De machtigste millimeters ter wereld
Er is wereldwijd een enorm tekort aan chips door de coronapandemie. Hoe lang gaat dat nog duren en wat zijn de gevolgen? Leggen we je uit.
Voor het maken van deze video hebben wij gesproken met Bram Nauta, hoogleraar elektrotechniek Universiteit Twente.
Muziek: Saint Jean - Rujay - Benny Alexander
Meer video’s? Abonneer je op ons kanaal en praat mee! bit.ly/2PJk8Xg
Volg NOS op 3 ook op Instagram: / nosop3
---------------------------------------------------------------
● VRAGEN/TIPS/IDEEËN? We horen graag wat jij van het nieuws en onze uitleg vindt, laat je horen in de comments! Of mail ons: nosop3@nos.nl
● VOLG ONS OOK HIER: Facebook: / nosop3 Twitter: / nosop3
___________________________________________________
De NOS is de grootste nieuwsorganisatie van Nederland. Bij NOS op 3 vind je elke zaterdag nieuws dat je niet mag hebben gemist. Wij gaan voor jou op onderzoek uit naar nieuws uit jouw wereld. Ook vind je hier uitleg bij het nieuws.
#chips #tekort
Пікірлер: 955
Bedankt voor al jullie comments over nanometers! We vinden ‘t heel tof om te zien dat jullie massaal jullie kennis delen in de comments en gedetailleerd uitleg geven :) We proberen met onze explainers een (complex) onderwerp begrijpelijk uit te leggen, zodat je het nieuws beter kunt begrijpen. Dat doen we in ‘gewone mensentaal’, zodat mensen met weinig kennis over een bepaald onderwerp het beter snappen. In deze video behandelen we het begrip ‘nanometer’. We hebben ervoor gekozen om dat versimpeld te doen, maar achteraf had die uitleg misschien uitgebreider en correcter moeten zijn. Daarom hier een uitgebreidere uitleg: Het is inderdaad niet zo dat je met lagere nanometers de rekenkracht van de chips aanduidt. Wel zegt het iets over het maximaal mogelijk aantal onderdelen (transistors) per oppervlakte in zo’n chip. Hoe lager de nanometers, des te kleiner de afstand tussen transistors kan zijn op de chip. Daardoor kan een chip met een lage nanometer (nm) meer transistors per oppervlakte bevatten. En dat maakt een chip met een lagere nm in potentie krachtiger. Maar dat is dus niet per definitie zo. Je kan er namelijk ook voor kiezen een chip te ontwerpen met zelfs minder rekenkracht, maar dan juist weer heel zuinig met energie. En nu we toch bezig zijn: jullie vroegen je ook af of waarom we een Intel-logo laten zien, als we het hebben over 7 nm. Intel produceert wel degelijk 7nm-chips, alleen heeft het bedrijf problemen om die op de markt te brengen. De verwachting is dat die in 2023 verschijnen.
@Joostuh
3 жыл бұрын
Jullie hebben het super goed gedaan!
@cereal1862
3 жыл бұрын
Informatie over TSMC 3nm klopt ook niet. Beeld dat geschetst wordt over consoles klopt ook niet. En nee, Intel produceert geen 7nm. Jullie refereren naar Intel's roadmap, maar dat is anders dan stellen dat ze 7nm produceren. Als je produceert, verkoop je ook.
@msmit1999
3 жыл бұрын
Misschien was een amd logo dan beter geweest aangezien je die wel kan kopen. Of een had gezegd dat de meeste computer op dit moment nog 14 nm zijn met een intel logo erbij
@aytbouayachmedia8794
3 жыл бұрын
ik vind je het goed doen Sophie, jij neemt de plek van baardman in wat betreft de beste uitlegger😀
@KayVerbruggen
3 жыл бұрын
Verder was het misschien ook handig om te vermelden dat de nanometers meer een marketing term zijn en geen daadwerkelijke afmeting. Zo is de transistordichtheid van Intel's "10 nm" bijna net zo hoog als die van TSMC's "7 nm". Intel ligt dus minder ver achter dan de marketingtermen doen lijken.
Ik dacht bij de titel dat het over Rob ging
@musaelshaikh3541
3 жыл бұрын
levende legende
@jaspersmit8763
3 жыл бұрын
Legend
@Koen1
3 жыл бұрын
en nu kom ik er ook nog achter dat ik in deze video zit mijn dag kan niet meer stuk
@GTAgameplayNL
3 жыл бұрын
Jo koeennn kijk me voorhoofd
@Ruubbie02
3 жыл бұрын
Haha Ik ga stuk! 🤣
Sophie doet dit geweldig. Prettige presentatie en stem! Mark my words. Die zit over een paar jaar ons te informeren om 20.00 op NPO1.
