Examentraining VWO Natuurkunde: Medische Beeldvorming

Examentraining voor vwo natuurkunde over medische beeldvorming, domein B2 uit de syllabus. Heb je tips of vragen? Laat een reactie achter.
In deze training:
0:00 Overzicht inhoud training
1:35 Verbanden met andere examenonderwerpen
2:21 Samenvatting...
2:58 Dosis
4:06 Soorten straling, dracht en doordringend vermogen
6:03 Isotopentabel
7:45 Halveringstijd
9:01 Halveringsdikte
9:56 Algemene tips
11:21 Werken met de logaritme
13:32 Voorbeeldopgave: Thalliumscintigrafie (2016-II)
20:44 Voorbeeldopgave: Uitstralen (2008-I, natuurkunde-I)
24:29 Afsluiting

Пікірлер: 42

  • @niiitjeeneeman3903
    @niiitjeeneeman39032 жыл бұрын

    Topper!!

  • @emreyetimoglu2003
    @emreyetimoglu20032 жыл бұрын

    Strijderrrrrr

  • @ernavisser1568
    @ernavisser15682 жыл бұрын

    Heel erg bedankt voor deze handige examentraining!

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    2 жыл бұрын

    Graag gedaan. Heel veel succes morgen!

  • @jonasdebeer3064
    @jonasdebeer30642 жыл бұрын

    Maakt het uit of je bij een reactievergelijking een Beta- deeltje noteert of een Elektron - deeltje?

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    2 жыл бұрын

    Je mag zowel de Griekse letter bèta (β), als de letter e noteren. Daarbij moet je dan wel linksboven als massagetal 0 noteren en linksonder de lading: -1 voor een elektron, 1 voor een positron. Alleen maar β of e is fout, want je weet niet of het een positron of elektron is. En ik zou niet gebruiken β− of e−, omdat je dan niet laat zien dat je weet dat het massagetal nul is. Zie als voorbeeld het examen van 2021, 3e tijdvak, vraag 18. Succes!

  • @neeltjekops7654
    @neeltjekops7654 Жыл бұрын

    Hi! Hoe reken je bij vraag 2008-1 (vraag 7) die 5,19 x 10^-3 om naar 1/193?

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    Жыл бұрын

    Je wilt eigenlijk de factor van 5,19*10^-3 omschrijven in de vorm 1/x. Dus: 1/x = 5,19*10^-3. Dan is x = 1/5,19*10^-3 = 193 (afgerond). Andere manier om antwoord op de vraag te geven: je moet laten zien of er minder dan 1/250e deel aanwezig is. Reken dat uit: 1/250 = 0,004 = 4*10^-3 en dat is kleiner dan 5,19*10^ -3, wat je hebt uitgerekend. Er is dus meer aanwezig en de uitspraak is onjuist. Ik hoop dat dit helpt. Succes volgende week!

  • @pimberger3262
    @pimberger3262 Жыл бұрын

    Mag bij thalliumscintigrafie vraag 8 ook gezegd worden dat alpha en beta straling schadelijker is omdat het grotere deeltjes zijn?

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    Жыл бұрын

    Gezien het correctievoorschrift zou je in ieder geval 1 punt krijgen: je hebt inzicht in de schade door alfa- en bèta-straling. Je noemt niet expliciet dat die straling geabsorbeerd wordt in het lichaam (nodig voor het 2e punt). Gezien de bedoeling van de vraag: het gaat om medische beeldvorming, dus er moet buiten het lichaam straling waargenomen worden. Aan die alfa-straling heb je dan niets: het komt het lichaam niet uit en zorgt dus onnodig voor schade. Die bèta-straling komt misschien een beetje het lichaam uit, maar zorgt ook voor schade en bovendien was de gamma-straling voor het doel (medische beeldvorming) al voldoende. Jouw antwoord legt eigenlijk uit waarom die alfa- en bètastraling schadelijker is (het zijn grotere deeltjes zeg je). Maar het was niet de vraag dat uit te leggen. Dat is trouwens best lastig uit te leggen en heeft niet echt te maken met de grootte van het deeltje. Maar dat is weer een ander verhaal!

  • @pimberger3262

    @pimberger3262

    Жыл бұрын

    @@scalaphysics4218 duidelijk. Heel erg bedankt voor het snelle antwoord

  • @littleandrea8360
    @littleandrea83603 ай бұрын

    Haii hoezo doe je bij de eerste oefenvraag 3 * die neutron (je hebt toch maar 1 massa nodig om het kloppend te maken)?

