. Кейінірек қыпшақ хандарының әскерлерінде ауыр қару-жарақты жасақтар пайда болды.
Сонымен қатар қыпшақтар грек отын қолдану арқылы берік қамалдарды қирата алған.
Қыпшақ жауынгерлеріне арабтар қатты қызығатын сол үшінде араб елдерінеде Қыпшақ даласынан әкілінген құлдар жоғары бағаланатын. Оларды мәмлүктер деп атайтын. Мәмлүктер мысырда құл болып жүріп 1250 жылы Аюбид әулетін құлатып билікті өздері басып алды. Мысырдағы әйгілі қыпшақ сұлтандарына Бейбарыс, Айбек, Қалауын, Барысбей,Байғұш жатады. Мәмлүктер Кетбұқа бастаған кәпір түркілерді тоқтатып мұсылмандарды қорғап қалды сонымен қатар кресшілер мен Франция әскерін талқандап ислам әлемінде ерекше көзге түсті.
16 ғасырда Мәмлүктерді Селим Явуз басып алсада олар Мысырдағы билігін сақтап қалды. Тек 1811 жылы Осман империясының уәкілі Мұхаммед Али паша мәмлүктерді тойлаймыз деп шақырып күтпеген жерден соққы беріп қырып тастады. Мәмлүктер Суданға қашсада артынан барып оларды түбегейлі талқандады.
Қазіргі уақытта қыпшақ тайпасы көбіне Қазақстан аумағында орналасқан қазақтың орта жүзіне кіреді.
Пікірлер: 151
Ютубтан табыс тауып үйренгіңіз келсе келсе kzread.info/dash/bejne/d4yi2Y-cddO3qqw.html
Аллаһ ісіңізге береке берсін сіздей қазақ азаматтары көп болсын
Кыпшахтар нагыз казахтар, баска ы белгиссиз бир Аллах биледи Ким ен шатыскан
@kuka3599
2 жыл бұрын
Қазақ деген ұлт құрыларда ең көп ойланған қыпшақтаргой Наймандар бірінші қолдап құрған найманың гендік жағынан жоңғар мен қалмақтарға 99% ханы сәйкес келеді яғни көп құдалас болған
Каракалпакстан қыпшақпан аман болаик бауырларым
АЛЛАХУ АКБАР!
Кыпчактар алга баарына тынчтык бар болгула аман болгула Аллахым бактылуулук берсин амин амин
@emmanuelmax7141
9 ай бұрын
Кім айтты қырғызды қыпшақ деп?!😂)
Күшті👍
Қыпшақтар мыктымызго атак😎
@qazaq5127
2 жыл бұрын
🤗
@maxanesengeldiev8607
2 жыл бұрын
Мықты 💪
@user-uj7wq2ht6b
2 жыл бұрын
МЕНДА ҚЫПЫШАҚПЫН
@hellhelo9806
Жыл бұрын
@@user-uj7wq2ht6bМенде қыпшақпын.
@user-nj6cb2jh6w
Жыл бұрын
😊😊😊
Менде кипшак орта жуз бин каракалпакстанда турамин
Мен қарақалпақстан қазағымын менің нағашы әжем қарақалпақ қыпшақ руынан
👍
Негізі Қырғыздар ҚЫПШАҚ тілділер тобына жатпайды оны оқымыстылар анықтаған Қырғыыздағы ҚЫПШАҚ руы оларға сіңген аздаған рулар 🇰🇿🇰🇿🇰🇿🇰🇿
@emmanuelmax7141
9 ай бұрын
Шын мәнінде қырғыздар - хакас, тұңғыс, қалмық. Олар Енисейден(Хакасия) Орта Азияға көшіп келген 18 ғасырда (дегім келеді)
Автор еңбегіңе Алла береке берсін 👍🏻
Менде кипшакбан милетим каракалпак бизлерде кипшаклар куп ерте заманда кипшак тили болган каракалпаклар кипшак тилли калик
@emmanuelmax7141
9 ай бұрын
Негізі қазақтар. Қарақалпақтар да бар, қарақалпақтар 17 ғасырда пайда болған және Қазақ Хандығының құрамында болған)
Молодец
мықты тарихшы екенсіз
Кипчакни .Уз уругиданмиз .Кукондан.Узбекистон
Керемет
Рахмет
Батырлар шыкан кыпшактар Аргындар ер журек болган ежелги тарихта калган деректергой шындык гой
Кыпшактарды шынгыс хан алалмаган делей солтаныты ел тумыш хан бйлеген заманда ! Ал байбырс муслмн журтын бйлеген ! Каракпшак кобланды кызл бастарды иранды урмды талкандаган ...
