ИМАННЫҢ ДҰРЫС БОЛУ ШАРТТАРЫ
Ендігі сөз кезегін иман келтіргеннен кейін оның шынайылығын арттыруда өзіндік шарттары бар екеніне де тоқталайық. Яғни, иман дұрыс әрі қабыл болуы үшін мынадай үш шарт табылуы тиіс.
1.Иман үмітсіздік халде болмауы керек
Өмір бойы иманға келмеген адам, өмірі таусылып жатқан кезде, яғни жан беру кезінде амалсыздан иман келтіруі дұрыс та емес, қабыл да емес. Құранда бұл жайлы былай делінеді:
«Ал жамандықты өздеріне өлім келгенге дейін істеп: «Енді шынайы тәубе қылдым» деген және қарсы болған бойда өлгендердің тәубесі қабыл емес. Міне солар үшін күйзелтуші азап әзірледік» («Ниса» сүресі, 18-аят).
2.Иман келтірген адам діннің нақты үкімдерінен бірін тәрк еткізетін сөз немесе іс жасамауы тиіс
Мәселен, діндегі үкімі нақты болған намаз, ораза, зекет, қажылық секілді парыз амалдардың бірін жоққа шығарса, онда иманын жойған болып есептеледі. Дін бүкіл амалдарына сенумен толық болмақ. Ал, солардың біреуіне сенбей, жоққа шығарса, басқа үкімдерді де жоққа шығарғанмен пара-пар. Дегенмен, діннің бүкіл амалдарына сеніп, олардың кейбірін орындамаса, діннен шыққан болып есептелмейді. Мынаны ажырата білуіміз керек. Діннің үкімдерін жоққа шығару бір басқа, оны орындамау өз алдына басқа нәрсе. Кейбір сенімге селкеу салып жүрген ағым өкілдері намаз оқымаған адамды діннен шығарып, кәпірге балап, айды аспаннан бірақ шығарып жүр. Осындай сөздерімен қаншама жастарды шатастырып, адастырып жатқан жайы бар. Сонда адамның жүрегіндегі Аллаға деген сенімді қайтпек?! Сол үшін дін ұстанған осы екен деп бас-көзсіз дүбәралыққа салынбау керек.
3.Діндегі үкімдердің барлығын жақсы көру
Яғни, араларын бөліп жармай, бірін-бірінен артық не кем көрмей, барлығын да жақсы көріп орындау. «Намаз жақсы, ораза онша емес» деуге еш қақымыз жоқ. «Қажылыққа барған қатты ұнайды, зекет жаман, дүниең жұмсалады» деу де мүлдем дұрыс емес. Сондықтан, мұсылман діннің барлық үкімдерін теңдей жақсы көруі тиіс.