ข้าวหาง ข้าวป่า หรือข้าวนก คือข้าววัชพืชที่มีลักษณะเมล็ดข้าวเปลือกสีดำหรือสึน้ำตาลเข้ม มีหางยาว หางอาจจะมีสีแดงหรือขาวในระยะข้าวยังสด เมล็ดร่วงก่อนเก็บเกี่ยว สีของเยื่อหุ้มเมล็ดมีทั้งแดงไปจนถึงขาว เมล็ดร่วงยากปานกลางและเมล็ดร่วงง่าย หางยาวกว่า 10 เท่าของเมล็ด (ข้าวดีด ข้าวเด้ง ข้าวหาง เมล็ดวัชพืช)
ข้าวหาง เนื่องจากเมล็ดมีหางยาว โดยที่ข้าวหางหรือบางที่เรียกข้าวนก คือข้าววัชพืชที่มีลักษณะเมล็ดข้าวเปลือกสีดำหรือสีน้ำตาลเข้ม มีหางยาว “ข้าววัชพืช” มีชื่อเรียกในภาษาอังกฤษว่า weedy rice เป็นวัชพืชชนิดหนึ่งที่มีลักษณะเหมือนต้นข้าว จนแยกไม่ออกในระยะกล้า มีชื่อเรียกต่าง ๆ กันไปในแต่ละท้องถิ่นตามลักษณะของข้าววัชพืชที่ปรากฏ เช่น ข้าวหาง เนื่องจากเมล็ดมีหางยาว โดยที่ข้าวหางหรือบางที่เรียกข้าวนก คือข้าววัชพืชที่มีลักษณะเมล็ดข้าวเปลือกสีดำหรือสีน้ำตาลเข้ม มีหาง ยาว หางอาจจะมีสีแดงหรือขาวในระยะข้าวยังสด เมล็ดร่วงก่อนเก็บเกี่ยว สีของเยื่อหุ้มเมล็ดมีทั้งแดงไปจนถึงขาว (ข้อมูลจากสำนักวิจัยและพัฒนาข้าว กรมการข้าว)
“ข้าววัชพืช” เป็นวัชพืชชนิดหนึ่งที่ระบาดอย่างมากในนาภาคกลางจนถึงภาคเหนือตอนล่างและบางพื้นที่ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคใต้ สาเหตุหลักของการระบาดคือ เมล็ดข้าววัชพืชปะปนไปกับเมล็ดพันธุ์ข้าว และติดมากับอุปกรณ์ในการทำนาโดยเฉพาะรถเกี่ยวนวดข้าว
ข้าววัชพืชเกิดจากการผสมข้ามระหว่างข้าวป่าที่พบทั่วไปในธรรมชาติกับข้าวปลูก มีการกระจายตัวของลูกหลานออกมาหลายลักษณะ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นลักษณะที่ชาวนาไม่ต้องการ คือ ปลายเมล็ดมีหางยาว ออกดอกเร็วกว่าข้าวปลูก เมล็ดสุกแก่ก่อน และร่วงเกือบหมดก่อนเก็บเกี่ยว หรือสีข้าวเปลือกและสีของเยื่อหุ้มเมล็ดมีสีแดงน้ำตาลหรือแดง ข้าววัชพืช แบ่งตามลักษณะภายนอก 3 ชนิด คือ ข้าวหาง ข้าวดีด และข้าวแดง
วิธีการแก้ไข
- เปลี่ยนวิธีการปลูกข้าว เป็นวิธีการปักดำ หรือ โยนกล้า
- เลือกใช้เมล็ดพันธุ์บริสุทธิ์ไม่มีข้าววัชพืชปลอมปน มาจากแหล่งที่เชื่อถือได้
- ทำความสะอาดเครื่องจักรกลเกษตรก่อนการทำงานในแปลงทุกครั้ง
- หลังจากเก็บเกี่ยว: พักนา 2 - 4 สัปดาห์ และปล่อยเป็ดไล่ทุ่งในนาเพื่อให้กินเมล็ดข้าววัชพืชที่หลุดร่วงอยู่บนผิวดินได้
- หากพบในระยะแตกกอใช้วิธีถอนต้นข้าววัชพืชทิ้ง และในระยะออกดอกใช้วิธีตัดชิดโคนต้นข้าววัชพืช แล้วนำไปทิ้งนอกแปลง