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    3 ай бұрын

    Het gaat er inderdaad om dat je de vergelijking kloppend maakt. Ik schrijf altijd eerst op wat ik weet: thallium-203 en een proton links van de pijl (want het thallium wordt beschoten met een proton) en rechts van de pijl lood-201 (want dat ontstaat). Voor het massagetal (de getallen bovenin) geldt dan: 203 + 1 = 201 + x. Daaruit volgt dat x = 3. (En niet 1 zoals jij schrijft.) Voor het atoomnummer/ladingsgetal (de getallen onderin) geldt dan: 81 + 1 = 82 + y. Daaruit volgt dat y = 0. Nu bestaat er geen deeltje met massagetal 3 en lading 0. Wel een deeltje met massagetal 1 en lading 0, dat is het neutron. Maar daar heb je er dus drie van nodig om het massagetal kloppend te krijgen. Ik hoop dat het zo duidelijk is! Succes met je examen/toets.

  • @littleandrea8360

    @littleandrea8360

    3 ай бұрын

    Ohhh ik had me vergist en het -1 gedaan vandaar dat ik dacht dat je er maar 1 nodig had. Heel erg bedankt!!

  • @user-dv8us8re4c
    @user-dv8us8re4c2 ай бұрын

    Hi! Ten eerste: enorm bedankt voor uw video's. Ik ben super slecht in natuurkunde en deze video's helpen echt! Ik heb een kleine vraag, hier komt 'ie: In opdracht 11 vult u in: d = 50 voor de formule I/I0 = (1/2)^d/d1/2 . Waar komt dit getal vandaan? Misschien een domme vraag hoor! Maar ik kan het even niet vinden 😅 Alvast bedankt voor uw reactie, en nogmaals bedankt voor uw video's!!

  • @user-dv8us8re4c

    @user-dv8us8re4c

    2 ай бұрын

    mag ik ook vragen wel getal u voor Ey heeft ingevuld bij vraag 9 van uitstralen (2008)?

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    2 ай бұрын

    Graag gedaan! Goed om te horen dat je wat aan de filmpjes hebt. 20:10 Goed dat je je vraag stelt, nooit denken dat het dom is. Die d is een afstand. Dat is goed om te leren. In de vraag staat dat je iets moet uitrekenen tussen punten A en B. Als je dan naar de tekening kijkt, dan zie je dat de afstand tussen die punten 50 cm is. Dus dat is de "d" waar je naar vraagt. Zie je dat je dan deelt door d_1/2, de halveringsdikte. Zorg dat die dan ook in cm wordt ingevuld.

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    2 ай бұрын

    @@user-dv8us8re4c 23:00 De E_y is de energie van de gamma-fotonen. Die had ik er beter even in kunnen zetten. In de vraag staat: "De gamma-deeltjes hebben een energie van 1,0 MeV." Je moet in de vraag de energie in joule berekenen die de man maximaal absorbeert. Dus die energie per deeltje moet je nog omrekenen naar joule: 1,0 MeV = 1,0*10^6 * 1,602*10^-19 = 1,602*10^-13 J. Dat getal heb ik ingevuld. Ik hoop dat het zo duidelijk is! Succes met je examens.

  • @user-dv8us8re4c

    @user-dv8us8re4c

    2 ай бұрын

    @@scalaphysics4218 het is helemaal duidelijk zo, hartstikke bedankt voor uw snelle reactie en uw hulp!!

  • @happyberry2014
    @happyberry2014 Жыл бұрын

    Hoihoi, moet je de werking en de eigenschappen van de verschillende medische beeldvormingstechnieken weten?

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    Жыл бұрын

    Je hoeft het niet uit je hoofd te leren, want het is in Binas te vinden: tabel 29. Maar je moet wel begrijpen wat er staat, dus wat de natuurkunde er achter is. Kun je bijvoorbeeld uitleggen waarom er bij MRI geen dosis staat vermeld? En begrijp je waarom de dosis bij een röntgenfoto zo veel lager is dan bij een CT?

  • @happyberry2014

    @happyberry2014

    Жыл бұрын

    @@scalaphysics4218 Bedankt voor uw antwoord! Ik zal er nog even naar kijken

  • @jonasdebeer3064
    @jonasdebeer30642 жыл бұрын

    Wanneer moet het foton bij de reactievergelijking erbij geschreven worden?

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    2 жыл бұрын

    Binas is daar niet zo duidelijk in. Maar je kunt aannemen, dat als in Binas tabel 25 een gammadeeltje staat, dat dit dan altijd wordt uitgezonden. Schrijf het dan ook bij je vervalvergelijking aan de rechterkant. Het maakt voor het massagetal en atoomnummer van de dochterkern toch niet uit. Je komt op hetzelfde resultaat. En dat gammadeeltje is vaak wel nodig voor de medische beeldvorming of relevant om rekening te houden bij een medische behandeling. Zie ook weer examen 2021, 3e tijdvak, vragen 18 en 19. Goede vraag dus!

