Alisher Navoiy. Алишер Навоий. Hamsa, Hayrat ul-Abror, Farhod va Shirin, Layli va Majnun, Хамса
Mirzo Ulug'bek xayot yo'li 👉 • Audio kitob Мирзо Улуг...
A.S. Pushkin xayot va ijodi 👉 • A S Pushkin hayoti va ...
Alisher Navoiy (1441-1501) - buyuk shoir va mutafakkir, davlat arbobi. To‘liq ismi Nizomiddin Mir Alisher. Navoiy tahallusi ostida chig‘atoy (eki o‘zbek tili) hamda forsiyda (fors tilidagi asarlarida) ijod qilgan. G‘arbda chig‘atoy adabiyoti hisoblanmish o‘zbek adabiyotining eng yirik namoyondasi. Umuman olganda, butun turkiy xalqlari orasida u kabi yirik shaxs yo‘qdir.
Navoiy yoshligidan Xurosonning (Transoksaniya) bo‘lajak hukmdori Husayn Boyqaro bilan (1469-1506) do‘st bo‘lgan. 10-12 yoshidan she’rlar yozishni boshlagan. Navoiyning zamondoshi bo‘lmish tarixchi Xondamir (1473(76) -1534) qoldirgan ma’lumotlarga ko‘ra, mashhur o‘zbek shoiri Lutfiy (1369-1465) qarigan chog‘larida bolakay Navoiy bilan ko‘rishadi va uning she’riy iqtidorini yuqori baholaydi.
Hayoti davomida Navoiy musulmon Sharqining turli mamlakatlarida bo‘ladi, o‘z davrining taniqli shaxslari bilan ko‘rishadi. O‘zining she’riy mahoratini oshiradi. 1464-1465 yillar Navoiy ijodining shinavandalari uning ilk she’riy to‘plamini (devonlari) tayyorlashadi. Bundan ko‘rinib turibdiki, o’sha davrlardayoq Navoiy mashhur shoir bo‘lib ulgurgan. 1469 yilgacha temuriylar o‘rtasidagi o‘zaro ichki nizolar tufayli Navoiy o‘zining ona shahri Hirotdan uzoqda yashashga majbur bo‘lgan.
1469 yil temuriy Husayn Boyqaro Hirotni egallaydi va Xuroson hukmdori bo‘ladi. Shu vaqtdan e’tiboran, Navoiy hayotining yangi bosqichi boshlanadi. U mamlakatning siyosiy hayotida faol ishtirok etadi. Shu yili Xuroson hukmdori Navoiyni davlat muhrdori etib tayinlaydi, 1472 yil vazir bo‘ladi. Egallagan mansabi orqali u mamlakatning madaniy va ilmiy taraqqiyotida katta yordam ko‘rsatadi. Katta mulk egasiga aylanadi.
1480 yil Hirot shahrida va boshqa viloyatlarda o‘z hisobidan bir nechta madrasa, 40 ta rabot (yo‘lovchilar uchun bekat), 17 ta masjid, 10 ta so‘fiylar turarjoyi (xonaqoh), 9 ta hammom, 9 ta ko‘prik va boshqalarni qurdiradi. Biroq, saroy amaldorlariga Navoiyning bu kabi faoliyati yoqmaydi va turli fitnalar orqali Husayn Boyqaro bilan munosabatlarini buzishadi.
Shunday qilib, Navoiy egallab turgan mansabidan ozod etilib, 1487 yil Astrobod shahriga hukmdor sifatida yuboriladi. Bu yerda u ikki yil xizmat qiladi. Mazkur muddat nihoyasiga yetgachgina, X. Boyqaro unga Hirotga qaytib, hokimiyatda mansabga ega bo‘lishiga ruhsat beradi. Lekin Navoiy bu taklifni rad etadi. Rad javobiga qaramay, Boyqaro sultonning yaqin kishisi lavozimini (“mukarrabi xazrati sultani”) taklif etadi. Bunday lavozimda Navoiy barcha davlat ishlari bilan bog‘liq ishlarda qaror qabul qilish huquqiga ega edi.
Shu vaqtdan Navoiy hayotining yangi bosqichi boshlanadi va u ko‘proq ijod bilan shug‘ullanadi. U yaratgan asarlarining katta qismi aynan shu davrga tegishli. Navoiy temuriylarning so‘nggi hukmronlik yillarida (1370-1506) yashab ijod qilgan. Shuning uchun uning asarlarida jamoat ruhi, davrga xos muhim muammolar ustundir. 1490-1501 yillar Navoiy eng nafis, ijtimoiy-falsafiy va ilmiy asarlarini yaratgan.