@MrJasper251
3 жыл бұрын
denk dat ze andere ambities heeft dan dat
@boefjurrie5468
3 жыл бұрын
@@MrJasper251 boeiuh
@matthijsstenfert
3 жыл бұрын
Toch maar weer een tv aanschaffen tegen die tijd😁
@alexdubmaster3477
3 жыл бұрын
Blablabla
@QuercusQuest
3 жыл бұрын
ja denk ik ook
Correctie bij 1:15, en extra informatie. De prestaties van chips ligt niet aan direct aan de hoeveelheid nanometer. Dat ligt eerder aan het ontwerp van de chip. Zo kan een 20nm chip (theoretisch slechter dan 10nm) sneller zijn dan een 10nm chip. Bij kleinere procedés (zoals het wordt genoemd in chipjargon) heeft wel voordelen tegenover een groter procedé mits de chip op ongeveer hetzelfde ontwerp zit. Een 10nm chip bijvoorbeeld kan hogere kloksnelheden (hoe hoger je kloksnelheid hoe sneller bij vergelijkbare ontwerpen) ondersteunen of minder stroom verbruiken, sommige chips doen allebei: Iets hogere kloksnelheid en iets lagere stroomverbruik, vaak bij mobiele apparaten. Een ander voorbeeld met de 10nm en 20nm chips: 10nm chip bijvoorbeeld kan dezelfde kloksnelheid hebben als de 20nm chip maar het stroomverbruik ligt op de helft. Maar het kan ook zijn dat die 10nm chip veel hogere kloksnelheden heeft en hetzelfde stroom verbruik heeft. Ook kan je de "nanometers" van verschillende bedrijven meestal niet vergelijken. 5nm van TSMC is bijvoorbeeld vrijwel net zo klein als het 7nm van Intel. Sommige zijn ook doorontwikkelingen, 12nm van TSMC is bijvoorbeeld een doorontwikkeling van hun 16nm met kleine verbeteringen. Ook de grootte van de chip heeft invloed. Een erg grote chip heeft erg veel prestatievoordelen maar verbruikt ook meer in totaal, en de kans dat het defect gemaakt wordt in de fabrieken is erg hoog. Aan het einde van het maken van de chips zijn er 3 verschillende mogelijk heden: De chip werkt 100%, de chip werkt maar deels of werkt totaal niet. Vaak worden de deels-defecte chips nog gebruikt, al is deze wel een deel van zijn prestaties kwijt. Het hele proces heet "binning". Videokaarten en processors zijn een bekend voorbeeld: De ene kaart is wat lager gepositioneerd in het segment van de producten terwijl deze dezelfde chip gebruikt, deels defect meestal. De grootste voordelen van binning zijn lagere kosten en minder weggegooide chips. Als laatste is IPC, instructies per klok is dat. Moeilijke term maar het betekent veel in de allerkleinste en snelste chips ter wereld. Een hoge IPC waarde laat een chip meer berekeningen doen in een seconde dan een chip met een lage IPC waarde. Het is erg handig al de kloksnelheden niet hoog kunnen zijn. Als kloksnelheid 2 keer omhoog gaat gaat ook het verbruik omhoog, alleen deze keer is het 4 keer. Een hoge IPC is dus erg belangrijk als je de prestaties hoog wil hebben maar je warmteproductie laag. IPC is daarom ook zeer belangrijk voor de prestaties van Apple. Hoog IPC is mogelijk door twee factoren: Goed ontwerp & een erg kleine procedé, zoals nu met Apple die gebruik maakt van 5nm van TSMC. Bron: Hardware sites zoals Tweakers, gebruikers van die hardware sites, presentaties van de chipfabrikanten, websites van de chipfabrikanten, etc. En natuurlijk ik, een hardware (chips) & software enthousiasteling. Kritiek & suggesties zijn altijd toegestaan ;)
@alexderpyracc4053
3 жыл бұрын
Idd ja
@Robstar0
3 жыл бұрын
Goed verhaal, ik vond de opmerking over nanometers ook wat kort door de bocht.
@fishanator69
3 жыл бұрын
Goed verhaal alleen het kon nog iets preciezer uitgelegd worden
@bertvanrossem9547
3 жыл бұрын
Dank je, begreep zelf ook niet waarom ze zo de process size benadrukten. Miss makkelijk uitlegbaar
@theBabyDead
3 жыл бұрын
Ik zat ook te denken om hierop te reageren, maar vanuit een simpel, principieel perspectief klopt het dus "eigenlijk" wel. Je hebt natuurlijk volledig gelijk dat een 20nm chip sneller KAN zijn dan een een 10nm chip, maar de potentie van een 10nm chip is dus wel groter. Beiden naar hun limieten geperst, zou de 10nm chip (everything equal, natuurlijk) altijd winnen. Dat een minder snelle 10nm chip stroomzuiniger is, betekent in de kern natuurlijk dat deze sneller is met 'hetzelfde vermogen' als de 20nm chip. Je hebt dus wel gelijk, maar ik kan me inbeelden dat dit voor de leek enigszins logisch klinkt omdat deze marketing jargon ook overal wordt toegepast en hier verwachtingen aan worden geplakt. De architectuur is natuurlijk inderdaad ook belangrijk, maar dat is allemaal veel te complex voor de gemiddelde leek.