  • @jonasdebeer3064

    @jonasdebeer3064

    2 жыл бұрын

    @@scalaphysics4218 Yes dankjewel. Het is dus verstandig om hem gewoonweg altijd erbij te schrijven in je reactievergelijking

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    2 жыл бұрын

    @@jonasdebeer3064 Ja, maar wel alleen als in Binas bij het betreffende isotoop staat dat het een gammadeeltje uitzendt. Dus niet letterlijk altijd een gammadeeltje opschrijven ;-)

  • @meryemx3556
    @meryemx35568 күн бұрын

    Hi wat is de energie van een foton bij vraag 9 2008 -1 uitstralen?

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    8 күн бұрын

    Die energie is gegeven in de vraag: in dit geval heeft een gammafoton een energie van 1,0 MeV = 1,6*10^-13 J. Dat heb ik dan ingevuld in de stap op 23:00. Succes morgen!

  • @meryemx3556
    @meryemx35568 күн бұрын

    Hoe kom je aan de geabsorbeerde energie vanaf n?

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    8 күн бұрын

    Ik neem aan dat je bedoelt bij vraag 9 (ca. 23:00). Je moet dan weten (schatten) hoeveel gammadeeltjes de man absorbeert en dat aantal vermenigvuldigen met de energie per deeltje. Het aantal deeltjes kun je schatten door te doen alsof alle gammadeeltjes die door de muur komen vervolgens door de man geabsorbeerd worden. In werkelijkheid is dat natuurlijk niet zo: het is veel minder. Maar zo kom je op een bovengrens voor de dosis. Het aantal deeltjes is dan: 1 min * 60 seconden * 4 Bq/cm^2 * 7,0*10^3 cm^2. Ik heb de eenheden erbij gezet zodat je kunt zien wat de berekening is. Bedenk dat activiteit in Bq betekent hoeveel deeltjes er per seconden worden uitgezonden.

  • @Tom-vk2rv
    @Tom-vk2rv Жыл бұрын

    1,602X10^-13 joule (de energie van een foton) klopt toch niet? een Mev staat toch gelijk aan 1,602 X10^-19 joule?

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    Жыл бұрын

    1,6*10^-19 J staat gelijk aan 1 eV (zie ook Binas tabel 5). Een MeV is 10^6 keer zo veel (een miljoen). Dan kom je op 1 MeV = 1,6*10^-13 J

  • @Tom-vk2rv

    @Tom-vk2rv

    Жыл бұрын

    @@scalaphysics4218 yess ik zag het gister zelf ook opeens, heb de hele tijd met elementaire quantems lading lopen rekenen, blij dat ik daar nu net voor het examen achter kom.🫣

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    Жыл бұрын

    @@Tom-vk2rv Heel goed dat je er zelf achter bent gekomen! Succes morgen.

  • @jessicabos7420
    @jessicabos7420 Жыл бұрын

    Ik snap 8 niet helemaal, hoe kan alfastraling door het lichaam worden geadsorbeerd, het heeft toch een kleine dracht, een klein doordringend vermogen.

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    Жыл бұрын

    Je hebt helemaal gelijk dat alfastraling een kleine dracht heeft, dus niet eens door een velletje papier komt. Wat je moet weten/begrijpen in deze vraag is dat het thallium in het lichaam wordt ingespoten en deels wordt opgenomen door de hartspier. Als het thallium van daar dan alfastraling uitzendt, dan komt die straling dus niet het lichaam uit. Dat het een kleine dracht heeft betekent dat het wordt geabsorbeerd. Ik hoop dat het zo duidelijk is!

  • @jessicabos7420

    @jessicabos7420

    Жыл бұрын

    @@scalaphysics4218 Ohh, nu snap ik het! Dus omdat het in het lichaam is en het ook niet gemakkelijk het lichaam kan verlaten, is dit schadelijk voor het lichaam (ook omdat het een groot ioniserend vermogen heeft?).

  • @scalaphysics4218

    @scalaphysics4218

    Жыл бұрын

    @@jessicabos7420 Ja, dat klopt!

  • @jessicabos7420

    @jessicabos7420

    Жыл бұрын

    @@scalaphysics4218 Heel erg bedankt! Ook heel erg fijn al uw video's !!

  • @jessicabos7420

    @jessicabos7420

    Жыл бұрын

    @@scalaphysics4218 Meneer help, wanneer krijg je de punt bij een vraag als er staat in correctievoorschrift (bijv gebruik formule P = UI )? Stel ik vul de spanning goed in, maar de stroomsterkte niet, krijg ik dan wel de punt voor het gebruiken ervan of niet?