Қазақтың байлығын тонамаңдар! | Жерасты байлығының ғылымға жұмсалатын ақшасы қайда?
#Қазақстан #Мажилис #Депутат #НартайАралбайұлы #NartayNews #НартайНьюс #nartaynews
Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі
О. Бектеновке
ДЕПУТАТТЫҚ САУАЛ
Құрметті Олжас Абайұлы!
Бүгінгі депутаттық сауалым Қазақстан деген алып мемлекетте қатарынан қалып, ырзығынан қағылып, теңгеден таршылық көрген саланың сөзі. Ол - ғылым! Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Ұлттық құрылтайда: «Біз қоғамда білімпаздықты дәріптеуге, білім және ғылым саласын дамытуға баса мән беріп келеміз» деді. Ақиқат сөз. Себебі, қазір дөңгеленген дүниеде ғылымы дамыған елдер ғана топ жарып, экономикасы қарыштап дамып, қажет десеңіз жаңа технологиямен адамзатты айға тасуға тырысып жатыр.
Ал біздегі жағдай қалай? Қазақта «Ғылым - теңіз, білім - қайық» деген қанатты сөз бар. Бірақ біздегі бүгінгі байламмен қарасақ, теңіміз тартылып, қайығымыз қайраңға шығып қалды. Себебі отандық ғылымға бөлінетін қаражат «жетім қыздың жүгіндей» болып тұр. Әлем, келесі кезекте ғылымның қай саласында тыңнан түрен саламыз, қай биікті бағындырамыз деп жүргенде біз ғылымға ақшаны қайдан табамыз деп түбі тесік қалтамызды түрткілеп отырмыз. Содан кейін елден ақылды бастар кетіп жатыр деп сан соғатынымыз және бар.
Ғылымға жауаптылардың «жалпы ішкі өнімнің кем дегенде 1 проценті ғылыми зерттеулер мен өндіріске жұмсалса» деп жақ сауып айтып жүргеніне талай жылдың жүзі болды. Бірақ айтқанның аузы жаман, жылағанның көзі жаман дегендей, ғылым жыл сайын тек бюджетке қол жаюға мәжбүр. Биыл Республикалық бюджеттен ғылымды қаржыландыруға 204 млрд теңге қарастырылған. Бұл сумма 2025 жылы 242,6 млрд теңгеге, 2026 жылы 259,5 млрд теңгеге жетеді. Бір елдің ғылымын аяққа тұрғызып, дамыту үшін бұл қаржы жеткіліксіз. Дегенмен онсызда ішер ас, киер киімге жарымай, жұмыссыздықтан қиналып жүрген жұрттың аузынан артық ақшаны жырып алу мүмкін емес, оған ешкім құқығы да жоқ!
Бұл мәселені шешудің, онсызда зіл батпан жүктемесі бар бюджетке артық салмақ салмаудың бір тәсілі бар. Ол талап Заңда тайға таңба басқандай жазылған. Яки, Қазақстанның жерасты байлығын қалағанынша игеріп, қисапсыз қаржы тауып отырған компаниялар ақшасының 1 пайызын ғылымды дамытуға беруі тиіс. Заңда солай көрсетілген. Бар болғаны 1 пайызын ғана. Бірақ сол талаптың өзін көкпарға салған алып компаниялар ақырында отандық ғылымды бюджетке мөлитіп қойды. Ғылым және технологиялар жөніндегі ұлттық кеңестің бірінші отырысында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев: «Жер қойнауын пайдаланушылардың өндіріске жұмсайтын қаржысының 1 пайызын Ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарға міндетті инвестиция ретінде құюына айрықша назар аудару қажет. Бұл ретте өндіруші компаниялардың аталған шығындарын орталықтандыруды жалғастыру керек» - деді. Алайда қазақтың жеріндегі байлықты барынша қазып отырған Жер қойнауын пайдаланушы компаниялардың сол 1 пайыз қаржысын ғылымға жолдап жатқаны жөнінде ашық ақпарат жоқ. Ғылымның нақты қай саласына қаржылық қолдау көрсетілгені туралы да анық дерек жоқ.
