Абайдың қара сөздері. Жиырма тоғызыншы сөз (1895) ● Аудиокітап ●

Абайдың қара сөздері. Жиырма тоғызыншы сөз (1895) ● Аудиокітап ●
ЖИЫРМА ТОҒЫЗЫНШЫ СӨЗ
Біздің қазақтың мақалдарының көбінің іске татырлығы да бар, іске татымақ түгіл, не құдайшылыққа, не адамшылыққа жарамайтұғыны да бар.
Әуелі «Жарлы болсаң, арлы болма» дейді. Ардан кеткен соң, тірі болып жүрген құрысын. Егер онысы жалға жүргеніңде жаныңды қинап еңбекпенен мал тап деген сөз болса, ол - ар кететұғын іс емес. Тыныш жатып, көзін сатып, біреуден тіленбей, жанын қарманып, адал еңбекпен мал іздемек - ол арлы адамның ісі.
«Қалауын тапса, қар жанады», «Сұрауын тапса, адам баласының бермейтіні жоқ» деген - ең барып тұрған құдай ұрған сөз осы. Сұрауын табамын, қалауын табамын деп жүріп қорлықпенен өмір өткізгенше, малды не жерден сұрау керек, не аққан терден сұрау керек қой.
«Атың шықпаса, жер өрте» дейді. Жер өртеп шығарған атыңның несі мұрат? «Жүз күн атан болғанша, бір күн бура бол» дейді. Тәңірге жазып, мінбей-түспей арып, шөмеңдеп диуаналықпен бір күн болған буралық неге жарайды?
«Алтын көрсе, періште жолдан таяды» дейді. Періштеден садаға кеткір-ай! Періште алтынды не қылсын, өзінің көрсеқызар сұмдығын қостағалы айтқаны.
«Ата-анадан мал тәтті, алтынды үйден жан тәтті» дейді. Ата-анасынан мал тәтті көрінетұғын антұрғанның тәтті дерлік не жаны бар. Бұлардың бәрінен де қымбат ата-анасын малға сатпақ ең арсыздың ісі емес пе? Ата-ана шамасы келсе, михнаттанып мал жиса да, дүниелік жиса да, артымда балаларыма қалсын дейді. Ол ата-ананы малға сатқан соң, құдайға дұшпандық іс емес пе? Осындай білместікпенен айтылған сөздеріне бек сақ болу керек.
Абай Кунанбаев
Абай Құнанбаев
Абайдын кара создери

Пікірлер: 15

  • @BekarysKuzakov
    @BekarysKuzakov5 ай бұрын

    Рахмет

  • @nurlanaqzhol5205
    @nurlanaqzhol52053 жыл бұрын

    Абай атамыз дұрыс айтты екен.

  • @user-fj1df4xv2t
    @user-fj1df4xv2t7 жыл бұрын

    Иə əминь. Өте дұрыс жазып кетті Абай ата. Сақ болу керек! !

  • @TV-bt7dc
    @TV-bt7dc6 жыл бұрын

    Керемет

  • @user-bt3uc4bx3b
    @user-bt3uc4bx3b6 жыл бұрын

    керемет

  • @queen.00621
    @queen.006214 жыл бұрын

    ЖИЫРМА ТОҒЫЗЫНШЫ СӨЗ Біздің қазақтың мақалдарының көбінің іске татырлығы да бар, іске татымақ түгіл, не құдайшылыққа, не адамшылыққа жарамайтұғыны да бар. Әуелі «Жарлы болсаң, арлы болма» дейді. Ардан кеткен соң, тірі болып жүрген құрысын. Егер онысы жалға жүргеніңде жаныңды қинап еңбекпенен мал тап деген сөз болса, ол - ар кететұғын іс емес. Тыныш жатып, көзін сатып, біреуден тіленбей, жанын қарманып, адал еңбекпен мал іздемек - ол арлы адамның ісі. «Қалауын тапса, қар жанады», «Сұрауын тапса, адам баласының бермейтіні жоқ» деген - ең барып тұрған құдай ұрған сөз осы. Сұрауын табамын, қалауын табамын деп жүріп қорлықпенен өмір өткізгенше, малды не жерден сұрау керек, не аққан терден сұрау керек қой. «Атың шықпаса, жер өрте» дейді. Жер өртеп шығарған атыңның несі мұрат? «Жүз күн атан болғанша, бір күн бура бол» дейді. Тәңірге жазып, мінбей-түспей арып, шөмеңдеп диуаналықпен бір күн болған буралық неге жарайды? «Алтын көрсе, періште жолдан таяды» дейді. Періштеден садаға кеткір-ай! Періште алтынды не қылсын, өзінің көрсеқызар сұмдығын қостағалы айтқаны. «Ата-анадан мал тәтті, алтынды үйден жан тәтті» дейді. Ата-анасынан мал тәтті көрінетұғын антұрғанның тәтті дерлік не жаны бар. Бұлардың бәрінен де қымбат ата-анасын малға сатпақ ең арсыздың ісі емес пе? Ата-ана шамасы келсе, михнаттанып мал жиса да, дүниелік жиса да, артымда балаларыма қалсын дейді. Ол ата-ананы малға сатқан соң, құдайға дұшпандық іс емес пе? Осындай білместікпенен айтылған сөздеріне бек сақ болу керек.

  • @BekarysKuzakov

    @BekarysKuzakov

    5 ай бұрын

    2:30 2:31 2:32 2:32 2:32 2:33

  • @user-gy6uk5lh3n
    @user-gy6uk5lh3n3 жыл бұрын

    Иә, кейбір мақалалар көңілге конымсыз, үлы Абай дүрыс сипаттаған, үлылығы сол емес пе🙏✊❤

  • @manas0697
    @manas06974 жыл бұрын

    😀

  • @user-fe5gr3zc3e
    @user-fe5gr3zc3e3 жыл бұрын

    Шбектасова атындағы жалпы орта мектебі 5 ə сынып Артықбай Нұрсұлу

  • @user-fe5gr3zc3e
    @user-fe5gr3zc3e3 жыл бұрын

    Шбектасова атындағы жалпы орта мектебі 5ə сынып оқушысы Артықбай Нұрсұлу

  • @user-yo3pj5ym8c
    @user-yo3pj5ym8c3 жыл бұрын

    Өлеңнің артында тұрған музыканы айтып жібересіздер ме?

  • @user-jv2do9uw7c
    @user-jv2do9uw7c5 жыл бұрын

    Макалдардын кейбиреулери сатиралык магынада айтылган,ягни осыны истеген адамдарды мазак кылу максатында,сондыктанда барлык макалдарды тарбиелик максатта жазылады деп санау кате деп ойлаймын,мысалы "атын шыкпаса ,жер орте "деген макал буган уйрету емес кекету магынасында жазылган,сондыктан да бул сын орынсыз деп ойлаймын

  • @user-nf5yp5fi8b

    @user-nf5yp5fi8b

    4 жыл бұрын

    Абай атамыздын кара создеры оте керемет жазылган адамды тарбиелейды

  • @aidosmusaev1046

    @aidosmusaev1046

    2 жыл бұрын

    Дұрыс айтасыз бұл мақалды менде осылай түсінем кекету деп

Келесі