Атамбаевты не түлен түртті?

Кеше Алмазбек Атамбаев Қырғызстан президенті ретінде соңғы баспасөз мәслихатын өткізді.
Ал 24 қарашада Сооранбай Жээнбеков ресми түрде президенттік таққа отырады. Айырқалпақты ағайынның төртінші президенті жай кетіп бара жатқан жоқ. Соңғы екі айда Атамбаевтың аузынан Қазақстанға қаратып айтқан ауыр сөздері тыйылар емес. Халықаралық қауымдастық, қазақстандық сарапшылар, тіпті қырғыз халқының өзі Атамбаевтың ақылына күмәнмен қарай бастады.
Бұл Атамбаевтың Астанаға жасаған алғашқы сапары болатын. Саясаткердің аузынан «аға» деген сөзді естіп, ішіміз жылып қалғаны рас. Кейінгі кездесулерде де інілік ізгіліктен аттаған жоқ.
Сөйткен Атамбаевтың алатайдай бұзылуына не себеп? Соңғы екі айдағы «Атамбаевтың синдромын» немен түсіндіруге болады? Әуелдегі сөзін әдеттегі сөз қағысу деп қабылдаған едік, Алатаудан асып тас лақтырған Атамбаевтың ендігі әрекетінен іріткі салу ниеті анық байқалады. Кешегі соңғы баспасөз мәслихатында Атамбаев Қазақстанды тағы да айыптады.
Алмазбек Атамбаев, Қырғыз Республикасының президенті:
- Қазақстан бізге кедендік шектеу қойып отыр. Мен болашаққа жақсы сабақ бергеніме өкінбеймін. Көрші елдер біздің ішкі ісімізге араласпас бұрын ойланатын болды. Қазақстан қасақана кедергі жасағанымен, бұдан біз тек күшті бола түсеміз.
Атамбаевтың бұл айтқанын Қазақстан Парламенті Сенатының спикері Қасым-Жомарт Тоқаев «лас шабуыл» деп бағалады. Ал Мәжіліс төрағасы Нұрлан Нығматулин мұның бәрі Атамбаевтың ішкі мәдениетінің төмендігінен деп түсіндіреді.
/ tokayevkz
«Атамбаевтың кезекті лас шабуылға толы долданған сөзі көршілердің татулығына зиян тигізеді. Үлкен саясатта мұндай эмоцияға орын жоқ. Қырғызстанға блокада жариялап жатқан ешкім жоқ. ЕАЭО-ның талаптарын орындау керек. Келіссөздің мәні - осы».
www.inform.kz/kz/nurlan-nygmat...
«Қырғызстан халқының да Қазақстан көшбасшысына жылы лебізбен және ризашылықпен қарайтынын білемін. Сондықтан Атамбаевтың осындай «бос», популистік және жауапсыз сөздері біздің халықтардың бауырластық қатынасына сызат түсірмеуі керек».
Алмазбек Атамбаев әншілік қабілетінен бөлек инженер-экономист мамандығын игерген. 1989 жылы кәсіпкерлікке бет бұрып, 2004 жылы Қырғызстандағы ең ауқатты азаматтардың қатарына кірді. Атамбаев ел президенттілігіне үш рет үміткер болып, үшінші рет жолы болып, 2011 жылдың 30 желтоқсанында Қырғызстанның президенті атанды. Айтпақшы, Атамбаевтың айтқыштығы оның жазушылық қабілетінен болса керек. Ол 1983 жылы Кеңестер одағының Жазушылар одағының мүшесі атанған. Бірақ қаламдас-әріптестеріне аса қатты жаны ашымаған болуы керек. Себебі 90-жылдары Қырғызстан жазушыларының әдеби қорына Ресей тарапы бөлген 50 млн рубльді бір өзі жоқ қылғаны баспасөз беттерінде айтылып жүрді. Ал қоғам белсендісі Ғалым Байтүк қырғыз президентінің өзге қорқышы туралы айтады.
Ғалым Байтүк, қоғам белсендісі:
- Атамбаев президент орынтағын босатар алдында өзінің дипломатиялық қасиетін жоғалтып алған сияқты. Оның мәлімдемелері - адамгершілік тұрғысынан да ақылға қонымсыз іс. Президент болып отырған 6 жыл ішінде ол өзін мықты саяси сәулетші етіп көрсете алмады.
Ал 2003-2005 жылдары АҚШ-тың Қырғызстандағы елшісі болған Стивен Янгтың Атамбаев туралы айтқан мына пікірі Атамбаевтың әрекетін анықтай түсетін секілді:
«Атамбаев түрік әскери госпитальдарының бірінде жүйке жүйесінің бұзылуы зардабынан аракідік ем қабылдайтын. Ауру белгілері көңіл-күйдің күрт өзгеруі, ақылға қонымсыз қылық көрсету, негізсіз ашу қысу және науқастың өзін әлдекімдердің өлтіргісі келеді деген сандырағынан байқалады. 2007 жылдың 22 мамырында ол: «Жұмыс кабинетімде маған стақанмен у қосылған су берді, оны ішкен соң, екі күн ес-түссіз жаттым», - деп өз өміріне қастандық жасалғанын мәлімдеген болатын. Ішімдікті шектен тыс ішу де науқастың жүйкесіне одан әрі кері әсерін тигізеді».
Айдың-күннің аманында Атамбаевты не түлен түртті? Бұл сұраққа «Нұр Отан» партиясы Төрағасының бірінші орынбасары Мұхтар Құл-Мұхаммед те жауап іздеп, ақыры былай деп ой қорытады.
egemen.kz/article/161498-mukh...
«Ежелгі Грекияда сәулет өнерінің ғажайып туындысы саналатын Артемида храмын Герострат дейтін ақымақ өртеп жіберіп, тергеу кезінде оны «атын шығару» үшін жасағанын мойындапты. Содан бері тарихта «Герострат даңқы» деген ұғым ақымақтықтың белгісі ретінде ғана қабылданады. Қазақтан сөз қалған ба, біздің халық мұндайды «атың шықпаса, жер өрте» деген. Не экономикада, не саясатта атын шығара алмаған Атамбаев осы арандатушылығымен ғана ел есінде қалады».
Алмазбек Атамбаев енді екі күннен соң президенттіктен кетеді, бірақ саяси сахнадан кетпейтінін мәлімдеп үлгерді. Қазақта «бетеге кетсе, бел қалар, бектер кетсе, ел қалар» деген бар. Ал қазақ пен қырғыздың дипломатиялық қатынасы әрі қарай қалай жалғасарын уақыт көрсетер.
Авторы: Гүлжан Марқабаева

Пікірлер

    Келесі