Ik ben echt blij dat julie bestaan. Jullie moeten echt weten dat julie misschien wel een van het belangrijkste werk doen.
@floriskers7461
3 жыл бұрын
Misschien*
@daanbroekhuis7574
3 жыл бұрын
@@floriskers7461 bedankt
@mrsavagekane8275
3 жыл бұрын
Doen*
@ninjakiwi3760
3 жыл бұрын
jullie* (in de eerste zin)
@monstie2795
3 жыл бұрын
Iedereen die hem verbetert 💀
ASML 📈🤔😏
@07_sev52
3 жыл бұрын
💎🙌
@Wasophangen
3 жыл бұрын
Beter als bitcoin 🤣
@ninjakiwi3760
3 жыл бұрын
@@Wasophangen Dan*
@EmeraldRod
3 жыл бұрын
Rond de 615 USD nu. Laten we kijken wat het is over een paar jaar of maanden.
@Overbelaste_Belastingbetaler
3 жыл бұрын
TSMC is beter geprijsd en heeft de meeste omzet exposure met dit gebeurtenis.
Ik vind deze dame geweldig! Echt hele fijne energie. Dankjewel!
@nasernouri3151
2 жыл бұрын
Ik vind you geweldig 😉
@Darkboy2525
2 жыл бұрын
@@nasernouri3151 I am humbled 🥰🤗🤗
Leuk feitje: ASML en TSMC zijn beide opgricht door Philips. Beide bedrijven zijn nu vele malen meer waard dan Philips zelf. Misschien moeten we even bij Philips aankloppen of die met ons probleem kan helpen.
@michaelhu9947
3 жыл бұрын
Je vergeet NXP, grootste chipleverancier voor de auto industrie
@AlexvandenBosch
3 жыл бұрын
Is dat allemaal niet onderdeel van Brainport Eindhoven nu?
@michaelhu9947
3 жыл бұрын
@@AlexvandenBoschBrainport Eindhoven is een initiatief om talent aan te trekken en Eindhoven op de kaart te zetten. ASML is premium partner, geen idee of NXP partner is.
@tombeitels
3 жыл бұрын
ASML en NXP waren divisies van Philips totdat die besloot ze te verkopen. TSMC is niet door Philips opgericht maar Philips had wel bij de oprichting van TSMC 28% van de aandelen in handen.
@AlexvandenBosch
3 жыл бұрын
@@michaelhu9947 ja en NXP dacht ik ook!
1:30 intel op 7 nanometer 😂😂😂😂😂
@SrApathy33
3 жыл бұрын
Ik zocht deze comment. +1
@drerri
3 жыл бұрын
Grootste grap van 2021
@ReinierS
3 жыл бұрын
14nm+++++++
@ralphplane
3 жыл бұрын
AMD💪😆
@hyperpanisch4908
3 жыл бұрын
Ik zat al te zoeken naar deze comment
De nanometer wordt gebruikt om de transistor grote in uit te drukken, flops is de term voor rekenkracht
@jeroen3631
3 жыл бұрын
Terraflops?
@florisr9
3 жыл бұрын
Zelfs dat klopt niet. Die getallen 7, 5 en 3 nanometer zijn nergens op gebaseerd. Ze zijn bedacht om aan te geven dat elke generatie beter is dan de vorige. De transistors zijn een stuk groter dan 7 nanometer.
@julianvandenberg2002
3 жыл бұрын
@@Maussiegamer je weet dat fabs nanometers bij chips enkel gebruiken als marketing en het niets meer met de gate length te maken heeft?
@florisr9
3 жыл бұрын
@@Maussiegamer Ja, en wat wil je hiermee zeggen?
@jemert96
3 жыл бұрын
FLOPS geldt vooral voor CPUs en GPUs (floating operations), tegenwoordig is de focus meer op functionaliteit (bluetooth, wifi, 4/5G etc.). Om die extra functionaliteit te kunnen implementeren heb je meer transistors nodig, dus je wil een zo klein mogelijke area per transistor
Yay, dankjewel NOS op 3 :) . hier wachte ik op :D
Interessante video! Leuk ook dat dit een verzoekje is uit de reacties onder een andere video. Lekker bezig NOS!
