Жәдидшілдік Ислам - Алаш арыстарының бағыты ᴴᴰ
✅ ЖӘДИДШІЛДІК ИСЛАМ: АЛАШ АРЫСТАРЫНЫҢ БАҒЫТЫ
Ресей Империясы 1714-1914 жылдар аралығында Орта Азиядағы бүткіл мұсылман елдерінің барлығын отарлап, өзінің құрамына мәжбүрлікпен қосып алды. Қазақ хандығының Ресей құрамына қосылуы 1731 жылы басталып, 1840 жылы аяқталды. Ресейдің отарлаушылық саясаты оның құрамындағы көптеген зиялы мұсылмандарға қатты әсер етті. Себебі ғылымы мен технологиясы мықты дамыған империямен күресу үшін жаңа әдіс пен жаңа стратегия керек болды.
Мұның жалғыз дұрыс жолы - білім беру жүйесіне реформа жасау еді. Яғни діни және дүниелік білімдерді бірдей оқытатын медреселер ашу керек болды. Отарлаушылық кезеңге дейін Орта Азиядағы мұсылман елдері тек шариғат ғылымдарын оқып, жаратылыстану ғылымдарын меңгермеген. Сонымен бұл жаңа білім беру жүйесі - жәдидшілдік немесе жаңа әдіс деп аталды. 1883 жылы Татарстанда алғашқы жәдидшілдік медресе ашылды. Сонымен бұл жаңа әдіс бүткіл Орта Азия елдеріне кеңінен тарады.
Алаш арыстарының барлығы Жәдидшілдік әдісті қолдады. Мысалы «Қазақ» және «Айқап» гаеттері арқылы қазақ халқының санасын оятуға тырысты. Яғни діни негіздерді сақтай отырып, өркениетті елдердің ғылыми-техникалық жетістігі мен жаратылыстану ғылымдарын үйрететін жаңа білім беру жүйесін құруға күш салды. Жәдидшілдік бағыт патша үкіметінің саясатына қарсы бағытталды. Сол кезде өз заманынан ілгері ойлайтын интелектуалдар білім беру жүйесіне реформа жасау керектігін ұқты. Себебі жалғыз білім беретін орда - ол мешіт-медресе ғана еді.
Ал мешіт-медресе тек қана діни білім берумен айналысып, дүниелік білімді оқытпайтын еді. Яғни жәдидшілдік қозғалыс бойынша мешіт-медреседе шариғат ғылымдарымен қатар, жаратылыстану ғылымдарын оқыту керектігін алға тартты. Алайда дүмше молдалар тарапынан белгілі бір дәрежеде кері тартушылық болды. Патша үкіметінің қу саясатынан барынша хабардар болған ұлт зиялылары, онымен күресудің жалғыз дұрыс жолы - оның ғылымын меңгеру керек деп білді.
Абай атамыз 25-ші қара сөзінде: "Орысша оқу керек, хикмет те, мал да, өнер де, ғылым да - бәрі орыста тұр. Зарарынан қашық болу, пайдасына ортақ болуға тілін, оқуын, ғылымын білмек керек. Оның себебі олар дүниенің тілін білді, мұндай болды. Сен оның тілін білсең, көкірек көзің ашылады. Әрбіреудің тілін, өнерін білген кісі оныменен бірдейлік дағуасына кіреді, аса арсыздана жалынбайды. Дінге де жақсы білгендік керек. Орыстың ғылымы, өнері - дүниенің кілті, оны білгенге дүние арзанырақ түседі", - деп айтады.
#АлашОрда #Жәдидшілдік #Джадидизм
Біздің парақшаларымызға тіркеліңіздер ⤵️⤵️⤵️
Вконтакте: namystv_official
Instagram: namystv_off...
KZread: / namystv_official
Facebook: namystv/
Telegram: t.me/namystv_official
Өзің үшін еңбек қылсаң, өзі үшін оттаған хайуанның бірі боласың. Адамшылықтың қарызы үшін еңбек қылсаң, Алланың сүйген құлының бірі боласың. (Абай)
Бауырлар, бейнероликтерге "лайк"-ты көп басып, репост жасап отырыңыздар. Егер көп таралса, көп адамдар көреді. Ин шә Алла, Алланың қалауымен хидаятқа келеді. Сауапты істен құр қалмаңыздар. Өйткені Алла елшісі (ﷺ) былай деп айтқан: «Аллаға ант етейін, сенің себепкерлігіңмен бір кісінің болса да тура жолға келуі жер беті толған қызыл түйені Алла жолында беруіңнен де артық». (Бұхари, Муслим)
Пікірлер: 217
Болды енді үш пен жүрмеймін, тоғыз оқысамда әлі кеш емес, иншалла оқуымды жақсартып аталарымыздың арманын орындаймын,
Керемет мәлімет екен, жадидшілдік жолымызды жан-жақты дамытып, жаратылыстану, тарихи сананы дұрыс қалыптастып дамыту үшін ақиқат игерген тарихи білім, ғылым мен ілім, дәл сол сияқты Қазақтың руханиятын ,фәлсапасын, жан-жақты жақсы игеру арқылы, Түркі халықтары даннышпандарының еңбектерін игеру арқылы, әлемдік деңгейдегі ұлы тұлғалардың еңбектерін игеру, интеллектіні жан--жақты дамыту қазақтың сана-сезімін дұрыс қалыптастыру арқылы ойлы адам болуға, одан әрі дамытып жақсы мен жаманды, ақ пен қараны түбірімен, түбінен айыратын жақсы адам болып,айналасына нұрын шашатын әлеуметке пайдалы адам тәрбиелеп шығуға куш салуымыз қажет.
