ก่อนอื่นมาทำความเข้าใจข้อมูลเบื้องต้นกันก่อนนะครับ
โวลท์ (Volt หรือ V) คือ หน่วยเรียกขนาดแรงดันไฟฟ้าในบ้าน เช่น ประเทศไทยใช้ไฟฟ้าแบบ 220 V หมายถึง ขนาดของแรงดันไฟฟ้าเท่ากับ 220 โวลท์ โดยแรงดันไฟฟ้าจะเคลื่อนที่จากจุดที่มีความต่างศักดิ์สูงกว่าไปสู่จุดที่มีความต่างศักดิ์ต่ำกว่าเสมอ เปรียบได้กับการไหลของน้ำ จะไหลจากที่สูงไปสู่ที่ต่ำเสมอ โดยคำว่า Volt นี้ ตั้งขึ้นเพื่อเป็นเกียรติให้กับนักเคมี ฟิสิกส์ชาวอิตาลีชื่อ Alessandro Volta
แอมป์ (Ampere หรือ A) คือ หน่วยเรียกขนาดปริมาณของกระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านตัวนำ หรือสายไฟต่างๆ เปรียบได้กับขนาดของท่อน้ำ ที่ยิ่งใหญ่ก็ยิ่งส่งน้ำได้มากกว่า โดยคำว่า Ampere นี้ ได้ตั้งขึ้นเพื่อเป็นเกียรติให้กับนักฟิสิกส์ ชาวฝรั่งเศสชื่อ Andre-Marie Ampere
วัตต์ (Watt หรือ W)หน่วยวัดกำลังไฟฟ้า ที่เป็นตัวบอกพลังงานไฟฟ้าของอุปกรณ์หรือเครื่องใช้ไฟฟ้าแต่ละชนิด เช่น เครื่องปรับอากาศ 1,000 วัตต์ หมายถึง เครื่องปรับอากาศนี้ใช้กำลังไฟฟ้า 1,000 วัตต์ โดยคำว่า Watt นี้ ได้ตั้งขึ้นเพื่อเป็นเกียรติให้กับนักประดิษฐ์ และนักเคมีชาวสก๊อตชื่อ James Watt ซึ่งเป็นผู้บัญญัติศัพท์ คำว่า “แรงม้า” ขึ้นมา
:ซึ่งสูตรในการคำนวณหา วัตต์ ก็มาจาก P(watt) = E (Volt) * I (Ampere) นั่นเอง
แอมป์ ฮาวด์ (Amp Hour) แอมป์ชั่วโมง คือ หนึ่งแอมป์ต่อหนึ่งชั่วโมง คือ แอมป์ * ชั่วโมง หากคุณมีอุปกรณ์ที่ดึงกระแสไฟ 20 แอมป์ และคุณใช้เป็นเวลา 60 นาที เมื่อคุณใช้แบตเตอร์รี่ไปเรื่อยๆ กระแสไฟฟ้าจะถูกดึงออกไปจากแบตเตอร์รี่จรหมด นั่นแสดงว่า แบตเตอรี่นั้นมีความจุ 20 Ah ถ้าแบตเตอร์รี่มีความจุ 1 Ah หมายความว่าแบตเตอร์รี่สามารถจ่ายกระแสได้ 1 แอมแปร์ต่อเนื่องเป็นระยะเวลา 1 ชั่วโมง ในวันนี้ จะขอยังไม่พูดถึงเรื่อง C Rate นะครับ เดี๋ยวมือใหม่จะท้อเสียก่อน เดี๋ยวจะยกตัวอย่างแบบเห็นภาพง่ายๆให้ชมกันครับ
คราวนี้เมื่อเราพอเข้าใจในเรื่องหน่วยทางไฟฟ้าแบบพื้นฐานแล้ว เรามาพูดเรื่องเกี่ยวกับโซล่าร์เซลล์กันบ้างครับ พื้นฐานแล้วก็ใช้ Volt Amp Watt เช่นเดียวกันครับ แต่มีสิ่งที่เพิ่มขึ้นมาก็คือ เราจะติดตั้งระบบโซล่าร์เซลล์ขนาดเท่าไร
ที่เคยเจอมาหลายๆคน มักจะบอกว่า อยากติดขนาด 5 KVA บ้าง 10 KVA บ้าง จริงๆแล้ว เราเรียกกันหน่วยเป็น Kw ครับ แล้วทั้ง 2 หน่วย มันต่างกันอย่างไร เรามาคุยกันต่อเลยครับ
ความแตกต่างของ "หน่วยวัดกำลังไฟฟ้า" ระหว่าง "กิโลวัตต์ (KW) และ กิโลวา (KVA) หรือเควีเอ" ว่าแท้จริงแล้ว มันเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร?