Жер қойнауын пайдаланушы қай компания ғылымның қайсы саласына қанша ақша салды деген нақты сұраққа салаға жауапты министрлік өкілдері нақты жауап бере алмағанын да көрдік бәріміз. Қазақтың жеріндегі байлықты қалағанынша игеріп, қымбатшылықтан әбден зәрезап болған Қазақ халқының ғылымын дамытуға ақшасының 1 пайызын қимай, Заңды тиісінше орындамай отырған компанияларды қатаң тәртіпке шақырар кез келді.
Ұсыныстар:
• Жер қойнауын пайдаланушы компаниялардың бүгінге дейін ғылымға нақты қанша қаржы бөлгенін, оның қайда жұмсалғанын қатаң тексеру керек.
• Жер қойнауын пайдаланушы компаниялар ғылымға деп бөлген 1 пайыз қаражатқа жасалатын ғылыми жобаларға арнайы ашық байқау жариялануы тиіс. Қай жобаның ұтқаны, оған қанша теңге аударылғаны анық көрсетілуі қажет.
• 1 пайыздық межені орындамаған компанияларға Заңға сәйкес шара қолдану керек.
• Жер қойнауын пайдаланушы компаниялар ғылымға деп бөлген қаржыны орталықтандырудың тетігін іздеу керек. Сол үшін арнайы қор құрып, ғылымды қолдауға арналған қаражаттың барлығы соның қамбасына аударылуы тиіс. Бұл қордың жұмысын тәуелсіз комиссия бақылауы керек, оның құрамына қоғам белсенділері міндетті түрде кіруі қажет.
Осы депутаттық сауалға заңнамада белгіленген мерзім ішінде жазбаша жауап күтеміз.
«AMANAT» партиясы фракциясының
мүшелері, депутаттар Н. Сәрсенғалиев
Инстаграм: nartay_aralbayu...
Фейсбук: / nartai.sarsengaliyev
Пікірлер: 108
Әкімдер неге өзін - өзі қаржыландыруға көшпейді. Бюджетке қарап отырады. Қазір мемлекет бизнесмен,инвестор болып халық меншігімен таза пайда тауып,өнімді көбейтіп,ертеңіне нық қадам жасау керек.
Нартай мырза сізді 💯 қолдаймын тыңдайтын құлақ болса.
Дұрыс керемет айтылды!
Жарайсың қазақ елінің Нартай батыры❤ Елді дамыту керек, ғылымға көңіл бөлінбей қойғалы қай заман,мәселіні дұрыс көтеріпсің !!!
Ғылым саласы өте кенже қалып отыр
Спорттағы легионерлерге бөлінген ақшаны, ғылымға отандық профессионал спортшыларға беру керек..
Болды тонамаймыз деп қоясалады екен, мойындарын бұрап жұлыбалмай ештеңе өзгермейді
Нартай Жарайсың қалқың осындай Қазақ азаматтары Жасай Берсін
Әп-бәрекелді 😂😂😂😂
Қазақстан түк дамымайды оған 100% гарантия ғой 😅
Тіліп, тіліп айтыңдар! үкіметке. Жасайма жасамайма олардың қызметтік арында. Әр мемлекеттік қызметкер ар-ұжданын халық алдында таза сақтау керек.
Өте дұрыс ,Сұм бйлік Ұрышайтан қалмақ ,Тонқаев мебель , 30 жыл тонады байлықты жер асты ұрлады ғой , Қазақ тілімізді қосып.
Дурыс айтасыз
Өте орынды. Әуелі бұрынғы заңды заңсыз деп танып,мемлекет активтерді төмен бағаға сатып алу керек. Заңмен,халықаралық келісім шартпен халық меншігі қорғалу керек. Субсидия да халық еңбегінен бюджетке түскен қаражат. Жер,су,пайдалы қазба,жерден шығатын өнім Алланікі,ел,халықтікі. Халық президент,депутатты халық меншігін,еңбегін,денсаулығын,тұрмысын жақсарту үшін сайлайды. Жаңа Қазақстан халық меншігіне ие болып,рентабельно еңбек етсе ғана пайдалы қазба сақталады. Министрлер қаржылық сауатты болса,пайдалы қазба азайып жатыр,су азайып жатыр,ертең банкрот ,яғни пайдалы қазба таусылса халық алдында қалай жауап береді? Қазір инвестор,бизнес,банк т.б мемлекет 51 пайыз ие болып жалға берсе де халық меншігі өнімін арттырып таза пайда ала білу керек. Заң шикі,келісім шарт шикі. Су қымбаттаса тамақ,жылу, энергия қымбаттайды. Су халық меншігі. Назарбаевтың ата - баба меншігі емес,заңды өзгертуге болады. Активтерді төмен бағамен сатып алуға болады. Инвестор,бизнес субсидия алды,салықтан жеңілдетілді,бірақ халыққа пайдасы болмады. Қолда бар алтынның қадырі жоқ. Барды қашан бағалайды. Уақыт күтпейді. Уақыт шыдайды.