Орта жуз кадимгидей силаго
Абылай хан кенесары хан богенбай куйки батыр кабан бай батыр кобланды батыр Амангелди иманов Орта жуздер ден шыкан Аргын кыпшактар наймандао
✊✊👍👍👏👏👏
Орта жуз ер журек батырлары
Дами бер
Бату хан барак хан аж жанибек хан Абылай хан касым хан есим хан Хакназар хан жауке хан Кенесари хан Куйки батыр Кулан кыпшак торы кыпшак дешти кыпшак Кейнги урпагы Амангелди батыр Ахмет байтурсын Мыржакып дулат магжан жумабайев Ырбай алтын сариын кыпшак рунан шыкан
@hellhelo9806
Жыл бұрын
Менің руым қыпшақ.
Ертегі Жетер қазақ баласын мейірімділігі үшін
♡♡♡
Кыпшактар 17 елди билеген болатын 500 бойы билеген
👉👉👉👉
Тарих бойынша баска елдерин тарих жазбаларын да солай жазылды анык
Шыңғысхан бүкіл отбасымен Тұғырыл ханның қолында өскен. Тұғырыл хан кереи руының ханы.
Кенесари хан Кулан кыпшак рунан шыкан
Керемет! Шынайы секілді
Қыпшак деп қазакты атаған
тарихта осылай болса казир не озимиздин тилди менсинбей
Кыпшактар казыр тек казскта коп санмен урумен сакталган баскалрда тек бар дер айтлады анык емес!
Печенегтер туралы видео тусір
Аға кереит туралы мәліметтер барма менің руым кереит мәліметтер аз
Орта жуз Кыпшак Аргын керей найман Уак конырт
По письменным источникам достоверно известно, что прародиной кипчаков является нижний Днепр, нижний Дон (С.А.Плетнева, Половцы. М. "Наука", 1990; Повесть временных лет, ч.1. М-Л, 1950; Полное собрание русских летописей, Т.2, М. 1962.). Оттуда их оттеснил Мстислав Владимирович около 1130 года "за Дон, за Волгу, за Яик" ("Половцы", стр.66). Восточной границей расселения кипчаков на сегодняшний день является Кустанайская и Кзылординская области включительно. Ошибочным (вероятно, умышленно) является включение рода кипчак в состав Среднего Жуза, являющимся генетически монголоидным и пришедшим в эти края вместе с Чингисханом. Они должны были быть включенным в состав Младшего Жуза.
Кыпшактар Кул болмаган олар Оз кустеримен алемди билиген болатын
Каракалпагыстан респувликасынан баршеге салем менде кыпшакпан
@DURYS_TARIKH
Жыл бұрын
Уағалайкумассалам
@user-og1gu7im3w
Жыл бұрын
Негизи печенегтер сиздин атабабаңыз
@user-og1gu7im3w
Жыл бұрын
Печенегтер хазар каганаты талкандалған кезде дунайдан волгаға дейнги жерди бурынғы хазар каганаты жерин косып алды шығыстан кипшактар ығысып келди печенек пен кыпшактар соғыспай кыз алысатын еди
@user-og1gu7im3w
Жыл бұрын
Волга бойнда калган печенегтерден караборикти деген ру калган Басына кара калпак киген печенегтерди туркилер осылай атаған әзирбайжандағы карапапах деген халыкта сол печенегтер
@user-og1gu7im3w
Жыл бұрын
Сонын үшин каракалпактар кыпшак халыктарына жатпайды печенег халыктарына жатады
dwlattar twralı sóylexi...
