Ciemna materia tutaj - Węgorz na Enceladusa - Majowie pili tytoń | Czytamy naturę

Ғылым және технология

W 201. odcinku "Czytamy naturę" opowiadam o:
1) 01:09 EELS, czyli wężowatym robocie NASA/JPL do badania satelitów lodowych, zwłaszcza Enceladusa;
2) 12:18 precyzyjnym oszacowaniu, ile jest ciemnej materii w naszej własnej galaktyce;
3) 18:52 badaniu archeologicznym majańskich dzbanów, w których znaleziono ślady nikotyny.
Źródła:
1) Vaquero, T. S., Daddi, G., Thakker, R., Paton, M., Jasour, A., Strub, M. P., ... & Ono, M. (2024). EELS: Autonomous snake-like robot with task and motion planning capabilities for ice world exploration. Science Robotics, 9(88), eadh8332. www.science.org/doi/10.1126/s...
2) Ou, X., Eilers, A. C., Necib, L., & Frebel, A. (2024). The dark matter profile of the Milky Way inferred from its circular velocity curve. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 528(1), 693-710. academic.oup.com/mnras/articl...
3) Negrin, A., Mazariegos, O. C., McNeil, C. L., Hurst, W. J., & Kennelly, E. J. (2024). Residue analysis suggests ritual use of tobacco at the ancient Mesoamerican city of Cotzumalhuapa, Guatemala. Antiquity, 1-17. www.cambridge.org/core/journa...
Materiał powstał dzięki dofinansowaniu ze środków Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim.
Wesprzyj kanał Copernicus:
/ @copernicuscenter

Пікірлер: 78

  • @kubacski8454
    @kubacski8454Ай бұрын

    Chyba moje ulubione kategorie materiałów z Czytamy Naturę. Trochę robotów i innych wynalazków, trochę astro i trochę starych kamieni. Dobrego tygodnia dobrzy ludzie

  • @mocny745
    @mocny745Ай бұрын

    Czytamy naturę to perełka polskiego YT

  • @ZdzichaJedziesz

    @ZdzichaJedziesz

    Ай бұрын

    No jest jest jeszcze kilka innych perełek

  • @kt-gs9jy

    @kt-gs9jy

    Ай бұрын

    ​@@ZdzichaJedziesz proszę o polecenie jakichś!!!

  • @ZdzichaJedziesz

    @ZdzichaJedziesz

    Ай бұрын

    @@kt-gs9jy nie wiem co Cię interesuje. Jeśli tak ogólnie nauka to Radio Naukowe. Jeśli fizyka to np Fundacja Eureka, Wydział FAIS. Itp

  • @pawegorka8589
    @pawegorka8589Ай бұрын

    Dzień dobry, świetne wdzianko 😊, pozdrawiam

  • @hiddenbear5306
    @hiddenbear5306Ай бұрын

    Ah tak jakościowy content. Jak ja was za te przeglądy kocham

  • @sledziona_1
    @sledziona_1Ай бұрын

    Tak powstał MEGAWONSZ9

  • @Potimus_Ripme
    @Potimus_RipmeАй бұрын

    No czekalem już od niedzieli! 🎉

  • @zbigniewgotkiewicz
    @zbigniewgotkiewiczАй бұрын

    To się nazywa bania albo sauna :)

  • @chlodnia
    @chlodniaАй бұрын

    Tego typu wunsz oczywiscie zgrywam sie. Dzieki za umilenie czasu. Pozdrawiam

  • @lynxlynx1985
    @lynxlynx1985Ай бұрын

    Podziękowania dla Dobrego Człowieka za kącik archeo

  • @piotr455
    @piotr455Ай бұрын

    Ale powiem ze Pan Łukasz to dzisiaj outfit 7 koła cytując klasyk. Klasa!

  • @panikrystyna1
    @panikrystyna1Ай бұрын

    Witam. Dziękuję. Pozdrawiam.😀

  • @spisk199Podcast
    @spisk199PodcastАй бұрын

    duża niepewność to takie łaziki mają przy rozblysku słonecznym ;)))

  • @adam-nc2hn
    @adam-nc2hnАй бұрын

    Autonomiczne misje kosmiczne 🌌👍 to jest ❤

  • @barteklesko
    @bartekleskoАй бұрын

    Cześć i czołem Panie Łukaszu! Wiem, że czyta Pan komentarze jakis czas po premierze odcinka, wobec czego chciałbym szybko wystosować małą prośbę, pytanie: Czy natknał się Pan kiedyś na badania wpływu pracy zmianowej lub nocnych zmian na człowieka? Jak się można domyślec jestem tym tematem żywo zainteresowany ;)