Өте дұрыс,жас депутаттар мемлекет дамуының өзекті мәселелерін батыл,анық айтады.Жастар мемлекетіміздің өркендеуі сіздердің ой өріс және әрекеттеріңізге.АЛҒА!
Нартай өте орынды дұрыс айтты еңбнгің жемісті болсын қолдаймыз
Жарайсын Нартайжан өте тамаша айтың,естйтін құлақ болса,тек алға жаңа қазақстан.
Керек емес спорт түрлеріне ақшаны бөлгенше,ғылымды дамытуға берсеңдерші.
Ғылым өте ұят жағдайда тұр
Айтуға шеберсіздер базар жоқ
Казахстан да ғылым кенже қалған дықтан бізде зертеу жұмыстары барлық салада, фабрика зауыттар, егін шаруашылығында, жаңа ұрық, солсияқты барлық салада білімен ғылым ұштастыру жоқтың қасы. Қазақстан шет елден тасымалдаумен айналысқанша хотябы тіс шүқитын таяқша шығарамайды.
Нағыз.азаматт ❤
Жарайсың, ғылымды бірінші орынға қойылу керек, ғылымы дамыған елдер әлемдік деңгейде өзі орынын тауып жоқтан бар жасап темірден түйін түйюде, ғарышты меңгеруде. Болашығы жоқ ұлттқа пайдасы жоқ салаларды іріктеп қысқарту керек, жастарды білімге тарту керек!
Өте дұрыс сауал, ғылым дамымай болашақ жоқ😞
Иә қәзір күт, ақша аудару керек. Осы күнге дейін, неге тексермейді жоғарыдағылар? Міндетті түрде айту керек пе?.
Ғылым Білім Өнер кәсіп дамыған ешқандай көріп тұрған жоқпын, тек жемқор жемқор ертең әттең болып жатыр
Койылган сурак дурыс. Рахмет сизге.
Дұрыс айтасың
Ғылым мен өндіріске қаржыны аямай жұмсау керек.
Тонап болдго енди некалды
Артай дұрыс айтасың.Жер асты байлығының бәрін Нұршайтан жекеге айналдырып алып қайта басқа байларға сатып жіберді.Сондықтан жер байлығын пайдаланған компанияларға біздің елдің заны жүрмейді.
Заң жоқ казақстанда бай байыған сайын баиып жатыр қарапайым халықа ғана заң бар
Букил жер астынан алынатын байлыкты алып шыгаруды токтату керек. Барибир халык ештене кормейди.букили далага кетип жатыр.
Бапи Нартай Базарбек Ренар тағы 1 2 депутат бар елдің мұң мұқтажын айтатын , қалған депутат сымақтар неғып отыр ауызын буған өгіздей ұялмай.
Нардай ініміз өте дұрыс айтып отыр 100% қолдаймын арсыз намыссыз билікдің істеп отырғандары қазақға жаны ашымайтындар бекденивден мұндайды күтбеб едім бұлдап ұрының айытқанын шықбай отыр үкіметді түбімен тарату керек валентиннен басдаб
Нартай Аралбайұлы, Қазыбек Иса және Абзал Құспан тек алға
@jumagul2345
Ай бұрын
Абзал Құспанды айта алмвймын Қазбек баламыз бен Нартай,Ринатқа ,Жұздыз қызымызға дау жоқ .
@user-se9ok7qw8t
Ай бұрын
@@jumagul2345 Жұлдыз қызыңызға сенбеймін
@user-pb6zi9sm7v
Ай бұрын
Бақытжан Базарбек.