Over het algemeen een geweldige video, maar bij "de rekenkracht wordt uitgedrukt in nanometers" begon ik toch een beetje in elkaar te krimpen... Ik snap jullie logica wel, maar dat had wat beter verwoord kunnen worden. Even voor de mensen die het niet weten: Hoe kleiner je elke transistor in een chip kunt maken, hoe energie-efficiënter de chip kan zijn, en hoe meer rekenkracht je dus kunt halen uit dezelfde hoeveelheid vermogen. Voor smartphones en andere toepassingen waar de koeling van de chips zo beperkt is dat vermogen een limiterende factor is, is het dus zo dat je met een 7nm-chip meer rekenkracht uit de chip kunt halen dan met een 14nm-chip zonder dat de boel te heet wordt, maar in situaties waar koeling of energiegebruik niet meteen een probleem is (zoals in de CPU of GPU van je computer) is het een stuk makkelijker om extra rekenkracht te halen uit een grotere chip met meer transistors dan een zelfde formaat chip met kleinere transistors.
@SanderCokart
3 жыл бұрын
ja heb ik net ook gezegd xD ik was echt van......uhhhh c'mon jullie andere video's zijn zo goed...waarom moet je nou weer bewijs tonen dat nederland geen moer weet van elektronica xD
Wat een fijne uitleg en presentatie! 💯
Ik vind dit hele fijne video's. Erg informatief maar ze verpakken het zo dat iedereen het kan snappen! Ga zo door :)
Erg fijn hoe chill en normaal de meeste op dit kanaal de informatie delen. Hou ik wel van. Is lekker menselijk ^^
Is dit het enige wat je doet met je stem sophie, je stem is zo ontzettend fijn om naar te luisteren. Top
@North_West
3 жыл бұрын
Geef me een teiltje.
@jesse.flikweert
3 жыл бұрын
Ze is ook de 'host' van de podcasts van 'Universiteit van Nederland', wellicht kan je hier een aantal van luisteren.
@JelleeZ
3 жыл бұрын
ze heeft ook een podcast 'Bijvangst'
@North_West
3 жыл бұрын
@@JelleeZ Boeje
@JelleeZ
3 жыл бұрын
@@North_West ik geef toch gewoon antwoord op iemands vraag lamzak
Aan het begin waar ze uitlegt hoe chips werken is een beetje fout: de nanometer staat voor hoeveel ruimte er tussen elke transistor zit op een chip. Je kan een afstand hebben van 5 nanometer maar als je maar 2 transistors hebt dan is je chip niet beter dan een 65 nanometer chip die in je wasmachine zit.
@koen9165
3 жыл бұрын
idd volgensmij moet je kijken naar de hoeveelheid transistors en op welke ghz ze kunnen. Maar hoe kleiner hoe meer dus er zit een beetje waarheid achter.
@enzicoxe
3 жыл бұрын
@@koen9165 nee de ghz en de hoeveelheid is niet alles, er zijn bijv hele oude INTEL cpu's die 6ghz kunnen, maar ze zijn alsnog slomer het gaat meer om de architectuur van de chip
@florisr9
3 жыл бұрын
Die getallen 7, 5 en 3 nanometer staan helemaal nergens voor. De afstanden tussen de transistors en de grootte hiervan zijn een stuk hoger dan 7 nanometer.
@stendijk8949
3 жыл бұрын
Klopt ook niet wat je hier zegt. Het is dat ze de kleinste nemen neemen die ze in de chip kunnen vinden tussen dingen en dan er maar een naam aan plakken. Het staat niet echt meer voor een afstand en het is dan ook meer een marketing term.
@koen9165
3 жыл бұрын
@@enzicoxe ja I know maar ga niet een heel document typen in een Yt comment maar idd 👍
Wat een lovely lovely voice!! Om bij weg te dromen echt crispy clear. Thanks voor deze volmaakte uitleg!
nu snap ik ook gelijk waarom de verkrijgbaarheid van electronische componenten zo bagger zijn! lekker bezig NOS, vergeet niet de editors een kop koffie of thee te geven
Dit bevat meerdere slordigheden, maar de meest tenenkrommende uitspraak is "rekenkracht wordt uitgedrukt in nanometers". Dat geeft een fout beeld. Tevens is het grote fout om Intel niet in één adem te noemen met TSMC en Samsung. Intel's huidige procedé heeft slechts een kleine achterstand op de concurrentie en het bedrijf speelt een cruciale rol in deze technologie wedloop.
@stendijk8949
3 жыл бұрын
Valt wel een beetje mee. Ik vind het meer een versimpeling van de werkelijkheid. Als je wasmachine chips vergelijkt met de chips van een computer dan is dat eigenlijk het enige wat telt
@MinisterPresident
3 жыл бұрын
Intel verkoopt geen chips aan 3e partijen, ook lukt het Intel niet om 10nm zelf te maken. Ik vond het zelf jammer dat de videokaarthype niet genoemd werd als reden voor de crisis.
