ÇAPRAZ SORGU NEDİR? / barandogan.av.tr
Çapraz Sorgu ve Kavramlar
Çapraz Sorgu : goo.gl/NJDoKX
• Case theory (dava teorisi): Çapraz sorgunun sağlıklı yapılabilmesi için çapraz sorguyu yapan kişinin bir dava teorisi olmalıdır. Dava teorisi iddia veya savunmanın hangi yol ve yöntemlerle ileri sürüleceğini, hangi sonucun elde edilmek istendiğine dair genel bir çerçeve olarak düşünülebilir.
• Direct examination - Examination-in chief (doğrudan sorgu- anlattırıcı sorgu): CMK sisteminde doğrudan soru sorma ile çapraz sorgu tamamen birbirine karışmış durumdadır. CMK 201. madde doğrudan soru sorma başlığını taşımaktadır. Maddedeki doğrudan soru sorma hakkı ile çapraz sorgu aynı şey değildir. Videoda çapraz sorgu ile doğrudan soru sorma arasındaki fark ayrıntılı bir şekilde işlenmiştir. CMK sisteminde doğrudan sorgu (anlattırıcı sorgu) hakim tarafından yapılmaktadır. Doğrudan soru sorma ise müdahil vekiline, savcıya ve mahkemenin üye hakimlerine ve savunma avukatına tanınan bir haktır.
• Cross examination (çarpraz sorgu): Amerikan Federal Delil Kuralları Kanunu’nun 611. Maddesi ve Türkiye’de CMK 58/1 maddesi gereği tanınan bir haktır.
• Witness - Hostile Witness - Defendants: Amerikan sisteminde kendi tanığınız dinlenirken aleyhinize verdiği beyan nedeniyle, tanığa çapraz sorgu yapılabilmesi için, hakimden kendi tanığınızı “karşı taraf tanığı” olarak ilan etmesini isteyebilir
• İmpechmant: Tanık beyanı hakkında şüphe uyandırmaktır.
Çapraz Sorgunun Amacı Nedir?
• Dava konusu olguyu kendi pencerenizden yeniden tanıtmak,
• Bir olgunun altını çizerek davadaki yerini güçlendirmek veya zayıflatmak,
• Kendi tanıklarınızın gerçeği daha doğru temsil ettiğini göstermek,
• Tanığın veya tanık beyanının güvenirliğini denetlemek, tanık veya beyanı hakkında şüphe uyandırmak.
Çapraz Sorguda Hangi Hususlar Özellikle Denetlenmelidir?
• Algılama,
• Hafıza,
• Taraflılık.
Çapraz Sorgu Nasıl Yapılır? Nasıl Olur?
• Önce tanığı getiren taraf direct question (doğrudan sorgu) yapar, daha sonra diğer taraf çapraz sorgu yapar.
• Tanığa veya sanığa çapraz sorgu yapan kişi detaylara hakim olmalı, çapraz sorguyu kontrollü yapmalıdır.
• Sorular belli bir amacı veya bilgiyi elde etmeye dönük olmalıdır.
• Çapraz sorgu yapan kişi soruları belli bir mantık silsilesi içinde sormalıdır. Sorularda mantıksal bir sıra ve ilerleme olmalıdır.
• En önemli ve sonuç elde etmeye dönük en çarpıcı soru sona saklanmalıdır.
• Tanığın kendi sözlerini kullanarak soru sormak en etkili metottur.
Amerikan Çapraz Sorgu Sisteminin Özellikleri
- Taraf muhakemesi sistemi geçerlidir. Bu nedenle hakim CMK sistemindeki gibi dorudan sorgu yapmaz. Doğrudan sorgu taraflarca yapılır, hakim dinleyici pozisyonundadır.
- Tanığı çağıran taraf, kendi çağırdığı tanığına sadece doğrudan sorgu (direct examination) yapabilir. Ancak, çapraz sorgu (cross examination) yapamaz. Tanığı getiren taraf, ancak tanık hakim tarafından “karşı tanık” olarak ilan edilirse çapraz sorgu yapabilir.
Videoda çapraz sorgu teknikleri anlatışmış ve bir çapraz sorgu örneği de verilmiştir.
Şirinevler/Bahçelievler/İstanbul - Avukat Baran Doğan Hukuk Bürosu
Ceza Avukatı:goo.gl/X94Sxi
Not-1: Bu video, ceza avukatları ve mesleğini ceza avukatı olarak icra etmek isteyen stajyer avukatlar için İstanbul'da düzenlenen bir seminerde hazırlanmıştır.
Not-2: Türkiye’de ceza avukatı veya ağır ceza avukatı adı altında ayrı bir avukatlık branşı yoktur. Uygulamada halk tarafından ceza davalarını takip eden avukatlara ceza avukatı denildiğinden ceza avukatı kavramını kullanmaktayız.