Шынымен біздің мемлекеттің қалтасы тесікпе Нартай. Сіздер қашан қазақ байлығын қазаққа қай тару мәселесін көтересіңдер СЕРІКБОЛСЫН мырза өмірден өткенінше көтеріп еді жаны жанатта болсын Қазаққа дивиден мәселесін біреулер отыз жыл баспаидасына пайдаланды енді қазаққа бүиыртсында осы ны көтеріңдер ӨЗІҢ бар. Ринат Толықбаи Иса мырза тағы басқаларың шын қазаққа жандарың ашыса Рахмет
Ассаламуғалейкум. Сайрайбермей нақты іске кірісу керек. Нақты мақсат керек.
Мыкты
Тоңқайдан бастап бәрі кету керек.
Осы қуршақтарға сенбеймін, 30 жыл айтылып келе жатқан жырғой. Шын халықтың жағында болса Жетібайға бармайма, халықты бастап ереуілге шықпайма?
3 .4 депутат аитқанмен тыңдап жатқан билік жоқ нәтиже жоқ .
Жемқорладың құлқынына кеткен ,олардан қалай сұрайды бәрі беірге жейді
Пайдалы казбалардын барi батыс елдерiнiн компанияларынын колында,солардан алу керек акшаны.Немесе барлыгын мемлекеттiн меншiгiне кайтару керек.Батыс елдерiнiн меншiгiндегi завод,фабрика,тау-кен ондipiсiн мемлекетке кайтарып оларды елден шыгару керек.
Ғылым дамыту былай тұрсын, сауатсыз болғаны керек болып отыр. Қазіргі мектеп оқулықтарының сапасы (қазақ тілі мен әдебиеті) сын көтермейді. Транс дегендерді қазақ тілінен түсіндіруге мәжбүрміз. Классик ақын-жазушылар әдебиетке енбей қалған. Жас ұрпаққа кімді үлгі етерімізді білмейміз?! Жанайғай--осы!
Нартаи бауырым канына сіңіп калды ғои жемкорлык ату жасасын шығару керек кытаидағыдаи сонда жемкорлык кұрыиды
👏🇰🇿🇰🇿🇰🇿
Дамыту керек Ғылымды
👍👍👍
Өте керемет, қазіргі шенділер байлықтарды келер ұрпаққа сақтау емес, ала алса келер ұрпақтың несібесін де тонап алуға әзір отыр
Міне азамат! өте дұрыс сауал. Бірақ соған нақты жауап болып орындалса игі. Әй қайдам?
Осы уақытқа дейін пайдаланып келді еселеп алып жатыр кем дегенде 30% ұлттық қорға құю керек.Сонда ғана елдің беті бері қарайды.
Дұрыс айтады
Нартай өте дұрыс айтасың.
Мықты болсаңдар жауапқа тартындар тыңдамаған министрлерді сонда бос сөз болмайды))) а так сұрақтарын бос әңгіме.
Жарайсың бауырым
Қазақстан мемлекеті емес Мазақстан алып мемлекеті дұрыс
Үкіметтің арын алмас пен кескілеп,ұятына най за сұқсаңда оянбайды- ау.Керең қойшыға,тас құлақ түйе іздеуші кез бопты.Ыммен сөйлесіп тұрса,тасқұлақтың есегі нің құлағы қозғалыпты. Тасқұлақ баяғыда ақыр атын,қазір құлағын қай шылайды-десе,қойшы,, ;әуелде маңырайтын, осы күні аузын ашады"- деген екен.Жай мысал ғой.
Тапқанымыз кіредиттен артылмайды
Сол мақал болды
Елимиз тек штраф налог пен омир сурип жатыр Ол болмаса билмедим
Шетке шыкан жер байлыгын багасы тиынмен бизден шыгады Шет елде валютага сактады ягный тиынмен налог толейди, укимет тарапынан ешбир кадагалау жок
ХАЛЫҚТЫ АЛДАМАШЫ ОЛАЙ.ЖЕР АСТЫ ЖЕР ЬЕТІ БАИЛЫҚ МЕМЛЕКЕТ ҚҰЗЫРЫНА ӨТУІ КЕРЕК.БОЛДЫ.ОНДАЙ БЫЛШЫЛ ӘҢГІМЕ ҚАЖЕТІ ЖОҚ
Начало было Слова .Слова это энергия материялизуемыи А Нартаи полен энергиеи Аиткан созыннын бары Нартаижан материяга аиналсын !Куаныштымыз !Тылеулеспыз !