  • @LukaszLamza

    @LukaszLamza

    Ай бұрын

    Nie natknąłem się. Ale zawsze można by poszukać. ;) Jest tego mnóstwo - na hasło "effects of night shift" wyszukiwarki naukowe wariują od nadmiaru bodźców... pytanie, czego konkretnie szukamy? dużo zdrowia życzę. ;)

  • @michacuranda5603
    @michacuranda5603Ай бұрын

    Picie naparu lub wywaru z tytoniu nie jest wcale dziwne, a znalezienie pozostałości po tym u Majów jest delikatnie mówiąc niewielkim odkryciem. W Amazonii do dzisiaj się to robi. Tytoń był i jest świętą rośliną i jest spożywany rytualnie u tubylczych ludów obu Ameryk.

  • @wojtekmann9738

    @wojtekmann9738

    Ай бұрын

    Byłem pewien, że tytoń w ramach rytuału Ayahuaski występuje jedynie pobocznie w formie palenia. Tak jak zaciekawił mnie film, zaciekawił mnie Pana komentarz. Czy ma Pan więcej informacji na ten temat?

  • @haladiran9850
    @haladiran9850Ай бұрын

    21:00 dr Lamża nie słyszał o saunie :D

  • @x64Joxer
    @x64JoxerАй бұрын

    Dziękuję

  • @Potimus_Ripme
    @Potimus_RipmeАй бұрын

    Sweat bath czyli taka niby sauna?

  • @Heliimat
    @HeliimatАй бұрын

    Dzięki

  • @mariozdk
    @mariozdkАй бұрын

    Piękna wełniana marynarka

  • @mateuszblaszak
    @mateuszblaszakАй бұрын

    21:00 sauna 🫠

  • @Osotogari1992
    @Osotogari1992Ай бұрын

    moi koledzy kipuja tytoń i odpadki papierosów do słoików z których niektórzy ludzie jedzą, nie mówić już potem że taki słoik stoi na balkonie do którego wpływa deszczówka i robi się taka zupa tytonia która chyba nikt nie pije ;) tak tylko się droczę, że Majowie nie pili tytoniu. Ale może naukowcy musieli by pomieszkać chwile w polskich blokach i palić na balkonie aby zrozumieć że tytoń(lub odpadki) mogą pływać.

  • @chlodnia

    @chlodnia

    Ай бұрын

    Tez jeszcze myslalem ze mow lisciami tymi uszczelniano tylko jakos te naczynia na wode

  • @LukaszLamza

    @LukaszLamza

    Ай бұрын

    Wszystko możliwe. ;) Ale, z drugiej strony, nie kiepuje się raczej do najlepszych naczyń (za moich czasów numerem jeden była *starannie oznaczona* puszka po piwie...), poza tym skoro wiadomo, że na całym kontynencie pije się tytoń... to nie jest taka znowu wariacka hipoteza. Pozdrawiam!

  • @Lamotek
    @LamotekАй бұрын

    Odnośnie LSA to jestem w stanie wymyślić 2 problemy: stabilność lizergamidów często jest bardzo niska więc może tam nie być już samej cząsteczki (ale mogą być jakieś pozostałości co komplikuje sprawę ale nie wyklucza badania) i w wielu krajach żeby zamówić standard sub. psychoaktywnej trzeba postarać się o dodatkowe zezwolenia (co również często bardzo długo trwa)

  • @TomaszOsikowski
    @TomaszOsikowskiАй бұрын

    Jest widoczna jednostka zasilająca robota - 4:56, 6:30

  • @LukaszLamza

    @LukaszLamza

    Ай бұрын

    No dobra, ale przecież taki stoliczek na kółkach chyba (?!) nie ma być docelowo ciągnięty po Enceladusie za węgorzem? Spodziewałbym się czegoś bardziej solidnego...

  • @mydyingdream
    @mydyingdreamАй бұрын

    Sprostowanie: LSD jest półsyntetyczne ;) LSA jest też w powoju, akurat wiosna idzie, w biedrze niecałe 2zł ;D Aż chyba spróbuję z tytoniem, zobaczymy.