- หากเกิดการระบาดรุนแรงให้หยุดปลูกข้าว 1 ฤดู และล่อให้ข้าววัชพืชงอกและไถกลับอย่างน้อย 2 ครั้ง และหากเป็นไปได้ควรปลูกพืชชนิดอื่นหมุนเวียนแทนข้าว หรืองดปลูกข้าว 1 ฤดู
- การใช้สารเคมี: ถ้าเกิดการระบาดรุนแรงให้ใช้สารเคมีที่กรมการข้าวแนะนำ
- ช่วงเตรียมดิน: ไดเมทธานามีด, ไธโอเบนคาร์บ, เพรททิลาคลอร์, บิวทาคลอร์, อ๊อกซีฟลูออเฟน หรือ เพนดิเมทาลิน
- ช่วงหลังหว่านข้าว 8 - 10 วัน: อ๊อกซาไดอาร์กิล, ไธโอเบนคาร์บ+ 2,4-ดี, บิวทา คลอร์+2,4-ดี หรือ อ๊อกซีฟลูออเฟน
- ข้อควรคำนึง เมื่อใช้สารเคมีกำจัดวัชพืชช่วงเตรียมดิน :
- ขังน้ำไว้ 5 เซนติเมตร เป็นเวลา 3 วัน หลังจากนั้นให้ระบายน้ำออกจาก แปลงนาให้หมด แล้วหว่านข้าว
- ช่วงหลังหว่านข้าว 8 - 10 วัน : รักษาระดับน้ำให้ท่วมข้าววัชพืชนาน 10 - 15 วัน
#กำจัดหญ้า #ฆ่าหญ้า #ข้าวหาง #ข้าวป่า #หญ้าข้าวนก
ข้อมูลโดยละเอียด โดยกองวิจัยและพัฒนาข้าว : webold.ricethailand.go.th/rkb3...
-------------------------------------------------------------------------------------
สวัสดีคะทุกท่าน
อิ้ด มีความตั้งใจที่อยากจะแชร์ความรู้ประสบการณ์ ด้านการเกษตร ให้พี่น้องเกษตรกร ผู้ที่สนใจด้านการเกษตร เพื่อประยุกต์ใช้ในพื้นที่ของตนเอง ให้อาชีพเกษตรกรรม อาชีพที่สร้างอาหารหล่อเลี้ยงชาวโลก คงอยู่ เจริญรุ่งเรืองตลอดไป ฝากให้กำลังใจ กดไลค์ กดแชร์ และกดติดตามด้วยนะคะ
ขอบคุณคะ
เกษตรอิ้ด (ศิริรัตน์ ชูรัตน์)
นักวิชาการส่งเสริมการเกษตรชำนาญการ
- วทบ .เกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี (ปริญญาตรี)
- กษ.ม. ส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช (ปริญญาโท)
สถาที่ทำงาน : สำนักงานเกษตรอำเภอค้อวัง จ.ยโสธร
Welcome everyone to my Channel.
First of all, I want to say, I'm so glad you came, watched and read. I have the intention to share knowledge and experience in agriculture to the farmers. or people interested in agriculture to apply in their own area.provide a career in agriculture, A career that creates food to nourish the people of the world will live and prosper forever. Please subscribe my channel.
Thanks you,
Sirirat Choorat (is, eid)
(Agricultural Extension Specialist)
- B.Sc. Kasetsart, Ubon Ratchathani University. (Bachelor's degree)
- M.Sc. (Agricultural Extension and Development), Sukhothai Thammathirat Open University. (Master's degree)
Office : Kho Wang District Agriculture Office, Yasothon Province