Alisher Navoiyning ijodi ulkan. Olti dostonining hajmi 60 000 ga yaqin misrani tashkil etadi. 1483-1485 yillar Navoiy o‘z ichiga besh dostonni olgan “Hamsa” asarini yaratgan: “Hayrat ul-Abror” (“Yaxshi kishilariing hayratlanishi”), “Farhod va Shirin”, “Layli va Majnun”, “Sab’ai sayyor” (“Yetti sayyora”), “Saddi Iskandariy” (“Iskandar devori”).
Navoiyning “Hamsa”si mazkur janrda yaratilgan turkiy tildagi birinchi asar hisoblanadi. U - turkiy tilida ham bu kabi yirik ko‘lamdagi asar yaratilishi mumkinligini isbotlab berdi. Haqiqatan ham, Navoiy chig‘atoy tilida (eski o‘zbek tili) ham fors-tojik adabiyoti bilan bir darajada turuvchi asar yaratish mumkinligini isbotlashga harakat qilgan. Va u o‘zining besh hazinasi orqali buning uddasidan chiqqan.
Alisher navoiy, алишер навоий, alisher navoiy g'azallari, alisher navoiy haqida, alisher navoiy va husayn boyqaro, alisher navoiyning ijodi, hamsa, хамса, Hayrat ul-Abror, Farhod va Shirin, Layli va Majnun, Хамса, hayrat ul-abror, hayrat ul-abror sharhi, alisher navoiy, farhod va shirin, layli va majnun, Baxtiyor mominov, бахтиёр муминов, qalam, kitob, book, islam, islom, shoir
#navoiy #alisher #shoir
Пікірлер: 52
ISHLARINGIZGA OMAD MENGA SHU MALUMAT JUDA KERAK EDI SIZGA KATTA RAXMAT
@BaxtiyorMominov
Жыл бұрын
t.me/audio_kitoblar_sifatli
Assalomu alaykum. Ovozizga gap yoʻq. Shunday davom eting.
@BaxtiyorMominov
2 жыл бұрын
vaalaykum assalom raxmat
@elton4495
2 жыл бұрын
Lison Ut tayr siri ochildi kzread.info/dash/bejne/oo1lyNWGfsTNddo.html
ОЛЛОХИМ рози булгай сиздан тарихимиз накадар Гузал
@BaxtiyorMominov
2 жыл бұрын
tashakkur
Juda zoʻr
@BaxtiyorMominov
Жыл бұрын
t.me/audio_kitoblar_sifatli
Рахмат ОЛЛОХ РОЗИ БУЛСИН
@BaxtiyorMominov
2 жыл бұрын
Amiyn
Ассалому алейкум Бахтиёр Муминов хормен ишларизга ривож барака берсин 🤲 илтимос саодат асри киссалри давомини кутиб интизор булиб колдик . Бошка мавзудаги ишлариззи хурмат килган холда сиздан Расули акром хаётларини давомини кутиб коламан . Илохим оллох Рози булсин 🤲
@BaxtiyorMominov
2 жыл бұрын
Vaalaykum assalom xop raxmat
Ijodiy ishlar bardavom bo'lsin
@BaxtiyorMominov
2 жыл бұрын
raxmat
😮
@BaxtiyorMominov
7 ай бұрын
t.me/audio_kitoblar_sifatli
Zōr
@BaxtiyorMominov
2 жыл бұрын
✔✔
Ассалому алайкум устоз.. Сизни бугунги Бобом из байрами билан чин калбимдан табриклайман. Мен хам Навоий ижодини кизикуачи сифатида Хар йили байрам киламан. бугун мен сизни нг бу видоинггтздан жуда хурсанд булдим Сизга узок умр ва омад тилайман.
