Column voor 16 juni 2024 - Mierikswortel, slijmoplossend, antibiotisch, en bevordert een gezonde eetlust.
Goedemorgen luisteraars,
In de 16e eeuw deed de mierikswortel zijn intreden in de keuken van west- en midden Europa.
De Mierikswortel is afkomstig uit Zuidoost-Europa waar het al vele eeuwen in de volksgeneeskunde werd gebruikt.
In een oud kookboekje vond ik een recept voor het maken van een saus met Mierikswortel.
Rasp wat verse mierikswortel, meng dit met een klein beetje witte wijn, iets azijn en honing. Dat werd hoog aangeprezen bij vlees of visgerechten.
Maar… en dat zeg ik nu direct aan het begin van mijn verhaaltje: gebruik mierikswortel altijd met mate, want het is een heel heftig kruid. Dat heeft o.a. te maken met de fikse hoeveelheid mosterdolie die zich in die wortel bevindt.
Opmerkelijk is, dat bij het snipperen of raspen van de wortel, de traantjes dikwijls tevoorschijn komen, evenals bij het snijden van uien. En dat wordt veroorzaakt door hetzelfde stofje, dat ook in ui aanwezig is, namelijk sinigrine.
De Mierikswortel bevat ook een aanzienlijke hoeveelheid Vit. C. Dat was er de oorzaak van, dat mierikswortel op lange zeereizen werd meegenomen, want het gebruik van die wortel voorkwam scheurbuik, een aandoening die zeer veel voorkwam gedurende die lange zeereizen.
Later in de tijd ging men Lepelblad gebruiken, een plant met eveneens een hoog vit. C gehalte en een plant die minder kans geeft op irritatie van het maagslijmvlies.
In de meeste, vooral oudere kruidenboeken, wordt de mierikswortel hoog geprezen als vocht afdrijvend kruid, en vooral vanwege de slijmoplossende werking ervan.
Uit moderne onderzoeken is gebleken, dat de mierikswortel ook antiseptische en antibacteriële eigenschappen bezit, of wel, infectie werend, met name op de luchtwegen.
Bij bronchitis en andere luchtweginfecties, vooral met slijmvorming en hoest werkt mierikswortel dikwijls probaat.
Ook bij voorhoofdsholteontstekingen en verkoudheden is het gebruik van mierikswortel de moeite van het proberen waard.
Een tweede eigenschap van de mierikswortel is de eetlust opwekkende werking ervan.
Mierikswortel stimuleert namelijk de secretie van maagsappen, en dat is heel bevorderlijk voor de eetlust en de verwerking, de vertering van het voedsel.
Bij anorexia kun je mierikswortel, beginnend met heel kleine doseringen, heel voorzichtig, inzetten en ik heb er goede resultaten van kunnen waarnemen. Mierikswortel komt ook in beeld bij heftige winderigheid en gistingsverschijnselen in de darmen.
Kortom, een heel waardevol kruid mits je het op de juiste wijze toepast en gebruikt.
Je kunt mierikswortel makkelijk in je tuin kweken. Heel prettig, want dan heb je steeds een stukje verse wortel bij de hand.
Je kunt ook de tinctuur gebruiken. Dat heet, met de Latijnse naam Armoracia Rusticana tinctuur, of gewoon mieriksworteltinctuur. Daarvan kun je 2 tot 3 keer daags tussen de 10 en 25 druppels op iets water gebruiken, liefst een kwartiertje voor de maaltijden.
Mensen met een maagzweer of een maagbloeding in hun medische voorgeschiedenis moeten geen mierikswortel gebruiken omdat mierikswortel een prikkelend effect op het maagslijmvlies heeft.
En de naam van de mierikswortel: Armoracia? Die is misschien wel afgeleid van dat stukje Frankrijk, namelijk Armórica, waar Asterix en Obelix in hun bekende dorpje woonden.
De oude Druïde Panoramix zal vast een raspje mierikswortel in zijn onmisbare toverdrank verwerkt hebben, al was het alleen al voor de pittige smaak.
Luisteraars, graag weer tot de volgende week.
Copyright 16-06-2024, Jaap Huibers, Amerongen.