Компаниялардың тек өз қалтасын ғана ойлайтыны рас қой, бардың бағасын білмегенді ертең келер буын болашақта кешірмейді..
Дурыс бар саланы антикор тексеру керек
Нартай өзекті мәселелерді көтересің
👍🏻💯✌️🙋♀️🤲🙏🙏🇰🇿
Ну и ну Нартаи Молодец адамнын санасын шык шык еткызып ашып жатыр уккан кысыге .
Айтқан дұрыс қой бәрін, бірақ ағам не деді ары қарай ? Жауап берді ме?
Ғылым білімді қалай ойлаймыз бала шағамызға тамақ тауып бере алмай отырмыз денсаулыктары көз алдымызда солып барды ешкандай мумкіндік жұмыс жоқ
Шынында біздің елде ғылымдар дым сөйлемейді, болжамды, не жасау керегін ғылымдар айту керек қой, тек ит пен мысықты қолдайды, шаруа, дихан не болып жатыр ешкімнің хабары жоқ, әйтеуір қазақтың маңдайына біткен бес депудат бар, құдайға шүкір солар шыр пыр болады, олардыда тыңдай тыңдамайма ешкім білмейді, жетебай анау тұр оны ешкім ойламайды, ондай жер бар екенін билік білмейді ау шамасы.
Сөздерің жерде қалып жатыр ғой.
Сауатты сөйлейік . Қазақтың емес , Қазақстан Ұлтының байлығы ,- деп . Мақсатымыз , Диаспораларға қазақша үйретіп, Олардың жүректерңнде Қазақстанға деген Махаббат ояту . Федерациялы Ресейде жоқ Ассамблеяны Парламентке Біз қойдық. Нәтиже , Қазақстанның Президент Сайлауына келмеген Алматылықтар, 17.03 күні Ресей Сайлауына жүгірді. Бізде , Ресейде қазақ, орыс деген ұлт жоқ. Орыс этносы , Ресейдің Өз ішінде . Қазақ этносы , Қазақстанда және автономиясы бар Қытайда. Этнос пен Диаспоралар бірге Қазақстан ұлтын құрайды. Бізде Ұлт Өкілдері, Этнос Өкілдері жоқ. Ал , Дін- Сенім Өкілдері бар . Қазақ , түрік емес , түрік тілді, көп Діни - Сенімді Этнос . Сол үшін Басқа сенімді Қазақ Басшылар : Ассалаумкғаоейкум, дегізбей : Армысың , деп үйретеді. Қытай Монахы Шәкірті , Тянь - көк аспанға табынған Шыңғыс ханды - қазақ дейді. Ал, Бабалары күнге табынған Кіші Жүз қазақтары: Наурыз, көрісу күні дейді . Мұсылманда Ұлыстың ұлы күні - Жұма шығар. Мәңгі , тек Алла . Тяньгришілдер : Мәңгілік ел, Мың жаса, дейді.