@stendijk8949
3 жыл бұрын
@@MinisterPresident lukt ze wel, hun 10nm laptop chips zijn net zo goed als die van tsmc 7nm concurrentie. Op desktop alleen niet
@MinisterPresident
3 жыл бұрын
@@stendijk8949 ik kijk alleen maar naar pc apparatuur, laptops zijn minder krachtig.
@MVEProducties
2 жыл бұрын
@@MinisterPresident Dat valt wel heel erg mee. De nieuwe M1 ARM chip van Apple kan menig desktop Intel chip al verslaan.
Rip de videokaarten😭
@adamechant4172
3 жыл бұрын
Altijd die cryptominers
@seh5379
3 жыл бұрын
@@adamechant4172 jaman😪
@kamally
3 жыл бұрын
@@adamechant4172 Cryptominers zijn meer bijdragers aan het probleem dan de oorzaak.
@generalsquirrel9548
3 жыл бұрын
Die scheit miners
leuke presentator, en echt een verschrikkelijk intressante video NOS!
2:28 haha koen😂😂
Rekenkracht wordt niet uitgedrukt in nanometer. Dat heeft met de grootte van de transistors te maken maar dat is niet het enige dat de rekenkracht bepaalt.
De rekenkracht wordt helemaal niet uitgedrukt in nanometer. Die nanometers zeggen iets over het productieproces en de grote van een transistor. Hoe minder nanometers, hoe meer transistors ze op een specifieke oppervlakte kwijt kunnen. Het ontwerp van een chip is verder ook erg belangrijk. Om min of meer op de rekenkracht uit te komen, moet je dus kijken naar het ontwerp van de chip -- wat overigens een heel ding op zich is -- en het aantal transistors, wat dus weer afhankelijk van de grote van de chip en hoeveel transistors ze kwijt kunnen op die oppervlakte.
Lekker bezig weer vertelvrouw!
Echt goed bezig bij de NOS laats ook al een super video van nieuwsuur over starlink. TOP!
1:10 "de rekenkracht van chips wordt uitgedrukt in nanometers" dat is dus gewoon niet waar. 1:23 daar staat dus een intel logo maar intel zit dus nog niet op 7nm, en dan ga je daarna nog zo in op dat die iphone op 5nm zit...
@SunriseNL
3 жыл бұрын
alsof dat voor dit filmpje uitmaakt. In grote lijnen is te stellen hoe kleiner de nm is hoe meer er in een chip past waardoor er meer "gerekend" kan worden. Als je in depth wil gaan kijk dan gewoon lekker naar een tech kanaal.
@brentk.
3 жыл бұрын
@@SunriseNL zo ver als ze meestal in gaan op topics hadden ze het hier in plaats van nm's ook met flops uit kunnen leggen
Wat is dat rare video effect over het filmpje heen met die rode rand. Lijkt wel een oude 3D video waar je zo'n blauw rode bril voor nodig had. Doet zeer aan m'n ogen :p
toffe video weer!
Goede informatie en goed uitgelegd 💯
Weer mooi uitgelegd NOSop3❤️
Een aantal zaken: - nanometer is niet rekenkracht. - TSMC produceert geen 3 nanometer. Volgens de planning zou dit volgend jaar pas zijn. Heel misschien nog eind dit jaar. - TSMC investeert in fabs. Voor de productie van 3/2 nm zijn ze afhankelijk van ASML. Alleen zij maken EUV machines. - Intel (Amerika) loopt geen generaties achter; ze lopen één generatie achter. Wel produceren zij enkel voor zichzelf. Over Intel's 10nm en TSMCs 7nm valt het een en ander over te zeggen. - Tech van de toekomst is niet zelfrijdende auto's of AI: dit is er namelijk al en is niet gebonden aan een 2nm chip. Natuurlijk zal deze tech voordeel halen uit betere chips. - De verkoop van de nieuwe generatie consoles is niet sterk toegenomen t.o.v. de launch van de PS4 en Xbox One (PS5 en PS4 launch liggen ongeveer gelijk). Wel is de vraag naar PS5s hoger dan de PS4 in het eerste jaar toen deze uitkwam. De Switch was vorig jaar de best verkopende console. - Tekorten zijn niet alleen uit te leggen door Corona. Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van autonomous driving, blockchain (cryptomining), IoT etc. hebben ook een belangrijk aandeel.
Duidelijke uitleg NOS!
Deze dame is een genot om naar te kijken en te luisteren echt kwaliteit content top
Ik heb hier nog chips genoeg voor de komende week.