Бауырым мына жыйнақтаған еңбегің өте зор дүние екен халықтың көзін ашатын көкірегін ойяататын дүние екен біздің қарапайым халықтың санасы әлі ұйқыда жатыр ненің не екенін білмейміз соның кесірінен әркімге жем болып отырмыз жан жақтан бізге қарай әркім өзінің саудасын жүргізіп өліп баратыр қытайда орыста өзбекте экспортпен біздің халық ізденбейтін болып баражатыр білімділерді үкімет көтермелемейт олар амал жоқ шет елге кетет біздің халыққа жақсылап ойланыу керек бүгінгімен ертенгіні ойламай алысқа көз тігіу керек бауырлар осы видеоның сілтемесін жан жаққа таратайық халық көрсін түсінсін кәзірдің өзінде дүмше молдаларды тыңдап жүргендер көп
Дін-ғылымның анасы,
АДМИН ОСЫ ЗАМАННЫҢ САУАТТЫ ҚАЗАҒЫ БОЛЫП ТҰРСЫЗ👍👍👍
Алаш аталарымызға Алла храхым етсін.пайғамбарымыз шапағат етсін ...жаны фердауыс жәннәтта.болсын пайғамбарымыздың жәннәтта көршісі болсын.....
Қазақ зиялыларының жазған өлеңдері қаіргі заманға да сай келетін секілді. Білімді, ғылымды болайық!
Алла тағала елімізді, жерімізді іштегі, сыртағы дұшпандардан сақтасын!
.. Мә шәә Алла көзге жас келді ғой. Бабаларымыздың артқа үмітін естігенде бір жағынан шығысып әрекет етіп, үлес қоспаса болмас деген ой келеді екен..
Бауырым, жаным қазағым Алла разы болсын. Алла жұмысыңызға, отбасыңызға, өміріңізге, құлшылығыңызға береке берсін. Алла екі дүниенің бақытын берсін. Менің арманымды айттыңыз, керемет.
Білімді болайық!
Жастарды білімге қызықтыру керек аталарымыз дұрыс айтады содан несі жылмен орыстарға бодан болдық содан коммунистерге халық өтіп кетті неге коммунистер білім білім халықты білімге қызықтырып мектеп басшысы мектеп балисарлар нелер қазақ халқын ауылдан ұстап өндірістерге оқытты содан халық өтіп кет қазақ халқын құны білім алды ретін мектептер ашып беріп таулардан адырлардан мал қой бағып жүргендерінің әкеп жоғары оқуды орындарына кіргізді интернаттар ашып берді қазақ халқы білім алатында қанша қойшының балдары қазақтардан сәбиттік кезінде неше алымдар неше жетім балдар жоғарғы олқын орындалып профессор академиктер болып неше қара жұмыссыз қойшының балдары жазушы бол болды академиктер болып қойшының қара жұмыстың бағдар маусым бағдар академик болып қазақтарды әлден балдар жастар білім алу керек білім алса мыңды жеңіміз мұңды жеңіміз білекті бірді атабамыз қазақ сондай айтқан ғой білімді мыңды жеңеді білекті бірдейзен еттеп содан білім алайық жастар білім аңдар
Ассалаумағалейкум Намыс тв ұжымы.Сіздерге айтқым келгені тоқтап қалмаңыздар,осындай видеолар көп жасап тұрыңыздар,халыққа қазір бұл ілім керек!Алдағы уақытта СӘТТІЛІК!
Ассалаумағалейкум Ютубқа қайта оралуыңзбен сіз қәзір тик ток көріп жүрмін, бірақ ең алғаш 2018 ж ютубтан көріп едім содан бері ең сүйікті калдармының бірі әр видеоңыз ғибратқа ғлыми дереке толы Алла разы болсын осы еңбектеріңіздің жемсін көріңз …..
Дінімізді дұрыс түсіндіріп беретін, қазаққа жаны ашитын бауырларымыз көп бола берсін!
Жақсы ізденіс, зерттеу жасалған екен! Алла разы болсын!
маа шаа Алла, керемет ой, маңызды тақырып! Жастарды білімге бағыттайық, өзімізде бір саланы меңгерейік, қабылетті балаларға демеу болайық. Үкіметтен талап етіп, үміт етіп күтіп отырып уақыт жоғалтпайық, осындай ел жанашырлары бірігіп білімге ғылымға ат салысайық
Сіздерге рахмет!
Алла тағала күш-қуат берсін!
Аллах берекеңді берсін. Еңбегің аса берсін, тау мен шет ассын, ойға сіңіп , жүректі оятсын. Бауырым рахмет. (Жылатар ролик жасадың)