  • @cra3y
    @cra3yАй бұрын

    Hmm, a ciekawi mnie, czy brano pod uwagę "ciągnięcię" się w spiralę czasoprzestrzeni, które wywołuje obracające się jądro naszej galaktyki? (SGtA * itd itp) Efekt podobny, jak mieszanie gęstego płynu, pojedynczym blenderem. Jeżeli gwiazdy się poruszają i jednocześnie czasoprzestrzeń też się porusza, to nam może się wydawać, że poruszają się za szybko. Dla mnie ciemna materia jest jak eter kiedyś, który był im niezbędny jako ośrodek, w którym miały rozchodzić się fale elektromagnetyczne (bo nie wiedziano, że mogą rozchodzić się w próżni).

  • @maciejturski356
    @maciejturski356Ай бұрын

    Kakao serious business, szczególnie ceremonialne

  • @SeeWhatIs
    @SeeWhatIsАй бұрын

    Czekamy na okrągły odcinek 0x100

  • @pawkapawka-yv1np
    @pawkapawka-yv1npАй бұрын

    6:30 Jednostkę zasilającą widać na filmie. Jest wielkości 60x60x40 cm. Ustawiona jest na trzech łapach o wysokości 60 cm. Ile jest tej ciemnej materii w naszej galaktyce? Ile jest blisko nas?

  • @ukaszfajfrowski3467
    @ukaszfajfrowski3467Ай бұрын

    Widzę, że to nowa ekranizacja sztuki "Przed sklepem Jubilera" :)

  • @leszekwalinowicz5795
    @leszekwalinowicz5795Ай бұрын

    Inteligentne ośmiornice na Enceladusie stwierdzą: "O!!! Ziemianie nas odwiedzili". Jak przylecą z rewizytą, to z kim zaczną nawiązywać kontakt ? 😅😂🤣

  • @maciekszymanski8340
    @maciekszymanski8340Ай бұрын

    Ufok z Enceladusa - - Wyngorz we wsi je!

  • @vlad1209palovic
    @vlad1209palovicАй бұрын

    Co do orbit gwiazd wokół centrum galaktyki - /MARUDA mode ON/ - na razie, idzie to chyba raczej "bardziej statystycznie" i z założeniem orbit bliskich okręgu.. Mamy zbyt "młode" dane, by poznać dokładne mimośrody. Wcześniej liczyliśmy to w oparciu o Newtona, a jak wiemy, hipotetyczna ciemna materia posłała to wszystko do kosza.

  • @adamganski2012
    @adamganski2012Ай бұрын

    👍

  • @asquelt
    @asqueltАй бұрын

    przestrzeń do potnej kąpieli to sauna :)

  • @arspoety3316
    @arspoety3316Ай бұрын

    A co jeśli ta ciemna materia to potencja próżni, pustki, do pojawiania się cząstek. Które to cząstki, mogą mieć masę, która ciąży?

  • @cabanmagda
    @cabanmagdaАй бұрын

    W przypadku detekcji MS nie mówi się o chromatogramie a całkowitym prądzie jonowym (TIC, ang. total ion current)

  • @Klasyczny_Introwertyk
    @Klasyczny_IntrowertykАй бұрын

    I to powinien być odc. nr 200. ❤

  • @akta1984
    @akta1984Ай бұрын

    Ciekawe, czy AI ze swoimi labami, wymyśliło procha, co to silnie uzależnia, ale jest nie toksyczne ❤

  • @mario88388
    @mario88388Ай бұрын

    100kg nie-żywej wagi :) (6:42)

  • @krzysztofrudnik4745
    @krzysztofrudnik4745Ай бұрын

    13:40 Nie widzę lasu, drzewa mi zasłaniają...

  • @creation123
    @creation123Ай бұрын

    🙂

  • @andrzejwodynski
    @andrzejwodynskiАй бұрын

    6:33 pewnie jest ta jednostka nie opracowana i podpięli go do zwykłej sieci.

  • @arturj3876
    @arturj3876Ай бұрын

    A jak kraza wokol swojej masy dwie gwiazdy , to gdzie jest ciemna materia ?😁

  • @adamadams5474
    @adamadams5474Ай бұрын

    Jednostka zasilająca świdrobota widoczna jest na filmie (6:30). Wygląda jak estradowa końcówka mocy.

  • @barteklesko

    @barteklesko

    Ай бұрын

    Jest tez dobrze widoczne w 5:37. Na tym etapie to i tak chyba mało istotne, bo do testów kinematyki robota nie ma sensu miniaturyzowac jego bebechów. Jak juz opracują optymalne ciało to pewnie wrzucą do niego całe sterowanie.

  • @redtomas
    @redtomasАй бұрын

    Webb niszczy obowiązujące teorie i może się okazać że obliczenia ciemnej materii... będą zbędne

  • @lukag977
    @lukag977Ай бұрын

    Ale fajny wonsz.