@maartenvos2046
3 жыл бұрын
Paprika naturel of andere smaak
@48pluto
3 жыл бұрын
@@maartenvos2046 Paprika, Bacon & Cheese Chilli :)
@Emielcw
3 жыл бұрын
Hehe
Die ginger met een Ps5: *Zwaar underrated*
super leuk en informatief dit soort filmpjes xD
BRAM NAUTA!! Goed je te zien! Top docent!
Koen in nos op 3: underrated
Deze uitleg in combinatie met die stem is cristal clear!
@dekaaizer2550
3 жыл бұрын
En heel erg vol fouten.
Mooie uitleg gegeven over de wereld situatie en geopolitieke strijd voor chips! Alleen chip kracht wordt niet gegeven in nanometer ;) Dat nanometer getal geeft de productie methode weer en hoe lager de Nanometer hoe meer geavanceerd de productie is en de meer transistors er in een bepaald gebied zit.
Wat een heerlijke outfit Sophie!
Jammer dat in Nederland de machines gemaakt worden om het mogelijk te maken, maar de overheid nauwelijks investeert in het opleiden van mensen die hier iets mee kunnen.
@-_YouMayFind_-
2 жыл бұрын
Jaa snap ik ook nie
Normaal echt goede video's, alleen het zeggen dat de hoeveelheid nanometer de snelheid bepaalt is niet correct. Dit heeft heeft met vooral ook met andere dingen te maken.
@DJKnol1977
3 жыл бұрын
Bepaald is niet correct. Het is bepaalt.
@dehCremus
3 жыл бұрын
Correct
@Zymonn
3 жыл бұрын
idd
@jemert96
3 жыл бұрын
Ja het is een stuk ingewikkelder dan dat natuurlijk, ze kunnen beter 'performance' zeggen ipv snelheid
@carlvanheezik263
3 жыл бұрын
Je hebt gelijk. Dat de rekenkracht wordt aangegeven in nanometer is natuurlijk bezopen. Wel is het zo dat als een elektrisch signaal een kortere afstand hoeft af te leggen je de electronica sneller kan krijgen.
Wauw mooie video
een goede video goed onderwerp! wat mij het meest bij blijft is het einde. xD
Prima video, maar mag dat uit elkaar getrokken RGB filter van de tussen-clips af? Het lijkt door dat filtertje net alsof het niet helemaal scherp is. Bijzonder vervelend kijken, want m'n ogen proberen constant te focussen.
Ik begrijp dat het simpel gehouden wordt en dat er gewoon een algehele vergelijking als 'nanometer kleiner = krachtiger' maar het gaat uiteraard wel een stuk specifieker dan dat, misschien ook leuk als er wat diepere inhoud in komt de volgende keer :)
@nosop3
3 жыл бұрын
Zie onze vastgepinde comment!
Mooi bloesje!
8:40 geweldig 😂
“Wie chips heeft, heeft macht” * Schoenen aantrekken doet en een zakje chips bij supermarkt kopen doet. * Zo, nu ben ik rijk.
1:09 de nano meter geeft niet aan hoeveel rekenkracht de chip heeft dat doet de gene die de chip ontwerp (kijk maar na intel waar zijn 14+++++++++² chips nog aardig veel rekenkracht bied). De nano meter naam bij een chips is tegenwoordig de naam van de proces. Het geeft ook niet de ware grote van een transistor aan.
@julianvandenberg2002
3 жыл бұрын
IBM zit zelf zogenaamd op "2" nanometer, is ook enkel marketing, maar staat comleet los van de gate length
@CasperGamess
3 жыл бұрын
het is gewoon hoe meer Transistors hoe beter de Processor.
@stan110
3 жыл бұрын
@@CasperGamess niet alleen de hoeveelheid Transistors, je kan je chip vol met transistors proppen maar je moet hem ook nog zien te koellen. En des te meer transistors des de groter de chip en data verder moet reizen door de chip des te warmer die wordt. Ook heb je een probleem dat de kans op defects groter word. Je moet dit een beetje balanceren.
Die underrated wortel was wel het beste van deze video , voor de rest wel intressant
De stem van deze presentator is echt heel prettig.
Fan van Sophieeeee ♥️🥳
8:42 POG
ASML - NOS ik raak verliefd op jullie 😳🤣
Goeie video weer! alleen die RGB split zou ik de volgende keer weglaten.
Mooie vrouw, wordt je blij van om naar te luisteren😉.
6:28 "wuawei"
Geweldig; Kort, duidelijk en to the point. Kudos. Kleine vriendelijke kanttekening: Die kleurschifting (chromatic aberration) in de videoclips mag wel een tandje naar beneden. Misschien zelfs twee tandjes.