เริ่มจากหน่วยกิโลวัตต์ (KW) หน่วยนี้เป็นหน่วยวัดกำลังไฟฟ้าที่พวกเราชาวบ้านๆ (หรือผู้ใช้งาน) คุ้นหูกันมากกว่า เพราะเครื่องใช้ไฟฟ้าในชีวิตประจำวันแทบทุกอย่างก็ระบุค่ากำลังไฟโดยใช้หน่วยกิโลวัตต์นี้ล่ะครับ
ข้อมูลสำคัญที่ควรทราบ:
"กำลังไฟฟ้า" (มีหน่วยเป็นกิโลวัตต์) คิดคำนวณมาจาก "ผลคูณระหว่างกระแสไฟฟ้า (มีหน่วยเป็นแอมป์) และความต่างศักย์ (มีหน่วยเป็นโวลต์)"
1 KW เท่ากับ 1,000 วัตต์
746 วัตต์ เท่ากับ 1 แรงม้า (HP หรือ Horse Power)
กิโลโวลต์แอมป์ หรือเควีเอ (KVA) หน่วยนี้เป็นหน่วยวัดกำลังไฟฟ้าที่เหล่านายช่างนิยมใช้กันมากกว่า เพราะเป็นข้อมูลดิบของกำลังไฟฟ้า "ก่อนนำไปคูณ Power Factor" ครับ
ข้อมูลสำคัญที่ควรทราบ:
เนื่องจากในโลกแห่งความเป็นจริง มนุษย์เราไม่สามารถผลิตกำลังไฟฟ้าโดยไม่มีค่าสูญเสียใดๆ เลยได้จริง (หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งก็คือ พลังงานไม่สามารถเปลี่ยนรูปไปได้ 100% โดยไม่เกิดการสูญเสียใดๆ เลย .. อย่างน้อยมันก็ต้องมีกระแสบางส่วนสูญเสีย หรือแปรรูปไปเป็นพลังงานความร้อนในขดลวดบ้าง)
ดังนั้น เราจึงสามารถสร้างเครื่องปั่นไฟที่สามารถให้กำลังได้มากที่สุด ตามสมการ P = IV x (0.8)
จึงทำให้เราได้ว่า 1 KVA เท่ากับ 0.8 KW นั่นเอง
ซึ่งเจ้า (0.8) ที่คุณเข้ามานี้เราเรียกว่า "Power Factor" นั่นเองครับ
และ 746 วัตต์ ก็ยังคงเท่ากับ 1 แรงม้า (HP หรือ Horse Power) เหมือนกัน
ด้วยเหตุนี้เอง หน่วยทั้งสองนี้จึงถูกพูดถึงบ่อยๆ ในแง่มุมที่ต่างกัน (มุมของผู้ผลิตและมุมของผู้ซื้อไปใช้งาน) บ่อยครั้งที่ ผู้ซื้อมักเข้าใจผิด คิดว่า กิโลวัตต์ และ เควีเอ มีขนาดเท่ากัน
บอกเลยว่าอันนี้ "ผิดถนัด" ความจริงทั้งสองหน่วยนี้ไม่เท่ากันนะครับ!!!
ยกตัวอย่างขนาดเพื่อเปรียบเทียบ "กิโลวัตต์" และ "เควีเอ" ไว้ให้บางส่วน ดังนี้ครับ
6 KVA โดยประมาณ เท่ากับ 6 x (0.8) = 4.8 KW
8 KVA โดยประมาณ เท่ากับ 8 x (0.8) = 6.4 KW
10 KVA โดยประมาณ เท่ากับ 10 x (0.8) = 8.0 KW
ประเด็นที่สำคัญมากอีกเรื่องก็คือเรามาดูกันว่าขนาดกำลัง 1 KVA จะสามารถผลิตกระแสได้กี่แอมป์
จาก 1 KVA เท่ากับ 0.8 KW หรือ 800 วัตต์
ดังนั้น กระแสที่เราควรได้รับจากกำลังขนาด 1 KVA คิดเป็นประมาณ 3.64 แอมป์
(คิดมาจากนำ 800 มาหารด้วยความต่างศักย์ 220 โวลต์) นั่นเอง
ดังนั้น เวลาสอบถาม อย่าลืมระบุขนาดมาให้ละเอียดหน่อยนะครับ (เพื่อประโยชน์ของตัวท่านเอง) เนื่องจาก บางท่านแจ้งมาแค่ "ขอราคา 5 K?"
ก็ต้องสอบถามกลับว่า 5 Kw หรือ 5 KVA? (เพราะถ้าต้องการ 5 Kw จริงๆ มันเท่ากับ 7 KVA ครับ)
เป็นกำลังใจให้ช่อง Captain DIY / Buy Me a Coffee : ko-fi.com/captaindiy
ฝากกดติดตามด้วยครับ / @captaindiy
Link สำหรับเข้ากลุ่ม พลังงานสะอาด เพื่ออนาคต : / 229210145584059
สนใจติดตั้งโซล่าร์เซลล์ และระบบ EV Charger ติดต่อได้ที่
Line : @108ukwwg
captain-diy.com/