@BaxtiyorMominov
2 жыл бұрын
vaalaykum assalom raxmat
❤
@BaxtiyorMominov
3 ай бұрын
t.me/audio_kitoblar_sifatli
Кушигчи киз зур айтибти
@BaxtiyorMominov
10 ай бұрын
t.me/audio_kitoblar_sifatli
😢😢😢😢😢😢😢
@BaxtiyorMominov
11 ай бұрын
t.me/audio_kitoblar_sifatli
OMAD AKA MANGA JUDA HAM YOQDI AGAR ILOJI BÒLSA JONLI EFERLARNI KÒPRO QILIN ILTIMOS YANA BIR BOR OMAD 😇😇😇
@BaxtiyorMominov
2 жыл бұрын
raxmat
Navoiyning forscha nomi FONIY turkiy tilda yozilgan asarlariga esa NAVOIY nomini qullagan Navoiy suzi navo kuy degani❤❤❤
@BaxtiyorMominov
3 ай бұрын
t.me/audio_kitoblar_sifatli
Хазрат Алишер Навоий Лисон Ут тайр асарининг мантикий сири очилди Кук ёзув устига босинг kzread.info/dash/bejne/oo1lyNWGfsTNddo.html
@BaxtiyorMominov
2 жыл бұрын
✔
sal yozuvda xato ketib qolibdi Hamsa yozib siz Xamsa yoziladi ku menimcha akajon
@BaxtiyorMominov
2 жыл бұрын
to'g'ri uzr
Navoiyning forscha taxalusi
@BaxtiyorMominov
Жыл бұрын
t.me/audio_kitoblar_sifatli
@gulomqodirov9238
6 ай бұрын
Foniy
@jamshidsiddiqov943
6 ай бұрын
Foniu
@urolabdurosulov5629
6 ай бұрын
Foniy
🎉🎉🎉😂🎉😂🎉🎉😂😅😮❤❤
@BaxtiyorMominov
Жыл бұрын
t.me/Angla2022kurs
ALISHER NAVOIYNING MAJOZIY SHERLARI QAYSI
@BaxtiyorMominov
2 жыл бұрын
✔✔
Boʼmaydi ekan
@BaxtiyorMominov
3 ай бұрын
t.me/audio_kitoblar_sifatli
Навоий буса мусика халол булиб коларканми?Имон борми онг борми сизларда узи
@BaxtiyorMominov
2 жыл бұрын
✔✔
@user-cs8ol6zm6k
2 жыл бұрын
@@BaxtiyorMominov ука бу гап шунчаки гап эмас.хакикатга тик каранг.бир харрмни яшириб утишиз минг савобизи хабата килиб жаханнамга утин килиши мумкин.эхтиет булин..мусика харом эканига далил лукмон сураси 6 оят исро 64 оят .шайтон овози ана шу мусика экан АЛЛОХ дан куркин. Одамларни чиройли гапириб адаштирманг
@user-cs8ol6zm6k
2 жыл бұрын
@@BaxtiyorMominov лукмон сураси 5 оятигача муминларни сифатлайди.6 оятида Эса жаханнам ахлини куринишини очиб беради.ука дин уйинчок эмас.АЛЛОХ оятларида АЛЛОХ га ва расулига кайтаринг дейди яни куронга ва суннатга хадисларга.Алишер навоийга еки бобурга демади..улар гарчи авлие булсада агар шерият Билан улчанмайди хак..одамларни адаштириш тури шу эмасми?фитна килма дейсизми? Фитнага узиз тушиб турибсизку.эрта киематда ана шу видеоларизи куриб узларига ,,хужжат,,чикариб олган мунофиклар киематда сизга дахл килади.сабаб Алишер навоидай зот мусикашунос булган экан халол килиб олишади АЛЛОХ харом килган нарсани.киематда Эса сиз нажот топмайсиз аксинча емон холатга коласиз.шошилманг вахобий адашган дея..хакни сизга айтган кимса вахобий эмас билгани учун етказиб куйган хакни эслатиб шуни билин.мусика калбни улдираркан инсонларни гофил килиб тебса тебранмас килиб куяди..шайтон овози исро сурасидаги 64 оятдаги овоз ана шу мусика буларкан бу овоз калбга кирса куронга йул колдирмайди ахамият беринга Ким мусика эшитса курон куйиб берин учир анауни овозини дейди нафаси бугилиб мазаси кочадими томом у инсон.ман иккаласиниям сигдираман деган кимса у мунофик .шайтон Билан рахмон сузи бир калбда жойланмайди овора булишмасин бирлаштираман деб.хуллас ука АЛЛОХ дан куркин хар нима булса кутариб чикаверманг инсонлар устида сураласиз буни хам унитманг.
@xamrozmaxmudov6741
Жыл бұрын
Eeee miyalar xar narsaga dindi aralashtirma Dindi murakab qilip kursatasanlar Dinimiz juda guzal lekin sanga uxshaggan chalalar dindi tushunmasdan uzindan avliyo yasavogansanlar Alloxga iymon keltir paygabani elchiligiga ishon nomoz uqi yaxshi amalr qil dindi uzinikinqivogansanlar Sanlar zur qoganlar adashganmi Sureee miyalar
@xamrozmaxmudov6741
Жыл бұрын
@@user-cs8ol6zm6ksanga