Stroopmannetje: zwaar underrated
Ik heb ook chips tekort, vooral in het weekend of als ik zin heb in hartige snacks 😂
@JoostterLaak
3 жыл бұрын
Hahhaahhahahahajha deze man
@conget
3 жыл бұрын
Oei, dat kan ik niet op wachten. Misschien moet ik ff bij doritos of Lays aankloppen
Cool dat jullie een documentaire over mij hebben gemaakt!
Wat een leuke presentatrice
Voor mensen die het stukje over ASML en TSMC interessant vonden is de blog Stratechery van Ben Thompson (Amerikaan in Taiwan) een aanrader. Zoek op "Intel Problems" (19 januari 2021) en "Chips and Geopolitics" (19 mei 2021).
Het wordt tijd dat de Lays fabriek haar productie verhoogd! :D
Ik zie een hoop comments met veel jargon, dus even grof in 2 zinnetjes: "Nanometers" geeft de grootte van schakeltjes (transistors) in de chip aan. De kracht van een chip gaat vooral over het aantal.
Wow eindelijk is mijn pielemuis op NOS
@KAvanAlten
3 жыл бұрын
Wat een treurigheid!
De reken kracht van chips wordt niet uitgedrukt in nanometers, maar in ghz of flops. Nanometers worden gebruikt om weer te geven hoe precies te chips zijn gemaakt. De iphones en andere smartphone worden wel precieser gemaakt, maar hebben minder kernen(een processor bestaat uit verschillende proccesors) en draaien op lagere snelheden. Moderne chips worden vaak op lagere nanometers gemaakt, maar er zijn zeker 24 nanometer chips die sneller zijn dan 5 nanometer chips.
1:33 intel op 7 nm 🤔
@qwertyazerty1439
3 жыл бұрын
They wish
@bartus88
3 жыл бұрын
Intel's 10nm is vergelijkbaar met TSMC's 7nm. Het zijn niet meer dan marketing termen en verschillende bedrijven hebben verschillende definities.
@enzicoxe
3 жыл бұрын
Laughs in 14+++++
@brentk.
3 жыл бұрын
@@bartus88 het is sws nogal slecht uitgelegd
@timvandenakker1575
3 жыл бұрын
@@brentk. deze keer zaten ze er wel echt naast ja
@ mnr/mevr van de video-bewerking: graag de chromatische aberraties achterwege laten, het ziet er niet uit. Dankje!
ASML goated
Ze is echt een goede presentator
Die stem !...die stem ! (en doe die van mij maar met 🍟)
Ik had niet verwacht dat jullie hier een video over zouden maken. Ik ben zelf embedded engineer en vind dit soort videos echt tof!
@patrickkooijman6219
3 жыл бұрын
Inderdaad ik moet mensen ook altijd uitleggen hoe dat nou kan dat er op een STM32 54 weken levertijd zit, lastig te begrijpen voor vele mensen🙄 wat ook wel logisch is.
nice dat je Huawei goed hebt uitgesproken
Het aantal nanometer gaat over dicht je de transistors op mekaar kan pakken, en (in zekere zin) hoe efficiënt de chip is.
@TheCountess666
3 жыл бұрын
Ook over hoe klein je die transistors kan maken. En kleinere transistors hebben minder energie nodig om te schakelen waardoor ze zuiniger zijn
Sophie je maar weer, duurzaamheid is gewoon essentieel! Lever je oude mobieltjes in zodat het hergebruikt kan worden.
@generalsquirrel9548
3 жыл бұрын
Die oude mobietjes chips kunne ze niet hergebruiken ze kunnen alleen goud en andere metalen hergebruiken. Maar die chips zijn van silicon. En die kunnen ze niet hergebruiken
@quinnvisser4287
3 жыл бұрын
Kan niet, je kan die chips niet hergebruiken omdat ze te zwak zijn voor nieuwe telefoons
@enzicoxe
3 жыл бұрын
@@quinnvisser4287 dat ligt er wel aan hoe het wordt hergebruikt, mischien kan het nog worden gebuikt voor iets anders + alle materialen van de telefoon
@jobvanderbent6859
3 жыл бұрын
Je woordgrap is opgemerkt en wordt gewaardeerd hahah
@ya-medi4291
3 жыл бұрын
@@jobvanderbent6859 Daar was het uiteindelijk voor te doen HAHA. Het gaat er verder ook niet om of die chips nou wel of niet worden hergebruikt toch... Lever die oude mobieltjes in! Win - win. Aan de ene kant heb jij je oude la weer wat leger, en je helpt de wereld weer een handje met beter worden.
NOS op 3, het is tijd voor een upgrade naar 4k kwaliteit. Mijn ogen doen zeer van de wazigheid in het filmpje :)
@nosop3
3 жыл бұрын
Hopelijk in de toekomst :)
Ik ben vooral opgelucht dat ze Huawei goed uitspreken
Mooie grap aan het einde. XD
1:30 Intel op 7nm. Wat een grap. AMD zit erop. Intel hoopt met de volgende generatie op 10nm te zitten 🤣
Mooie stem🤩🤩🤩
Hahaaa, vette video hoor.