Ассалямуалайкум Суандар жайлы айтып жiберсе
@DURYS_TARIKH
2 жыл бұрын
Уағалайкумассалам
одааан не пацда орыска казир жыгылып оз тилимизди умытып орыс тилинде соцлейди
Мысырда ежелги картада калган кыпшак хандыгы
Кыпшак Аргындардан батырлар коп шыкан
Орта жуз Аргындар кыпшактарга наймандарга керейленге казак жери тесили
Мамлуктерди қырып тастаган франсуздарго тойга шакырып
@DURYS_TARIKH
2 жыл бұрын
Жоқ Осман империясының уәкілі
Әбілғазы түрік шежіресінде Қыпшақтар Оғыздардан шығып Едил мен жайык арасын 4 мын жылдан бери омир сурип келе жатыр деп айтады. Ол шежіренің жазылғанына да 500 жылдай болып қалған. Яғни қыпшақтардың тарихи кемінде 4500 жылдай. Әлде де зерттеп көріңіз
Кыпшактар букул алемди билиген
Даулет
Найман Кетбұға Мен Қыпшақ Бейбарыс соғысқан
Османдар саткындар Амир Темир кегин алды
Һ
Султан Бейбарыс киши жуз
@bekarysbekarys6594
2 жыл бұрын
Дәлелің бар ма? Қазыргі тарихшылар бурдж руын беріш деп жүр, дәлелі жоқ ешбір, ол елбөрілі қыпшақ шығар мүмкін? Оған дәлел елбөрілі руынан тарайтын қыпшақтар маңғол шапқыншылығынан кейін қырым хандығына қарай жер аударған. Сұлтан Бейбарыс сол жақтан құлдыққа айдалды.
@user-ge1xr3bs3r
2 жыл бұрын
@@bekarysbekarys6594 Аз Захар Султан Байбарыс Бурундукдари өзіңіз Бурдж деп турсыз ғой Берiш өз тегiн iздеп жүргені . Ол заманда Дештi Кыпшак деген жалпы рулар казiргiдей Казактар дегендей
@user-ge1xr3bs3r
2 жыл бұрын
Оның рас
БЕЙБАРЫС - БЕРІШ (БЕРДЖОҒЛЫ)
Қоңыраттар туралы шығарсай
Автор тарихта екі мемлекетті құрған Керей туралы неге ролик жоқ сол керей туралы басқалары білген дұрыс емес пе?
кәзіргі қыпшақ руымыз дегендер осы қыпшақтар ма, айтып жіберіңіздерші
@janiraurkinbaeva295
Жыл бұрын
Ия
@hellhelo9806
Жыл бұрын
ия
Қателеспе
Сұлтан бейбарыстың руы Беріш,беріш руы кәзір кіші жүзде бар, қыпшақ деген қазіргі қазақтар
@DURYS_TARIKH
3 жыл бұрын
Сұлтан Бейбарыс қыпшақ-орта жүз
@janbolatjanbolat259
3 жыл бұрын
@@DURYS_TARIKH сұлтан Бейбарыстың руы беріш, ол кіші жүз, казір барлығын түріктер дима,башқұртты ноғайды, ал 12 -ші ғасырда барлығын қыпшақтар деген, қазақдыда ноғайдыда,қырғыздыда, сол себепті, қазіргі қыпшақ деген жайғана есімғой
@DURYS_TARIKH
2 жыл бұрын
@@janbolatjanbolat259 Қазақ тайпалары б.з.б пайда болған үйсін, дулат дегендер сақ кездерінен келе жатыр. Ал 12 ғасырда шығыста найман, керейлер хандық құрып отырды. Ол кезде қыпшақтар деп тек қыпшақтарға қатысты айтқан. Тек қазақ тайпалары қыпшақ тілділер деп айтылады. Сондай-ақ Бейбарыстың қыпшақ екені жазу ісі дамып кеткен арабтарда жазылып сақтаулы тұр. Жазба деректерде Бейбарыстың қыпшақ екені айдан-анық көрсетіліп барлық жерде мойындалған. Берішке қатыстылығы ешбір сенімді мәліметтерде кездеспейді.
@janbolatjanbolat259
2 жыл бұрын
номеріңді айтшы түсіндірейін
@bekzatabdulkhamit2282
2 жыл бұрын
berishter burdjoglu degen sozdi berish eken dep oilaidy,ol sasyk sovettik propoganda ,bir birimen endi sol ushin yryldassyn degen tup atamyz bir,ar ru ar kezendegi ataudy saqtap kele jatqany bolmasa qypwaq negizgi tubiri saq,qassaq,qaisaq saqtan bastau alady,argyn aq gun gunnan bastau alady t.b qajet emes ol anau ol mynau dep maqtan uwin bolinip bospege qunygyp atauy arturli bolganymen tubin bir qanyn bir janyn bir jaraidy beriw aq bolsyn ne bolady sonda aspanga uwyp ketesinderme sonda tarikhty qalai bar solai bagalaiyq
Қоңыраттарды айтшы
Кателеспе
Кыпшактар кенесары хан кыргыздар мен согыскан
Казактын жери кыпшак Аргындарга тесили
кипчак деген рууго миллет емес хазир кай жакта кипчаклар
Кім айтты қырғыздар қыпшақ деп?!