  • @astat1
    @astat1Ай бұрын

    Jakoś mnie nie przekonuje ten wąż. Utknie i po zabawie.

  • @LukaszLamza

    @LukaszLamza

    Ай бұрын

    Tylko jaka jest alternatywa?

  • @astat1

    @astat1

    Ай бұрын

    @@LukaszLamza Stała baza na jakimś stabilnym obszarze i wysyłanie z niej częściowo autonomicznych małych (może nawet zminiaturyzowanych) robotów do poszczególnych zadań. Jak któryś z nich utknie w szczelinie, to nie tragedia, inne wciąż będą działać.

  • @Hecarim420
    @Hecarim420Ай бұрын

    👀ツ

  • @slawek277
    @slawek277Ай бұрын

    Witam serdecznie witam serdecznie wszystkich witam serdecznie wszystkich witam serdecznie wszystkich

  • @TheTaleon
    @TheTaleonАй бұрын

    Kiedy Szejhulud będzie na Enceladusie?

  • @Potimus_Ripme
    @Potimus_RipmeАй бұрын

    Powoje hawajskie podobno zawieraja lsa

  • @GromKuba
    @GromKubaАй бұрын

    LSD łatwo się rozkłada, wolny amid pewnie też. Może uznali, że w takich warunkach związek się nie zachowa?

  • @LukaszLamza

    @LukaszLamza

    Ай бұрын

    W sumie racja, mocno nietrwały jest. No to produkty rozpadu... gdzieś się ten łańcuch kończy. Nie mówiąc już o innych substancjach psychoaktywnych, które mają większą trwałość - a oni nic.

  • @GromKuba

    @GromKuba

    Ай бұрын

    @@LukaszLamza Sprawdziłem, że produkty degradacji mogą być charakterystyczne, więc faktycznie dziwne, że nie wzięli tego pod uwagę. Pamiętam takie prace, zresztą też z Polski, gdzie znajdowano niezbyt trwałe związki głęboko w strukturze ceramiki, bo drobne pory dobrze chroniły cząsteczki. Odnalezienie kwasów tłuszczowych z mleka uznano za dowód tego co już przypuszczano, że pewien typ podziurkowanych naczyń z Kujaw sprzed 6 tysięcy lat służył do odciskania sera i był to w tym czasie najstarszy dowód na takie przetwarzanie mleka. Więc skoro można tak, to powinno się dać coś wyciągnąć z takiego naczynia.

  • @cyjanek1496
    @cyjanek1496Ай бұрын

    Zabawne, że o tym robowężu mówisz "stworzenie", a nie "urządzenie".

  • @redtomas
    @redtomasАй бұрын

    LSD niby syntetyczne ale realnie forma wyciągu ze sporyszu zbożowego

  • @Bartu_deetu
    @Bartu_deetuАй бұрын

    Nie diamid kwasu lizergowego a diETYLOamid kwasu lizergowego wchodzi w skrót LSD - nikt nie pytał i absolutnie niepotrzebne info ale kom dla zasięgów :))

  • @LukaszLamza

    @LukaszLamza

    Ай бұрын

    Ojtam, bardzo słusznie - jak już jadę z nazewnictwem chemicznym, to musi być dobrze. Dzięki, spróbuję zapamiętać.

  • @prestissimoLIVE
    @prestissimoLIVEАй бұрын

    Etam. Jakiś Maj wypił z tego dzbanka wodę ognistą a po pijaku wrzucił potem do niego kiepa. 😒

  • @kundeleczek1
    @kundeleczek1Ай бұрын

    Wielka prośba o zmianę prowadzącego. Bardzo ciekawa tematyka, niestety prowadzący jest nieodpowiedni.

  • @Tedex-kt1fi

    @Tedex-kt1fi

    Ай бұрын

    Moim zdaniem wręcz przeciwnie: Ten prowadzący jest niezastąpiony.

  • @ktosktosiowaty

    @ktosktosiowaty

    Ай бұрын

    Dlaczego tak uważasz?

  • @jacekswiech530
    @jacekswiech530Ай бұрын

    Picie tytoniu jest takim zboczeniem jak palenie herbaty.

  • @WiadrovZupov
    @WiadrovZupovАй бұрын

    a więc wonsz

  • @pawelwa4981

    @pawelwa4981

    Ай бұрын

    Zwany tez szczurem 👃

  • @gregorius790
    @gregorius790Ай бұрын

    👍

Келесі