Rekenkracht uitdrukken in Nm is zoiets als spierkracht uitdrukken in cm (armomtrek of zo).
Oude chip gebruikt voor die oudere videos?😂 wat een kwaliteit haha
@jemert96
3 жыл бұрын
NOS heeft ook een chiptekort, daarom is deze video gemaakt met een camera uit 2006
@Frank-so1uo
3 жыл бұрын
@@jemert96 5 meter chip
@dumpmuch
3 жыл бұрын
Dat heet After Effects, dat werd met opzet gedaan doormiddel van de rode en groene kleurlagen een paar pixels op te schuiven
@Frank-so1uo
3 жыл бұрын
@@dumpmuch snap ik maar krijg er een hersenbloeding van.
@TD-er
3 жыл бұрын
@@dumpmuch Snap inderdaad dat het een bewust effect is, toegepast op alle video "uit externe bron", maar het is heel irritant. Zit de hele tijd merkbaar te focussen en me af te vragen of ik aan een nieuwe bril toe ben. Echt heel irritant.
Ik werk voor ASML wij hebben wel lekkere bonus ja ;)
hey eum @nosop3 jullie hebben hier een behoorlijk aantal fouten gemaakt, de nm's refereren naar het productieproces niet de rekenkracht
Kunnen jullie ook een explainer maken over de boerenprotest in Delhi (India). Dit protest is al gaande sinds november 2020. Duizenden boeren, oudere, vrouwen en kinderen leven al maanden op straat. Deze boeren hebben zoveel voedingsmiddelen bij zich dat ze zelfs de zwervers laten mee eten. En geven onderwijs aan arme straatkinderen. Bedankt voor jullie video's. Erg leerzaam.
Ik wist nooit dat Lays zo machtig was
Paar dingen die deze video verkeerd/gemist heeft. Nano meter staat niet in directe verband met snelheid. Indirect ja, maar Intel z'n 7 nanometer chips zijn vele male beter dat die 5 nanometer ARM chip van Apple. Ook heeft niet elk bedrijf de zelfde berekeningen voor hoeveel nanometer de chips precies zijn. En er waren meerdere dingen die de chip productie verlaagde. Zoals een watertekort in Taiwan, en verkeerde keuzes van de top van de chipmakers (Zij dachten dat de vraag naar onder ging). De handels oorlog tussen China en Amerika is ook zeer pijnlijk geweest voor de productie. Owja, en de auto industrie. 100% aan zichzelf te danken, zij hebben hun chips orders allemaal naar onder bijgesteld. Maar wat het ergste is. WAAROM ZEGGEN ZE NIETS OVER DIE MINERS. Zo veel videokaarten worden opgekocht om te minen. In zo'n auto en wasmachine zitten helemaal niet zo veel chips. In videokaarten zitten echt kjenker veel chips. Nvidia en Amd hebben de productie van hun videokaarten opgeschroefd door de extreme vraag van miners. en daar komt de originele chip tekort vandaan. Zonder miners waren er 0 chip problemen. Het zelfde gaat zo met opslag gebeuren, Chia miners kopen zo alle hdd's en ssd op. TLDR: productie is naar onder door een handelsoorlog van domme amerikanen. Auto industrie heeft een verkeerde gok genomen, waardoor die capaciteit naar andere sectoren is gegaan. En de rest van de capaciteit is allemaal naar de miners gegaan. Waardoor niemand extra kan bestellen tot volgend jaar (Want zo'n bestelling duurt n jaar)
Om even toe te lichten: die getallen 7, 5 en 3 nanometer zijn nergens op gebaseerd. Geen enkele afmeting in de transistors komt overeen met die getallen, ze zijn namelijk gewoon bedacht om aan te geven dat elke generatie beter is dan de vorige. De werkelijke grootte van de transistors is een stuk hoger dan enkele nanometers.
chips het meest veelzijdige stukje chips.......chips!! :D
1:30 wel leuk dat ze voor de 7 nm chip een plaatje van intel laten zien terwijl die de juist niet hun zaken op orde hebben m.b.t. de chip grootte.
iemand zin in video kaart van 800 naar 2000 euro? ik hou me 1080ti wel.
@Duijnkiller
3 жыл бұрын
@Stan Halbesma Zeker zeker, Maar niet als je Oled cx gebruikt als monitor. die heeft HDMI. En 1080TI heeft GEEN gsync in hdmi port. dus ook geen 444/RGB/10Bit :(
Fking goeie vid
Economie is een mooi iets. Ik werk voor een staal bedrijf die leveren aan supplier van ASML.