@user-tp9mz5eo2f
Ай бұрын
1жилда 1марта Бешкекда Кипчакларни форуми булади..
Кипчооктор жок азыр Казак Кыргыз Туркмон Орус Украин Венгер деген башка элдер пайда болгон азыр алардын Кипчоок талааларында болсо да аз
Кыпшаклар каракалпактын ру тайпасы
@qazaqnaiman262
2 жыл бұрын
қыпшақ ең көп ел Қазақ
@gaiuscassiuslonginus4523
2 жыл бұрын
Печенеглер басына кара калпак киген
@user-ge1xr3bs3r
2 жыл бұрын
@@gaiuscassiuslonginus4523 Бажанактар (Пешенегтер) Каркалпактар казiргi Каратенiздiн шын аты Каракалпак !
@mirzabekrustamov68
2 жыл бұрын
Кыпшакдар каракалпак болады кыпшакдар казак емес казакдар монголдан болган ал кыпшакдар туркден болган басты аурпан карёч монголлар казакда жок кыпшак рыуы мен кыпшак естек болам а так тенлестирме кыпшакдары казакдарга турларыда баскаша болады кыпшактын а так нукустан Мырзо болам
@user-og1gu7im3w
Жыл бұрын
Каракалпак кыпшак халықтарына кирмейди оның тек тили турки Каракалпак печенег халықтарына киреди
кыпшак руы жайлы айтып турган жок.дешти кыпшак ягни кыпшактар даласы. турик | огыз.кыпшак.карлук.
Сеның туынды айткан жок
Кыпчак бул кыргыз ичкилик
@DURYS_TARIKH
3 жыл бұрын
Қыпшақтар қазақтарда да, өзбектердеде, башқұрттардада, қырғыздардада кездеседі. Саны жағынан басым көпшілігі қазақтарда кездеседі.
@user-yn5qe1yn1c
3 жыл бұрын
Хаха тегіңді біл бауырым Қыпышақтар қазіргі қазақтар арине барі емес ішіне кейін кірген рулар бар сосын Қарақалпақ тар қыпышақ туркілері Ал Туркия Азербайжан Огыз түркілері Озбектер Сармат түркілері Ал қырғыздар қай түркіге жатады оны өз тарихыңнан оқы арине мен білемін тек өз ауызыңмен айтқаның жақсы қырғызбен қоса Қазіргі Якуттар түптері бір түркілер тек олар тілін дінін жоғалтты тарихты қайта оқы
@user-ew5uh8ni2c
3 жыл бұрын
@@user-yn5qe1yn1c кара кыргыз биз болобуз тууганым музейге кирген кезде казакты тапайсын бул биринчи Жириновский не деди еле естеп ал кыргыз озунун тарыхын мактап жазып алган жок силердей биздин тарыхты дуйно жузу билет
@user-yn5qe1yn1c
3 жыл бұрын
@@user-ew5uh8ni2c ол тарих орыстардың жазбалары ол өздерінің Казак тарымен Қазақ тарды шатастырмас үшін барін Киргиз деп жазған оларда Қ деген әріп жоқ бауырым Қыргызды жаман халық деп отырған жоқпын бүкіл түркі мықты ел тек қыпышақ түркілеріне Қырғыздар кірмейді оны жақсы білгенің дұрыс
@user-ew5uh8ni2c
3 жыл бұрын
@@user-yn5qe1yn1c биз бир тууган елбиз бири бирибизге жаман соз айтпайлык азыркы учурда кыргыз менен казака достук мамиле керек анткени дуйно жузундо абал оор бауырым сыртыбыздан кыргыз менен казака душмандар коп бир муштумдай бекем болуш керек .Ал еми тарыхты окуй келсек тубу теренде бауырым
АДАЙЛАР ЖАЙЛЫ ШЫҒАРШИШ БІР ВИДЕО БАУЫРЫМ ????!!!!
Кыргыз империясы жонундо чыгарчы
@user-qu5nb2ft2l
2 жыл бұрын
Кыргызда империя болмаган
@gaiuscassiuslonginus4523
2 жыл бұрын
@@user-qu5nb2ft2l каганат болды
@silverhappy439
2 жыл бұрын
Кок мее кыргыз улусу кырк урудан курулган ошол эле кыпчактар ....дуйнодо 40 турк тилду калктар бар ошону бириктируу максатында коюлган ат....Манас деле кыпчактардан болгон..
Отирик Айтып отсын
Рахмет
Молодец
Дешти кыпшактар орыс Жане башкурты и баскада 17 елде билик турган 500