Спектакль полный
1.Сөзін : Ассалаумағалейкум, Халқым ( Ұлтым), деп бастаған Адамның ісі сәтті болып, Елі Салам болуы мүмкін. 2.Мешіт салған Адамды Мешітке келген Діни сауаты аз адамдар еске алулары екі талай. Ал, Медресе - Лицей салсаң , ондағы Шәкірт- Тәләбалар қарыз болғысы келмей Сенің жұмысыңа , мемлекет саясатына сәттілік тілейді . Медресе Шәкірті Ғалым болғысы келсе , Қазақстанда , елде мүмкіндік болмаса шетелде : Робби, зидни ғильмә деп білім тілеп , Нобель силығын алуы мүмкін. 3. Президент Бір Өзі бәрін білуі мүмкін емес. Ол Сендердің айтқан проблеммаларыңа сеніп, елге соны жеткізеді. Ол : Ассалаумағалейкум, дегізбей : Армысың - Нин хао Дегізіп жүргендер Кім екенінен хабарсыз сияқты. Ақын Ринат та мына Мәселені көтермепті . Қазақша білетін Министр Мемлекеттік тілді құрметтеп, қазақша сөйлесін. Орысша Сөйлегендерге Министрдің Аудармашысы орысша жауап берсін. Мәулен Әшімбаев қазақша біле ме ? Келесі Мәселе , орысша оқытатын Мемлекеттік мектеп қазақша не аралас болуы керек. Астанада қазақ кластарда Оқушылар 40 қа жетеді. Ал, орыс кластарда қалай ? Неге аралас қылмасқа? Депутаттар тек Қазақ кластарға реклама жасайды .Диаспоралар да Қазақстан ұлты , қазақ этносы сияқты. Мемлекеттік Мектептерде білім сапасы бірдей болулары керек. Орыс класта кем дегенде 4-5 жылдан бері Қазақ тілі пәні өтіледі . Ал , қазақ тілін білмейтін Студенттер қайдан шықты ? Бұған 5 жылдан бері Оқу Министрлігін басқарған Адамдар кінәлі . Олар Президент Командасы болуға лайық па? Қазақ тілінен үшке бітірген Студент қазақша білуі керек. Алтын Белгі алғандар да . Мәселені шешу жолы орыс кластарда 9-11 Кластарға Қазақ әдебиеті пәнін енгізу керек. Олар қандай тарих өтіп жатыр ?Кім зерттеді? Министрлік мән бермейді . Біздіңше, Тестке қосымша Оқуға түсерде Абитуриенттер Қазақ әдебиетінен Шығарма жазғандары жөн. Саясат 1 курс Студенттеріне Қазақ Әдебиеті пәнін енгізсін . Әдебиетші Мұғалімдер Жазушылар мен Студенттердің Кездесулерін ұйымдастырсын. Мәдениет Министрлігі жеке Министрлік болып, Министрлікке Қазақ мәдениетін түсінетін, қазақша сөйлейтін Мұзарт Әншілеріндей адам тағайындалсын . Ұлт тілі және Дін істері Министрлігі құрылса , Мемлекеттік тілді , ресми - ұлт тілі дейік. Автономия шақырып , Парламентте Ассамблея құру қажет емес. Өзбекстанда , тіпті РСФСР да Ассамблея бар ма? . Неге Өзімізге проблемма жасаймыз? Алтын Шаштар оянса тың ойлар табуы мүмкін.
Assalamu aleikum Nartai, gilim kaidan damidi, halik ash , kredittin shinshirinda , halik alauhati durstalmai kaidagi gilim
Оо Нартаи тындашы Тобе шаш тык туратын нарсе ютубте Эльвира Бадалбаева нын шындыгын Аинур Курбановтын передачада обьзательно.кор
Дұрыс айтаысың
Әлі вогондап
Дым калмады асты усти скоро африка халкы сиякты артынды алдынды жапыракпен жауып журесиндер 🤣
Футболға салады бұлар ақшаны
Бар байлықты қазір талан таражға салып жатырсыңдар ал ұрпағымызға не қалатынын ойлайтын адам бар ма өзі, әлде өңшең қубас отырма билік басында?
Ай қай тағы айқай құр айқай 😂😂😂 бос сөз
Футболга ерыкенын ысыне акша табасындар керек нарсеге сендерде постоянна акша жок
Нартайды Президент қылуға кім дауыс береді?
Әдемі жатап алыпсың тақпағыңды
А , где текст перевод на офиц. Языке( Язык Нации ) ? , чтобы Все поняли , о чем идет речь !
@user-id6pe6lf3d
Ай бұрын
Хотите понять изучайте Государстввенный язык -КАЗАХСКИЙ!
Нартай нагыз актер тек бла бла иштене шешбейди бир депутат курултайда насбайды айтгасын маскарагой себеби айтатын иштене жок
Ентіңпей айтайсайшы.
Дұрыс айтасың депутат!!! Мұнай,Газдан,басқада өнімдерден тапқан ақшалар,Халыққа дивидент бергізбейсіңдер!!! Жәрайды,Ұрлап,Тонағандарың!!!
Клоун
Кайтарсын Завод, Фабрикаларды, Активтерды, Жерды, ТЭЦ, Кен орындарын барин Халыкка кайтарындар . Содан гылымга, спорт, жетим уйлерге, карт уйлерге беруге болады.
Дұрыс айтасың